Histoportal - Atlas van de mythologie

Categorie: Geschiedenis en volkskunde > Mythologie
Datum & Land: 15/02/2007, NL offline
Woorden: 1158

Aveta
Categorie: Keltisch Keltische godin van de Vruchtbaarheid en geboorte.

Avalon
Categorie: Keltisch Avalon was in de Brits-Keltische sage de naam van een eiland waar gesneuvelde koningen en helden wonen. Het wordt gesitueerd vlak achter de horizon (waar de Zon ondergaat). In de Arthur-sage worden hier koning Arthurs wonden, opgelopen bij de Slag van Camlan (tegen zijn zoon Morgan), verzorgd door de fee Morgen. Het verhaal gaat dat drie geheimzinnige vrouwen de dodelijk gewonde Arthur met een zwart schip naar Avalon brachten. Volgens de legende zal Arthur ooit terugkeren uit Avalon om de onderdrukte Keltische bevolking aan te voeren tegen de Angelsaksen en Normandiërs. Volgens een bepaalde versie van de legende was Excalibur in Avalon gesmeed. Traditioneel is Avalon gelijkgesteld aan Glastonbury (in het Engelse Somerset), waar Arthurs graf zou liggen. Vertaling: Avalon is in het Welsh Yns Afallach, wat betekent `eiland van de appelbomen.`

Azrail
Categorie: Oosters Azrail is in de Islamitische godsdienst de Engel des Doods. God geeft verschillende engelen de opdracht naar de aarde te gaan en wat grond (aarde) mee terug te nemen voor hem, maar de aarde weigert steeds. Azrail is degene die de opdracht voor elkaar krijgt en het meeneemt naar God, waarna er het leven wordt geschapen. Hierop wordt hij benoemd tot de engel die het leven neemt.

Aziza
Categorie: Fabelwezens De Aziza is een ras feeen die voorkomt in Afrika. Ze leven in het woud en voorzien jagers van goede magie. Ze staan er ook bekend om mensen spirituele hulp te verlenen.

Azeman
Categorie: Fabelwezens De Azeman zijn de Zuid-Amerikaanse varianten van de vampier. Overdag is ze een normale vrouw, maar `s nachts verandert ze in een vleermuis of ander dier. Volgens de legenden kun je je tegen een Azeman beschermen door een bezem kruiselings op je deur te spijkeren.

Basiliks
Categorie: Fabelwezens De Basiliks is waarschijnlijk een vande meest gevreesde figuren uit de Griekse mythologie. Het is een Slang of hagedisachtig monster dat geboren wordt uit de Ei van een haan die is bevrucht door een Slang. Het kan doden met zijn adem of je verstenen met zijn blik, een beetje zoals Medusa die, niet geheel toevallig, slangen als haar heeft. De Basiliks komt je wellicht bekend voor uit de film Harry Potter en de Geheime Kamer waar het een afschuwelijk Slang-monster is die mensen inderdaad met zijn blik doet verstenen.

Basamum
Categorie: Oosters Hij werd vereerd in het Voor-islamitische Zuid-Arabie. Hij was waarschijnlijk en genezende god. In een oude tekst wordt verteld dat hij twee geiten genas.

Banshee
Categorie: Fabelwezens Banshee is de moderne naam voor de Bean sidhe, wat `vrouw van de Elfen betekent`, de traditionele elf van het Ierse platteland. Na de komst van de Milesiers uit Spanje verdwenen de goden, de Tuatha de Dannan, naar het ondergrondse. In de loop der eeuwen veranderde de volksverbeelding hen in Elfen. Men geloofde dat het gekrijs van een mens het overlijden van een mens aankondigde. De Banshee leefden in elfenparadijzen onder de groene Ierse heuvels. Een Banshee zou verbonden zijn met een bepaalde familie. Met een ijselijke kreet kondigde zij De dood van een familielid aan.

Balor
Categorie: Keltisch Balor was een Ierse cycloop. Deze eenogige doodsgod was de meest ontzagwekkende van de Fomhoire, de monsterachtige zeegoden die over Ierland heersten voor de komst van de Tuatha De Dannan. Met zijn ene oog kon hij iedereen op wie hij neerzag vernietigen. Zijn ooglid moest door vier dienaren worden opgeslagen. Volgens een profetie zou hij door zijn eigen kleinzoon worden gedood. Daarom sloot hij zijn enige dochter Ethlinn op in een kristallen toren op het eiland Tory ten noordwesten van Ierland. Uiteindelijk kwam de profetie toch uit want Lugh doodde Balor met zijn slinger. Lughs vader was Cian, een minder belangrijk lid van de Tuatha De. Met de hulp van een vrouwelijke druide wist hij Ethlinns toren binnen te dringen. Toen Balor hoorde dat zijn dochter drie zoons had gekregen, beval hij hen in een draaikolk bij Tory te werpen. Maar een van de jongens viel onopgemerkt uit het laken waarin Balors dienaren hem hadden gerold. Er zijn verschillende varianten over wat er toen met Lugh gebeurde. Of de druide gaf het jongetje aan Goibhniu ( de vader van Cian) de god van de smeedkunst, of de zeegod Manannan Mac Lir werd zijn pleegvader. Hoe dan ook werd Lugh gered, zodat hij uitendelijk Balor kon doden. Het treffen tussen Lugh en Balor vond plaats in de tweede slag bij Magh Tuireadh tussen de Fomori en de Tuatha De Danann. Niemand kon Balors dodelijke blik verdragen, zelfs Nuadu niet, de aanvoerde van de Tuatha de Dannan die een zwaard bezat waar tot dan toen niemand aan kon ontkomen.

Balder
Categorie: Germaans Balder was een zoon van Odin en Frigg en de `bloedende god` uit de Germaanse mythologie. Zijn vrouw was Nanna, zijn zoon Forseti, de god van de rechtspraak. Als jongeman werd Balder gekweld door nachtmerries waarin zijn dood werd voorspeld. De goden in Asgard wisten met deze dromen geen raad, omdat de zachtaardige god deze kwellingen beslist niet verdiende. Odin reed op zijn achtbenige paard Sleipnir naar het dodenrijk en vernam daar van een zieneres dat Balder met een tak zou worden gedood door zijn broer, de blinde god Hodr. Intussen bedacht Frigg een plan om Balder te redden. Ze trok door de negen werelden en liet alles en iedereen zweren Balder geen kwaad te doen. Tot Odins opluchting leek het plan geslaagd. Toen de goden Balders onkwetsbaarheid op de proef stelden door hem met stenen en speren te bekogelen bleef hij ongedeerd. Alle ogen waren verheugd, behalve de vuurgod Loki. In de gedaante van een oude vrouw bezocht hij Friggs paleis. Daar vertelde Frigg hem in vertrouwen dat alle schepsels hadden beloofd Balder niet te krenken, behalve de maretak, een zo zwakke plant dat er geen gevaar van te duchten viel. Met deze kennis gewapend sneed Loki wat maretak af. In zijn gewone gedaante bezocht hij de samenkomst van de goden, waar iedereen Balder bekogelde, behalve de blinde Hodr. Veinzend dat hij Hodr een pleziertje gunde, gaf hij hem de maretak en stuurde zijn worp. De tak doorboorde Balder, die op slag dood was. Op verzoek van Frigg ging Balders broer Hermod daarop naar Hel, om een losprijs voor Balder aan te bieden.

Balarama
Categorie: Oosters Balarama, Oudindische god van de akkerbouw en de fysieke kracht, die geldt als een broer van Krishna in diens verschijningsvorm van Jagannatha. Zijn symbolen zijn ploeg en knots.

Baiame
Categorie: Verscheidene Baiame, bij de Kamilaroi in het Australische New South Wales hun totem-voorvader, hemelgod en `vader van alle dingen`. Zijn residentie in de hemel is vol met koel water en allerlei magische instrumenten van de medicijnman. Baiame is onzichtbaar en alleen hoorbaar in de donder. Hij is de meester van leven en dood. Daramulun is zijn zoon. Baiame gaf de mensen werktuigen en wapens en ook levensregels.

Bahram
Categorie: Oosters Bahram, Oudiraanse god van de Planeten en van de overwinning, die Sraosa bijstaat wanneer deze de ziel van een overledene helpt opstijgen. Soms wordt Bahram geïdentificeerd met de god Verethragna.

Badb
Categorie: Keltisch Badb was een Ierse oorlogsgodin die soms ook de gedaante van een heks of raaf nam. Ze behoorde tot een groep godinnen die de uitkomst van een slag konden beinvloeden door de strijders moed of vrees in te blazen. De andere oorlogsgodinnen zijn: Morrigan, Nemain en Macha. Badb zou in de historische slag bij Clontarf in 1014, waarin opperkoning Brian Boru de Vikingen versloeg, boven de hoofden van de strijders zijn verschenen. Betekenis: Kraai. De Badb verscheen vaak in de vorm van een kraai om krijgers aan te moedigen of juist te ontmoedigen.

