KSART - Kunstvormen

Deze woordenlijst kan afkomstig zijn van een online bron die niet meer beschikbaar is, of kan zijn samengesteld door externe bronnen. De informatie kan sinds de oorspronkelijke publicatie zijn veranderd. We raden aan om kritisch te zijn bij het beoordelen van de waarde en actualiteit ervan.
Categorie: Algemeen of niet ingedeeld
Datum & Land: 02/10/2022, NL
Woorden: 16070


permacultuur
Studiegebied waarin men zich bezighoudt met het ontwerpen en creëren van productieve, weinig onderhoud vergende landbouwsystemen en stedelijke omgevingen die de diversiteit, stabiliteit en het herstellingsvermogen hebben van natuurlijke ecosystemen

peuterspeelzaal
Onderwijsinstellingen voor kinderen die te jong zijn voor de kleuterschool en verplicht onderwijs, maar oud genoeg om deel te nemen aan bepaalde educatieve en sociale activiteiten, meestal in de leeftijd van 2,5 tot 4 jaar. Peuterklassen verschillen van kinderdagverblijven omdat er meestal gekwalificeerde beroepskrachten werken, die educatieve spellen stimuleren en begeleiden en niet slechts kinderopvang bieden

pegmatiet
Een grofkorrelig stollingsgesteente, hoofdzakelijk graniet, soms rijkelijk voorzien van zeldzame elementen zoals uranium, wolfraam en tantalium

peperino
As, gravel en vulkanisch materiaal, samengeperst tot een gesteente dat opvallend donker groengrijs is, opgevuld met zwarte fragmenten die op peperkorrels lijken, vandaar de naam. Het wordt gebruikt voor trappen en fonteinbodems, omdat het steviger wordt wanneer het nat wordt. Omdat het gevoelig is voor hitte en vorst, wordt het alleen in goede staat ondergronds gevonden. Mijnen waar dit gesteente wordt gedolven, zijn te vinden bij Albano en het kasteel van Marino in Italië

percussiedopjes
Verschillende voorwerpen of combinaties van voorwerpen en materiaal, altijd in een huls of in een buis, die worden gebruikt om de voornaamste lading van een ontploffend middel of vuurwapen tot ontbranding te brengen

percussie-idiofoon
Slaginstrumenten; bespeeld door ze aan te slaan met een niet-klinkend voorwerp, zoals een stok of een hand, ook door ze te slaan tegen een niet-klinkend voorwerp, zoals het menselijk lichaam of de grond

Pergameens
Verwijst naar een afwijkende stijl aardewerk dat werd vervaardigd in het begin van de eerste eeuw v.Chr. Hoewel de naam verwijst naar de stad Pergamon, werd het aardewerk op vele plaatsen in Griekenland, Klein-Azië en het Midden- Oosten vervaardigd. Het aardewerk kenmerkt zich door een gepolijste buitenzijde in verschillende kleuren, een donkerrode glans en dessins die meestal zijn ingesneden of ingedrukt

perkamentrol
Lange stroken van buigzaam materiaal die worden gebruikt voor geschreven documenten en worden opgerold om makkelijker te kunnen hanteren en opslaan. Voor schilderijen op hangende perkamentrollen of handrollen wordt 'rolschilderingen' gebruikt

permanent red
Een ongestandaardiseerde naam die verwijst naar vele pigmenten, waaronder anilinerood, lithol red en zuurrood

permanent white
Een ongestandaardiseerde naam voor bepaalde witte pigmenten, vaak verwijzend naar blanc fixe, zinkwit of mengsels van bariumsulfaat met zinkwit

peroba
Algemene term voor hout van verschillende Braziliaanse bomen van de geslachten Aspidosperma of Paratecoma. De rode of roze peroba produceert roze hardhout, terwijl het hout van de witte peroba bleek olijfkleurig tot donkerbruin van kleur is. Het hout heeft een rechte nerf en een fijne gelijkmatige structuur. Het is zeer goed bestand tegen insecten, schimmels en zuren. Perobahout wordt gebruikt voor meubels, vloeren, lambrisering, fineer en beeldsnijwerken. Alle soorten zijn duurzaam en fijnkorrelig, en worden gebruikt voor hoogwaardige meubels, kasten, vloeren en beeldsnijwerken

