KSART - Kunstvormen

Categorie: Algemeen of niet ingedeeld
Datum & Land: 02/10/2022, NL
Woorden: 16070

stalen rolbandmaten
Soepele metalen meetlinten die worden gebruikt voor precieze metingen van horizontale afstanden en die meestal terugrollen in een speciaal omhulsel als ze niet worden gebruikt

stampijzer
Ponsen die worden gebruikt om vierkante gaten te maken in hoefijzers

stampvaten
Gereedschappen van hard materiaal, meestal steen, komvormig, waarin (verf)stoffen met een stamper worden fijngewreven

statief
Steunen met drie poten die worden gebruikt om de camera stabiel te te laten staan terwijl deze toch kan worden gekanteld, gedraaid, hoger of lager gezet

steel drum
Slaginstrumenten met maximaal 30 gestemde vlakken aangebracht op het uiteinde van ingekorte olievaten; bespeeld door erop te slaan met stokken met rubberen kop

stèle
Rechtopstaande stenen platen, effen of versierd, gebruikt als herdenkingsteken

stereotypeur
Personen die drukplaten vervaardigen door een mal met gezette letters te nemen en hiervan een metalen afgietsel te maken

stofzuiger
Elektrische apparaten die door middel van zuigkracht voorwerpen of oppervlakken schoonmaken

stoomturbine
Turbines die worden aangedreven door de druk van stoom die met hoge snelheid wordt vrijgelaten tegen de bladen van de turbine

stopcontact
Deel van elektrische contactdozen, waar draagbare uitrustingen of apparaten kunnen worden aangesloten

stopwatch
Wordt gebruikt voor horloges met één of meer wijzers die men op ieder moment kan laten lopen of stilzetten en die worden gebruikt om de verstreken tijd nauwkeurig te meten

store-door handle
Zware grepen of handgrepen die zijn gemonteerd in aanbouwplaten of verlengde platen en die zijn uitgerust met een duimstuk om de klink van het slot van een winkeldeur te bedienen

stoup
Term gebruikt voor een type drinkgerei van verschillende maten en vormen uit Schotland en Noord-Engeland. Geen Nederlands equivalent

stroomschema
Grafische voorstellingen van symbolen die zijn verbonden met lijnen, die de opeenvolgende stappen in een procedure of systeem laten zien

strop
Takelonderdelen, meestal bestaande uit lusvormige touwen, gebruikt om iets dat opgehesen, neergelaten, gedragen of opgehangen moet worden, veilig onder controle te houden

stroperigheid
De eigenschap van een vloeistof die zich verzet tegen de kracht die de vloeistof zou laten stromen

studentenpetje
Kleine ronde kalotten in vaak felle kleuren die in de Verenigde Staten worden gedragen, vooral door kinderen en studenten

stadslawaai
Lawaai geproduceerd door activiteiten die horen bij het leven in de stad, meestal hoorbaar in de stad, in gebouwen of in de buurt van de stad

stokstaartje
Leden van een soort kleine, beweeglijke zoogdieren van de familie der mangoesten, met een spits gezicht, kleine oren en zwart omrande ogen, die in samenwerkende groepen van 20 tot 50 dieren leven, worden aangetroffen in het zuidwesten van Afrika en makkelijk herkenbaar zijn aan de rechtstandige wachters in de groep die op de uitkijk staan voor roofdieren

strooibus
Kleine geperforeerde vaatjes in verschillende grootten, vormen en materialen, met afneembaar geperforeerd deksel of gemaakt uit één stuk met gaatjes in de bovenkant en vulbaar door een gekurkt of anderszins afsluitbaar gat in de bodem, of samengesteld uit twee delen met een stop met schroefdraad of draaideksel; wordt gebruikt voor het strooien van suiker, zout, mosterd of andere kruiden, met name aan tafel

