De standaardafwijking is de wortel uit de variantie, s2.
Standaarddeviatie
Synoniem: standaardafwijking, standard deviation (Eng)
De standaardafwijking is de wortel uit het gemiddelde van de kwadraten van de deviaties, d, van de uitkomsten:
De standaardafwijking is de wortel uit de variantie, s2.
Standaardfout
Synoniem: standard error (Eng) , SE (Eng)
Standaardafwijking van een steekproefgrootheid of schatter. Kleiner naarmate de steekproef groter is.
Standaardiseren
Synoniem: normaliseren
Lineaire transformatie, waardoor de uitkomsten van variabelen beter vergelijkbaar worden. Een veel toegepaste standaardisatie is de z-transformatie.
Standard deviation
(Eng) Synoniem: standaardafwijking, standaarddeviatie
De standaardafwijking is de wortel uit het gemiddelde van de kwadraten van de deviaties, d, van de uitkomsten:
De standaardafwijking is de wortel uit de variantie, s2.
Standard deviation of grouped data
(Eng) Synoniem: standaardafwijking, gegroepeerde uitkomsten
De standaardafwijking van gegroepeerde uitkomsten, bijvoorbeeld in een frequentietabel, is:
waarin f de frequentie van de deviatie d is.
Standard error
(Eng) Synoniem: standaardfout, SE (Eng)
Standaardafwijking van een steekproefgrootheid of schatter. Kleiner naarmate de steekproef groter is.
Statisti
c(Eng) Synoniem: steekproefgrootheid, statistische grootheid
Kansvariabele berekend uit de uitkomsten van een steekproef. Een steekproefgrootheid is een functie op de uitkomsten in een steekproef. Meestal, maar niet altijd, een schatter van een populatieparameter zoals het gemiddelde, m, of de variantie, s2.
Statistical unit
(Eng) Synoniem: onderzoeksobject, statistische eenheid
De object, bijvoorbeeld proefperson of proefdier, waaraan de waarnemingen of metingen bij het onderzoek worden verricht.
Statistical units
(Eng) Synoniem: onderzoeksobjecten, statistische eenheden
De objecten, bijvoorbeeld proefpersonen of proefdieren, waaraan de waarnemingen of metingen bij het onderzoek worden verricht.
Statistics
(Eng) Synoniem: steekproefgrootheden, statistische grootheden
Kansvariabelen berekend uit de uitkomsten van een steekproef. Een steekproefgrootheid is een functie op de uitkomsten in een steekproef. Meestal, maar niet altijd, een schatter van een populatieparameter zoals het gemiddelde, m, of de variantie, s2.
Statistisch significant
Synoniem: significant
Als de nulhypothese wordt verworpen, is het resultaat van het experiment statistisch siginificant.
Statistische eenheden
Synoniem: onderzoeksobjecten, statistical units (Eng)
De objecten, bijvoorbeeld proefpersonen of proefdieren, waaraan de waarnemingen of metingen bij het onderzoek worden verricht.
Statistische eenheid
Synoniem: onderzoeksobject, statistical unit (Eng)
De object, bijvoorbeeld proefperson of proefdier, waaraan de waarnemingen of metingen bij het onderzoek worden verricht.
Statistische grootheden
Synoniem: steekproefgrootheden, statistics (Eng)
Kansvariabelen berekend uit de uitkomsten van een steekproef. Een steekproefgrootheid is een functie op de uitkomsten in een steekproef. Meestal, maar niet altijd, een schatter van een populatieparameter zoals het gemiddelde, m, of de variantie, s2.
Statistische grootheid
Synoniem: steekproefgrootheid, statistic (Eng)
Kansvariabele berekend uit de uitkomsten van een steekproef. Een steekproefgrootheid is een functie op de uitkomsten in een steekproef. Meestal, maar niet altijd, een schatter van een populatieparameter zoals het gemiddelde, m, of de variantie, s2.
Statistische tabel
Tabel, waarin voor een bepaalde kansverdeling de overschrijdingskansen van geselecteerde waarden van de kansvariabele (en vice versa) kunnen worden opgezocht. In de Kennisbasis vervangen door een interactieve simulatie.
Steekproef
Synoniem: sample (Eng)
Deelverzameling uit een onderzoekspopulatie.
Steekproefgemiddelde
Synoniem: sample mean (Eng)
Het gemiddelde, 
, van een steekproef als schatting van het gemiddelde, m, van een populatie.
