KSART - Kunstvormen

Categorie: Algemeen of niet ingedeeld
Datum & Land: 02/10/2022, NL
Woorden: 16070

elektrochemie
Tak van de scheikunde die zich bezighoudt met de relatie tussen elektriciteit en de chemische verandering en met de interconversie van chemische en elektrische energie

elektrofotografische afdruk
Afdrukken waarbij hars met pigment wordt aangebracht met behulp van een combinatie van licht en elektrostatische ladingen. De bron kan een digitaal afbeeldingsbestand zijn of een direct gescande fysieke afbeelding

elektrogegalvaniseerd
Galvanisering volgens een procédé waarbij zink wordt afgezet met behulp van een methode om metalen galvanisch te overtrekken

elektrolytisch procedé
Proces voor het produceren van papieren kopieën van originelen op microformaat, waarbij gebruik wordt gemaakt van elektrolytische beeldvorming op speciaal papier, dat is voorzien van metaallagen

elektronenmicroscoop
Microscopen waarin een elektronenbundel met behulp van magnetische en elektrostatische lenzen wordt gericht op een specimen en daardoor wordt verstrooid, zodat een beeld ontstaat. Het oplossend vermogen en de vergroting van een elektronenmicroscoop zijn veel groter dan wat mogelijk is met een optische microscoop. Het specimen moet worden onderzocht in een vacuüm, wat speciale preparatietechnieken vereist, en de elektronen worden gewoonlijk gericht op een fluorescerend scherm (voor directe weergave) of op een fotografische plaat

elektronisch beveiligingssysteem
Aanduiding voor beveiligingssystemen die werken met elektronische apparatuur zoals kaartlezers

elektronische beeldverwerking
Het opnemen, opslaan en bewerken van beelden in computer- en videosystemen

elektronische instrument
Muziekinstrumenten die elektronische schakelsystemen bevatten als een wezenlijk onderdeel van het geluidsopwekkende systeem

elektronische post
Berichten die door het ene individu aan het andere worden verstuurd via telecommunicatieverbindingen tussen computers of terminals

elibelinde
Een geometrische afbeelding van een vrouw met haar handen op haar torso

elektrisch porselein
Verwijst naar witgoed dat speciaal is samengesteld om als elektrische isolatie te fungeren. Wordt vaak gebruikt voor het isoleren van bougies en schrikdraad

elektrische locomotief
Te gebruiken voor locomotieven waarbij de bron van de drijfkracht elektriciteit is die ter plekke wordt opgewekt of die wordt verkregen via leidingen boven de locomotief of een derde rail

elektronische klok
Wordt gebruikt voor klokken die lopen op hele kleine synchrone motortjes met een permanente magneet en elektronische schakelsystemen

elitarisme
Het geloven in, en pleiten voor, leiderschap of gezag van een elite

ellipsen
Geometrische vlakke figuren die ontstaan wanneer een kegel schuin wordt doorsneden in een vlak dat een kleinere hoek vormt met het grondvlak dan de hoek die de zijkant van de kegel met het grondvlak vormt

elliptisch
Met de vorm of omtrek van een ellips, de figuur die ontstaat wanneer een kegel schuin wordt doorsneden in een vlak dat een kleinere hoek vormt met het grondvlak dan dat de zijkant van de kegel met het grondvlak vormt

emballeren
Het geheel of gedeeltelijk bedekken met of insluiten in een buigzaam materiaal, vooral door middel van omwikkelen of opvouwen

emoe-ei
Verwijst naar het ei dat wordt geproduceerd door het vrouwtje van de emoe, een Australische loopvogel. De emoe is de op één na grootste nog levende vogel op aarde. Een emoe-ei heeft een donkergroene schaal en is gemiddeld 13 centimeter lang

emailgoed
Objecten bedekt met email, een beschermende laag van glasachtig materiaal. Voor objecten met figuren of afbeeldingen en andere objecten die voornamelijk decoratief zijn, gebruikt men de term 'emaillen voorwerpen'