stortbad
Gebouwen in de buurt van kolenmijnen, uitgerust met douches en faciliteiten voor het drogen van kleren, meestal aangetroffen in Engeland, Schotland en Wales en gebouwd voor gebruik door mijnwerkers

stanhope-phaëton
Te gebruiken voor giggen zonder daken, die werden ontworpen aan het begin van de 19e eeuw; te onderscheiden van 'tilbury's' door hun ophanging en de extra bagageruimte onder de bank

steekbalkdak
Daken die steunen op steekbalken

steekbalkspant
Wordt gebruikt voor gebinten van het type dat wordt gebruikt in steekbalkdaken, met een combinatie van steekbalken, hammerposts en klampen die de plaats van de balk innemen aan de onderkant van het dak

steekpaal
Doelwitten die bestaan uit voorwerpen die op palen of op verplaatsbare dwarsbalken op stutten zijn gezet en werden gebruikt voor lansoefeningen of tijdens steektoernooien in de Middeleeuwen

stelling
Draagconstructies of hoge constructies van balken of constructiehout. Wordt gebruikt als een werkvlonder of ondersteuning

stemkelken
Bij het stemmen in kloosters over bijvoorbeeld de aanname tot de professie werd gestemd door middel van een witte en een zwarte (houten) kelk. Er waren witte en zwarte balletjes: bij nee werd een zwart balletje in de zwarte kelk gedeponeerd, bij ja een wit balletje in een witte kelk. Er werden ook wel donkere en witte bonen gebruikt

stootwillen
Beschermende balk of stootkussen die aan een touw langs de buitenkant van een vaartuig worden gehangen om het boord bij het aanmeren tegen schade te beschermen

straatverlichting
Te gebruiken voor complete verlichtingsmiddelen, bestaande uit een lichtbron, een stabilisator (indien nodig) en onderdelen als een lampenballon, een reflector en een behuizing. Ze zijn meestal met houders aan een stut of een paal bevestigd langs de kant van de weg

strijdvlegel
Wapens die bestaan uit een kort handvat waar aan het einde, door middel van een ketting twee of meer gepantserde ballen, een korte gepantserde staaf of een houten gesel met ijzeren punten aan zijn bevestigd. Ze dateren in ieder geval van tenminste de 13e eeuw

strips
Wordt over het algemeen gebruikt voor opeenvolgende getekende verhalen, vaak in verschillende delen uitgegeven. Kenmerkend is dat de dialogen in tekstballonnen staan geschreven

stutbalken
Horizontale balken die de uiteinden van vloerbinten ondersteunen of die op stijlen rusten en de muur erboven ondersteunen

stuthout
Wordt gebruikt voor houten balken die worden gebruikt als tijdelijke stutten, zoals schuingeplaatst tegen een hellende muur om die op zijn plaats te houden of als een onderdeel van vakwerk

stayband
() Een reep stof die over het hoofd van een ingezwachtelde baby zit en aan diens bovenkleding wordt gespeld. Bedoeld om het hoofd recht te houden en ter ondersteuning van de nek

steelband
Bands die zijn ontstaan in Trinidad en Tobago, die veel gebruik maken van steel drums

Stile Umberto
Verwijst naar de stijl en beweging in Italië die in verband worden gebracht met de stilistische principes van de kubistische schilder Umberto Boccioni, waarbij historische precedenten werden verworpen als criterium voor ontwerpen, en de nadruk werd gelegd op geometrische vormen

stock-on headbands
Te gebruiken voor kapitalen die aan het boekblok zijn bevestigd met lijm of een ander hechtmiddel

stofomslag
Wordt gebruikt voor afneembare, flexibele boekbanden, meestal van papier gemaakt, die gelijklopen met de boven- en benedenhoeken en om de voorste hoeken van de omslagen zijn gevouwen. Voor aangehechte buitenste vellen of kartonnen delen wordt de term 'meegenaaide omslagen' gebruikt

stopzakje
Zakjes voornamelijk gebruikt door zeelieden om draad, naalden, band of andere kleine voorwerpen in de uitrusting in te bewaren

