AAT-Ned - Nederlandse Art & Architecture Thesaurus

Categorie: Kunst, muziek en cultuur
Datum & Land: 15/02/2007, NL
Woorden: 19911

primitieve kunst
Een verouderde benaming die vroeger gebruikt werd voor kunst van bepaald personen die als buitenstaanders werden beschouwd van andere, politiek overheersende culturele groepen; werd voornamelijk gebruikt met betrekking tot bevolkingsgroepen afkomstig uit het gebied ten zuiden van de Sahara, de eilanden in de Stille Oceaan en de inheemse Noord- en Zuid-Amerikaanse stammen. Gebruik in plaats daarvan de meest specifieke benaming van de cultuur of herkomst die bekend is. Te onderscheiden van `primitivisme`, een term die wordt gebruikt voor artistieke stijlen of stromingen die bedoeld zijn om, vaak op romantische of sentimentele wijze, het uiterlijk na te bootsen van kunstvormen die daarvoor als primitief werden bestempeld en andere kunst, geproduceerd door kunstenaars die buiten de grote kunstmarkten werken.
Categorie: Abstracte Begrippen > kunstgenres.

primitieve hut
Te gebruiken voor het rationalistische model van het ideale bouwtype, dat is gebaseerd op de constructie van de hypothetische eerste woning en de daarbij gebruikte materialen met betrekking tot functie en klimaat; sinds de 18e eeuw gebruikt als basis voor verschillende architectuurtheorieën.
Categorie: Abstracte Begrippen > historische, theoretische en kritische begrippen: beeldende kunst.

primitieve architectuur
Een verouderde benaming die vroeger gebruikt werd voor de architectuur van bepaalde personen die werden beschouwd als buitenstaanders van andere, politiek overheersende culturele groepen; werd voornamelijk gebruikt met betrekking tot bevolkingsgroepen uit het gebied ten zuiden van de Sahara, de eilanden in de Stille Oceaan en de inheemse Noord- en Zuid-Amerikaanse stammen gaat. Gebruik in plaats daarvan andere termen zoals `inheemse architectuur`, of gebruik de meest specifieke benaming voor de cultuur of herkomst die bekend is.
Categorie: Abstracte Begrippen > lokale architectuur.

primaverahout
Stevig, lichtgewicht hout uit Mexico en Midden-Amerika, geelachtig wit tot licht geelbruin, vaak met strepen en met een tamelijk sterke glans.
Categorie: Materialen > hardhout.

primaire kleuren
Wordt gebruikt voor de traditionele primaire kleuren rood, geel, en blauw; de psychologische primaire kleuren rood, geel, blauw en groen; de fysieke primaire kleuren rood, blauw en groen.
Categorie: Kleur > kleurtypes.

priktollen
Houten tollen met een houten of metalen pin onderaan waar de tol op ronddraait; de tol kan met de hand aan het tollen worden gebracht, of door aan een touwtje te trekken dat er omheen is gewonden.
Categorie: Ontspanningsmiddelen > tollen.

prijzen (beloningen)
Eretekens die, meestal met een document of voorwerp dat de prijs of beloning aanduidt of symboliseert, worden toegekend of verleend.
Categorie: Abstracte Begrippen > sociale erkenning.

prijzen (gewonnen objecten)
Dingen die aangeboden worden voor een wedstrijd, prijsvraag, etc, of soms toevallig worden gewonnen; het kunnen objecten, privileges, geldbedragen, eerbewijzen of symbolische voorwerpen zijn.
Categorie: Abstracte Begrippen > sociale erkenning.

prijzen (bedragen)
Geldsommen, goederen of diensten die worden uitgewisseld of vereist in een ruilhandel of verkoop voor anderen.
Categorie: Abstracte Begrippen > economische begrippen.

prijslijsten
Lijsten of overzichten van de geldende prijzen van koopwaar, voorraden of andere zaken die te koop zijn.
Categorie: Informatievormen > lijsten (informatiedragers) naar onderwerp.

priesterkoren
Ruimten in christelijke kerken tussen het zangkoor en het sanctuarium, meestal gereserveerd voor geestelijken.
Categorie: Onderdelen > ruimten in Christelijke religieuze gebouwen.

priesters
Met name te gebruiken voor die geestelijken die offerande brengende, rituele, bemiddelende, verklarende of geestelijke functies vervullen.
Categorie: Personen > geestelijken.