Bacchanten
Categorie: Grieks - Romeins Bacchanten (Gr.: bakchai), benaming voor de nymfen uit het gevolg van de Griekse wijngod Dionysus; later ook voor de vrouwen die gehuld in dierenvellen en in een staat van extatische razernij in bossen en velden de Dionysus-feesten vieren. Een andere naam is Maenaden (v. Gr. mainas = razend). Zij worden afgebeeld met loshangende haren, zwaaiend met een rietstaf omwonden met wijnranken en klimop.

Bacchanaliën
Categorie: Grieks - Romeins Bacchanaliën, in de oudheid uitbundige feesten ter ere van de Griekse wijngod Dionysus met wilde nachtelijke optochten van o.m. de Bacchanten in de bergen en wouden van Midden-Griekenland, waar Thebe, in Boeotië, een cultuscentrum was. Sinds het begin van de 2de eeuw v.C. werden ze ook in Rome gevierd. Deze orgieën liepen zo uit de hand dat de Romeinse Senaat ze in 186 v.C. verbood.

Bacabs
Categorie: Verscheidene Bacabs, bij de Maya de naam van een groep van vier beschermgoden, zonen van Itzamna en Ixchel. Het zijn reuzen die ieder op hun schouders een van de vier hoeken van het uitspansel torsen: Kan in het zuiden, Chac in het oosten, Zac in het noorden en Ek in het westen. Met ieder van hen wordt een kleur geassocieerd, resp. geel, rood, Wit en zwart.

Babylon
Categorie: Oudheid Opkomst en ondergang van Babylon: Babylon begon als kleine stad in het midden van Mesopotamië, op de oevers van de Eufraat. In 1894 v.Chr. werd de stad veroverd door de Amorietenleider Soemoe-aboem. Babylon werd de hoofdstad van zijn koninkrijk en hij werd de eerste koning van een lange reeks heersers. Een van de afstammelingen van Soemoe-aboem was koning Hammoerabi. Hammoerabi werd in 1792 v. Chr. koning van Babylon. Hij maakte van Babylon de grootste stad in het Nabije Oosten. Hammoerabi veroverde ook naburige steden in Noord- en Zuid- Mesopotamië en Babylon werd de hoofdstad van een nieuw Mesopotamisch rijk. Een van de belangrijkste daden van Hammoerabi was het opstellen van een aantal wetten die iedereen in zijn rijk moest naleven. De koningen die na Hammoerabi kwamen, verloren geleidelijk de macht over het rijk, Steden kwamen in opstand en het rijk verzwakte. Kassieten, die mogelijk uit Centraal-Azië afkomstig waren, trokken Mesopotamië binnen en namen steden in beslag die tot Babylon hadden behoord. In 1595 v. Chr. besteeg de Kassitische koning Agoem-Kakrime de troon van Babylon zelf. De Kassitische koningen heersten gedurende 400 jaar over Babylon. Hoewel de Kassieten buitenlanders waren, hielden ze de Babylonische gebruiken in stand. Ze respecteerden de Mesopotamische goden, die anders waren dan hun eigen goden, en bouwden hun tempels, weer op. Ze handhaafden Babylon als hoofdstad van de regio. In Doer-Koerigalzoe, in het noorden van Mesopotamië, bouwden ze een grote.

Baba Yaga
Categorie: Germaans Baba Yaga of Jezi Baba was in de Slavische mythologie een mensenetende vrouwelijke demoon. Haar mond zou zich uitstrekken van de aarde tot de hellepoort. Ze woonde in een huis dat op kippenpoten stond, achter een omheining van menselijke beenderen. Ze verplaatste zich vliegend in een ijzeren ketel.

Baba
Categorie: Fabelwezens Baba, bij de oude Hongaren een goede fee, die later werd gedegradeerd tot heks.

Ba en Ka
Categorie: Egyptisch De Ba en de Ka golden bij de Egyptenaren als de ziel en de geest van de mens. Na De dood zweefde de Ba boven het lichaam. Hij werd meestal voorgesteld als een vogel met een mensenhoofd. De Ka verscheen aan de overledene als een blauwe Feniks en keerde terug naar het graf, waar hij de door familieleden en priesters gebrachte voedseloffers nuttigde. Dit geloof waas zo diepgeworteld, dat men soms op grafmuren menu’s schreef.

Baälat-Gebal
Categorie: Oosters Baälat-Gebal, hoofdgodin van de Fenicische stad Byblos in het 3e millennium v.C. Gebal is de Fenicische naam van Byblos en Baälat-Gebal betekent `vrouwe van Byblos`. In het dorpje Djebail (op de plaats van het oude Byblos), ca. 30 km ten noorden van Beiroet, aan de Middellandse Zee, staat de ruïne van een aan haar gewijde tempel.

Baäl-Sapon
Categorie: Oosters Syrisch-Fenicische god van de zeelieden, genoemd naar de heilige berg Sapon (in Noord-Palestina). De Oegarieten noemen hem Baäl-Sapan. Hij overwon de zeegod Jamm.

Baäl-Biq`ah
Categorie: Oosters Baäl-Biq`ah, bij de West semieten een weergod en `heer van de vlakte` (tussen de Libanon en de Anti-Libanon), naar wie de stad Baalbek (ten noordoosten van Beiroet) wordt genoemd. In de Hellenistische tijd wordt hij hemel- en zonnegod. De Grieken identificeren hem met hun zonnegod Helios (en noemen Baalbek Heliopolis), later met Zeus.

Baäl
Categorie: Oosters Baäl is bij de oude Semieten soortnaam en eigennaam van goden. Zo zijn er Baäl van Sidon, Baäl van Oegarit, Baäl van Aleppo, Baäl van lyrus (Melqart). In vele gevallen gaat het om verschillende aspecten van de ene West-semitische weergod Baäl. Deze Fenicische vruchtbaarheids-, vegetatie- en weergod heeft als attributen de bliksem en de donder (zijn stem). Hij troont op de wolken. Zijn symbooldier is de stier. Hij wordt vaak voorgesteld als een mens met een gehoornde hoofdtooi en met in de rechterhand een knots (de donder?) en in zijn linkerhand een lans (de blik. bliksem), soms in de gedaante van een stier. Na strijd met oudere goden wordt hij nummer één van het pantheon van Oegarit. In deze stad (thans een ruïnestad aan de Syrische kust) stond zijn grote tempel en werden belangrijke religieuze teksten gevonden, die o.m. Baäls strijd tegen de zeegod Jamm en de god van De dood Mot, zijn dood en zijn herleving tekenen. Baäl is een zoon van Ei, soms van Dagan. Zijn gemalin is veelal een vruchtbaarheids- of liefdesgodin, o.a. Anat (die soms ook zijn zuster is) of Astarte. In de zomer wordt hij overwonnen door Mot en sterft hij. Dat betekent droogte en onvruchtbaarheid, maar na de zomer herleeft hij en brengt hij regen en Vruchtbaarheid, wat hem recht geeft op de titel `vorst, heer der aarde`. Met de Hyksos, die vanuit het oosten in de 17de eeuw v. C. Egypte veroverden, vond Baäl ingang in de Nijldelta, waar hij steeds meer werd gelijkgesteld met de god Seth. Ook in Palestina was zijn cultus als vruchtbaarheidsgod wijd verbreid.

Bau
Categorie: Oosters Bau, Soemerische stadsgodin van Lagasj (thans el-Hiba, in Irak), ca. 70 km ten noorden van Oer, en moedergodin, is een dochter van de oppergod An en gemalin van de vruchtbaarheidsgod Ningirsu. Haar wordt geneeskundige kracht toegekend. Men noemt haar `moeder Baba` en zij wordt vaak geïdentificeerd met de godin Gula.

Basuki
Categorie: Oosters In de Balinese mythologie een reusachtige Slang. Hij leeft in de Onderwereld, die wordt geregeerd door de god Batara Kala en de godin Setesuyara.

Bastet
Categorie: Egyptisch Bastet werd vereerd in Bubastis (huis van Bastet), een provinciehoofdstad in Beneden-Egypte. Ze gold als de dochter van de zonnegod Ra, maar soms als zijn zuster en vrouw. Later werd ze de vrouw van de scheppende god Ptah. Volgens sommige mythen was Bastet, en niet Nephthys, de moeder van de jakhalsgod Anubis. Bastet was oorspronkelijk een leeuwin, die de zonnewarmte en de intensiteit van het oog van de zonnegod symboliseerde. Vanaf circa 1000 v. Chr. werd ze voorgesteld als een kat of een vrouw met een kattenkop. Maar in sommige verhalen behield ze de eigenschappen van Sekhmet, de godin met de leeuwenkop. Meestal was ze echter goedaardig en behoedde ze de mensheid voor ziekten en boze geesten. Bovenal was ze godin van Vruchtbaarheid, seks en liefde, en hield ze van muziek en dans. In de 4e eeuw v. Chr. werden in haar tempel in Bubastis vruchtbaarheidsfeesten gehouden. Katten werden vereerd als heilige dieren van Bastet en hun mummies werden bij haar heiligdommen begraven.