staalgravure
Gravures waarbij de afbeelding is gesneden in een stalen plaat

staande felsverbinding
Naden, in bladmetaal en dakbedekking, die zijn gemaakt door twee aangrenzende randen omhoog te buigen en de opstaande delen over zichzelf heen te buigen

staatsbed
Grote, weelderig beklede bedden die voor vorsten en edellieden zijn bestemd

staatsgevangenis
Gevangenissen die worden bestuurd door de staat, in het bijzonder een staat in de VS

staatsiesloep
Vaartuigen, meestal uitgebreid versierd en voortbewogen met roeispanen of peddels, die worden gebruikt voor het vervoeren van belangrijke personen, levend dan wel overleden, bij staatsaangelegenheden of staatsiebezoeken

staatsman
Mensen met ervaring op het gebied van regeren of bedreven in het leiden van regeringszaken

staatsoverheid
Bestuur door een intern autonome territoriale of politieke eenheid als onderdeel van een federatie onder een enkele overheid

sta-bureau
Historische benaming die in de 19e eeuw werd gebruikt voor schuin geplaatste bureaus met een hoog geplaatst schrijfblad waarachter wordt gestaan

stacaravan
Te gebruiken voor verplaatsbare wooneenheden die hun eigen onderstel met wielen hebben, zijn ontworpen om het hele jaar door in te wonen, weinig worden verplaatst en groter zijn dan caravans. Gebruik 'caravans' voor voertuigen die zijn ontworpen voor reis- en recreatiedoeleinden en om regelmatig te worden voortgetrokken. Gebruik 'campers' voor gemotoriseerde vrachtwagenachtige voertuigen die zijn ingericht als reizende woonverblijven

stadimeter
Instrumenten voor het meten van de afstand tussen de waarnemer en een voorwerp waarvan de hoogte bekend is door de hoek die door het voorwerp wordt onderspannen te meten

stadsbosbouwer
Te gebruiken voor beroepsmatige beoefenaars van de stedelijke bosbouw

stadsgezicht
Beeldende werken waarvan de hoofdvoorstelling een stad is. Gebruik 'dorpsgezichten' voor beeldende werken waarvan de hoofdvoorstelling een dorp is

stadssociologie
Te gebruiken voor de tak van de sociologie die zich bezighoudt met de sociale relaties en samenstellingen van stedelijke gemeenschappen

staldeurstut
Kleine katrollen of wielen die de beweging van een schuifdeur van een schuur of ander bouwwerk vergemakkelijken door langs een horizontaal spoor of rails te rollen

stalen gitaar
Snaarinstrumenten met metalen snaren en stalen kam; bespeeld door de snaren te verkorten met een stalen staafje, dat de bespeler met de hand over de snaren laat glijden voor een beverig of glissando effect

stalen nagel
Hard-stalen spijkers die voornamelijk worden gebruikt om hout aan metselwerk te bevestigen

stalen ros
Voertuigen met twee wielen achter elkaar, die worden aangedreven door de berijder die schrijlings op een frame zit dat de wielen en het stuur bij elkaar houdt

stammentapijt
Tapijten die binnen een stam of groep worden geweven, vooral tapijten die voor praktische in plaats van commerciële doeleinden zijn bedoeld

standaardplattegrond
Plattegrond van één verdieping van een gebouw waarin zich veel verdiepingen van dezelfde vorm bevinden

standaardspecificatie
Specificaties die zijn bedoeld als standaard voor een bepaald type project

standbeeld
Rondsculpturen van menselijke of dierlijke figuren of kleine groepen van figuren, steeds ten voeten uit, staande of zittende, meestal in een open ruimte en op een sokkel

standers
Objecten die ontworpen zijn om andere voorwerpen te ondersteunen en te presenteren. Voorbeelden zijn op tafels gelijkende meubelsstukken om voorwerpen te dragen en ze te tonen. Voor ondersteundende structuren die ontworpen zijn voor, en bevestigd zijn aan, het ondersteunde voorwerp, gebruik dan 'voetstukken'