priesterboorden
Te gebruiken voor witte gesteven linnen of linnenachtige losse staande kragen of boorden, gedragen door bepaalde gewijde rooms-katholieke en protestantse geestelijken bij een pak of liturgische kleding.
Categorie: Onderdelen > halsboorden.

priemen
Scherpe, metalen punten met houten handvatten. Worden gebruikt om kleine gaten te maken in hout of leer.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > ponsen (gereedschap).

priemen (platte)
Gereedschap dat op een ijspriem lijkt en wordt gebruikt om gaten te maken voor koploze spijkers en houtschroeven.
Categorie: Gereedschap en Uitrusting > priemen: houtbewerkingsgereedschap.

prick spurs
Sporen die zijn uitgerust met een enkele scherpe punt om het paard aan te drijven; werden algemeen gebruikt vanaf vóór de christelijke jaartelling tot de 13e eeuw. Middeleeuwse Europese modellen hebben over het algemeen kegelvormige punten of een opgehoogd profiel of knobbel vlakbij de punt om te voorkomen dat de punt te diep doordringt.
Categorie: Kleding > sporen (gedragen accessoires).

priëlen
Aanduiding voor lichte, open bouwwerken die worden gevormd door bomen, struiken of klimplanten die dicht bij elkaar zijn geplant en zijn samengedraaid om zichzelf te ondersteunen, of door een raamwerk met latten dat wordt bedekt door planten; meestal minder uitgebreid en stevig dan `pergola`s`, die overigens een pad begeleiden.
Categorie: Bouwwerken > tuin-bouwconstructies.

preventieve maatregelen nemen
Zorgen dat iets dat niet gewenst is, niet gebeurt, of dat iemand iets niet doet wat ongewenst is.
Categorie: Functionele activiteiten > onderhoud.

preventieve conservering
Milieubeheer met als doel het voorkomen van toekomstige verslechtering van materialen of artefacten, inclusief het zorgen voor geschikte milieuomstandigheden.
Categorie: Vakgebieden > milieubeheer.

pretzel-backstoelen
Amerikaanse stoelen uit het einde van de 18e eeuw met ineengestrengelde, opengewerkte spijlen. Ze worden meestal geassocieerd met meubelmakers uit Philadelphia.
Categorie: Interieurinrichting > slat-backstoelen.

pretoren
Te gebruiken voor de gekozen magistraten met deze titel van het republikeinse Rome die zorgden voor de uitvoering van enkele taken van de consuls, waaraan zij onderschikt waren. Wordt ook gebruikt voor presidenten of burgemeesters in Italië gedurende de 17e en 18e eeuw.
Categorie: Personen > magistraten.

pressing tins
Te gebruiken voor dunne metalen platen van tin of zink die tijdens het persen worden gebruikt om een gelijkmatige drukverdeling te waarborgen, het boekblok te beschermen tegen vocht en te voorkomen dat de inkepingen van de inslag zich aftekenen in het boekblok.
Categorie: > .

presses (cupboards)
Benaming uit de middeleeuwen die meestal van toepassing is op grote wandkasten met deuren en planken om linnengoed, kleding en keukengerei in op te bergen. Gebruik `clothes presses` voor presses met schuivende planken en dichte deuren.
Categorie: Interieurinrichting > wandkasten.

pressed brick
Een stevige kleisteen die wordt gemaakt onder hoge druk; een homogene steen met een grotere dichtheid en sterkte.
Categorie: Materialen > baksteen naar techniek : vormingsproces.

presse-papiers
Vaak sierlijke, gemiddeld 500 gram zware voorwerpen van glas, metaal, steen, keramiek, om op losse papieren te leggen ten einde te voorkomen dat ze door elkaar raken of wegwaaien.
Categorie: Interieurinrichting > interieurinrichting naar locatie of context.

pressbooks
Wordt gebruikt voor handboeken die met name in de jaren dertig en veertig in de Verenigde Staten werden gebruikt en waarin aan bioscoopeigenaren werd uitgelegd hoe ze reclame moesten maken voor de speelfilms die in hun bioscoop werden vertoond.
Categorie: Informatievormen > handboeken.

press figures
Gedrukte cijfers, letters of symbolen die af en toe onder aan de pagina`s van sommige, met de hand gedrukte boeken zijn aangebracht met het doel de druktechniek vast te leggen.
Categorie: Informatievormen > merktekens naar functie.