Bes
Categorie: Egyptisch Bes was de oudegyptische god die door zijn groteske gedaante gevaren als slangen, boze geesten enz. verjaagt. Hij is een populair familiegod en in het bijzonder beschermer van vrouwen in het kraambed en van kinderen. Hij waakt tevens over muziek en dans. Hij wordt afgebeeld als een dwerg met uithangende tong en op de rug van een leeuwevel.

Berk
Categorie: Symbolen De weldoende, beschermende boom van Noord-Europese en Aziatische volkeren is de Berk, heilig voor de grootste Germaanse goden en het symbool van Estland. Het was de kosmische boom van Centraal-Azie. Nomaden gebruikten de boom als paal in bet midden van bun yoerts (tenten). In sjamanistische riten had de boom een heilige betekenis als symbool van het opstijgen van de mens naar de geestenwereld. Omdat de Berk bet kwaad zou kunnen afwenden werden Heksen ermee gekastijd om hen te verlossen van hun demonen.

Bergelmir
Categorie: Germaans Bergelmir was een zoon van Thrudgelmir en een kleinzoon van Ymir. Toen Odin, Vili en Ve Ymir doodden en zijn lichaam naar Ginnungagap brachten, verdronken alle vorstreuzen in zijn bloed, behalve Bergelmir en zijn vrouw. Ze ontkwamen in een uitgeholde boomstam en brachten een nieuwe generatie reuzen voort, die de goden intens haatten. Op Ragnarok zouden de vorsten en Hels doden wraak nemen voor Ymirs lot.

Beowulf
Categorie: Germaans Beowulf was een held die twee watermonsters doodde. Hij zou een neef zijn geweest van de koning der `Geats` of Jutten. Zijn verhaal speelt zich af in Denemarken. Op een nacht verslond het monster Grendel in het paleis van koning Hrothgar een slapende krijger. Hoewel wapens hem niet deerden, werd Grendel gegrepen door Beowulf. Hij kon alleen uit diens greep ontsnappen door een arm te verliezen. Dodelijk gewond vluchtte het watermonster naar zijn meer, waar het doodbloedde. Uit dankbaarheid overlaadde Hrothgar Beowulf met geschenken, nu zijn rijk van de dreiging van het monster was bevrijd. Maar Grendels moeder, een nog angstaanjagender schepsel, zette tenslotte de aanval in. Ook zij verslond een slapende krijger. Beowulf achtervolgde haar naar haar meer en daalde af naar haar grot. In de daaropvolgende worsteling raakte Beowulf zijn zwaard kwijt. Evenals Arthur vond hij evenwel in het water een toverwapen en daarmee doodde hij Grendels moeder. Na Hrothgars rijk aldus van een tweede dreiging te hebben bevrijd, keerde Beowulf terug naar het koninkrijk van zijn vader in Zuid-Zweden. Tegen het einde van Beowulfs eigen regering viel een draak het land aan. Beowulf trok er met twaalf kameraden op uit, maar stuk voor stuk sloegen zijn metgezellen op de vlucht. Beowulf doodde de draak, maar verloor zelf ook het leven. Anders dan de Keltische helden kregen Germaanse helden te maken met echte monsters en niet met tovenaars.

Benkei
Categorie: Oosters Benkei is in de Japanse mythologie de metgezel van de held Yoshitsune. Hij zou zijn verwekt door Tengu, een demon. Hij werd al snel erg groot en sterk. Toch wist Yoshitsune hem in een tweegevecht te verslaan, waarna de reus de dienaar van de held werd.

Bellona
Categorie: Grieks - Romeins Bellona was van oorsprong wellicht een Etruskische godheid en bij de Romeinse troepen een populaire oorlogsgodin ( lat. bellum = oorlog ) die wordt geässocieërd met de krijgsgod Mars. Ze had haar tempel in Rome op het Marsveld, waar als teken van oorlogsverklaring aan een verre vijand een speer werd geworpen. Zij draagt een helm en het zwaard is haar attribuut.

Bellerophon
Categorie: Grieks - Romeins Bellerophon, een zoon van Glaucus, was een uit Corinthe afkomstige held. Hij bezat een gevleugeld paard, Pegasus, dat was ontsproten aan het bloed van de Gorgoon Medusa nadat zij door Perseus was onthoofd. Athena gaf Bellerophon een speciaal hoofdstel om Pegasus te temmen. Bellerophon kwam in moeilijkheden omdat hij een vooraanstaand Corintiër had vermoord. In ballingsschap veranderde hij zijn oude naam Hipponous in Bellerophon ( `moordenaar van Bellerus’). Hij mocht bij koning Proteus van Argos verblijven, maar koningin Stheneboea werd verliefd op hem. Hij wees haar af, waarna ze hem beschuldigde van aanranding. De woedende Proteus stuurde Bellerophon vervolgens naar het zuiden van Klein-Azië, in de hoop dat hij daar zou omkomen. Maar hij redde zich het leven door te strijden voor een plaatselijke vorst. Gezeten op Pegasus doodde de held de afschrikwekkende Chimaera, versloeg hij buurvolkeren waaronder de Amazonen, en werd hij de grootste held van Lycië. Pegasus bracht het tot het sterrenbeeld.

Belisama
Categorie: Keltisch Keltische licht- en vuurgodin. Ze staat ook symbool voor het ontwaken van de natuur en de Vruchtbaarheid. Volgens sommige tradities wordt ze gezien als een aspect van Brigig en volgens anderen wordt ze gekoppeld aan Belenus.

Belial
Categorie: Verscheidene Belial, of Beliar in het grieks, was bij de joden in het oude Palestina een boze geest van de duisternis en de goddeloosheid. In het Oude Testament wordt gesproken van Belial-mannen. Dat zijn tegenstanders van orde en gezag. In de handschriften van Qumran staat Belial synoniem voor Satan. `Belial` betekent `zonder waarde` in het hebreeuws en in sommige joodse tradities werd Belial gezien als het hoofd van alle demonen.

Belgische opstand
Categorie: Geschiedenis Het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, dat in 1813 na het vertrek van de Fransen was opgericht, omvatte het huidige Nederland en België. Koning was Willem I. De Zuid- Nederlandse gewesten voelden zich op allerlei fronten achtergesteld bij de Noord-Nederlandse; met name de katholieken en de liberalen kwamen in verzet. Waar ze trouwens gelijk in hadden, omdat de koning meer investeerde in het noorden van het land dan in het zuiden qua o.a. werkgelegenheid. In Augustus 1830 braken in Brussel rellen uit wegens hongersnood, die een maand later werden gevolgd door zware gevechten en ongeregeldheden. Er kwam een Voorlopig Bewind bij dat de onafhankelijkheid uitriep. Het Nationaal Congres van België koos als staatshoofd Leopold van Saksen-Coburg-Gotha, die op 26 Juni 1831 de troon besteeg. Kroonprins Willem (zoon van Willem II) reageerde daarop met de Tiendaagse Veldtocht, waarbij hij gedaan kreeg dat de voorwaarden voor de Belgische afscheiding werden gewijzigd. Het zou nog tot April 1839 duren voordat Nederland en België het eens werden en de Belgische opstand als voltooid werd beschouwd. Tijdbalk: 1821: Griekse opstand tegen Turkije (tot 1830) 1830: België wordt onafhankelijk. 1848: Opstanden in Duitsland, Italie en Hongarije mislukken. 1858: Frankrijk belooft Piemont hulp in een oorlog tegen Oostenrijk. 1859: Frankrijk verslaat Oostenrijk en Piemont krijgt Lombardije. 1860: Garibaldi verovert Sicilie en Napels. 1861: Koninkrijk Italie. 1862: Bismarck komt aan de macht in Pruisen.

Belenus
Categorie: Keltisch Belenus was een bij de Romeinen bekende Keltische zonnegod. Zijn cultus was verspreid in het oostelijk Alpengebied, Zuid-Gallië en Noord-Italië. Julius Caesar vergeleek hem met Apollo, de god van het licht en de waarzeggerij. Beltaine, een van de belangrijkste Keltische feestdagen, die op 1 Mei viel, was aan hem gewijd. Zijn naam leeft voort in plaatsnamen als Bilingsgate (poort van Bile, een oude Londense vismarkt). Zijn gemalin is de licht- en vuurgodin Belisima, die met de Romeinse Minerva wordt vergeleken. Hoewel zijn verering wijdverbreid is er verder weinig bekend over hem. note: In Wales heette hij Beli, in Ierland Bile en in Gallië Belenus.

Behemoth
Categorie: Verscheidene Behemoth was in de Joodse mythologie een afgrijselijk monster, de tegenhanger te land van de zeeslang Leviathan. Volgens het bijbelboek Job leek hij op een nijlpaard.

Bedwyr
Categorie: Keltisch In de Welshe mythologie een eenarmige krijger, die samen met zijn metgezel Kai, Culhwch hielp om de trofeeën te verzamelen die hij nodig had om de hand van Olwen te bemachtigen. Beiden behoorden tot het hof van koning Arthur. Later werd Bewdyr Sir Bedivere, de trouwe ridder die bij de dodelijk gewonde Arthur bleef, op diens bevel Excalibur in het meer wierp en hem in het schip legde waarmee hij naar Avalon voer.

