KSART - Kunstvormen

Deze woordenlijst kan afkomstig zijn van een online bron die niet meer beschikbaar is, of kan zijn samengesteld door externe bronnen. De informatie kan sinds de oorspronkelijke publicatie zijn veranderd. We raden aan om kritisch te zijn bij het beoordelen van de waarde en actualiteit ervan.
Categorie: Algemeen of niet ingedeeld
Datum & Land: 02/10/2022, NL
Woorden: 16070


overgangsgebied
Aanduiding voor gebieden die een ordelijke omschakeling doormaken van één overheersend gebruik naar een ander, bijvoorbeeld van woongebied naar een dichtbewoond gebied met commerciële activiteiten

overgangsriten
Rituele ceremonies, gehouden ter vergemakkelijking of markering van de verandering in status van een persoon bij verschillende belangrijke sociale en persoonlijke gebeurtenissen, zoals het begin van de puberteit

overgeslagen
Oude munten opnieuw slaan met behulp van een stempel in plaats van ze te smelten en ze met nieuwe opdrukken opnieuw te slaan

overhandse steek
Te gebruiken voor de steekmethode bij het boekbinden waarbij losse bladen of katernen , waarbij de draad door de vellen dicht bij en over de bindranden wordt gevoerd, terwijl tegelijkertijd de steken van een bepaalde katern door de steken van de vorige omhoog worden geleid

overheidsambtenaar
Verwijst doorgaans naar mensen die zich bezighouden met de planning van, de werking van en het toezicht op regeringsinstanties, -programma's en -functies, en ook met het bepalen en verwezenlijken van het overheidsbeleid

overheidsbesluiten
Wetten of regelingen, vooral afkomstig van de lokale overheid

overheidsfunctionaris
Personen die overheidsfuncties bekleden waarvoor zij legaal zijn gekozen of benoemd

overheidsgebouwen
Gebruik voor gebouwen of groepen van gebouwen die eigendom zijn van en geëxploiteerd door een publieksrechtelijke organen en vaak bezet door een overheidsinstantie

overheidssteun
Financiële ondersteuning, doorgaans van een bedrijf of andere organisatie, door de centrale overheid en niet door overheidsorganen op lagere niveaus

overloop
De platformen die zich tussen trappen of aan het eind van een trap bevinden

overschoen
Schoeisel dat over de schoenen wordt gedragen ter verwarming of ter bescherming

overslag
Wordt gebruikt voor munten waarvoor eerder uitgegeven munten als muntplaatjes hebben gediend

overwinning
Gevallen of gebeurtenissen waarbij vijanden of tegenstanders worden overwonnen in de strijd, meestal door gebruik van wapengeweld

overheidsdocument
Stukken die worden gemaakt of ontvangen door een overheidsinstantie en worden bijgehouden gedurende de uitvoering van overheidszaken

overstekende dakrand
Wordt gebruikt voor die delen van een dak die verder uitsteken dan de gevel, in feite hellende dakranden; 'dakrand' wordt gebruikt voor delen die verder uitsteken dan de muren, langs de horizontale onderrand van een dak

overlapse naden
Bij constructie, voegen waarin twee bouwelementen niet tegen elkaar aan geplaatst zijn, maar elkaar overlappen, waarbij de één de ander gedeeltelijk bedekt

oxydatief-reducerende aantasting
Een aantasting van foto's die optreedt wanneer zilver wordt aangevreten door een van de vele oxydatiemiddelen waarmee metallische zilveratomen worden omgezet in extreem reactieve en mobiele zilverionen. Het is de meest voorkomende oorzaak van het verbleken van zilveren afbeeldingen