embleem
Meestal afbeeldingen, ontwerpen, motto's, of een combinatie daarvan, die individuen, groepen en soms bedrijven als onderscheidingsteken gebruiken, en die vaak bedoeld zijn om een bepaalde afkomst of kwaliteit over te brengen. Zie 'logo's' voor emblemen die in hoofdzaak uit een symbool of een afbeelding bestaan, vaak als handelsmerk worden gebruikt en zijn ontworpen om een product, bedrijf of organisatie snel te herkennen. Zie 'insignes (emblemen)' voor emblemen die specifiek aangeven dat een persoon of object tot een groep of organisatie behoort, waaruit soms ook rang of functie blijkt

emigranten
Personen die hun geboorteland of regio verlaten om ergens anders te gaan wonen. Gebruik 'immigranten' voor personen die van het ene land of streek naar het andere komen om zich daar vestigen

emakimono
Japanse rolschilderijen waarop teksten en/of kunstwerken zijn aangebracht en die horizontaal worden tentoongesteld

emaillak
Een meestal ondoorzichtig, glasachtig deklaagje hoofdzakelijk bestaande uit kwarts, veldspaat, klei, natriumcarbonaat en borax, dat door inbranding wordt aangebracht op ondergronden van met name metaal, keramiek of glas; het glanst als het hard is geworden

embleem
Onderscheidende plaatjes, insignes of tekens met een helmteken, wapenbeeld of een ander symbool dat door individuen of groepen werd gedragen of dat men op eigendommen bevestigde, met name de tekens die aangaven dat iemand eigenaar was van een adellijk huis of als dienaar bij dat huis hoorde, ongeacht of hij wapens droeg of niet

embleem
Voorwerpen of voorstellingen van voorwerpen die symbool staan voor andere voorwerpen of ideeën, vooral door duidelijke toepasselijkheid of associatie, zoals een weegschaal als symbool voor gerechtigheid. Gebruik 'emblemata' voor allegorische voorstellingen met een motto en een bijschrift

emmer
Typisch cilindrische of bijna cilindrische vaten, meestal van metaal of plastic, voor het opvangen, bevatten of dragen van vloeistoffen of vaste stoffen, en die meestal een beugelhandvat hebben en soms een los deksel

emotie
Verwijst naar een complex fenomeen en een hoedanigheid van bewustzijn, gekenmerkt door de synthese of combinatie van subjectieve ervaringen en waarnemingen, expressieve fysiologische en psychologische gedragingen, en de prikkeling of stimulering van het zenuwstelsel. In psychologisch onderzoek wordt het begrip geassocieerd met ideeën over persoonlijke vorming, rationeel en irrationeel denken, en cognitieve motivatie

emiraat
Gebieden in het islamitische Midden-Oosten onder het bestuur van een emir, of een sjeik zoals in de Verenigde Arabische Emiraten

email
Beeldende werken in email inclusief figuren en scenes, en die in metaalwerk zijn gezet. Voor de decoratieve techniek gebruik 'emaillak'

emailleurs
Personen die zich bezighouden met de emailleerkunst

embedded reporter
Verslaggevers in een oorlogsgebied die zijn toegewezen aan en rondtrekken met een militaire eenheid

emplecton
Metselwerk van behouwen steen waarbij de tussenliggende voegen opgevuld zijn met breuksteen en mortel. Overdwarse lagen van steen dienen als bindstenen. Geïntroduceerd door de Oude Grieken en overgenomen door de Romeinen

emblema
Allegorische voorstellingen, meestal voorzien van een motto en een bijschrift; kwamen vooral vaak voor in de 16e en 17e eeuw. Te onderscheiden van 'emblemen (symbolen)', die eenvoudiger symbolische voorwerpen of voorstellingen van voorwerpen zijn