Bebhionn
Categorie: Keltisch Bebhionn was een Ierse godin van de Onderwereld en beschermheilige van plezier en genot.

Bean-Fionn
Categorie: Fabelwezens Bean-Fionn is de watervrouw uit de Keltische mythen. Ze komt ook voor in de Germaanse mythologie, waar ze wat kwaaadaaidiger is dan haar Keltische tegenhanger. In Duitsland wordt ze de Witte Vrouw genoemd en is ze de beschermster van kinderen. Ze straft mensen die `haar` kinderen slecht behandelen door ze te verdrinken. Een kus van haar zou een kind bijna onaantastbaar maken. Ze staat er ook bekend om dat ze de weg wijst aan verdwaalde reizigers.

Bheara
Categorie: Keltisch Bheara beheerste het weer. Wanneer een knappe jongeman aardig tegen haar was, veranderde ze zich van een lelijke oude vrouw in een wonderschone jonge vrouw en gaf hem haar gunsten. Je kunt haar zien in het zonlicht sprankelend in het water.

Billing
Categorie: Germaans Billing was de vader van Rind. Volgens sommige tradities was hij de koning der Roethenen of Russen. Rind ging niet in op de avances van Odin, die overigens de zegen van haar vader had. Ze minachtte de oppergod zelfs openlijk. Maar tenslotte draaide ze bij: Odin verwekte toen Vali bij haar, die met pijl en boog Hodr doodde.

Bifrost
Categorie: Germaans Bifrost was de vlammende regenboog die tussen Asgard en Midgar ( hemel en aarde ) liep. De goden bouwden deze brug uit rood vuur, groen water en blauwe lucht en lieten hem bewaken door Heimdall. Dagelijks trokken de goden over de brug, om bij de bron Urd samen te komen

Blodeuedd
Categorie: Keltisch Blodeuedd was een beeldschone tovervrouw. Ze werd door Math en Gwydion geschapen uit de bloesems van Eik, brem en spirea als vrouw voor Gwydions neef Lleu. Lleu`s moeder Arianrhod had hem verboden met een sterfelijke vrouw te trouwen. Het paar beleefde een gelukkige periode, maar toen Lleu op een dag bij Math op bezoek was, was Blodeuedd wat erg gastvrij jegens een passerende jager, Goronwy, de heerser van Pennlyn. De twee werden verliefd en beraamden een moord op Lleu. Die kon echter alleen worden gedood als hij met een voet op een geitenrug en met de ander op de rand van een badkuip stond. Bovendien moest een speer worden gebruikt die in een jaar tijd was gemaakt. Toen eindelijk aan al deze voorwaarden was voldaan, steeg Lleu evenwel in de gedaante van een arend ten hemel. Math en Gwydion namen wraak door Blodeuedd in een Uil, de vogel van de nacht, te veranderen.

Blathnat
Categorie: Keltisch De vrouw van koning Cu Roi van Munster. Ze werd verliefd op Cu Chulainn, de grote Ulsterse held en vijand van Cu Roi, en verried haar volk door hem de onneembare vesting van haar man binnen te helpen. Door de vesting liep een riviertje, en toen Blathnat melk in het water goot, kon Cu Chulainn de loop daarvan volgen. In de slag die daarop uitbrak, sneuvelde Cu Roi. Cu Chulainn vertrok met Blathnat en Cu Rois bard, Fer Cherdne, maar bovenop een rots nam de bard wraak: hij greep Blathnat en stortte zich met haar naar beneden.

Bosgoden
Categorie: Verscheidene De volgende goden werden in verband gebracht met bossen en bergen: Faunus : oud Italische bos- en herdersgod. Pan : Griekse god van het bos en de herders. Silvanus : Bosgod van de oude Romeinen en beschermer van planten en bomen. Tapio : Finse bosgod. Cernunnos : God van het woud en de wilde dieren. Sarruma : Berggod.

Boreas
Categorie: Grieks - Romeins Boreas, de noorderwind, was de zoon van Eos, de godin van de dageraad, en de Titaan Astraeus. Hij zou hebben geleefd in Thracië, te noorden van de Aegeïsche Zee. Anders dan Zephyrus, de milde westenwind, kon Boreas verwoestend tekeer gaan. Tijdens de slag bij Artemisium in 480 v. Chr. hielp hij de Grieken door de Perzische vloot averij te bezorgen. Boreas ontvoerde Orithyia, een dochter van koning Erechtheus van Attica. Toen zij danste bij een rivier, omhulde hij haar met een wolk en bracht haar naar Thracië. Ze baarde hem twee zoons, Calais en Zetes, de `Boreaden`. Bij hun geboorte waren de jongens nog uitsluitend menselijk, maar later kregen ze gouden vleugels. Ze werden gedood door Herakles. Boreas werd vereerd te Athene, waar jaarlijks Boreasmifeesten werden gevierd.

Bor
Categorie: Germaans Bor was een zoon van Buri, de echtgenoot van de reuzin Bestla en de vader van Odin, Vili en Ve. Als oude god leefde Bor in de tijd voor de wereld was geschapen. Er bestonden toen nog geen aarde, hemel en zee, alleen de gapende leegte van Ginnungagap. Bors schoonvader, de reus Bolthur, had ook een zoon, die zijn wijsheid deelde met zijn neef Odin.

Bokkerijders
Categorie: Verscheidene Volgens het volksgeloof in de Kempen en Limburg luchtgeesten die op een bok door de lucht vliegen. De naam werd overgenomen door roversbenden die in de 18e eeuw Zuid-Limburg en omstreken onveilig maakten. Deze rovers voerden de bok, een zinspeling op de duivel, als gildeteken. De bokkenrijders werden mede vanwege hun antigodsdienstige karakter streng vervolgd. Bij hun rooftochten plunderden ze ook vaak kerken en abdijen. Doordat de benden zich voortdurend naar een ander rechtsgebied verplaatsten, wisten zij echter vaak uit handen van de overheid te blijven. Heden ten dage is er in het attraktiepark de Efteling zelfs een attractie genaamd `Villa Volta` naar hen vernoemd waarin wordt uitgelegd wie zij waren en hoe het hoofd van de bende uiteindelijk vervloekt werd voor zijn wreedheden. - bron: Spectrum Standaard Encyclopedie -- Uitgeverij Het Spectrum.

Bokkepoot
Categorie: Symbolen De Bokkepoot staat als kenteken voor De dood. In de middeleeuwse kunst werd De dood vaak afgebeeld als een skelet die mensen van achteren besloopt en vaak ook met een Bokkepoot die, net als het gewij van de Keltische god Cernunnos, door de christenen later werd geassocieerd met de duivel.

Boggle
Categorie: Fabelwezens Een Boggler (of Ballyboggle) zijn in de keltische wereld kleine met modder bedekte wezens. Ze zijn rond van vorm en hun hoofd lijkt eerder vastgeplakt aan hun romp dan verbonden te zijn via een nek.

Boek en passer
Categorie: Symbolen Vrijmetselaars hanteren dit symbool als logo. Het staat voor een passer en (of) een winkelhaak waarbij het boek het Johannus evangelie voor moet stellen. Het boek (van de Heilige Wet) met de passer en (of) de winkelhaak gebruiken de vrijmetselaars onder meer om beloften en verbintenissen af te leggen. Bron: Hein Pragt symbolen

Boeddha
Categorie: Oudheid De Verlichting van Boeddha: Siddhartha Gautama (ca. 60-ca. 480 v.Chr.), zoon van een vorst, werd beschermd opgevoed en onkundig gehouden van het bestaan van ziekte, armoede en ouderdom. Toen hij op een dag werd geconfronteerd met zieken en stervenden, besloot hij de rest van zijn leven te wijden aan de opheffing van dat leed. Hij gaf zijn weelderige leven op, werd asceet en zocht uitsluitend naar de hoogste wijsheid. Hij vond de oplossing in het ontsnappen aan de kringloop van wedergeboorte door de vernietiging van de levensdorst. Hij kreeg dit inzicht onder de bodhi-boom, de `boom van Verlichting`, werd verlicht en ging het Nirvana, de toestand van oneindige gelukzaligheid, binnen. Na zijn verlichting trok Boeddha rond om zijn verlossingsleer te verkondigen. Al tijdens zijn leven had hij vele volgelingen. Het boeddhisme heeft zich sindsdien verspreid over Zuidoost- Azië en er zijn verschillende scholen en richtingen ontstaan. In China en Japan is het zen-boeddhisme tot ontwikkeling gekomen, dat streeft naar plotselinge, intuïtieve verlichting en dat ook in het Westen zeer bekend is geworden.

Bodb
Categorie: Keltisch Bodb, oftewel Bodb de Rode, was de laatste van de Dagda`s belangrijkere kinderen. Hij volgde zijn vader op als de koning van de goden. Hij werd vooral verbonden met het zuiden van Ierland, vooral het Galtee gebergte en met Lough Dearg, waar hij een beroemde sidhe, oftewel ondergronds paleis had.