Steekproefgrootheden
Synoniem: statistische grootheden, statistics (Eng)
Kansvariabelen berekend uit de uitkomsten van een steekproef. Een steekproefgrootheid is een functie op de uitkomsten in een steekproef. Meestal, maar niet altijd, een schatter van een populatieparameter zoals het gemiddelde, m, of de variantie, s2.
Steekproefgrootheid
Synoniem: statistische grootheid, statistic (Eng)
Kansvariabele berekend uit de uitkomsten van een steekproef. Een steekproefgrootheid is een functie op de uitkomsten in een steekproef. Meestal, maar niet altijd, een schatter van een populatieparameter zoals het gemiddelde, m, of de variantie, s2.
Steekproefomvang
Synoniem: sample size (Eng)
Het aantal onderzoeksobjecten in de steekproef. Van belang voor de betrouwbaarheid van de waarnemingen in de steekproef.
Steekproefproportie
Synoniem: sample proportion (Eng)
Het aantal successen in een steekproef gedeeld door het totaal aantal elementen in de steekproef. De steekproefproportie, p, is een zuivere schatter van de populatieproportie, p.
Steekproefproporties
Synoniem: sample proportions (Eng)
Het aantal successen in een steekproef gedeeld door het totaal aantal elementen in de steekproef. De steekproefproportie, p, is een zuivere schatter van de populatieproportie, p.
Steekproefstandaardafwijking
Synoniem: sample standard deviation (Eng)
Schatting, s, van de populatie-standaardafwijking, s, uit de steekproefgegevens.
waarin d = x - en n is de steekproefomvang. Het aantal vrijheidsgraden is n - 1, notatie n
Steekproeftrekking
Synoniem: sampling (Eng)
De procedure van het kiezen van een steekproef uit een populatie.
Steekproefvariabiliteit
Synoniem: sampling variation (Eng)
Het verschijnsel, dat de steekproefresultaten van meerdere steekproeven van elkaar verschillen, doordat iedere steekproef uit andere elementen van de populatie bestaat.
Steekproefvariantie
Synoniem: sample variance (Eng)
Schatting van de populatievariantie op basis van de gegevens van een steekproef. De steekproefvariantie is:
waarin d = x - en n is de steekproefomvang. Het aantal vrijheidsgraden n = n - 1.
Steekproefverdeling
Synoniem: sampling distribution (Eng)
Kansverdeling van steekproefgrootheden, niet de verdeling van de uitkomsten in een steekproef.
Stem-and-leaf plot
(Eng) Synoniem: stemplot, stamdiagram
Mengvorm van een tabel en een grafiek: de uitkomsten worden zodanig gerangschikt, dat ze een histogram of staafdiagram vormen.
Stemplot
Synoniem: stamdiagram, stem-and-leaf plot (Eng)
Mengvorm van een tabel en een grafiek: de uitkomsten worden zodanig gerangschikt, dat ze een histogram of staafdiagram vormen.
Stochast
Synoniem: kansvariabele, stochastic variable (Eng) , chance variable (Eng)
Mathematische voorstelling van een kansexperiment. De kans op (het optreden van) de realisatie x van (de kansvariabele) X wordt genoteerd als P(X = x).
Stochasten
Synoniem: kansvariabelen, stochastic variable (Eng) , chance variable (Eng)
Een kansvariabele (stochast) is een mathematische voorstelling van een kansexperiment. De kans op (het optreden van) de realisatie x van (de kansvariabele) X wordt genoteerd als P(X = x).
Stochastic variable
(Eng) Synoniem: kansvariabele, stochast, chance variable (Eng)
Mathematische voorstelling van een kansexperiment. De kans op (het optreden van) de realisatie x van (de kansvariabele) X wordt genoteerd als P(X = x).
Stochastic variable
(Eng) Synoniem: kansvariabelen, stochasten, chance variable (Eng)
Een kansvariabele (stochast) is een mathematische voorstelling van een kansexperiment. De kans op (het optreden van) de realisatie x van (de kansvariabele) X wordt genoteerd als P(X = x).
Stochastisch onafhankelijk
Synoniem: onafhankelijk, independent (Eng)
Twee variabelen zijn onafhankelijk, als de uitkomst op de ene variabele niets zegt over de uitkomst op de andere. Formeel: de gebeurtenissen A en B zijn onafhankelijk, als de voorwaardelijke kans op A gegeven B gelijk is aan de onvoorwaardelijke kans op A, dus als P(A¦B) = P(A).