Endopterygota
Orde van meer dan 680.000 levende soorten insecten die binnen hun lichaam vleugels ontwikkelen en een complexe metamorfose ondergaan tijdens een popstadium

engineering map
Kaarten die meestal in het bezit zijn van de dienst openbare werken of bij de afdeling bouwprojecten van een gemeente en waarop, bijvoorbeeld, voorrangs(spoor)wegen, bruggen en viaducten staan aangegeven. Wordt gebruikt voor het plannen en uitvoeren van bouwwerkzaamheden op een bepaalde plek

enkel
De gewrichten die de voet met het been (de poot) van een mens of een dier verbinden; ook gebruikt voor het grotere deel van het lichaam dat bestaat uit het slanke gedeelte van het been of de poot tussen dit gewricht en de kuit

enkelvoudig gehangen raam
Ramen die bestaan uit één verticaal opgehangen beweegbaar onderdeel en één vast onderdeel

enveloppe
Te gebruiken voor rechthoekige, platte houders gemaakt van buigzaam materiaal dat zo is gevouwen dat er overlappende randen ontstaan die op twee of drie punten aan elkaar gehecht worden; meestal af te sluiten met een klep en bedoeld voor kleine voorwerpen of documenten

enkelvoudig contract
Bouwcontracten waar al het werk wordt uitgevoerd onder de verantwoordelijkheid van één hoofdaannemer

energiedissipatiesystemen
Een seismisch ontwerpsysteem met een mechanisme dat tussen de grond en het fundament van een bouwsel is aangebracht om de gevolgen van een aardbeving te verminderen

engineers' scale
Platte schuinaflopende of driehoekige richtlinealen, meestal van hout of plastic, onderverdeeld in veelvouden van tien deeltjes per inch waardoor tekeningen op schaal in decimale waarden kunnen worden getekend of gemeten

engobewerk
Algemene term voor aardewerk dat hoofdzakelijk is gedecoreerd met één of meer klei-engobes met een hoger of lager ijzergehalte dan de klei van het aardewerk zelf. Engobewerk kan worden gedecoreerd door engobe te gieten, te dippen, te beschilderen, te bestrijken of met pipet te decoreren op de ongebakken en soms één keer gebakken romp. Na het aanbrengen kan de engobe worden gemanipuleerd door het stuk te draaien, door de engobe met een kam of veer tot een regelmatiger dessin te vormen of, nadat het tot een kleverige massa is gedroogd, met de sgraffitotechniek te beeldsnijden. Dippen, met pipet decoreren en marmeren zijn andere veel gebruikte technieken bij met engobe gedecoreerde keramiek. Het aanbrengen van engobe gaat vrijwel altijd aan het glazuren vooraf

envoi-tekening
Wordt gebruikt voor tekeningen die elk jaar van Rome naar de Académie des Beaux-Arts in Parijs moeten worden gestuurd door de winnaars van de prix de Rome

enseignes
Een Frans modeaccessoire, oorspronkelijk een hofsieraad, dat is afgeleid van het pelgrimsteken en dat op een hoed werd gedragen. Het was bedoeld als uitdrukking van de persoonlijke ambities van de drager

ensemble
Volledige kostuum, inclusief kledingstukken en accessoires, dat wordt gedragen voor een harmonieus effect. Ook twee of meerdere kledingstukken of accessoires die zijn bedoeld om elkaar aan te vullen

Engelmannspar
Middelgrote soort bergspar die op grote hoogte groeit. Hij is inheems in het westen van Noord-Amerika, van British Columbia en Alberta in Canada tot Californië, Arizona en New Mexico in de Verenigde Staten. De soort groeit ook hier en daar in Mexico

Endo
Beschrijft werk dat is vervaardigd door het gelijknamige Afrikaanse volk dat leeft in de Keniaanse regio Grote Rift vallei, in het district Elgeyo Marakwet

encaustiek
Te gebruiken voor de schildertechniek met pigmenten die zijn opgelost in gesmolten was. Het wordt warm aangebracht op panelen of muren met een borstel of een spatel en gefixeerd door met een warmtebron over het oppervlak te gaan om de verf permanent te smelten en vast te zetten. Deze oude techniek was vooral populair in het oude Griekenland. De Engelse term is afgeleid van het Grieks en betekent 'ingebrand'. Hoewel de techniek in de 8ste en 9de eeuw in onbruik raakte, zijn er ook tegenwoordig nog exponenten ervan. Gebruik 'versieringen inbranden' voor de techniek van het versieren van klei