Boann
Categorie: Keltisch Boann was een watergodin en de moeder van de Ierse liefdesgod Aonghus. Ze was gehuwd met hetzij Nechtan, hetzij Elemar. Dagda, de oppergod van de Tuatha De Danann, beminde haar en verwekte Aonghus. Hij verleidde Boann door haar man een reis van negen maanden te laten maken die slechts een dag leek te duren. Boannn ontwijdde een heilige bron. Het woedende water kolkte en zwol aan tot de rivier de Boyne, die naar haar is vernoemd. In de Boyne zwom de Zalm der Kennis.

Boze oog
Categorie: Symbolen Wat is nu precies het Boze oog en wat kun je doen om het te voorkomen? In sommige landen is er het volksgeloof dat wanneer het een persoon erg goed gaat, of het nu materiele success is of immateriele, en je ineens iets overkomt, dat het gevolg kan zijn van het Boze oog, ook wel nazar genoemd. Het komt er op neer dat de afgunst van bepaalde personen ertoe leiden dat je iets slechts overkomt. Vooral van vrouwen met blauwe ogen die je intens aankijken wordt gezegd voor dit ongeluk te zorgen, maar ook als het je zo goed gaat dat iedereen in je omgeving het over je heeft. Ter bescherming hiervan is er het `blauwe oog`, in Turkije ook wel nazar boncugu genoemd dat hier bescherming tegen zou bieden. Wanneer je deze blauwe steen om je nek draagt of op een zichtbare plek in je huis, kamer plaatst zou dit slechte invloeden en afgunst bedwingen. Volgens bepaalde tradities zou een barst-scheur in de steen betekenen dat het een ongeluk heeft weten te voorkomen.

Brownie
Categorie: Fabelwezens Een Brownie is in de Keltische muthologie een kleine elf of goblin dat ook weleens werd gelijkgesteld met een kobold. Het zou de gewoonte hebben om `s nachts een huis binnen te sluipen om er nuttige werkzaamheden te verrichten. Een soort gratis huishoudhulpje dus.

Britomartis
Categorie: Grieks - Romeins Britomartis (`lief meisje`) zou een dochter van Zeus zijn geweest. Ze woonde op Kreta, waar ze leefde van de jacht. Koning Minos van Knossos begeerde haar. Ze sloeg op de vlucht en stortte zich uit wanhoop om haar maagdelijkheid te behouden van een rots in zee. De koning gaf zijn jacht op haar echter pas op toen ze haar toevlucht zocht in een heilig woud van Artemis en haar metgezellin werd. Deze mythe doet vrijwel zeker verslag van de versmelting van twee oude culten.

Brisingen
Categorie: Germaans De Brisingen waren de geheimzinnige bezitters van een gouden halssnoer, de Brisingamen, dat door de godin Freya werd begeerd. Tot afkeuring van Odin sliep ze daarom op vier achtereenvolgende nachten met de Dwergen Alfrigg, Dvalin, Verling en Grer. Terug in Asgard werd ze er door Odin van beschuldigd haar goddelijkheid te schande te hebben gemaakt. Voor straf liet hij haar oorlog brengen in Midgard, de mensenwereld. De gesneuvelden werden tussen Freya en Odin verdeeld. Over de betekenis van deze mythe is men het niet eens, vooral omdat er vrijwel niets bekend is over de Brisingen. Waarschijnlijk is het dat Freya`s `betaling` de keerzijde van de liefde symboliseert: blinde hartstocht en wellust.

Briseis
Categorie: Grieks - Romeins Briseis was in de Griekse sage een dochter van de priester Briseus van Lyrnessos, die tijdens de strijd om Troje aan Achilles als buit wordt gegeven. (Dit zal je bekend voorkomen indien je Troy hebt gezien). Agamemnon rooft haar gewelddadig van Achilles, nadat hij de aan hem als slavin toegekende Chryseïs aan haar vader heeft moeten teruggeven. Dit wordt de aanleiding van de in de Ilias beschreven wrok van Achilles tegen Agamemnon.

Brigid
Categorie: Keltisch Brigid, (ook wel Brigit genoemd) stond, als godin van geneeskunst en Vruchtbaarheid, vrouwen in barensnood bij. Haar verering was wijdverbreid in Ierland en Brittannië, waar men haar kende als Brigantia. In de Ierse mythologie was ze de vrouw van Bres, de halve Fomhoire-god die na de eerste slag bij Magh Tuireadh tegen de Fir Bolg de Tuatha De Danann aanvoerde. Ze verscheen vaak als alternatief voor haar moeder Anu, wat erop wijst dat zij waarschijnlijk verschillende aspecten van dezelfde moedergodin vertegenwoordigen. St. Brigit of St.-Bride, een van de Ierse beschermheiligen, was voor haar bekering tot het christendom wellicht een Brigid-priesteres. Zij zou dieren te eten kunnen geven zonder dat de voedselvoorraad voor de mensen afnam. Ook dit verbindt haar met Brigid, die werd vereerd op het Keltische Imbolc-feest, dat viel op 1 Februari, rond de tijd waarop ooien melk gingen geven

Brigantia
Categorie: Keltisch Brigantia ( `hoogheid` of `koningin` ) was de oppergodin van de Brigantes, de voornaamste stam in Noord-Engeland voor de komst van de Romeinen. Ze was verbonden met water, oorlog, Geneeskunde en voorspoed. Haar verering was in de hele Keltische wereld verbreid. In Ierland heette ze Brigid, in Frankrijk Brigindo.

Briciu
Categorie: Keltisch Briciu was een van de onrusttokers uit de Ierse mythologie. Hij was een edelman uit Ulster. Eens hield hij een groot banket voor alle Ulsterse helden, waarp hij het leeuwendeel voor de grootste held van allen reserveerde. De drie grote krijgers Cu Chulainn, Conall en Laoghaire raakten daarop onmiddellijk slaags. Uiteindelijk werd bepaald dat een monster hun moed op de proef moest stellen. Briciu daagde iedere held uit het monster te onthoofden, op voorwaarde dat hij de volgende dag zelf zijn hoofd aanbood. Cu Chulainn kwam als eerste naar voren en onthoofdde het monster, dat zijn hoofd oppakte en vertrok. De volgende dag bood Cu Chulainn zijn eigen hoofd aan, waarop Briciu hem tot moedigste man van Ierland uitriep.

Brian
Categorie: Keltisch Brian was een van de drie zoons van Tuireann. Diens familie had een vete met de familie van Cian, de vader van de god Lugh. Toen Lugh Cian de strijders van de Tuatha De Danann bijeen liet roepen, werd Cian door Brian en zijn broers Luchar en Iucharba gedood. Als boetedoening moesten ze in Lughs opdracht acht werken verrichten. Ze moesten onder meer drie appels uit de Tuinen van de Zon bemachtigen, een geneeskrachtige varkenshuid van de Griekse koning, een giftige speer van de Perzische koning, een braadspit van Nimfen uit een onderzees rijk, en de zeven varkens van koning Asal van de Gouden Zuilen, die een dag nadat ze waren opgegeten weer tot leven kwamen. Ten slotte moesten ze driemaal schreeuwen op de heuvel van Mochaen. Nadat ze Lugh al het gevraagde hadden gebracht, begonnen ze aan hun laatste opgave. Ze werden evenwel dodelijk verwond door Mochaen en zijn zoons. Daarom vroeg Tuireann Lugh of hij zijn zoons met de speciale varkenshuid mocht genezen. Maar de god weigerde en Brian en zijn broers stierven.

Bres
Categorie: Keltisch Bres was korte tijd leider van de Tuatha De Danann, de aartsvijanden van de Fomhoire, de zeegoden die land voor hen over Ierland heersten. Bres was een ongewoon leider van de Tuatha De omdat hij een zoon was van Elatha, een Fomorische koning van een onderzees rijk. Elatha had met de Tuatha godin Eri op een strand de liefde bedreven en zo was Bres verwekt. Eri verzweeg wel tegen haar man wie Bres` echte vader was. In zijn jeugd streed Bres in de eerste slag bij Magh Tuireadh tegen de toenmalige bewoners van Ierland, de Firbolg. Hierbij verloor Nuada, de leider van de Tuatha De Danann-invallers, een hand. Een zilveren kunstarm werkte niet, waarna Miach, de zoon van Dian Cecht, de god van de Geneeskunde, een echte nieuwe hand voor hem maakte. Tijdens zijn herstelperiode voerde Bres het bevel. Bres bezat evenwel geen leiderskwaliteiten en ontpopte zich als een tiran. Na Nuada`s herstel vluchtten Bres en zijn moeder Eri naar Elatha. Dit leidde tot de tweede slag bij Magh Tuireadh, waarin Nuada sneuvelde. Maar door de moed van de zonnegod Lugh werden de Fomori verslagen. Bres werd gevangen genomen. Volgens een bepaalde versie van de mythe leerde Bres, in ruil voor zijn leven, de Tuatha De Danann gewassen te verbouwen. Wellicht was Bres, net als zijn vrouw, de vruchtbaarheidsgodin Brigid, als god verbonden met de landbouw