press cupboards
Grote, maar tamelijk lage wandkasten met een afgesloten opbergruimte in het boven- en ondergedeelte. Dit type werd gemaakt in de 16e en 17e eeuw in Engeland en in de 17e eeuw in Amerika. Te onderscheiden van `@court cupboards`, waarbij het bovengedeelte een afgesloten opbergkast en het ondergedeelte een of meerdere open planken heeft.
Categorie: Interieurinrichting > presses (cupboards).

press beds (deception beds)
Opklapbedden die in een kabinet zijn ingebouwd dat van buitenaf op een muurkast of gewone kast lijkt.
Categorie: Interieurinrichting > verborgen bedden.

presidential libraries
Geen Nederlands equivalent.
Categorie: Bouwwerken > bibliotheken naar onderwerp.

presidios
Use for military settlements established by the Spanish in America often as garrisoned forts or outposts.
Categorie: Nederzettingen en landschappen > nederzettingen naar functie: militair.

presidentiële bestuursorganen
Bestuursorganen onder de bevoegdheid van een president.
Categorie: Organisaties > overheidsinstanties naar leidinggevende.

presidenten
Gekozen functionarissen die dienen zowel als staatshoofd en als de uitvoerende macht in een republiek met een presidentiële regering; deze kan ook verwijzen naar de hoofden van organisaties zoals banken, clubs en ondernemingen als het wordt gebruikt als officiële benaming voor die posities.
Categorie: Personen > leidinggevenden.

presentexemplaren
Afzonderlijke exemplaren van boeken of andere uitgaven, inclusief prenten, die door de auteur van een opdracht zijn voorzien en door de auteur of soms de uitgever ten geschenke worden gegeven. Gebruik de term `relatiegeschenken` voor objecten van zilver, aardewerk of gedenkmunten die voor een speciale gelegenheid van een inscriptie zijn voorzien.
Categorie: Objectgenres > objectgenres naar functie.

presenteerbladen
Platte ronde, vierkante, rechthoekige of ovale bladen, soms op een standring of op pootjes; voor verschillende doeleinden gebruikt, vooral het presenteren van voedsel of drank. Gebruik `tazza`s` voor drinkschalen met een wijde platte kom, vooral die uit de 16e eeuw.
Categorie: Houders > vaatwerk voor het opdienen en consumeren van voedsel.

presentation drawings (gifts)
Voltooide tekeningen die de kunstenaar schenkt aan een vriend of patroon; meestal gebruikt met betrekking tot de Renaissance-Barok.
Categorie: Beeldmateriaal > tekeningen naar functie.

presentation quilts
Quilts die werden gemaakt door leden van een gemeenschap als cadeau voor een geestelijke, leraar of burgemeester die met pensioen ging of verhuisde. Vaak waren dit album quilts of signature quilts. Geen Nederlands equivalent.
Categorie: Interieurinrichting > quilts naar functie.

presentatiezwaarden
Erezwaarden die worden overhandigd door vorsten, prinsen, pausen, verenigingen of bewonderaars in het algemeen aan individuen als beloning of blijk van erkenning van verdiensten in oorlog of de politiek; voornamelijk rapieren, staatsiedegens of sabels.
Categorie: Wapens en Munitie > ceremoniële zwaarden.

presentatietekeningen (proposals)
Wordt gebruikt voor architectonische tekeningen die worden voorgelegd aan een opdrachtgever om te illustreren hoe een gebouw eruit zal zien en zal functioneren.
Categorie: Beeldmateriaal > tekeningen naar functie.

presentatieboard
Bordpapier gemaakt van houtpulp of katoenvezels en gebruikt als een ondersteuning of mat voor drukwerk en tekeningen.
Categorie: Materialen > karton.

presentatiealbums
Albums die zijn bedoeld om te worden opgedragen of gepresenteerd aan een persoon of organisatie.
Categorie: Informatievormen > albums.

prerafaëlitisch
Verwijst naar de stijl in de beeldende kunst die voortkwam uit de Prerafaëlitische broederschap, een groep Engelse kunstenaars die actief was van 1848 tot 1853 en die werd geïnspireerd door de Italiaanse kunstenaars vóór Rafaël. De stijl kenmerkt zich door romantische en Middeleeuwse thema’s met een moraliserende ondertoon, heldere kleuren en verfijnde gedetailleerde composities.
Categorie: Stijlen en Perioden > moderne Britse kunststijlen en -stromingen.

preparatory schools
Wordt gebruikt voor particuliere scholen in Engeland en de Verenigde Staten, die zijn bedoeld om leerlingen voor te bereiden op een hogere opleiding in het onderwijsstelsel. Geen Nederlands equivalent.
Categorie: Bouwwerken > privé-scholen.

preparateurs
Mensen die objecten prepareren voor een expositie.
Categorie: Personen > personen in de museologie.