Engels notenhout
Hout van de boom behorende tot de soort Juglans regia, inheems in het Himalayagebied, Iran, Libanon, Klein-Azië en Griekenland. De boom werd rond het midden van de 15de eeuw in Groot-Brittannië ingevoerd. De kleurverschillen zijn groot, met spint dat een lichte strokleur heeft en grijsbruin kernhout, terwijl gekleurd infiltraat voor een donkerkleurig dooraderd effect zorgt. Het hout wordt gebruikt voor meubels en kabinetten. Gebruik 'Amerikaans notenhout' voor het donkerdere hout van de soort Junglans nigra die in het oosten van de Verenigde Staten voorkomt

entaala's
Blokxylofoons van de Gwere in Oeganda, met zes platen en een trom, die rusten op twee boomstammen en door stokjes uit elkaar worden gehouden; de trommel wordt bespeeld als een extra plaat

Engelse hoorn
Orkestrale althobo's met een peervormige klankbeker en een smalle opening waarbij het dubbelriet in een korte metalen stift is gevat

engobe
Fijne klei die, wanneer gemengd met water, resulteert in een romige vloeistof; wordt gebruikt bij het gieten, glazuren, versieren en repareren van keramiek. In de oorspronkelijke staat is het flexibel genoeg om te kunnen worden gebruikt voor glazuren en versieren zonder de hulp van toevoegsels. Gebruik 'slibglazuur' voor keramisch glazuur met een hoog gehalte aan slib

enabling garden
Tuinen die zijn ontworpen voor gebruik door gehandicapten of ouderen, met eigenschappen als gemakkelijk toegankelijke en duidelijk aangegeven paden, bloemenperken, rustlocaties en planten met meer geur en textuur. Gebruik 'therapeutische tuinen' voor tuinen die zijn ontworpen voor verbetering of behoud van de lichamelijke en mentale gezondheid van zieken of gewonden

English barn
Rechthoekige schuren met puntdaken die van binnen zijn onderverdeeld in drie ongeveer gelijke vakken, waarvan de middelste de doorgang is die kan worden binnengegaan vanuit het midden van de twee lange zijkanten. Geen Nederlands equivalent

enzymen
Een uit een groep van complexe organische stoffen gevormd in de levende cellen van planten en dieren; het is een noodzakelijke katalysator voor de chemische reacties van biologische processen

Engels brittanniametaal
Een soort brittanniametaal dat 94% tin, 5% antimonium en 1% koper bevat

entrefenêtre
Vrij smalle tapisseriën voor de ruimte tussen twee ramen of deuren

entomoloog
Zoölogen die zijn gespecialiseerd in het wetenschappelijk onderzoek naar insecten

enanga's
Citerachtige chordofonen uit het noorden en westen van Oeganda, met een ondiepe trogvormige klankbodem met twee lange, rechte en twee kortere, kromme zijden, waarop één enkele snaar wordt gedragen die door gaten of over inkepingen heen, op en neer van de ene naar de andere kant van het instrument is geregen

engobe
Slibglazuur dat meestal met een kwast of door dompelen wordt aangebracht op een voorwerp van klei, om een glad oppervlak te verkrijgen waarop ander glazuur of decoraties kunnen worden aangebracht; bevat zowel kleuroxides als klei, veldspaat en silica

encaustische schildering
Schilderingen vervaardigd met kleuren die zijn opgelost in gesmolten was

encoignure
Kleine, driehoekige wandkasten die zijn bestemd om in een hoek te staan. Ze worden meestal per paar gemaakt en passen vaak bij een commode

Engelse gitaar
Een type gitaar dat tussen 1750 en 1810 zeer geliefd was in Engeland. Ze hebben een plat of licht gebold achterblad en zes snarenkoorden van metalen snaren, waarvan de onderste twee enkel- en de bovenste twee dubbelgespannen zijn