stans
Stempels die meestal zijn gegraveerd en worden gebruikt om een ontwerp in een zachter materiaal te drukken, bijvoorbeeld bij het munten van geld

stansen
Het uitsnijden van gewenste vormen uit een materiaal, bijvoorbeeld een metaal. Die vormen worden gebruikt bij het modelleren of bij andere productiehandelingen

stapelbed
Bedden die worden gebruikt voor twee mensen waarbij de ene slaapplaats bovenop de ander is gestapeld

statisticus
Wiskundigen die zich bezighouden met het verzamelen en organiseren van numerieke feiten of gegevens, die betrekking kunnen hebben op menselijke aangelegenheden of natuurlijke verschijnselen

statistiek
Tak van de wiskunde die zich bezighoudt met het verzamelen en ordenen van numerieke feiten en gegevens, in relatie tot menselijke aangelegenheden of natuurlijke fenomenen

stedelijk landschap
Dichtbebouwde landschappen

stedelijk milieu
Milieus die worden beïnvloed door omstandigheden die kenmerkend zijn voor steden, inclusief de atmosferische gesteldheid, intensief gebruik en vandalisme

stedelijke bosbouw
Te gebruiken voor de tak van de bosbouwkunde die zich bezighoudt met planning, ontginning, bescherming en beheer van stedelijke bosgebieden

stedelijke verfraaiing
Verbetering van het uiterlijk aanzien van een stadslocatie

steekbeitel
Beitels die worden geduwd en niet geslagen

steekgewelf
Graatribbige gewelven die worden gevormd door de penetratie van twee gewelven van ongelijk formaat die op hetzelfde niveau beginnen

steekrib
Secundaire ribben die ontspringen uit de hoofdaanzet of centrale sluitsteen van gewelven en die naar de nokribben voeren

steeksleutel
Niet-verstelbare moersleutel met open bek voor het aan- en losdraaien van moeren

steelpan
Houders meestal gebruikt om in te koken; ook om er sauzen in te maken, boter in te smelten; metaal, ca. 1 tot 2 liter, platte bodem, lange rechte steel, soms met deksel, soms met schenktuit. Ook benaming van pannen met verticale, bollende of ojiefvorrmige zijden

steen
Algemene term voor gesteente dat is gekapt, gevormd, vermalen of anderszins gevormd voor gebruik in de bouw of voor andere doeleinden. Omvat de specifieke archeologische en antropologische betekenis van afzonderlijke stenen die soms zijn versierd en worden gebruikt in een rituele context. Deze stenen zijn gewoonlijk niet beeldgehouwen of gescherpt en verschillen in dat opzicht van stenen beeldhouwwerken

steenbout
Metalen voorwerpen die bestaan uit penzwaluwstaarten. Worden gebruikt om zware stukken metselwerk op te hijsen

steendrukkers
Personen die zich bezighouden met lithografie

steenhouwerspuntbeitels
Steenhouwersgereedschap met één punt, dat vooral wordt gebruikt voor harde steensoorten, soms onder een rechte hoek met het oppervlak

steenvrucht
Volgens de botanische definitie vlezige vruchten die zijn ontstaan uit een enkelzadig vruchtbeginsel (soms meerzadig), met een harde steenachtige laag of endocarpium rondom het zaad. Ze worden meestal gekenmerkt door een schil aan de buitenkant, een dikke, vlezige middelste laag en een harde, steenachtige pit

steken
Verwijst naar draaddelen die in textiel of ander materiaal achterblijven door het naar binnen en buiten bewegen van een naald en draad door de dikte of het oppervlak van het materiaal heen. Verwijst ook naar de draadlussen die op een naald worden gemaakt bij het breien of bij ander naaldwerk