Prepalatial
Verwijst naar de eerste fase van de Minoïsche kunst en cultuur, volgens het classificatiesysteem van de archeoloog Nikolas Platon. De fase kenmerkt zich door een Kretenzische samenleving die is opgedeeld in een reeks kleine eenheden die in politiek en economisch opzicht onafhankelijk zijn, met grote regionale verschillen en een aantal culturele overeenkomsten. De fase overlapt met de vroeg-Minoïsche periode.
Categorie: Stijlen en Perioden > Minoïsch.

prentkunstenaars
Personen die tekeningen en andere kunstvoorwerpen voorbereiden, ontwerpen en ontwikkelen en die de middelen om grafische schone kunst te drukken, klaarmaken. Gebruik `boekdrukkers` voor personen die commercieel drukwerk doen.
Categorie: Personen > kunstenaars.

prentenboeken
Wordt gebruikt voor boeken waarin platen een grotere plaats innemen dan de tekst, vooral boeken die zijn bedoeld voor kinderen of mensen met leesmoeilijkheden.
Categorie: Informatievormen > documenten naar vorm.

prenten
Afbeeldingen gemaakt door de overdracht van beelden door middel van een drukvorm, zoals een plaat, een blok of een zeef, volgens verschillende druktechnieken. Gebruik `afdrukken` wanneer specifiek de individuele afbeelding die het resultaat is van het afdrukken bedoeld wordt. Gebruik `reproductieprenten` voor de prenten gemaakt naar geschilderde of getekende voorstellingen. Gebruik voor de afdrukken van foto`s `fotografische afdrukken`; zie voor termen voor afdrukken van technische tekeningen en documenten de termen onder de zoekleidingsterm ``.
Categorie: Beeldmateriaal > beeldmateriaal naar medium of techniek.

prentbriefkaartenalbums
Albums waarin prentbriefkaarten zijn geplakt, met of zonder aanvullende informatie erbij.
Categorie: Informatievormen > albums.

prelaten
Geestelijken met een hoge rang en veel authoriteit in de christelijke kerk.
Categorie: Personen > christelijke geestelijken.

prekenboeken
Bundels waarin preken of homilieën zijn opgenomen, met name die preken en homilieën die gedurende een bepaald kerkelijk jaar tijdens de mis zullen worden gelezen.
Categorie: Informatievormen > liturgische teksten.

preken
Religieuze voordrachten die deel uitmaken van een kerkdienst.
Categorie: Informatievormen > toespraken.

preien
Soort van look dat als groente of toespijs gebezigd wordt.
Categorie: Materialen > bladgroentes.

prehistorische reptielen
voorhistorische reptielen Ruimere term: reptielen
Categorie: dieren > reptielen.

prehistorisch
Verwijst naar de periode die voorafging aan de eerste gelijktijdig geschreven verslagen van een volk. De tijdspanne van deze periode varieert afhankelijk van de specifieke lokale leefwijze, en van de verschillende wetenschappelijke disciplines.
Categorie: Stijlen en Perioden > stijlen en perioden naar algemeen tijdperk.

prefecturen
Gebieden onder het bestuurlijk gezag van een prefect.
Categorie: Organisaties > overheidsinstanties naar leidinggevende.

prefabricatie
Het maken van meestal gestandaardiseerde en fabrieksmatige componenten, die later worden samengevoegd tijdens de bouw van een object of constructie.
Categorie: Procédés en Technieken > constructie naar vorm.

preekstoelen
Plaats voor een spreker, met name de geestelijke die een preek houdt.
Categorie: Onderdelen > meubilair van christelijke religieuze gebouwen.