Stochastisch onafhankelijke
Synoniem: onafhankelijke, independent (Eng)
Twee variabelen zijn onafhankelijk, als de uitkomst op de ene variabele niets zegt over de uitkomst op de andere. Formeel: de gebeurtenissen A en B zijn onafhankelijk, als de voorwaardelijke kans op A gegeven B gelijk is aan de onvoorwaardelijke kans op A, dus als P(A¦B) = P(A).
Stochastische
(Mede) door het toeval bepaalde uitkomsten, waarnemingen, variabelen.
Stochastische onafhankelijkheid
Synoniem: onafhankelijkheid, independence (Eng)
Twee variabelen zijn onafhankelijk, als de uitkomst op de ene variabele niets zegt over de uitkomst op de andere. Formeel: de gebeurtenissen A en B zijn onafhankelijk, als de voorwaardelijke kans op A gegeven B gelijk is aan de onvoorwaardelijke kans op A, dus als P(A¦B) = P(A).
Stratificatie
Een gestratificeerde steekproef is samengesteld uit deelsteekproeven, die ieder aselect uit een deelpopulatie zijn getrokken.
Stratified sample
(Eng) Synoniem: gestratificeerde steekproef
Steekproef samengesteld uit deelsteekproeven, die ieder aselect uit een deelpopulatie zijn getrokken.
Strooidiagram
Synoniem: spreidingsdiagram, scatterplot (Eng)
Een grafiek met op de horizontale en de verticale assen de uitkomsten op twee continue (kans)variabelen, Y1 en Y2, uitgezet.
Strooiing
Synoniem: spreiding, variabiliteit, dispersion (Eng) , scattering (Eng)
Fluctuaties in de uitkomsten van experimenten of waarnemingen, die we niet nader kunnen of willen verklaren en die we daarom toeschrijven aan het toeval.
Student's t-toets
Synoniem: t-toets, t-toets voor onafhankelijke steekproeven, Student's t-toets voor onafhankelijke steekproeven
Toetst de nulhypothese, dat twee onafhankelijke steekproeven getrokken zijn uit twee populaties met gelijke gemiddelden, terwijl de populatievarianties onbekend zijn en uit de steekproefuitkomsten worden geschat.
Student's t-verdeling
Synoniem: t-verdeling
Verdeling van de kansvariabele T = (X - m) - s, waarin X normaal verdeeld is met verwachting m en variantie s2. De populatievariantie, s2, wordt geschat door de steekproefvariantie, s2, met n vrijheidsgraden.
Study design
(Eng) Synoniem: onderzoeksopzet
Beschrijft de manier waarop de data worden verzameld, de waarnemingen worden gedaan, de steekproeven worden getrokken en er gecontroleerd wordt voor factoren, die het eindresultaat beïnvloeden. De onderzoeksopzet is zodanig ontworpen dat daarin een hypothese kan worden getoetst en eventueel verworpen.
Subset
(Eng) Synoniem: deelverzameling
Omvat een deel van alle elementen, die een verzameling vormen. Begrip uit de verzamelingenleer.
Sum of squares
(Eng) Synoniem: kwadratensom
Som van de kwadraten van de verschillen van de waarnemingen met hun gemiddelde, 
, of een andere steekproefgrootheid.
Survey
(Eng) Synoniem: enquête, interview, survey-onderzoek, opinie-onderzoek
Niet-vergelijkend steekproef-onderzoek, waarbij door middel van een schriftelijke vragenlijst of een mondeling interview informatie wordt verzameld.
Survey-onderzoek
Synoniem: enquête, interview, opinie-onderzoek, survey (Eng)
Niet-vergelijkend steekproef-onderzoek, waarbij door middel van een schriftelijke vragenlijst of een mondeling interview informatie wordt verzameld.
Systematische en toevallige fouten
Systematische fouten worden gekenmerkt doordat constant een te hoge of te lage waarde wordt waargenomen of doordat een andere eigenschap dan die welke was bedoeld wordt gemeten. Toevallige fouten zijn afwijkingen in de waarnemingen, die het gevolg zijn van diverse toevallige, oncontroleerbare of onbekende factoren.