Persian red
Een ongestandaardiseerde naam voor veel rode pigmenten, waaronder Indian red, Persian Gulf oxide, lichtrood en diverse chroomrode kleuren

personeel
De mensen die in dienst zijn van of actief zijn in een bedrijf, organisatie of dienst; het is een verzamelnaam die nooit naar een individueel personeelslid verwijst

petticoat
Onderrokken die lopen vanaf de taille tot meestal net iets hoger dan de bovenrok, die deze plaatselijk doet uitstaan. Geen Nederlands equivalent. Zie 'onderrokken'. Gebruik 'rechte onderrokken' voor glad over het lichaam vallende onderrokken

pearlware
Te gebruiken voor aardewerk dat vanaf 1779 werd geproduceerd door Josiah Wedgewood, te onderscheiden van diens 'Engels aardewerk' door het grotere percentage vuursteen en witte klei in de kern en een zweem van cobaltoxide in het glazuur, waardoor het een blauwachtige witte gloed krijgt

pecannoot
Boom uit het genus Carya die inheems is in het midden en zuiden van de Verenigde Staten en in Mexico. Elders wordt de boom gekweekt. Het roodachtige hout gebruikt men voor deuren en kozijnen binnenshuis. Uit de schillen wint men een kleurstof waarmee men wol donkerbruin of katoen grijs kan verven als een bijtmiddel met aluin wordt gebruikt. De kleurstof is redelijk kleurvast. De noot heeft een rijke en kenmerkende smaak en structuur. Het vetgehalte is voor een plantaardig product zeer hoog, waardoor de calorische waarde dicht bij die van boter ligt. Op de productie ervan is een belangrijke industrie gebaseerd in het zuidoosten van de Verenigde Staten

pektoorts
Ijzeren of aardewerken vaten waarin olie, pek of een andere brandbare substantie wordt aangestoken om licht te geven

pelgrimssouvenirs
Verwijst naar souvenirs die als bewijs van een afgelegde bedevaart dienden. Zo werden er insignes en ampullen als souvenir verkocht in het bedevaartsoord, maar ook kostbaardere voorwerpen werden meegenomen of als geschenk van de heilige plaats aangeboden

penetrometer
Instrumenten die worden gebruikt voor het meten van de dichtheid of weerstand van materialen, bijvoorbeeld aarde, door te meten tot op welke diepte een standaardnaald de materialen doorboort

penning
Aanduiding voor substituutgeld met een beperkt circulatiegebied en gewoonlijk niet op grote schaal in omloop. Het kan worden ingeruild tegen bepaalde goederen of diensten en is gemaakt van harde materialen waarvan de intrinsieke waarde altijd lager is dan de aangegeven waarde

Pennsylvania-Duits
Verwijst naar de stijl en de cultuur van de 17de- en de 18de-eeuwse Duitse kolonisten in Pennsylvania en hun afstammelingen. Hun cultuur wordt gekenmerkt door het bewaren van traditionele Duitse stijlen van voedselbereiding en vakmanschap, en is vaak te herkennen aan specifieke decoratieve motieven, zoals geometrische hextekens die zijn geschilderd op schuren en bloem- en overige patronen die zijn gestempeld op meubels en huishoudelijke artikelen. Sommige afstammelingen rijden in door paarden getrokken karren, dragen eenvoudige kleren en leven volgens strikt religieuze principes. De grote stroom immigranten vanuit het Rijngebied in Duitsland werd aangemoedigd door de religieuze tolerantie van de koloniale regering van William Penn. Immigranten waren leden van verschillende groepen, zoals mennonieten, quakers, amish, Moraviërs, Schwenckfelders en Dunkers (of Duitse baptisten); tot latere immigranten behoorden lutheranen en leden van de Gereformeerde Kerken

penny's
Engelse bronzen munten die na 1971 werden geslagen; ze hebben een waarde van 2,4 oude pennies of een honderdste van een Engels pond

peso's
Wordt gebruikt voor een aantal verschillende munten die in voormalige Spaanse kolonies worden aangemunt. Gebruik 'stukken van achten' voor munten ter grootte van een dollar en met een waarde van acht realen die in Spanje en Spaans-Amerika tussen ongeveer 1500 en 1900 in gebruik waren

permanent red
Variabele rode kleuren die lijken op de kleur van de pigmenten 'permanent red'