Predynastisch
Verwijst naar de periode van circa 4.000 tot 3.000 of 2925 v. Chr. in Egypte, hoewel sommige schrijvers de periode dateren vanaf 6.000 v. Chr. De kunstvoorwerpen bestaan uit aardewerk zoals de geschilderde producten uit de Amratische en de Gerzian periode, stenen vazen, beeldjes van klei en ivoor, stenen paletten en wandschilderingen zoals gevonden in Hierankonpolis, waarop dieren, boten, rouwende vrouwen en vechtende mannen staan.
Categorie: Stijlen en Perioden > Egyptische perioden.

predikkruizen
Kruizen die soms op een preekstoel staan die buiten is opgebouwd op een plaats waar preken worden gehouden.
Categorie: Bouwwerken > kruismonumenten.

predikers
Te gebruiken voor personen waarvan het beroep of de functie bestaat uit het uitdragen en onderwijzen van een religieuze leer in het openbaar; vaak, maar niet altijd, personen die het christelijk evangelie prediken.
Categorie: Personen > personen in de religie.

predikantswoningen
De woningen die beschikbaar worden gesteld aan geestelijken, meestal predikanten.
Categorie: Bouwwerken > woonhuizen van geestelijken.

predikanten
In de protestantse kerk zijn dit de geestelijken die belast zijn met de geestelijke zorg van een parochie. In de rooms-katholieke kerk zijn dit de geestelijken die belast zijn met de geestelijke zorg van een college. In de Anglicaanse kerk zijn het de geestelijken die verantwoordelijk zijn voor de geestelijke zorg van de pastoriën, met alle rechten en tienden die daarbij horen.
Categorie: Personen > pastors.

predella`s
Voetstukken van grote altaarstukken, die zijn versierd met beelden die betrekking hebben op de voornaamste panelen daarboven.
Categorie: Onderdelen > onderdelen van beeldmateriaal.

Pre-pottery Neolithic A
Verwijst naar de Neolithische periode in de Levant van circa 8.000 tot 7.000 v. Chr. De periode kenmerkt zich door een lithische industrie, kleine beeldjes van klei en kalksteen, en het feit dat er zeer weinig vindplaatsen bekend zijn.
Categorie: Stijlen en Perioden > Levantijnse neolithische perioden.

Pre-pottery Neolithic B
Verwijst naar de periode van circa 7.000 tot 5.000 v. Chr. in de Levant. De periode kenmerkt zich door grote staande beelden van mensen, gedecoreerde, gepleisterde schedels en een lithische industrie.
Categorie: Stijlen en Perioden > Levantijnse neolithische perioden.

praxitelisch
Verwijst naar de Griekse stijl van de beeldhouwkunst die werd gemaakt door Praxiteles tijdens de 4de eeuw v. Chr. De stijl is vooral bekend door vrouwelijke beelden, met name de Afrodite van Knidos, en kenmerkt zich door de slanke verhoudingen, de golvende vormen en het vloeiend modelleren waardoor schaduwen een zachte waas werpen over de vlakken van de beelden.
Categorie: Stijlen en Perioden > Griekse beeldhouwstijlen.

praxinoscopen
Optisch speelgoed dat bewegende beelden creëert en dat bestaat uit een reeks opeenvolgende plaatjes aan de binnenzijde van een draaiende trommel, die naar binnen zijn gekeerd waar ze worden gereflecteerd door een veelhoekige trommel met evenveel spiegeltjes erop als het aantal afbeeldingen tegen de buitenste trommel; de twee trommels draaien in tegengestelde richtingen en het geheel wordt bekeken door een speciaal oculair. Ontwikkeld aan het eind van de jaren 1870 als een verbetering op de phenakistoscoop en zoëtropen
Categorie: Ontspanningsmiddelen > optisch speelgoed.

prauwen
Te gebruiken voor Indonesische schepen met een zeer groot driehoekig zeil, meestal een latijnzeil, en een aanzienlijke vlerk met ballast.
Categorie: Vervoermiddelen > vaartuigen met gaffeltuig.