Oxandra
Genus van bloeiende planten met ongeveer 130 genera en circa 2500 soorten bomen, struiken en lianen

oxymeters
Instrumenten die de hoeveelheid zuur in een oplossing meten

ozonlaag
Deel van de bovenste atmosfeer van de aarde dat een relatief hoge concentratie ozon bevat. De ozonlaag absorbeert een groot deel van de ultraviolette straling van de zon die de aarde bereikt

ozonlaagaantasting
Vermindering van de concentratie ozon in de ozonlaag als gevolg van luchtverontreiniging. De verdunning van de ozonlaag en het verschijnen van een zichtbaar 'gat' boven het zuidpoolgebied zijn onderwerp van uitvoerige openbare beleidsdiscussies, media-aandacht, nationale wetgeving en internationale verdragen. Ozon in de stratosfeer beschermt levende organismen op aarde tegen de schadelijke gevolgen van de ultraviolette straling van de zon. Zelfs een relatief kleine vermindering van de hoeveelheid ozon kan resulteren in de toename van het aantal gevallen van huidkanker bij mensen en in genetische schade aan vele organismen. Het verbod op de productie of het gebruik van chloorfluorkoolstofverbindingen in de Verenigde Staten en veel andere landen is tot nu toe wellicht het meest zichtbare positieve gevolg van dit debat

Ozotoceros
Genus waartoe het pampahert behoort

paardendekken
Dekkleden om paarden warm te houden, te beschermen tegen het weer of te voorkomen dat ze te veel haar krijgen in de winter. De dekens passen perfect rond het lichaam van het paard en zijn langs onderen vast gemaakt met gespen, zodat ze blijven zitten

Paaseiland
Beschrijft de diverse soorten kunstwerken die zijn vervaardigd door de bewoners van Paaseiland. De bevolking van Paaseiland maakte onder meer enorme stenen beeldhouwwerken, draagbare figuurtjes van papierschors en rotsgraveringen, en sinds de 20ste eeuw kent het eiland een bloeiende kunstnijverheid. Ontwerpen voor lichaamsdecoratiemotieven werden soms ontleend aan rotsgraveringen

pack frame
Rechthoekige raamwerken meestal gemaakt van hout of aluminium. Ontworpen om op de rug van een persoon te worden gedragen om een last te ondersteunen

Pagán
Verwijst naar een stijl die zijn naam ontleent aan de voormalige hoofdstad van het oude Birma in de periode van de 11de eeuw tot aan het einde van de 13de eeuw. Pagán werd gezien als het religieuze en intellectuele hart van het land, met boeddhistische heiligdommen en ommuurde citadels van beeldgesneden baksteen, stucwerk en terracotta, en met tempels en heiligdommen die waren gewijd aan goddelijke geesten met een animistische oorsprong

paisley
Te gebruiken voor het motief dat is afgeleid van een zeer gestileerd plantmotief van oosterse herkomst, 'boteh' genaamd, in de 19e eeuw overgenomen van kasjmiersjaals door fabrikanten uit Paisley in Schotland en populair geworden in Groot-Brittannië. Het motief bestaat in vele varianten en met talloze nevenmotieven, met name in textielpatronen

pakmand
Manden, verschillend in vorm, gebruikt om goederen in te transporteren op mensen of dieren; hieronder vallen ook manden met één afgevlakte kant, die de lichaamsvormen volgt

palla's
Grote, rechthoekige lappen stof die om het lichaam werden gedrapeerd en werden gedragen door vrouwen in het oude Rome

Panavision
Handelsnaam voor breedbeeldprocedés en camera's die zijn ontwikkeld door Panavision, Inc, dat oorspronkelijk een anamorfotische cameralens gebruikte om het beeld samen te persen op een 35mm-film, waardoor - als de film wordt geprojecteerd door dezelfde soort lens - een beeld ontstaat met een beeldverhouding van 2,35:1

panoplie
Wordt algemeen gebruikt voor de categorie van kostuums die zijn ontworpen om te dragen ter bescherming van het lichaam tijdens een gevecht. Onderdelen van het harnas die een vast onderdeel zijn van of die bevestigd zijn aan andere delen en die niet afzonderlijk kunnen functioneren staan vermeld onder 'wapenrustingonderdelen'. Gebruik 'harnassen' als het specifiek gaat om harnasonderdelen die als geheel zijn ontworpen met het oog op zekere eigenschappen die nodig zijn voor een bepaalde functie of gelegenheid