persagentschappen
Zakelijke ondernemingen, zowel particuliere bedrijven als die welke behoren aan landen of internationale organisaties, die nieuwsberichten en foto's uit de hele wereld of een bepaald land verzamelen, schrijven, en verschaffen aan kranten, tijdschriften, omroepen, overheidsinstanties en andere gebruikers die zich abonneren op hun diensten

personificatie
Artistiek middel waarbij menselijke eigenschappen aan een abstract kenmerk, dier of levenloos voorwerp worden toegeschreven en toegekend

peapod
Te gebruiken voor kleine vaartuigen die min of meer de vorm van een kano hebben, maar breder zijn, meestal minder dan 6 meter lang, met een ronde kim en volledig symmetrische voor- en achterstevens; komen oorspronkelijk uit New England maar zijn nu niet meer tot dat gebied beperkt

pencil-post bed
Bedden met zes- of achthoekige posten, waarvan men meestal aanneemt dat ze vóór de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog werden gemaakt

perspectief
Verwijst naar alle grafische technieken waarmee wordt getracht diepte te suggereren, meestal op een tweedimensionaal vlak, door middel van een geometrische projectie waarbij een of meer verdwijnpunten, verkortingen en/of atmosferische effecten worden gebruikt. Onder deze technieken vallen terugwijkende lijnen, kleurgradaties, tint en textuur, en mate van helderheid. In de westerse kunst verwijst de term meestal naar de geometrische techniek van lineair perspectief, die in de vroege renaissance werd uitgevonden en die was gebaseerd op oude Griekse en Romeinse modellen. Hoewel de betekenis enigszins overeenkomt met 'projectie', wordt dit laatste begrip voornamelijk gebruikt voor technische en architectonische tekeningen die de nadruk leggen op de rekenkundige eigenschappen van de afgebeelde voorwerpen. 'Perspectief' wordt gebruikt voor kunstwerken en weergaven met vervormingen van lengte, hoeken, vormen en de rechtheid van lijnen die zich optisch lijken voor te doen als voorwerpen terugwijken in de diepte

Perzisch ijzerhout
Kleine boom die inheems is in Iran, vooral in het Alborz-gebergte in het noorden. De bloemen, die groeien voordat er bladeren zijn, hebben hangende meeldraden en bruine bladachtige bracteeën, maar geen bloemblaadjes. Men kweekt ze vanwege de mooie kleur van de bladeren in de herfst

Petsjeneg
Beschrijft werken die zijn vervaardigd door het gelijknamige Turkse nomadenvolk in het zuidoosten van Europa. Dit volk, dat zijn oorsprong heeft in het gebied tussen de Oeral en de Wolga, was van de 9de tot de 12de eeuw n. Chr. militair zeer actief in het gebied ten noorden van de Zwarte Zee. Nadat de Petsjeneg in 1091 bij Konstantinopel waren verslagen, verloren ze hun militaire macht grotendeels en vestigden ze zich in het latere Hongarije en Bulgarije

pelgrimsstaf
Lange staven, met onderaan een punt en bovenaan een knop of haak, waaraan men een kalebasfles kan hangen, een knapzak of andere objecten. Pelgrims gebruiken ze als wandelstaf. Sommige zijn versierd met religieuze inscripties en afbeeldingen

Peninsular
Verwijst naar de stijlen die horen bij het schiereiland van Thailand. De drijvende kracht achter de stijlen is de geografische locatie van het gebied, gekenmerkt door de zeehandel en het verkeer op de rivieren van het schiereiland, waardoor culturele uitwisselingen werden gestimuleerd. De architecturale stijl kwam tot stand tijdens de 8ste tot met de 13de eeuw, waarvan de Wat Kaeo het bewijs is. Deze bestaat uit een kruisvormige structuur met een centrale cella, heiligdommen waarin vijf Jina-boeddha's waren ondergebracht, grote stenen zuilen, colonnetten en decoratieve miniatuurbogen die doen denken aan de architectuur van Cham (negende en tiende eeuw) en Srivijayan. De beeldhouwkundige stijl toont bronzen mahayana-boeddhistische figuren en votieftabletten van klei met afbeeldingen van Boeddha en bodhisattva's in de Indiase laat Gupta-stijl

petroforms
Grote vormen en afbeeldingen die met rotsen of keien zijn gemaakt op vast gesteente of een andere ondergrond in de openlucht, gewoonlijk door volkeren uit de oertijd