Engelse kershout
Hout van de boom behorende tot de soort Prunus cerasus en Prunus avium

Engelse naaldkant
Weelderige kantsoort die een combinatie van klos- en naaldkant is: de gesloten delen worden in Brusselse Duchesse geklost, de opvul tussen de motieven is een lichte gaasgrond die met de naald wordt gemaakt. Kenmerkend zijn ook de sierlijke tekeningen met motieven uit de natuur en de grote diversiteit aan elegante versieringen zoals sterretjes, ringetjes, reliëfs en openluchtjes die zowel in klos- als naaldkant worden aangebracht

Engels-Iers glas
Glaswerk dat van ca. 1780 tot 1825 is geproduceerd door Engelse glasmakers in Ierse fabrieken

enkaustiek
Verf die wordt gemaakt door droge pigmenten te vermengen met gesmolten, geraffineerde was en hars. Het wordt warm aangebracht op panelen of muren met een borstel of een spatel en gefixeerd door met een warmtebron over het oppervlak te gaan om de verf permanent te smelten en vast te zetten

enkel vensterglas
Vlakglas met een dikte van 3/32 in. (2,5 mm) dat voor vensters wordt gebruikt

enkele ladder
Ladders die bestaan uit twee zijstukken die meestal evenwijdig lopen aan elkaar en zijn verbonden door sporten die met regelmatige tussenruimten aan de zijstukken vastzitten

enkelvoudige schermen
Verwijst naar schermen die bestaan uit één paneel, doorgaans gemaakt van hout met lage poten. Het enkelvoudige scherm is in het algemeen de kleinste van de drie typen schermen in Oost-Azië. Enkelvoudige schermen uit China werden in standaards geplaatst en doorgaans gelakt; de panelen bevatten vaak een geschilderd tafereel, jadepaneel of spiegel. In Japan werden dergelijke panelen vaak vast gemonteerd en bij de ingang van een huis gebruikt als statussymbool of om aan te geven dat er een ceremonie aan de gang was

entrepot
Wordt gebruikt voor pakhuizen waarin goederen worden opgeslagen totdat er invoerechten en belastingen voor zijn betaald

enveloptassen
Tassen zonder hengsel of riem, gewoonlijk met een knip, die door hun grootte gemakkelijk in de hand kunnen worden gedragen; gemaakt van uiteenlopende stof- of leersoorten

Engelse flageolet
Dubbele snavelfluiten die aan het begin van de 19de eeuw zijn ontworpen door William Bainbridge uit Londen met zes of soms zeven toongaten aan elke kant, en één of geen duimgaten. De speler kon hierdoor tweestemmig spelen met één hand op elke fluit

en face
De eigenschap van een beeld, gebouw of ander bouwwerk dat is ontworpen om recht van voren te worden aanschouwd; in picturale composities komt deze eigenschap voort uit figuren die direct naar de voorkant toegekeerd zijn

enbreveerschaaf
Schaven waarvan de beitel schuin is geplaatst. Worden gebruikt om dwars over de houtnerf groeven te maken

encryptie
Het omzetten van gegevens in code om informatie te verbergen of ongeoorloofde toegang te voorkomen. Kan worden gebruikt voor hiervoor bedoelde gedrukte of elektronisch overgedragen schema's, maar wordt steeds meer gebruikt voor gedigitaliseerde gegevens of computergegevens

energiebehoud
Het zuinig en efficiënt omgaan met energiebronnen, om zodoende eindige energievoorraden langer te kunnen gebruiken of om hernieuwbare energievoorraden zo kosteneffectief mogelijk te gebruiken

energiebronnen
Beschikbare voorraden of productiemiddelen voor energie, zowel natuurlijke - zoals fossiele brandstoffen of waterkracht - als kunstmatige, zoals kernbrandstof

engaged frame
Wordt gebruikt voor lijsten die zowel een bouwkundige als een decoratieve functie hebben. Ze ondersteunen de panelen waar ze om heen zitten en kunnen twee tot een dozijn panelen binnen een grotere structuur verbinden