papier
Verwijst in het algemeen naar alle typen vervilte vellen of weefsels die bestaan uit vezels, die uit in water gedompelde pulp zijn gevormd en gedroogd op een fijn schepraam. De vezels kunnen dierlijk zijn, zoals haar, zijde of wol, of mineraal, bijvoorbeeld asbest. Ook kunstvezels zijn een mogelijkheid. Het meeste papier wordt echter gemaakt van plantenvezels van bijvoorbeeld houtpulp, gras, katoen, linnen en stro

papierberk
Soort snel groeiende, kortlevende sier-, schaduw- of productieboom, inheems in het noorden en midden van Noord-Amerika. De soort is meestal zo'n 18 meter hoog, heeft een bruine schors die na verloop van tijd wit wordt en produceert flinterdunne lagen met smalle horizontale poriën of lenticellen. Op de koperkleurige binnenste schors zijn de poriën fel oranje. De korte hangende takken en de talloze buigzame takjes geven de boom in de winter een kantachtige aanblik. Het bijna witte hout met de dichte nerfstructuur wordt gebruikt voor houtgedraaide artikelen, vloeren, meubels, houtwaren, pulp en brandstof. Native Americans gebruikten de dunne waterdichte schors voor dakbedekking, kano's en schrijfmateriaal (vandaar de naam 'papierberk'). Het is een van de eerste soorten die weer groeien na brand. Het sap wordt gekookt voor de productie van berkensiroop. De boom komt voor in verschillende variëteiten

papier-maché
Waterige pap van fijngemalen papier met een klevend bindmiddel. Kan ook stroken papier bevatten en is soms versterkt met textiel, samengeplakt met een natte kleefstof. Met deze pap wordt een object gevormd, dat een vaste vorm aanneemt zodra de kleefstof opdroogt. Het object kan dan worden geschuurd, geglazuurd en geschilderd. Dergelijke objecten zijn zeer duurzaam; ze kwamen tot ontwikkeling in Azië en waren vanaf de 17de eeuw gemeengoed in Europa en daarbuiten

parallel
Zich uitstrekkend in dezelfde richting en overal met gelijke afstand, meestal met betrekking tot lijnen of lineaire objecten en structuren. Gebruik 'parallellisme' voor het bijbehorend zelfstandig naamwoord

Parijse kloskant
Soort kloskant die sinds de 18de eeuw in Parijs werd gemaakt. Het is een stevige kant die minder geschikt is om te worden gefronst. Het voornaamste kenmerk is de zeshoekige tralie, die gevormd wordt door het door elkaar kruisen van driehoeken. De tekening bestaat vooral uit bloemen, bladeren of ranken, soms ook uit dierenmotieven

Pasen
Verwijst naar de voornaamste feestdag van de christelijke kerk, waarop de opstanding van Jezus Christus wordt gevierd. In westerse kerken gebeurt dat tussen 22 maart en 25 april, afhankelijk van de datum van de eerste volle maan na het begin van de lente. Orthodoxe kerken gebruiken de juliaanse datum voor het begin van de lente en vieren Pasen daarom meestal op een andere, latere datum. Sommige paastradities (zoals paaseieren en de paashaas) hebben een heidense oorsprong. Pasen is voortgekomen uit het primitieve 2de- en 3de-eeuwse christelijke feest dat de Pasch werd genoemd; het was de christelijke tegenhanger van het joodse Pascha, waarbij zowel de dood als de opstanding van Christus werd gevierd. De paaswake is in liturgische kerken de belangrijkste plechtigheid, die wordt gehouden op de avond voor Pasen; de paaskaars werd geïntroduceerd omstreeks de 4de eeuw. Hoewel Pasen op één bepaalde zondag wordt gevierd, wordt het belang van het paasfeest onderstreept door het lange voorbereidende vasten, door de plechtige diensten van de Goede Week en door de vijftig dagen van Pasen tot Pinksteren, een periode die de paastijd wordt genoemd. Het belang van Pasen blijkt uit het feit dat het hele liturgische jaar rond Pasen is ingericht, net als de kerkelijke kalender van veranderlijke feestdagen. In paasceremonies komen vaak verwijzingen naar de doop voor, die de vroegere gewoonte weerspiegelen om neofieten te dopen tijdens de wake