Brendan
Categorie: Keltisch Brendan was een 6e-eeuwse Ierse heilige die beroemd was vanwege zijn beide zeereizen. De verhalen over hem waren even geliefd als die over koning Arthur en zijn ridders. Ze staan in dezelfde traditie als het verhaal van Bran, zoon van Febal, maar de directe inspiratie daartoe vormde de reis van Maeldun, een held van de Aran-eilanden. St.- Brendan bad omdat hij een bedevaartsreis naar onbekende streken wilde ondernemen. Een engel toonde hem een visioen van een prachtig eiland, St.-Brendan ging er twee keer naar op zoek, eerst in een schip van huiden, later in een houten schip. Door zijn geloof gebeurden er allerlei wonderen. Met Pasen verscheen een walvis, waarna St.-Brendan en zijn volgelingen op de rug van het dier de mis vierden. Na de mis dook de walvis weer onder en zwom weg. St-Brendan temde dit dier, alsmede vele draaikolken. Zelfs de duivel kon Brendans kalmte niet verstoren toen hij hem het lijden in de Hel liet zien. St.Brendan wekte na zijn bezoek aan de Hel ook een van zijn metgezellen op uit De dood. Op zijn reizen bekeerde hij ook een heidense reus en zag hij afschrikwekkende muizen en een enorme zeekat. Uiteindelijk bereikte hij het eiland uit zijn visioen. Het werd bewoond door een in verenkleed gehulde kluizenaar en was waarschijnijk het Land der Belofte, een soort christelijke bovenzinnelijke wereld. Terug in Ierland wilde St.Brendan niet in zijn oude klooster blijven. Hij trok zich terug in Limerick, waar hij ook overleed.

Branwen
Categorie: Keltisch Dochter van Llyr, de Welshe tegenhanger de Ierse zeegod Lir en een zuster van Bran de Gezegende en Manawydan. Toen de Ierse opperkoning Matholwch naar Brans hof in Harlech kwam, werd besloten dat hij Branwen zou huwen. Maar haar halfbroer Efnisien was daar niet in gekend. Beledigd sneed hij de lippen, oren en staarten af van de paarden van Matholwch. Bran beloofde ter wille van de Vrede daarop Matholwch nieuwe paarden en een toverketel. In Ierland werd Branwen, die zeer goedgeefs was, eerst vreugdevol ontvangen. Al spoedig kreeg ze een zoon, Gwern. Maar na enkele jaren klaagden Matholwchs vrienden en verwanten dat ze niet voldoende genoegdoening hadden ontvangen. Daarom degradeerde Matholwch Branwen tot keukenmeid. In de drie jaar waarin Branwen in de keuken werkte, bracht ze een spreeuw groot die ze leerde Bran te herkennen. Vervolgens liet ze hem los met een brief aan zijn poot. Toen Bran las wat zijn zuster was aangedaan, voer hij met een leger naar Ierland.

Brangaine
Categorie: Keltisch De dienstmaagd van Iseult, een Ierse prinses en de minnares van Tristan. Iseult zou gaan trouwen met koning Mark van Cornwall. Zijn neef Tristan kwam naar Ierland om haar te begeleiden. (Denk aan het verhaal van koning Arthur en Guinevere) Voor haar vertrek gaf Iseults moeder Brangaine een liefdesdrank voor Mark en Iseult mee, die een levenslange absolute liefde tussen de drinkers veroorzaakte. Maar onderweg nam Tristan, die dorst had, per ongeluk een slok, waarna hij ook Iseult wat aanbood. Brangaine bleef Tristan en Iseult altijd trouw en deelde hun geheimen, bijvoorbeeld toen Tristan als wildeman naar Marks burcht werd gebracht. Ze nam zelfs op de huwelijksnacht Iseults plaats in Marks bed in.

Bran de Gezegende
Categorie: Keltisch Bran de Gezegende was een zoon van de zeegod Llyr, maar een ander persoon dan Bran de zoon van Feval. In Wales heette hij Bendigeidfran en was hij waarschijnlijk een god uit de andere wereld, al trad hij ook op als sterfelijke Britse koning. Hij stond zijn zuster Branwen toe te trouwen met de Ierse koning Matholwch, zonder haar halfbroer Efnisien daarin te kennen. Efnisien sneed daarom tijdens het bruilofsfeest de lippen, oren en staarten van Matholwchs paarden af. Er braken vervolgens vijandelijkheden uit tussen Ieren en Britten, maar Bran voorkwam een oorlog door Matholwch een toverketel te schenken. Die kon mensen uit De dood opwekken, zonder evenwel hun spraakvermogen te herstellen. Terug in Ierland wist Matholwch zijn krijgers er niet van te overtuigen dat de ketel voldoende compensatie voor de verminkte paarden was. Daarom werd Branwen te werk gesteld in de paleiskeuken, hoewel ze haar man al een zoon en troonopvolger, Gwern had geschonken. Toen Bran haar lot vernam, voer hij met een groot leger naar Ierland. In een veldslag doodden de Britten vervolgens alle Ieren, maar zelf telden ze slechts zeven overlevenden. Ook Bran sneuvelde, door en giftige pijl. Op zijn sterfbed droeg hij zijn volgelingen op zijn hoofd af te hakken, dat op de thuisreis nog kon praten en eten. In een latere versie van de mythe werd het hoofd in Londen begraven, met het gezicht naar Europa, om invallers af te weren. Arthur zou het hoofd vanwege zijn macht hebben gebruikt. Merkwaardiger is de christelijk-middeleeuwse bewering dat Bran de eerste Britse mens was.

Bran
Categorie: Keltisch Bran, de zoon van Fabel, was de held van de beroemdste Ierse reismythe. De Ierse vertellers kenden vele verhalen over wonderbaarlijke zeereizen, waarop vreemde eilanden en bovenzinnelijke werelden werden aangedaan. Brans grote reis begon toen hij een zilveren tak met witte bloesems vond. Toen hij hem aan zijn verwanten toonde, verscheen er opeens een vrouw in zeer ongewone kledij. Ze zong over de wonderen in de landen overzee: bovenzinnelijke eilanden die alle groter waren dan Ierland en die werden bewoon door beeldschone vrouwen die geen leed, ziekte en dood kenden. Geluk, zo zong zij, viel allen ten deel die in die heerlijke streken leefden. Daarom verdween de vrouw, met medeneming van de tovertak. Bran hem hem, zelfs met zijn beide handen, niet vast kunnen houden. De volgende dag voer Bran met 27 bloedverwanten naar het westen. Ze ontmoetten allereerst de zeegod Manannan Mac Lir die in zijn wagen over de golven reed. ook hij vertelde de helden over de wonderen die in het verschiet lagen. De zee leek een vlakte vol bloemen, met bloeiende struiken en fruitbomen. Die dag nog bereikte Brans schip het Eiland der Vrolijkheid, waar de bemanning krom lag van het lachen. `s Avonds kwamen ze aan op het Vrouweneiland. De leidster van de beeldschone vrouwen nodigde Bran uit aan land te komen, maar hij durfde niet. Ze wierp hem daarom een bol garen toe, die aan zijn hand vast bleef zitten, en trok het schip aan land. Zachte bedden en verukkelijke spijzen stonden al voor de helden klaar.

Bragi
Categorie: Germaans Bragi, zoon van Odin en de reuzin Gunnlod, was de Germaanse god van de dichtkunst en welsprekendheid. Hij was gehuwd met Idun, de godin die de Appels der Jeugd bewaakte. Toen Loki, na Balders dood te hebben veroorzaakt, terugkeerde naar Asgard, vertelde Bragi hem dat hij niet welkom was aan de eettafel. Loki noemde Bragi een pocher, waarop die dreigde Loki te zullen onthoofden om zijn leugens te smoren. Odin trachtte weliswaar de gemoederen te kalmeren maar Loki nam een nog dreigender houding aan. Tenslotte profeteerde hij de ondergang van de goden, waarna hij Asgard ontvluchtte. Een taak van Bragi was in het Walhalla de gesneuvelde helden te verwelkomen. Sommigen zien in Bragi de Oudnoorse dichter Bragi Boddason die na zijn dood een god zou zijn geworden. Dichters stonden bij de Germanen bijna evenzeer in aanzien als vorsten. Bragi werd afgebeeld als een bebaarde grijsaard met een harp. Plechtige eden zwoer men bij de Beker van Bragi. Bragi werd geboren in een druipsteengrot, waar zijn moeder, Gunnlod, de Mede der Dichtkunst bewaarde, totdat Odin haar verleidde. Dwergen zetten Bragi met een toverharp op zee, vanwaar zijn Levenslied ten hemel steeg.