Engels slot
Snaphaansloten die de combinatie vuurslag en kruitpan hebben, zoals bij een vuursteenslot, maar dan niet met een verticaal, maar zijwaarts werkende pal die werkt op de haan door een opening in de slotplaat

Engelse sleutel
Moersleutels met één verstelbare kaak die verticaal langs de steel beweegt

engineers' chain
Landmeetkundige meetinstrumenten die bestaan uit 2,5cm lange stalen schakels die zijn verbonden in een ketting van 30 meter lang; vervanger van landmeterskettingen maar tegenwoordig achterhaald

engsi
Tapijten die de ingang van Turkmeense tenten bedekten

enkelloops
Te gebruiken om vuurwapens te beschrijven met één loop

enkelstukken
Bedekkingen van stof, leer of soortgelijk materiaal die over de enkel en soms het onderbeen worden gedragen en een (halfhoge) laars of schoen bedekken

enkelvoudig gewelf
Gewelven met gladde intrados zonder ribben of kruisbogen

enkolpion
Pectoraalmedaillons die om de hals hangen en een gewijd beeld bevatten; worden gedragen door bisschoppen van de oosters-orthodoxe Kerk

enquêteformulier
Lijsten met vragen die aan een groep mensen worden voorgelegd om statistische informatie te vergaren. Gebruik 'onderzoeksrapporten' voor de documentatie met betrekking tot een onderzoek dat is verricht om een bepaald verschijnsel uitvoerig in kaart te brengen

enterpiek
Pieken met betrekkelijk korte stokken die als wapens werden gebruikt aan boord van oorlogsschepen van de 16e tot de 20e eeuw, bij het enteren

energiecentrales
Wordt gebruikt voor complexen van gebouwen of andere bouwwerken met apparatuur voor het opwekken van elektriciteit

entresol
Lage verdiepingen (letterlijk: halve verdiepingen) tussen twee hogere verdiepingen of bovenin een gebouw; ook balkonachtige verdiepingen boven een deel van de verdieping eronder, waarbij de lagere verdieping meestal, maar niet altijd, de eerste verdieping is

eolische aardoppervlakte
Aardoppervlakken waarvan de bestanddelen door luchtstromen zijn aangedragen en aangebracht

eolische harp
Apparaten met snaren die meestal unisono zijn gestemd en gaan klinken wanneer er wind langswaait

episcoop
Apparaten die worden gebruikt om een afbeelding van een ondoorzichtig object, zoals een tekening of ander grafisch materiaal, op een plat oppervlak te projecteren om deze over te trekken of te bekijken

epigraaf
Inscripties op beelden, huizen of andere bouwwerken

epistelboek
Boeken die de epistels bevatten die tijdens de mis gelezen worden; sinds de 13e eeuw meestal een onderdeel van het misboek

epistomoloog
Zij die de aard, oorsprong, reikwijdte en validiteit van de menselijke kennis bestuderen

episcenium
De bovenverdiepingen van de scène-opbouw in de oude Griekse en Romeinse theaters

epergne
Tafelmiddenstukken, vaak met verdiepingen en rijkbewerkt, bestaande uit een metalen standaard met borden, vazen of kandelaars van zilver, glas of porselein, om fruit, bloemen, snoepgoed en dergelijke op of in te doen; vervaardigd in de late 17e en 18e eeuw

epitrachelion
Oosters-orthodoxe religieuze stola waarvan de twee uiteinden aan elkaar zijn vastgenaaid en recht naar beneden hangen, tot op de knieën of tot de grond, met een opening aan de bovenkant voor het hoofd. De voorkant kan ook van één stuk stof zijn gemaakt in plaats van twee aparte stukken. De sticharion en epitrachelion worden bijeengehouden door de zone (gordel), een smalle riem van wollen stof met gespen. Het verschil met stola's uit de westerse kerk is erin gelegen dat het epitrachelion recht hangt en niet gekruist over de borst