patakon
Plaatje in witte pijpaarde of rode terracotta met reliëf en meestal beschilderd, aangebracht op de koek die kinderen kregen met nieuwjaar of bij kinderfeesten in de zuidelijke Nederlanden. De patakon verving vemoedelijk een geldstuk met dezelfde naam dat op de koek werd bevestigd

paulicianen
Dualistische christelijke geloofsgemeenschap, in de 7de tot 11de eeuw ontstaan in Armenië en het oosten van het Byzantijnse Rijk. De identiteit van Paulus, de naamgever van de paulicianen, is omstreden. De beweging, in het midden van de 7de eeuw gesticht door een Armeniër genaamd Constantijn, lijkt een wijdverbreide politieke en militaire opstand te hebben veroorzaakt. Behalve gedurende een korte periode waarin zij in de gunst was bij de iconoclastische keizers van de 8ste en 9de eeuw, werd de beweging voortdurend vervolgd met als consequentie dat zij een bondgenootschap aanging met de moslims. De beweging is vooral beïnvloed door de dualistische overtuigingen van het marcionisme en het manicheïsme. De fundamentele dualistische doctrine van de paulicianen stelde dat er een slechte God en een goede God bestaat, van wie de eerste de schepper en heerser van deze wereld is en de laatste de schepper en heerser van de wereld die komen gaat. Hieruit leidden zij de ketterse notie af dat Jezus niet werkelijk de zoon van Maria was. Terwijl de paulicianen het evangelie van Lucas en de brieven van Paulus in ere hielden, verwierpen zij het Oude Testament en de brieven van Petrus. Ook de sacramenten, de eredienst en de hiërarchie van de gevestigde kerk werden verworpen. Ondanks de vervolging verspreidden de doctrines van de beweging zich, in het bijzonder onder Macedonische, Bulgaarse en Griekse boeren. De paulicianen hebben invloed gehad op een andere neomanicheïstische gezindte, de bogomielen die in de 10de eeuw opkwamen. In de vroege 19de eeuw werden nog kleine pauliciaanse gemeenschappen aangetroffen in de door Russen bezette delen van Armenië

Paulownia Tomentosa
Hout van de paulownia. Kiri is de japanse naam, meer bepaald voor de paulownia tomentosa. Wordt in China, Korea en Japan gebruikt bij het maken van decoratieve objecten en muziekinstrumenten

pavonazzomarmer
Type Numidisch marmer dat wit of geel is met purperachtige aderen. Het lijkt op pavonazzettomarmer, waardoor wetenschappers denken dat de naam een verbastering is van 'pavonazetta'

parkeerlicht
Kleine lichten op een voertuig, die worden gebruikt om de aanwezigheid ervan aan te geven wanneer het geparkeerd staat

paal
Stevige palen waaraan paarden kunnen worden vastgemaakt om te voorkomen dat ze weglopen

paalgat
Kuil in de grond waarin een paal kon worden geplaatst. Herkenbaar als een ronde vlek waar de aarde verkleurd is, omdat het hout is vergaan of de kuil later is opgevuld met een ander materiaal. Paalgaten zijn belangrijk voor archeologen om het grondplan van vroegere bouwwerken te kunnen reconstrueren

paard
Geslacht van viervoetige, als rij-, last- en trekdier gebruikte zoogdieren uit de familie der eenhoevigen; het onderscheidt zich van de andere leden daarvan door de langbehaarde staart, korte opstaande oren en lange manen

paard
Gewatteerde, enigszins cilindrische gymnastische toestellen die op de grond staan, lijken op voltigepaarden zonder handgrepen en alleen worden gebruikt voor sprongen