Brynhil
Categorie: Germaans Brynhil of Brunhilde was een Valkyrja of Walkure. Ze trotseerde Odins wil en werd daarom op aarde gevangen gezet in een kring van vuur. Toen Sigurd haar daar uit haar toverslaap bevrijdde, werden ze verliefd. Hij gaf haar zijn ring, Andvarinnaut, niet wetend dat hij vervloekt was. Tijdens zijn reizen werd hij door Grimhild betoverd, zodat hij Brynhild verried: eerst door te trouwen met Gudrun en vervolgens door Guner bij te staan om Brynhild te krijgen. Toen Brynhild Sigurds verraad ontdekte wilde ze hem eerst vermoorden, maar sloeg echter de hand aan zichzelf.

Bruxsa
Categorie: Fabelwezens Een Bruxsa was een Portugese vrouwelijke vampier. Ooit menselijk is ze door magie veranderd in een vampier. Volgens de legenden reisde ze `s nachts in de vorm van een vogel door het platteland, waarna ze weer naar haar huis keerde om zich tegoed te doen aan haar eigen kinderen.

Brutus
Categorie: Grieks - Romeins Brutus zou een zoon zijn geweest van Tarquinia, de zuster van Tarquinius Superbus. Brutus stichtte de Romeinse republiek. Zoals in vele Romeinse mythen wordt ook in het verhaal van Lucius Junius Brutus het belang van de plicht jegens de staat benadrukt: Brutus offerde er zelfs zijn twee zoons voor op. In zijn jonge jaren gold Brutus als schlemiel, wat zijn naam al aangaf. Hij was de risee aan het hof van Tarquinius Superbus, de laatste Etruskische koning van Rome. Toen in het paleis een Slang werd aangetroffen, reisden twee prinsen naar het Orakel van Delphi om advies. Brutus ging mee als nar. Volgens het Orakel zou het eerste lid van de delagatie dat zijn moeder kuste, de nieuwe heerser van Rome worden. De prinsen lootten wie bij thuiskomst het eerst hun moeder mocht kussen, maar Brutus struikelde en kuste, onder veel hilariteit, de aarde. Kort na hun terugkeer in Rome verkrachtte de jongste prins de Romeinse Lucretia. Voor de Romeinse edellieden was dit de druppel die de emmer deed overlopen, temeer omdat Lucretia zich in wanhoop het leven benam. Brutus benutte vervolgens de opstand en schafte de monarchie af en stichtte een republiek. Hij werd benoemd tot consul, het hoogste (gedeelde) staatsambt. Helaas bleken kort daarop zijn zoons Titus en Tiberius betrokken bij een samenzwering ten gunste van de afgezette koning. Ambtshalve en met grote waardigheid leidde Brutus hun aanhouding, berechting en executie. Zo speelde al in de stichtingsmythe van de Romeinse republiek de idee van zelfopoffering een hoofdrol.

Btsan
Categorie: Oosters De Btsan waren Tibetaanse demonen die in de lucht leven. Ze verschijnen aan de mensen als woeste jagers die op rode hengsten de bergen doorkruisen. Iedereen die zich alleen in verlaten gebied waagt, loopt het gevaar door de pijlen van de Btsan gedood te worden.

Buri
Categorie: Germaans Buri gold als stamvader van de Germaanse goden. Hij werd uit het ijs bevrijd door de oerkoe Audhumla. Zij likte op een dag zijn haar uit het ijs, op een tweede dag zijn hoofd en op een derde dag zijn hele lichaam. Buri`s zoon Bor trouwde met een vorstreuzin: hun zoons waren Odin, Vili en Ve.

Cassandra
Categorie: Grieks - Romeins Cassandra was in de Griekse mythologie een zieneres en de dochter van de Trojaanse koning Priamos. De god Apollo, die op haar verliefd werd, gaf haar de gave van de profetie. Maar zij wijst zijn liefde af en als straf hecht niemand waarde aan haar voorspellingen. Zij voorspelt o.m. de ondergang van Troje en de moord op Agamemnon, die haar als oorlogsbuit verwierf. Maar uiteindelijk kon ze zich jegens de Grieken wreken. Omdat ze tijdens de val van Troje was verkracht bij het altaar van de tempel van Athena, doodde deze godin vele Grieken op hun thuisreis. Zelf werd Cassandra vermoord door de vrouw van Agamemnon Clytaemnestra. Note: vandaar Cassandra-voorspelling; een sombere voorspelling waar niemand acht op slaat.

Carmenta
Categorie: Grieks - Romeins Carmenta is de Romeinse geboortegodin en tevens godin van de voorspelling. Ze was van oorsprong wellicht een bronnimf. Ze had een tempel te Rome bij de Porta Carmentalis. Haar feest, de Carmentalia, werd vooral door vrouwen gevierd.

Carman
Categorie: Keltisch Carman was een vernielzuchtige heks. Ze was de godin van de zwarte magie en had drie zoons. Dub (duisternis), Dothe (onheil) en Dian (geweld) die Ierland verwoestten. De Tuatha De Danann vocht tegen Carman met hun meest krachtige wapens. Uit eindellijk was het tovenares Bechuille die Carmans vloeken ongedaan maakte. Haar zoons werden vernietigd en Carman stieff van verdriet.

Caradawc
Categorie: Keltisch Caradawc was in de Welshe mythologie een zoon van Bran, (zoon van de zeegod Llyr). Toen Bran naar Ierland voer om wraak te nemen voor de behandeling van zijn zuster Branwen door Matholwch, liet hij het beheer van zijn rijk over aan Caradawc. Toen Brans doodbericht kwam, werd Caradawc terzijde geschoven door Caswallon, een zoon van de doodsgod Beli.

Camulos
Categorie: Keltisch Camulos was de god van de Remi, een Keltische stam uit het huidige Belgie. Ook werd hij als oorlogsgod vereerd in Camulodunum ( `fort van Camulos` ), het huidige Colchester in het Britse Essex. De naam van deze stad lag ten grondslag aan het mythische Camelot. Camulos hanteerde een onoverwinnelijke zwaard. De Romeinen verbonden Camulos met hun god Mars.

Calypso
Categorie: Grieks - Romeins Calypso was een Griekse wonderschone nimf die op het mythische eiland Ogyia woont ver in de oceaan. Ze is de dochter van Atlas. In Homerus` Odysseia komt Odysseus na zijn schipbreuk bij haar terecht. Zij wilt met hem trouwen en belooft hem onsterfelijkheid. Zo weet zij hem zeven jaar bij zich te houden, waarna zij hem op bevel van Zeus laat gaan.

Callisto
Categorie: Grieks - Romeins Callisto was een nimf uit het gevolg van de jachtgodin Artemis. Ze is de dochter van de beruchte koning Lykadoon van Arcadië en bij Zeus de moeder van Arkas. Om haar aan de toorn van zijn jaloerse gemalin Hera te onttrekken plaatst Zeus Callisto aan de hemel als de Grote Beer. Arkas wordt de Kleine Beer. Het personage Callisto heeft wellicht vooral aan bekendheid doen toenemen door de populaire serie Xena - Warrior Prinses, waarin ze de rol van een door het verleden geplaagde, psychotische moordenares speelt.

Calatin
Categorie: Keltisch Calatin was een misvormde druide die afstamde van de Fomhoire. Hij zou zeventien jaar lang de toverkunst hebben bestudeerd. In opdracht van koningin Medb van Connacht streed hij met zijn talloze zoons tegen de Ulsterse held Cu Chulainn. Allen misten hun linkerhand en rechtervoet, maar ze waren uiterst trefzeker met hun giftige speren. Cu Chulainn versloeg hen door de hulp van een krijger uit Connacht die een zo ongelijke strijd afkeurde. Maar de narigheid voor Cu Chulainn was nog niet voorbij, want even later kreeg Calatins vrouw drie dochters. Zij waren blind aan een oog, net als de Germaanse god Odin, zodat ze konden leren toveren. Als snel werden ze geduchte Heksen: ze betoverden Cu Chulainn en koningin Medb viel Ulster binnen. In zijn strijdwagen passeerde Cu Chulainn de Heksen, die langs de weg een hond bereidden. Hetzij omdat de hond zijn naamgenoot was, hetzij omdat het onbeleefd was een stuk vlees te weigeren, hield Cu Chulainn halt en nam de schouder van de hond. Vervolgens verschrompelden zijn hand en schouder. Ondanks deze ernstige verzwakking ging hij verder met zijn trouwe wagenmenner Laeg.

Cailte
Categorie: Keltisch Cailte, zoon van Ronan, was een Fenisch krijger en dichter. Hij was een neef van Finn MacCool, de aanvoerde van de Fianna, de lijfwacht van de opperkoning van Ierland. Cailte was, ofschoon broodmager, een geweldige strijder. Hij doodde de zeegod Lir, de vader van Manannan Mac Lir. Maar als dichter oogstte hij de meeste bewondering, onder meer van St.-Patrick. Cailte zou, na uit het bovenzinnelijke te zijn teruggekeerd, met de heilige door Ierland zijn getrokken en hem hebben verteld over het land en de wapenfeiten van de Fianna.