Systematische fout
Synoniem: bias (Eng)
Vertekening van de uitkomsten doordat een te hoge of te lage waarde wordt gemeten of doordat een andere eigenschap dan die welke was bedoeld wordt gemeten. Het optreden van systematische fouten is het gevolg van een niet-valide waarnemingsmethode.
Systematische fouten
Synoniem: biases (Eng)
Vertekening van de uitkomsten doordat een te hoge of te lage waarde wordt gemeten of doordat een andere eigenschap dan die welke was bedoeld wordt gemeten. Het optreden van systematische fouten is het gevolg van een niet-valide waarnemingsmethode.
Tekentoets
Synoniem: sign test (Eng)
Verdelingsvrije toets, waarbij de uitkomsten binair (plus of min) zijn.
Test statisti
c(Eng) Synoniem: toetsingsgrootheid
Berekend uit de uitkomsten van de steekproef. Is een maat voor de afwijking van de steekproefuitkomsten van de onder de nulhypothese te verwachten uitkomsten. Heeft voor alle mogelijke steekproefuitkomsten een waarde, waarvan de kansverdeling, gegeven de nulhypothese, bekend is.
Test statistics
(Eng) Synoniem: toetsingsgrootheden
Berekend uit de uitkomsten van de steekproef. Is een maat voor de afwijking van de steekproefuitkomsten van de onder de nulhypothese te verwachten uitkomsten. Heeft voor alle mogelijke steekproefuitkomsten een waarde, waarvan de kansverdeling, gegeven de nulhypothese, bekend is.
Testing with two-sided alternative
(Eng) Synoniem: tweezijdig toetsen
Toetsen met tweezijdig alternatief, waarbij de alternatieve hypothese gedefinieerd is als H1: populatieparameter 
waarde van de nulhypothese.
Theoretische kansverdelingen
Theoretische kansverdelingen worden beschreven door een wiskundige formule of procedure en (meestal) gekenmerkt door een klein aantal constanten of parameters.
Theorie
Een theorie is een beschrijving van een aantal samenhangende verschijnselen. De theorie verklaart hoe de verschijnselen samenhangen en voorspelt hoe zij veranderen als de omstandigheden worden gevariëerd. Een theorie is wetenschappelijk als zij onderzoekbaar is, dat wil zeggen als er toetsbare (werk)hypotheses uit kunnen worden afgeleid.
Therapietrouw
Synoniem: patient compliance (Eng)
De mate waarin patiënten zich aan de afgesproken behandeling houden. Selectieve verschillen in therapietrouw tussen patiënten kan de uitkomst van klinisch onderzoek systematisch vertekenen.
Thomas Bayes
De Reverend Thomas Bayes (1702, London - 1761, Tunbridge Wells, Kent) heeft de naar hem genoemde Regel van Bayes bedacht.
Tie
(Eng) Synoniem: knoop
Van een knoop (het Engelse tie betekent binding) is sprake, als over de rangorde van twee of meer uitkomsten niet kan worden beslist. In dat geval krijgen die uitkomsten het gemiddelde van de ranggetallen, die ze zouden hebben gekregen, als een beslissing wel mogelijk was geweest.
Ties
(Eng) Synoniem: knopen
Van een knoop (het Engelse tie betekent binding) is sprake, als over de rangorde van twee of meer uitkomsten niet kan worden beslist. In dat geval krijgen die uitkomsten het gemiddelde van de ranggetallen, die ze zouden hebben gekregen, als een beslissing wel mogelijk was geweest.
Tijdreeksanalyse
Synoniem: Time series analysis (Eng)
Statistische analyse van trends en periodieke patronen is reeksen in de tijd gedane waarnemingen of metingen.
Time series analysis
(Eng) Synoniem: tijdreeksanalyse
Statistische analyse van trends en periodieke patronen is reeksen in de tijd gedane waarnemingen of metingen.
Toegepast onderzoek
Synoniem: Applied research (Eng)
Toegepast onderzoek zet de wetenschappelijke kennis en methodologie in bij het ontwikkelen van praktisch bruikbare producten en methoden. Toegepast onderzoek staat tegenover fundamenteel onderzoek.
Toegestane bewerkingen
Overzicht van de toegestane bewerkingen en de onderlinge relaties tussen de uitkomsten van variabelen op verschillend meetniveau.
Toets van McNemar
Toets voor uitkomsten met twee categorieën en twee gepaarde steekproeven.