Pende
Verwijst naar werk dat is vervaardigd door het gelijknamige Afrikaanse volk dat in de Democratische Republiek Congo leeft

peniskoker
Te gebruiken voor kokervormige omhulsels die de penis in zijn geheel omvatten; soms bevestigd aan een gordel of riem. Meestal gemaakt van gevlochten plantaardig materiaal, dierlijke ingewanden, vacht of huid; vooral gedragen door Afrikaanse mannen

Pegu
Verwijst naar een stijl die is vernoemd naar de stad Pegu die in de 9de eeuw een bloeiperiode doormaakte als hoofdstad van het koninkrijk Mon langs de rivier de Pegu, circa 75 km ten noordoosten van Yangôn. Voorbeelden van kunstwerken in deze stijl zijn de oude en heilige Shwemawdaw, een pagode van 86 meter hoog, en de Shwethalyaung, een reusachtig beeld van een liggende Boeddha

persiflages
Te gebruiken voor de vorm van analytische kritiek waarin de ene uitvoering of kunstwerk of literatuur een ander werk of de stijl ervan ondermijnt en nabootst door de karakteristieke kenmerken ervan aan te passen en om te keren, om zo zwaktepunten, pretenties of het gebrek aan zelfbewustzijn in het origineel te onthullen

pectine
Een algemene term voor een groep polysachariden uit de celwanden van alle plantenweefsels. Pectine is samengesteld uit gemethoxyleerde galacturonzuren die aan elkaar verbonden zijn in lange strengen. Voor de handel zijn de belangrijkste bronnen van pectine de schillen van citrusvruchten en appelpulp. Pectine lost op in water, waardoor kleverige stabiele oplossingen ontstaan. Deze worden vooral gebruikt voor voedingsmiddelen (jam en gelei), maar ook als appreteermiddelen in papier en textiel

pelerine
Sjaalachtige capes van bont of stof die om de hals worden vastgemaakt en aan de voorkant naar beneden afhangen. Gebruik 'stolen (liturgische kleding)' voor de bandstroken die over liturgische gewaden van geestelijken worden gedragen

pelete bite
Stof gemaakt volgens de methode van gesneden of getrokken draad, gemaakt en gebruikt door de Kalabri-volken in de Niger-delta, Nigeria, Afrika

petitie
Hieronder vallen alle mogelijke verzoekschriften en handtekeningenlijsten die aan een bevoegde autoriteit worden uitgereikt, en waarin om het nemen of nalaten van een of andere maatregel wordt verzocht

peer
Middelgrote vruchtdragende boomsoort die waarschijnlijk uit Europa afkomstig is en al lang voor de christelijke jaartelling werd gekweekt. Sinds de oudheid zijn er alleen al in Europa duizenden variëteiten gekweekt en benoemd. De boom wordt gekweekt door oculeren of enten op een wortelstok. De meest gebruikte wortelstok in Europa is de kwee. Deze levert een kleine boom op die op jongere leeftijd tot bloei komt dan de meeste bomen met peerwortels. De gewone peer werd in de Nieuwe Wereld direct na het stichten van de kolonies ingevoerd door de Britten en andere Europeanen. Spaanse missionarissen brachten de vrucht al snel naar Mexico en Californië

persimoenhout
Hout van de boom behorende tot het genus Diospyros, gebroken wit van kleur met een fijne textuur en een rechte nerf. Het wordt alleen gebruikt voor speciale doeleinden, zoals de vervaardiging van schietspoelen voor de textielindustrie

pentaptieken
Verwijst naar een altaar of andere polyptiek met vijf panelen

Pergameens
Verwijst naar de stijl in de Hellenistische beeldhouwkunst die zich concentreerde in Pergamon, in Klein-Azië, tijdens de 2de en 3de eeuw v. Chr. Het meest bekende voorbeeld is het Grote Altaar van de tempel van Zeus. De stijl kenmerkt zich door de weergave van dramatische bewegingen, extreem ontwikkelde spieren, en intense emoties

perliet
Vulkaanglas dat circa 75% silica bevat en gewoonlijk een hoger watergehalte heeft dan obsidiaan; aangetroffen in Oregon en Californië. In commercieel opzicht verwijst de term naar vulkaanglas dat uitzet of ploft wanneer het wordt verwarmd, waarbij een samengestelde stof ontstaat met een laag gewicht