Pratt-spanten
Gebinten met evenwijdige liggers, met verticale delen onder druk en diagonale delen (die naar het middelpunt geren) onder spanning.
Categorie: Onderdelen > spanten naar constructie.

pramen
Sedert de 17 eeuw een gestrekt, plat binnenschip met vlakke bodem dat vooral in de Nederlanden werd gebruikt.
Categorie: Vervoermiddelen > bottom-based watercraft.

praktisch meubilair
Meubilair met een eenvoudig ontwerp waarbij zo efficiënt mogelijk gebruik wordt gemaakt van materiaal en arbeid; meestal sober, goed geproportioneerd en onversierd.
Categorie: Interieurinrichting > meubilair naar ontwerp.

prairiewagens
Overdekte wagens van gemiddelde grootte voor het vervoeren van vrachten en emigranten over de prairies en vlakten in het westen van de Verenigde Staten; meestal met rechte lijnen en linnen kappen; gebruik `zware huifkarren` voor soortgelijke wagens die vooral werden gebruikt ten oosten van de Mississippi, met een bootvormig zijaanzicht en buitenwaards afrondende achterkleppen.
Categorie: Vervoermiddelen > huifkarren.

prairies
Wordt gebruikt voor boomloze, meestal vlak of zacht glooiende graslanden in de centrale gebieden van Noord-Amerika.
Categorie: Nederzettingen en landschappen > graslanden.

pragmatiek
Het bestuderen van betekenisaspecten in taal die te maken hebben met het gebruik van taal binnen een natuurlijke context.
Categorie: Vakgebieden > theoretische taalkunde.

praetoria
Ambtswoningen de praetores (provinciale bestuurders in het oude Romeinse Rijk).
Categorie: Bouwwerken > ambtswoningen.

praecinctiones
Doorgangen tussen hoger en lager gelegen rijen zitplaatsen in Romeinse theaters. Gebruik `diazomata` voor soortgelijke doorgangen in Griekse theaters.
Categorie: Onderdelen > toeschouwersruimten.

prachedis
Thaise stoepa`s die vanaf een rond voetstuk toelopen tot een puntige pinakel.
Categorie: Bouwwerken > stoepa`s.

praalwagens
Platforms op wielen, vaak met een vertoning of een tableau er bovenop, die rond worden getrokken in optochten of processies.
Categorie: Vervoermiddelen > wagens en fietsen naar vorm of functie.

praalvertoningen
Shows die vaak in de openlucht worden gehouden en waarin thema`s worden uitgewerkt aan de hand van spektakels in plaats van opeenvolgende verhalende en dramatische karakterisering.
Categorie: Gebeurtenissen > voorstellingen (gebeurtenissen).

prytaneia
Openbare gebouwen, raadhuizen, in verschillende Griekse staten, waarin ter ere van Hestia steeds het vuur onderhouden werd: hier gebruikten in Athene de prytanen de maaltijden, eveneens buitenlandse gezanten en eershalve ook verdienstelijke burgers. GNW.
Categorie: Bouwwerken > openbare gebouwen naar functie.

prunts
Kleine hoeveelheden glas die worden aangebracht op het lichaam van een glazen object, met name voor decoratieve doeleinden.
Categorie: Onderdelen > houderonderdelen.

prullenbakken
Staande bakken of mandachtige houders voor oud papier en klein afval.
Categorie: Houders > huishoudelijke houders.

prullaria
prullen Ruimere term: objectgenres naar culturele of intellectuele waardering
Categorie: Objectgenres > objectgenres naar culturele of intellectuele waardering.

pruimtabak
Tabak die is geprepareerd om op te kauwen en in verschillende vormen wordt geproduceerd, zoals samengeperste plakken, gevlochten strengen, fijngesneden bladeren en losse bladpuntjes. Het wordt meestal gesaust met substanties als zoethout, specerijen, honing of rum.
Categorie: Materialen > tabak.

pruiken
Hoofdbedekkingen van kunsthaar dat in een voorgevormde ondergrond van gaas is geknoopt.
Categorie: Kleding > haaraccessoires.

provosts
Te gebruiken voor hooggeplaatste functionarissen in verschillende organisaties, gewoonlijk in kerkelijke en academische instituten. Geen Nederlands equivalent voor deze algemene betekenis.
Categorie: Personen > functionarissen.

provisiekasten
Benaming die in het midden van de 16e eeuw in Engeland in gebruik kwam voor vrijstaande kasten waarin voedsel en drinken wordt opgeslagen. Ze hebben de vorm van een twee kasten op elkaar, waarvan de deuren van spijlen of perforatie zijn voorzien voor de ventilatie. Gebruik `spinden` om naar soortgelijke vormen te verwijzen die voor, na of tijdens de middeleeuwen zijn gemaakt.
Categorie: Interieurinrichting > food cupboards.