paard
Te gebruiken voor schaakstukken, meestal in de vorm van een paard of een deel van een paard, waarvoor de zetten zijn voorbehouden die paarden mogen doen

paardenboot
Te gebruiken voor marineschepen om oorlogs- en cavaleriepaarden mee naar overzeese veldtochten te vervoeren; zulke schepen zijn meestal speciaal aangepast om paarden te stallen, verzorgen en voeren en kunnen daarbij gebouwd zijn om vlug te laden en te lossen

paardenfokkerijen
Gebruik voor boerderijen die zich voornamelijk bezighouden met het houden, voeden, of het fokken van paarden voor bij-producten, toename van de veestapel, of als investering

paardenharnassen
Wordt gebruikt voor een volledig harnas van een paard

paardenharnasstukken
Wordt in het algemeen gebruikt voor harnasstukken die door een paard worden gedragen. Gebruik 'paardenharnas' voor het gehele harnas van een paard

paardenkastanjefamilie
Familie van twee of drie geslachten van bomen en struiken. In sommige classificaties zitten de leden van de Hippocastanaceae samen met leden van de Aceraceae in de uitgebreide familie Sapindaceae vormen

paardenrenbaan
Renbanen die zijn ontworpen of gebruikt worden voor paardenraces. Gebruik de term 'hippodromen' en 'circussen (renbanen)' voor respectievelijk Griekse en Romeinse ellipsvormige bouwwerken bedoeld voor races met paard en wagen

paardenschender
Stokwapens met een lange, convexe of platte s-vormige kling met één snijrand, aan de bovenkant verdeeld in een verticale punt en een naar voren gebogen haak, met een horizontale weerhaak in het midden van de achterkant; gebruikt in Europa, onder andere veel door voetsoldaten, vanaf tenminste halverwege de 13e eeuw tot de 17e eeuw

paardentram
Te gebruiken voor straatvoertuigen op rails die door paarden werden getrokken en die werden gebruikt vanaf de jaren 1850 tot de jaren 1890. Gebruik 'omnibussen' voor openbare straatvoertuigen die niet over een spoor lopen en die meestal plaats bieden voor minder passagiers dan paardentrams

paardrijschool
Scholen voor het trainen van paarden en voor het leren omgaan met en het fokken en verzorgen van paarden

paleontologie
Tak van de biologie die zich bezighoudt met de levensvormen in vroegere geologische perioden, gebaseerd op het bestuderen van fossielen en andere bewaarde resten (zoals zeer oude bevroren resten) van planten en dieren

paperback
Boeken met een gelijmde band en een papieren kaft; meestal wordt voor het kaft zwaarder papier gebruikt dan voor de bladzijden

pareerplaat
Vaak bolle ronde of ovale metalen platen, die vanaf het begin van de 17e eeuw op zwaarden en andere wapens voorkomen

Parisch marmer
Te gebruiken voor een verscheidenheid van zacht of hard, wit, fijn, glasachtig porselein dat vaak lijkt op beeldhouwmarmer dat in de jaren 40 van de negentiende eeuw in Engeland werd ontwikkeld en gebruikt voor beeldjes, vooral poppen en kunstvoorwerpen, versiering en tafelgerei. Gebruik 'biscuit' voor ongeglazuurd porselein of aardewerk dat slechts één keer gebakken is; het wordt gebruikt voor hetzelfde soort voorwerpen, maar heeft een korrelige structuur

parken
Gebruik voor gesloten, meer of minder zorgvuldig bewaarde, en omvangrijke bossen en weiden verbonden aan aanzienlijke residenties

passe-partouts
Doorgaans een standaard gefabriceerde sierrand die als omlijsting van allerlei soorten afbeeldingen kan fungeren. In specifieke zin is het een lijst van papier, karton of ander materiaal met een in het midden uitgespaarde opening, bedoeld als praktisch hulpmiddel bij het tentoonstellen van gedrukt materiaal

pastel-
Voorvoegsel voor de beschrijving van een kleur met een matige of lichte intensiteit en een relatief lichte waarde