percussiebuis
Slaginstrumenten bestaande uit buizen van bamboe, hout of metaal, afzonderlijk of in series, waartegen wordt geslagen met een strijkhout of een ander hard voorwerp

persconferentie
Media-evenementen die in het algemeen bestaan uit interviews die worden afgegeven door ambtenaren, politici of beroemdheden aan journalisten om een aankondiging te doen, vragen te beantwoorden of op andere wijze media-aandacht te trekken voor een kwestie of een gebeurtenis

pedalen
() Toetsenborden, gewoonlijk van orgels maar die zich ook bevinden op carillons, klavecimbels, klavichords en piano's, die worden bespeeld met de voeten en die of aan hun eigen pijpen, klokken, of snaren zijn aangesloten of aan die van de handklavieren zijn verbonden

pedrero
Relatief kleine kanonnen, meestal achterladers, waarmee van oorsprong stenen maar later ook spijkers, schroot en diverse soorten lading werden afgevuurd

periagua
Te gebruiken voor kleine tot middelgrote vaartuigen die zijn gebouwd op een bodem van boomstammen, hetzij als een soort vergrote boomstamkano hetzij, alhoewel minder vaak, als vaartuig gemaakt van aan elkaar bevestigde boomstammen. Ze hebben meestal een open ruim in het midden en worden zeilend, roeiend of bomend voortbewogen; komen veel voor in het zuidwesten van de Verenigde Staten en Zuid- en Midden-Amerika

petticoat lamp
Ronde of halfronde houders, meestal met traanoliebranders, op een afgeknotte kegelvormige basis met een handvat aan één kant. Aan de binnenkant van de basis zit een taps toelopende pin om in een kaarshouder te voegen

penhamer
Diverse soorten hamers met twee tegenoverliggende snij- of hamerkanten. Worden voornamelijk gebruikt door metaalbewerkers en steenhouwers

peperboompjesfamilie
Familie van bloeiende planten met ongeveer 50 genera en 900 soorten. De aantallen variëren afhankelijk van de classificatie

pergola's
Bouwconstructies voor tuinen bestaande uit latten en ondersteund door op gelijke afstanden van elkaar geplaatste palen of zuilen; vaak bekleed met klimplanten zoals druiven of rozen, om schaduw te geven aan een pad of doorgang. Te onderscheiden van 'priëlen' die minder uitgebreid zijn in omvang en opbouw en die geen pad begeleiden

personeelsblad
Periodieken die worden geproduceerd door een organisatie, vooral een commerciële of industriële onderneming, en die zijn bedoeld om intern te worden verspreid of om aan klanten te worden verstrekt

peul
Langwerpig zaaddoosje dat meestal droog en openspringend is; strikt genomen is de benaming slechts van toepassing op peuldragende en kruisbloemige planten, maar bij uitbreiding wordt hij ook gebruikt voor andere langwerpige vruchten

periodestijl
Term die verwijst naar elke algemene stijl, voornamelijk in de context van interieurontwerp, die wordt gekenmerkt door het gebruik van antiek of replica's van antiek van een met name genoemde stijl, meestal stijlen uit het 18e- en 19e-eeuwse Europa en de Verenigde Staten (bijvoorbeeld American Colonial, Lodewijk XIV, Hepplewhite, enz.)

peristilium
Binnenplaatsen aan de achterzijde van antieke Romeinse huizen, gewoonlijk een tuin omgeven door een zuilengang

pedlar doll
Poppen in de vorm van verkoopsters die vanuit hun schorten of van tafels venten met huishoudelijke artikelen en die gekleed zijn in traditionele arbeidersklederdracht; ze waren vooral in Engeland populair in de 18e en het begin van de 19e eeuw

pennen
Een uitsteeksel aan een uiteinde of zijkant van een stuk hout, steen of ander materiaal dat in de corresponderende opening past om twee onderdelen met elkaar te verbinden. Zowel de benaming voor het uitstekende deel van verbindingen in architectonische constructies als in muziekinstrumenten met meerdere onderdelen, zoals hobo's en klarinetten. Gebruik 'pen-en-gat-verbindingen' in de architectuur voor het geheel van deze verbinding