stel
Geordend geheel van zaken die bij elkaar horen; bedoeld om samen te worden gebruikt of bekeken

stenen bierkroes
Drinkgerei, meestal cilindrisch van vorm, met één handvat en soms een scharnierend deksel, vooral bestemd voor bier

stenen graanmolen
Eenvoudige, handbediende molens die bestaan uit twee ronde stenen en die worden gebruikt voor het vermalen van graan

stereofotogrammetrie
Fotogrammetrie waarbij men gebruik maakt van stereoscopische foto's die worden genomen onder nauwkeurig gecontroleerde omstandigheden, of zich bedient van een computersysteem met behulp waarvan twee of meer foto's van dezelfde locatie kunnen worden ontleed en geïnterpreteerd

stereohelft
Foto's oorspronkelijk vervaardigd als één van een paar stereoscopische foto's, maar die vervolgens zijn afgedrukt of opgeplakt als een enkele afbeelding

stereokaart
Verwijst naar de meest populaire en meest voorkomende vorm van stereofoto's, een tweetal foto's van dezelfde afbeelding genomen vanuit twee perspectieven, waarbij het verschil tussen het ene en het andere heel klein is. Het verschil met andere stereofoto's, zoals daguerreotypieën, negatieven of losse afdrukken, is dat bij stereokaarten fotografische afdrukken zijn bevestigd op kartonnen kaarten. Vanaf 1856 werden stereokaarten gemaakt met twee-ogige camera's, waardoor een uitzonderlijk driedimensionaal effect tot stand kwam als het resultaat werd bekeken via een stereoscoop. De kaarten waren enorm populair in de victoriaanse periode

stereopticon
Optische toestellen die gewoonlijk bestaan uit twee lantaarns die zo zijn opgesteld dat het lijkt alsof het ene gereflecteerde beeld vervaagt terwijl het volgende beeld opkomt

stereoscopische camera
Camera's die zijn ontworpen om gelijktijdig beelden van hetzelfde onderwerp te nemen van gezichtspunten die even ver van elkaar af liggen als de ogen

sterfelijkheid
Begrip dat verwijst naar het sterfelijk zijn of het kunnen sterven

sterflijst
Periodiek gepubliceerde lijst van overledenen (later ook geboortes) in een bepaald district

sterk violet
Standaard kleurbenaming volgens de UCL (Universal Color Language) voor een reeks violette kleuren

sterlingzilver
Een standaard hoogwaardige zilverlegering met minimaal 925 delen zilver; de rest bestaat uit koper voor de verharding. Het wordt gebruikt voor sieraden, tafelgerei en elektrische contacten van de hoogste kwaliteit

Sternorrhyncha
Onderorde van insecten waartoe bladluizen, druifluizen, Dactylopiidae, schildluizen, motluizen en witbepoederde schildluizen behoren

steunbeer
Pijlerachtige metselwerkonderdelen die worden gebouwd om muren te verstevigen of te dragen, of om weerstand te bieden aan de spankracht van gewelven

steunbeerpijler
Wordt gebruikt voor pijlers die behalve als steunbeer ook als normale dragende en verdelende elementen dienen

stichting
Organisaties of instellingen die zijn opgericht met behulp van schenkingen of subsidies of met andere voorzieningen om te kunnen blijven voortbestaan

stijgbeugel
Metalen, houten of leren constructies met een platte voetsteun en een gebogen gedeelte die zijn bevestigd aan het zadel met een stijgbeugelriem en worden gebruikt om de voeten van de ruiter te steunen

stijgbeugelkop
Drinkgerei zonder handvat of voet, dat op de rand rust als het niet worden gebruikt. Komt vaak voor in de vorm van een dierenkop; gemaakt naar de Griekse ryton; gebruikt voor het begin van de vossenjacht

stilletje
Benaming die meestal wordt gebruikt voor verschillende soorten stoelen die met een po zijn uitgerust. Gebruik 'bidets' voor box stools met po