provisiekamers
Kamers waar voedsel wordt opgeslagen.
Categorie: Onderdelen > bewaar- en opslagruimten.

provincies
De constituerende, politieke en bestuurlijke delen binnen verschillende soevereine staten, b.v. historische zoals het Romeinse Rijk en hedendaagse staten met een federaal systeem, zoals Canada en Spanje .
Categorie: Organisaties > politieke districten.

provinciehuizen
Overheidsgebouwen waar het provinciaal bestuur en provinciale diensten zijn gehuisvest.
Categorie: Bouwwerken > gemeentelijke gebouwen.

provinciale parken
Openbare parken, bijvoorbeeld in Canada, die worden beheerd door een provinciebestuur.
Categorie: Open ruimten en landschappelijke elementen > parken naar eigendom of beheer.

proviandtassen
Tassen met één schouderband, oorspronkelijk gebruikt voor het dragen van soldatenproviand en andere voorraden.
Categorie: Houders > houders voor persoonlijke zaken.

proveniershuizen
Aalmoezeniershuizen waarin de bewoners werden verplicht te bidden voor de oprichter.
Categorie: Bouwwerken > armenhuizen.

protorenaissance
Verwijst naar de stijl en periode die over het algemeen duidelijk begint in het midden van de 12de eeuw in Italië en elders in West-Europa. De periode overlapt met de laatmiddeleeuwse periode en wordt in Italië ingeluid door het ontstaan van de stadstaten en de daaropvolgende stijging van de status en het individualisme van kunstenaars en handwerkslieden. De stijl in de beeldhouw- en schilderkunst verschilt van vroegere stijlen door de hernieuwde waardering van de kunst van het klassieke Griekenland en Rome. Deze is duidelijk zichtbaar in de meer driedimensionale, naturalistische figuren en composities die zijn beïnvloed door Romeinse sarcofagen en andere antieke kunst.
Categorie: Stijlen en Perioden > Middeleeuws.

protonenactiveringsanalyse
Activeringsanalysemethode waarbij chemische elementen worden gezocht door protonen te induceren.
Categorie: Procédés en Technieken > activeringsanalyse.

Protoliterate
Verwijst naar de periode in het zuiden van Mesopotamië, tussen ongeveer 4000 en 2900 v. Chr., waarin zich ontwikkelingen voordeden zoals de uitvinding van het schrift en verzegelde rollen, het ontstaan van grote steden en grootschalige handel, en het verschijnen van monumentale openbare gebouwen.
Categorie: Stijlen en Perioden > prehistorische Zuid-Mesopotamische perioden.

protohistorisch
Verwijst naar de periode van het eerste begin van historische geschreven verslagen van een volk in een bepaald gebied.
Categorie: Stijlen en Perioden > stijlen en perioden naar algemeen tijdperk.

protogeometrisch
Verwijst naar een periode en stijl in de Griekse kunst en cultuur die zich voordeed van circa 1100 tot circa 900 v. Chr. Deze kenmerkt zich door de import van objecten en stijlen uit de Levant en Egypte, een vernieuwing van binnenlandse Griekse stijlen, en een algeheel herstel van de woelige periode die het gevolg was van de gewelddadige omverwerping van de Minoïsche-Myceense wereld in de 12de eeuw v. Chr. De overgeleverde kunstwerken bestaan uit eenvoudige fibulae, primitieve kleifiguren en aardewerk, meestal versierd met cirkels, bogen, driehoeken en golvende lijnen, vaak met meerdere streken aangebracht en geplaatst in horizontale banden op verschillende delen van de pot.
Categorie: Stijlen en Perioden > Grieks.

Proto-Villanova stijl
Verwijst naar een overgangsperiode en cultuur in de late Bronstijd in Italië. Deze kenmerkt zich door een toename van de bevolking, de ontwikkeling van grotere, permanente nederzettingen, begraafplaatsen met dubbelconische urnen, en artefacten waaronder fibulae, scheermessen, bijlen, bronzen wapens en barnstenen objecten. Deze cultuur valt samen met de Sub-Appenijnse cultuur.
Categorie: Stijlen en Perioden > Italiaanse Bronstijd-perioden.