patakon
Munten van zilver, nikkel of koper-nikkel van een decimaal stelsel met een waarde van 100 avos, afkomstig uit het Portugese gebiedsdeel Macau in Zuid-China

pallium
Ringvormige, witte wollen banden met afhangende stroken van hetzelfde materiaal op rug en borst; worden door de paus gedragen tijdens de Romeinse ritus en door hem uitgereikt aan aartsbisschoppen als ambtelijk onderscheidingsteken

paastafel
Tabellen met behulp waarvan men de data van het paasfeest en de daarmee verbonden roerende feestdagen kan vaststellen

pararood
Variabele rode kleuren die lijken op de kleuren pararood, een pigmentklasse die wordt gemaakt met paranitraniline, een koolteerderivaat

Passamaquoddy
Verwijst naar de cultuur van de Passamaquoddy, Algonkin-sprekende indianen die leven rond de Passamaquoddy-baai, de rivier de St. Croix en het Schoodic-meer, in wat nu de grensstreek van de staten Maine en New Brunswick is. De Passamaquoddy-stam maakte deel uit van de losse confederatie van Oost-Amerikaanse indianen die bekend staat als de Abenaki Alliantie, samen met de Maliseet, Micmac, Abenaki en Penobscot

patina
Variabele groene kleur die lijkt op de kleur van het pigment patina, dat bestaat uit basisch koperacetaat

pauwblauw
Variabele kleur in de reeks sterke groenachtig blauwe kleuren, die lijkt op de kleur van een pauwenhals

parasol
Kleine paraplu's die als zonnescherm worden gebruikt of gewoon als modieus accessoire worden meegedragen

pat
Kleine lapjes in de kleuren van het militaire wapen, dienstvak etc., dat dient als achtergrond van de baretgesp of een ander onderscheidingsteken

panamahoed
Lichte hoeden gemaakt van fijne, lichtgekleurde stro met een voorgevormde deuk van de voorkant naar de achterkant over de bol, met de hand gevlochten van de bladeren van de jippijappa in Midden- en Zuid-Amerika. Ook een term die gemakshalve vaak gehanteerd wordt voor soortgelijke zomerhoeden ongeacht het soort stro

paaskaarsen
Grote kaarsen die in de westerse kerken worden gebruikt gedurende de paastijd. De traditie van paaskaarsen is al zeer oud en gaat vermoedelijk terug tot de 4de eeuw. Een paaskaars wordt voor het eerst aangestoken tijdens de paaswake, met het nieuwe gezegende vuur, nadat op de kaars het kruissymbool, een alfa en omega en het jaartal zijn aangebracht. Na afloop van deze dienst wordt de kaars tijdens liturgische diensten aangestoken, tot aan Hemelvaartsdag. Op die dag wordt de kaars dan na de schriftlezing gedoofd. De aangestoken paaskaars symboliseert de verdrijving van de machten van het duister en de dood door de herrijzenis van Christus

Palaeopropithecidae
Familie van vier genera en vijf soorten lemuren die op Madagaskar voorkwamen en in de afgelopen 2000 jaar allemaal zijn uitgestorven. De familie ontstond in het Holoceen

Pala-Tibetaans
Schilderstijl die van de 11de tot de 14de eeuw floreerde in Tibet. Deze stijl kent twee verschillende versies, beide nauw verbonden aan de Kadampa-kloosters. De eerste versie ontstond in het midden van Tibet en de tweede in het westen van het land. De Pala-Tibetaanse stijl van Centraal Tibet kenmerkt zich door de markante kleurvoering en ranke, gracieuze figuren die zijn gedecoreerd met bijzondere sieraden en puntige diademen. De westerse versie van de stijl is cursiever en losser; over het algemeen is deze stijl expressiever en minder elegant dan zijn tegenhanger uit het midden van het land

papierwerk
Schriftelijke documenten met administratief karakter, zoals formulieren, brieven, rapporten of facturen

parochiekerk
Wordt gebruikt voor kerken die de behoeften dienen van religieuze administratieve districten die parochies heten

paginavullend
Te gebruiken om afbeeldingen of andere losse grafische elementen te beschrijven die een pagina bijna of helemaal bedekken

paleograaf
Zij die studie maken van oude manieren van schrijven, ofwel als inscriptie of in manuscriptvorm, met inbegrip van hun identificatie in termen van oorsprong of periode en van de vorming van afzonderlijke tekens. Gebruik 'epigrafische deskundigen' voor hen die zich specifiek bezighouden met de studie en interpretatie van oude inscripties in de vorm van schrift, afbeeldingen of willekeurige krassen