Caer
Categorie: Keltisch Caer was een meisje dat werd bemind door de Ierse liefdesgod Aonghus. Haar vader Ethal behoorde tot de Tuatha De Danann. Aonghus zag Caer in een droom en voelde zich zo tot haar aangetrokken, dat hij ernstig ziek werd. Toen haar identiteit was achterhaald, vroeg Aonghus Caer direct om haar hand. Die kon evenwel niets beloven, omdat Caer de gedaante van een Zwaan had aangenomen. Maar Aonghus mocht haar ten huwelijk vragen als hij haar kon thuisbrengen tussen de grote groep zwanen waaronder ze leefde. Toen de zwanen aankwamen bij het Meer van de Drakenbek, herkende Aonghus Caer inderdaad en riep haar naam. Later trouwde hij met haar. Toen Aonghus Caer vond in het meer werd hij ook een Zwaan, waarop ze getweeën wegvlogen.

Cadmus
Categorie: Grieks - Romeins Cadmus was een zoon van de Fenicische koning Agenor en Telephassa, en een broer van Europa. Nadat Europa door de als stier vermomde Zeus naar Kreta was ontvoerd, moesten Cadmus en zijn vier broers haar terug gaan halen: anders hoefden ze niet terug te komen. De vijf Fenische prinsen faalden, maar drukten wel hun stempel op de plaatsen waar ze zich vestigden. Cadmus kreeg van het Orakel van Delphi de opdracht een koe met een maanvormige vlek te gaan zoeken. Op de plek waar dit dier rust legde, moest hij een stad stichten. Cadmus volgde de koe naar Boeotië. Toen het dier daar neerzeeg, liet hij enkele mannen water halen om het aan Athena te kunnen offeren. Maar de mannen werden aangevallen door een draak van de oorlogsgod Ares. Cadmus doodde het monster, waarna hij op advies van Athena de helft van de drakentanden zaaide. Terstond verschenen geharnaste krijgers. Cadmus gooide stenen naar hen, waarop ze onderling slaags raakten. Later geloofde men dat de aristocraten van Thebe afstamden van de vijf krijgers die het gevecht hadden overleefd. Nadat hij boete had gedaan voor het doden van Ares’ draak, gaf Zeus Cadmus Harmonia, een dochter van Ares en Aphrodite, tot vrouw. Omdat zij een godin was, woonden de goden de bruiloft bij en gaven ze schitterende cadeaus. Toch oogstte Cadmus’ nageslacht weinig succes. Zijn kleinzoon Pentheus onderging zelfs een gruwelijke lot. Hij beledigde Dionysus en werd door zijn vrouwelijke volgelingen verscheurd toen hij hun geheime riten bespiedde.

Cathbad
Categorie: Keltisch Cathbad was ziener van Conchobhar Mac Nessa, de koning van Ulster. Cathbad profeteerde dat Deirdre ondanks haar schoonheid rampspoed over Ulster zou brengen. Ook voorspelde hij dat Cu Chulainn een roemrijk maar kort leven zou hebben. Toen Conchobhar Mac Nessa aan het einde van zijn bewind wreed werd, vervloekte Cathbad hem en zijn burcht te Emain Macha. Cathbad had drie kinderen: Dechtire, de moeder van Cuchulainn, Elbha, de moeder van Naoise en Findchaem, de moeder van Conall Cearnach. note: Vrouwelijke en mannelijke Druïden stonden bij de Kelten hoog in aanzien. Ze waren raadgevers, rechters, leraren en diplomaten. Zelfs een koning moest tijdens een bijeenkomst na zijn druïde spreken.

Cernunnos
Categorie: Keltisch Cernunnos was een Keltische god die in Frankrijk en Brittannië werd vereerd. Hij werd meestal afgebeeld in kleemakerszit met een mouwloos hemd en een kralenketting. Hij had een imposant gewei en zijn naam betekende `de gehoornde`, wat aangeeft dat hij een god van het woud en de wilde dieren was, al beschouwde men hem ook als god van de overvloed. Hij personificeert waarschijnlijk kracht, potentie en voortbestaan ( gesymboliseerd door het gewei). De Romeinen stelden hem gelijk aan hun boodschappergod Mercurius. In het middeleeuwse Ierland kreeg de duivel het gewei van Cernunnos. Sommige Romeinse steles, afkomstig uit Dacië (Roemenië), vereenzelvigen hem met Jupiter, de heer van de hemel.

Ceridwen
Categorie: Keltisch Ceridwen was de moeder van Afagddu, de lelijkste man ter wereld. Ceridwen brouwde daarom een toverdrank die hem wijs en geacht moest maken. Ze liet haar tweede zoon, Gwion Bach, op de ketel passen. Maar Afagddu liep zijn gave mis toen een druppel van de drank op Gwion Bachs vinger viel en hij die opzoog. Woedend verslond Ceridwen Gwiin Bach, die reïncarneerde als Taliesin, de allergrootste bard van Wales. Ceridwen had nog een aartslelijke zoon, Morfan, die tevens een groot krijger was. Hij streed aan de zijde van Arthur in de slag bij Camlan. Aanvankelijk durfde geen van Modreds ridders met hem te vechten, omdat hij door zijn lelijkheid voor een duivel werd gehouden.

Ceres
Categorie: Grieks - Romeins Ouditalische godin van de landbouw, wier cultus aanvankelijk was verbonden met die van de godin van de aarde Tellus. Beiden werden ook betrokken bij de dodencultus. Later wordt Ceres meer wezensverwant met de Griekse Demeter. Zij geldt als een dochter van Saturnus, zuster van Jupiter en Pluto en de moeder van Proserpina. Na de hongersnood in Rome in 493 v.C. werd in de volksbuurt op de Aventijnse heuvel een tempel gebouwd met drie cellae voor Ceres, Liber en Libera, en werd jaarlijks op 19 April haar volksfeest, de Cerealia, gevierd. Ceres wordt afgebeeld met een krans van korenaren, een scepter en een korf met vruchten of bloemen.

Cerberus
Categorie: Grieks - Romeins Cerberus is in de Griekse mythologie de veelkoppige hellehond. Hij is een kind van de reus Typhoon en Echidna. Hij verwelkomt de nieuwkomers in het dodenrijk zeer vriendelijk maar bewaakt de toegang tot de Onderwereld. zodat niemand daaruit kan terugkomen. Voor zover bekend zijn alleen Orpheus en Herakles erin geslaagd langs hem heen te komen. De eerste suste hem in slaap met zijn hemelse muziek ( zie bv. hond uit Harry Potter) en de laatste voert als laatste van zijn twaalf zware opdrachten de hond naar aarde.

Centauren
Categorie: Fabelwezens Centauren, in de Klassieke mythologie paarden met een bovenlichaam en het hoofd van een man. In de Griekse mythe bevolken zij het paardenrijke Thessalie in Noord-Griekenland. Op de bruiloft van koning Pirithous van het volk der Lapithen vergrijpen zij zich aan de vrouwen, waarna zij bij een bloedige strijd (de Centauromachie) worden verdreven. De bekendste centaur is de wijze Centaur Chiron.

Ceasg
Categorie: Fabelwezens Een Ceasg was een Schotse Zeemeermin, met het verschil dat haar onderlijf niet die van een vis maar van een zalm was.

Cesair
Categorie: Keltisch Cesair was een dochter van Bith, een zoon van Noach. Zij behoorde tot de Eerste mensen in Ierland. In haar mythe hebben monniken de Keltische en Hebreeuwse tradities wat geforceerd samengevoegd, aldus suggererend dat er al voor de zondvloed mensen in Ierland woonden. Bith mocht niet mee in de ark, maar op advies van een god bouwde hij zelf een boot. Ook Cesair stimuleerde hem daarin. Ze belandden na een reis van zeven jaar in Ierland, waar Cesair trouwde met Fintan. Toen de zondvloed Ierland overspoelde veranderde Fintan zich in een zalm, maar Bliths verwanten verdronken. Deze mythe beschreef de eerste tocht naar Ierland. Later kwamen de Partholon en Nemed, de Fomori en de Tuatha De Danann, allen Min of meer bovennatuurlijke wezens, naar Ierland. Ten slotte verschenen als Eerste mensen de uit Spanje afkomstige zoons van Milesius in Ierland

Chonsoe
Categorie: Egyptisch Zijn naam betekent `de Zwervende`, `de Reiziger`, namelijk door de hemel. Hij is, na Thoth, de belangrijkste maangod in het Egyptisch pantheon. Zijn cultus bloeide tijdens het Nieuwe Rijk. Hij was toen de godszoon van de Thebetaanse triade, samen met de god van het koninkrijk, Amon en zijn gemalin Moet. Zijn belangrijkste cultusplaats was in Karnak - Luxor (Boven-Egypte). Zijn gedaante was die van een gemummificeerde man, een man met een havikskop of een jongen met een maansikkel op zijn hoofd.

Chloris
Categorie: Grieks - Romeins Godin van de lentebloemen. Ze is een dochter van Amphion en Niobe. Ze is beter bekend onder de naam Flora.