Toetsen met de kritieke waarde
Toetsingsprocedure, waarbij de nulhypothese wordt verworpen, als de waarde van de toetsingsgrootheid groter of gelijk is aan (of, afhankelijk van de alternatieve hypothese, kleiner of gelijk is aan) een voor het significantieniveau, a, berekende kritieke waarde, 
.
Toetsen met de overschrijdingskans
Toetsingsprocedure, waarbij de nulhypothese wordt verworpen, als de overschrijdingskans, ook wel p-waarde genoemd, kleiner is dan het vooraf vastgelegde significantieniveau, a, van de toets.
Toetsen van de werkhypothese
Toetsen van de juistheid van de onderzoekshypothese door bewerkting en statistische analyse van de verzamelde onderzoekgegevens.
Toetsen van hypothesen
Eerste scherm van het hoofdstuk over toetsen.Toetsingstheorie en een overzicht van de belangrijkste statistische toetsen.
Toetsen van Kendall's tau
Toetsen van de nulhypothese H0: t = 0, t is de populatiewaarde van Kendall's tau.
Toetsen van Kendall's tau
Toetsing van de nulhypothese H0: r = 0, r is de populatiecorrelatiecoëfficiënt.
Toetsingsgrootheden
Synoniem: test statistics (Eng)
Berekend uit de uitkomsten van de steekproef. Is een maat voor de afwijking van de steekproefuitkomsten van de onder de nulhypothese te verwachten uitkomsten. Heeft voor alle mogelijke steekproefuitkomsten een waarde, waarvan de kansverdeling, gegeven de nulhypothese, bekend is.
Toetsingsgrootheid
Synoniem: test statistic (Eng)
Berekend uit de uitkomsten van de steekproef. Is een maat voor de afwijking van de steekproefuitkomsten van de onder de nulhypothese te verwachten uitkomsten. Heeft voor alle mogelijke steekproefuitkomsten een waarde, waarvan de kansverdeling, gegeven de nulhypothese, bekend is.
Toetsingsprocedure in 7 stappen
Uitvoering van een statistische toets in 7 logische stappen.
Toetsingsprocedures
Overzicht van de 3 alternatieve toetsingsprocedures: toetsen met de overschrijdingskans, met de kritieke waarde en met het betrouwbaarheidsinterval.
Toetskeuze
Toevallige fluctuaties
Synoniem: toevallige fouten, random errors (Eng)
Afwijkingen in de waarnemingen, die het gevolg zijn van diverse toevallige, oncontroleerbare of onbekende factoren.
Toevallige fouten
Synoniem: toevallige fluctuaties, random errors (Eng)
Afwijkingen in de waarnemingen, die het gevolg zijn van diverse toevallige, oncontroleerbare of onbekende factoren.
Transformatie
Systematische, rekenkundige bewerking van de uitkomsten.
Transformeren
Systematische, rekenkundige bewerking van de uitkomsten.
Transversaal onderzoek
Synoniem: cross-sectioneel onderzoek
Bij transversaal (cross-sectioneel) onderzoek wordt ieder individu in een groep eenmaal en op hetzelfde tijdstip geobserveerd of gemeten. Bij longitudinaal onderzoek worden de waarnemingen of metingen bij ieder individu op een aantal achtereenvolgende tijdstippen herhaald.
Tweezijdig alternatief
Synoniem: two-sided alternative (Eng) , nondirectional alternative (Eng)
Toetsen met tweezijdig alternatief: de alternatieve hypothese is gedefinieerd als H1: populatiewaarde waarde van de nulhypothese.
Tweezijdig stem-and-leaf plot
Synoniem: double stem-and-leaf plot (Eng)
Dubbel stem-and-leaf plot om twee groepen te kunnen vergelijken.
Tweezijdig toetsen
Synoniem: testing with two-sided alternative (Eng)
Toetsen met tweezijdig alternatief, waarbij de alternatieve hypothese gedefinieerd is als H1: populatieparameter waarde van de nulhypothese.
Two-sided alternative
(Eng) Synoniem: tweezijdig alternatief, nondirectional alternative (Eng)
Toetsen met tweezijdig alternatief: de alternatieve hypothese is gedefinieerd als H1: populatiewaarde waarde van de nulhypothese.
Type I risico
Kans, dat de nulhypothese ten onrechte wordt verworpen. Meestal met a aangeduid.