Paleo-Indiaan
Verwijst naar een brede periode in Meso-Amerika, van 40.000 tot 15.000 v. Chr. De periode wordt doorgaans onderverdeeld in twee chronologische subperioden. Voorbeelden van archeologische en paleontologische sites uit de eerste periode, van circa 30.000 tot 15.000 v. Chr., zijn El Cedral en Valsequillo. Centraal in de daaropvolgende periode, van circa 15.000 tot 9000 v. Chr., staat de opkomst van jager-verzamelaarculturen, met een overvloed aan rotsschilderingen met afbeeldingen van negatieve of positieve handafdrukken, geometrische motieven en silhouetten van mensen en dieren

Palu
Beschrijft werken die zijn vervaardigd door de inwoners van de Republiek Palu. De bewoners van de Republiek Palu zijn vooral bekend om hun afbeeldingen in traditionele en moderne stijl, die op ontmoetingsplaatsen, de zogeheten bai zijn aangebracht. Bai zijn zowel binnen als buiten gedecoreerd, met beeldhouwwerk en schilderijen op basis van historische thema's, en met symbolen van vruchtbaarheid en seksuele activiteit

Panatheneïsche amfoor
Verwijst naar amforen, gevuld met olijfolie van de heilige bomen van Athene, die op de Panatheense spelen als prijzen werden uitgereikt. Dit waren halsamforen met een grote, brede romp, scherp toelopend naar beneden en met een naar verhouding dunne hals. De versiering bestond doorgaans uit afbeeldingen van Athene op de ene kant en de wedstrijd waarbij de prijs werd gewonnen op de andere kant, uitgevoerd in de zwartfigurige techniek

papieren pop
Zowel te gebruiken voor tweedimensionale afbeeldingen van menselijke figuren die uit papier of karton zijn geknipt, als voor reeksen aan elkaar zittende popachtige figuren die uit een stuk gevouwen papier zijn geknipt

pagode
Boeddhistische tempels of boeddhistische heiligdommen in Indonesië, Japan, China en aangrenzende landen, bestaande uit drie tot dertien verdiepingen, ieder met een afdak

paviljoen
Rechthoekige vooruitspringende onderdelen van grote gebouwen op de hoeken of in het midden van de gevel gelegen. Ook enigszins afzonderlijk gelegen afdelingen van ziekenhuizen of gestichten

paneel
Afzonderlijke delen, segmenten of verdelingen van een oppervlak, vooral wanneer ze dieper liggen dan of uitsteken boven het algemene niveau, of omgeven zijn door een lijst of rand. Algemeen op muren, plafonds en deuren en ook op meubelstukken

pannenlamp
Lampen die bestaan uit eenvoudige, open, ondiepe bekkens waarin brandstof wordt gedaan. De pit rust in de brandstof op de bodem van het bekken. Soms zijn ze uitgerust met hangers waarmee ze aan een plafond, wand of lamphouder kunnen worden gehangen

parelmoerglans
Effect veroorzaakt door oppervlakteafwerking en bedoeld om de glans van parels of parelmoer te simuleren, voor decoratieve doeleinden

paviljoendaken
Spitsen die bestaan uit vier steile, ruitvormige dakvlakken, die diagonaal staan op de vier hoeken van de torenromp

parka's
Gebruikt voor kledingstukken met capuchon die over het hoofd worden aangetrokken en die reiken tot de dijbenen of knieën; meestal gemaakt van dierenvellen en gedragen door de inheemse volkeren van het noordpoolgebied. Ook te gebruiken voor soortgelijke kledingstukken van waterafstotend of winddicht materiaal voor sportieve of militaire activiteiten. Gebruik 'anoraks' voor vergelijkbare, heuplange kledingstukken

Palladiaans venster
Ramen van een groot formaat, karakteristiek voor de Renaissance en latere classicistische stijlen, die door kolommen of penanten die lijken op pilasters in drie vensters is verdeeld, waarvan de middelste meestal breder is dan de anderen en soms overwelfd

pampa's
Uitgestrekte, meestal met gras begroeide vlaktes in Zuid-Amerika

paneel
In de kunstwereld verwijst de term naar brede, dunne, vlakke of soms gebogen stukken hout, zoals bij schilderijen op paneel. Gebruik 'panelen (oppervlaktecomponenten)' in de architectuur en andere constructieve kunsten om te verwijzen naar een paneel, van hout of een ander materiaal, dat meestal een segment vormt van een oppervlak dat verzonken is onder of uitsteekt boven het algehele niveau, en dat onderdeel vormt van een lijst of een andere begrenzing, zoals bij een schilderijlijst, soms met een afwijkende kleur of vervaardigd uit een ander materiaal

pannenlap
Dikke, buigzame stukken stof, bijvoorbeeld gewatteerde of gehaakte lappen, ter bescherming van de handen bij het oppakken van heet kookgerei

papieren theaters
Speelgoed dat bestaat uit tweedimensionale voorstellingen van karakters uit populaire toneelstukken en uiteenlopende combinaties van decorstukken, rekwisieten, toneel en voortoneel, gedrukt op vellen papier die zijn bedoeld om te worden uitgeknipt en op een stevige ondergrond zoals karton of hout te worden bevestigd, en te worden gebruikt voor optredens in een miniatuurtheater. De papiertheaters, die hun oorsprong vinden in Londen in het begin van de 19de eeuw, werden voornamelijk gemaakt in Engeland en Duitsland. Ook tegenwoordig worden ze nog in kleine aantallen gemaakt. Gebruik ‘poppentheaters’ voor draagbare constructies voor de uitvoerende kunsten, ontworpen voor de presentatie van poppenspellen. Gebruik ‘miniatuurtheaters’ voor driedimensionale voorstellingen van theaters of theaterruimtes zoals het toneel of het voortoneel, gebruikt voor optredens of uitsluitend als model

parasolwaaierpalm
Zeer hoge waaierpalm die inheems is in Zuidoost-Azië en op de Filippijnen. De palm wordt gekweekt in het gebied dat zich uitstrekt van Zuidoost-Azië tot Zuid-China. Het is een van de hoogste palmen ter wereld. Sommige exemplaren worden 25 meter hoog en hebben een stam van 1,3 meter dik. Soms zijn de bomen al 75 jaar oud voordat ze voor de eerste keer bloeien en vrucht dragen, waarna ze sterven. De boom heeft grote gelobde bladeren die 5 meter in doorsnee kunnen worden. Men gebruikt ze voor het maken van waaiers en paraplu's en om daken te bedekken. Van de bladeren maakte men vroeger ook manuscripten die met ijzeren graveernaalden werden beschreven. Jonge stengels gebruikt men om mee te weven. Het sap tapt men af om palmwijn te maken

parfleche
Objecten zoals schilden, kokers of andere houders, gemaakt door de Indianen van de Plains van ongelooid leer van bizons of ander groot wild. term vooral gebruikt voor grote, rechthoekige op een enveloppe gelijkende houders, gewoonlijk maar niet uitsluitend van ongelooide bisonhuid, met karakteristieke geschilderde patronen, gebruikt voor het verpakken van gedroogd vlees en ander gedroogd voedsel, dekens of kleding

pastille
Een kleine, massieve of dicht opeengepakte, afgeronde, bol-, of cilindervormige massa, meestal van voeding of medicijnen

patiëntenhotel
Ziekenhuizen met hotelachtige karakter