Pentelisch marmer
Een beroemde Griekse marmersoort die wordt gedolven bij de berg Pentelikon in de buurt van Athene. Dit marmer is zuiver wit, maar kan geel worden na lange blootstelling aan lucht. Een paar minuscule talkaderen geven dit marmer soms een groenachtige tint. Het werd in de oudheid al in de 6de eeuw v. Chr. gebruikt en bleef populair in zowel beeldhouwkunst als architectuur. Zowel de beelden als de bouwkundige onderdelen van het Parthenon zijn van Pentelisch marmer gemaakt

Personen
De hiërarchie Personen bevat descriptoren voor individuele mensen en groepen mensen die geen organisaties vormen. Er zijn personen opgenomen naar het beroep of de activiteit die zij uitoefenen, zoals restauratoren, naar hun biologische of sociale rol, zoals ouders, en naar andere kenmerken zoals het aanhangen van een bepaalde overtuiging (bijvoorbeeld pacifisten) en sociale of lichamelijke omstandigheden (bijvoorbeeld daklozen). Ook zijn er descriptoren van groepen personen naar activiteit (bijvoorbeeld steelbands) en naar sociale, geestelijke of lichamelijke omstandigheden (bijvoorbeeld armen). Relatie met andere hiërarchieën. Descriptoren voor georganiseerde groepen personen (bijvoorbeeld verenigingen en naties) zijn te vinden in de hiërarchie Organisaties. Descriptoren voor takken van wetenschap, specialisatiegebieden en beroepsgroepen zijn te vinden in de hiërarchie Vakgebieden (bijvoorbeeld wiskunde, ruimtelijke ordening, museologie)

perziken
Verwijst naar de grote, ronde, sappige vrucht met één pit, afkomstig van een vrij kleine boom die behoort tot het genus Prunus persica, welke oorspronkelijk uit China zou komen, en die in warmere streken overal ter wereld wordt gekweekt. De vrucht heeft een geelroze kleur en een donzige schil met een roodachtig gele kleur

perzikhout
Hout van de boom behorende tot de soort Prunus persica, fruitboom van de rozenfamilie (Rosaceae). Aangenomen wordt dat de boom afkomstig is uit China. De teelt vindt plaats in warmere klimaten overal ter wereld

Pelecaniformes
Orde van 66 soorten in 6 families, waaronder aalscholvers, rotspelikanen, jan-van-genten, keerkringvogels en fregatvogels. Het zijn watervogels met vliezen tussen alle vier de tenen en een kromme of rechte snavel met een scherpe punt

peribolos
Omheinende muren of zuilenrijen die een temenos of heilig afgezonderd gedeelte omringen, en wordt daarom soms gebruikt ter aanduiding van het omheinde gedeelte zelf

perstafel
Het deel van een drukpers waarop de plaat of het blok rust tijdens het drukken

persoonlijke standaard uitrusting
Wordt gebruikt voor persoonlijke artikelen zoals gebruiksartikelen, uitrusting of tenue, vooral die van een soldaat maar met uitzondering van wapens

pecannoothout
Hout van de boom behorende tot de soort Carya illinoensis, inheems in het zuidoosten van de Verenigde Staten en Mexico. Het heeft roodachtig bruin kernhout met donkerbruine strepen. Het hout wordt gebruikt voor molenonderdelen, handvatten voor gereedschap en andere gebruiksvoorwerpen

penijzer
Gehard stalen platen met gaten van verschillende diameters. Worden gebruikt om pluggen te snijden, door ze door de gaten te persen waardoor overtollig hout achterblijft

penny whistle
Fluiten van goedkoop materiaal, meestal metaal of kunststof, met 6 vingergaten

peperbus
Vaten met een geperforeerde bovenkant voor het strooien van peper op voedsel. Worden gemaakt in een verscheidenheid van vormen en materialen en vormen vaak een paar met een zoutvaatje

percolator
Koffiezetapparaten waarin kokend water via een slangetje in een filter met gemalen koffiebonen loopt om er het extract uit te halen

pers
Algemene term voor apparaten of instrumenten die worden gebruikt voor het samenpersen, het vlakken van een voorwerp of substantie, waardoor een dichtere consistentie ontstaat door het uitoefenen van druk, al mechanisch of niet

pers
Diverse apparaten of machines die worden gebruikt voor het snijden of vormen van voedsel of het verkrijgen van sap uit voedsel door druk uit te oefenen

perswatermerk
Watermerken die zijn vervaardigd door een stereotype in brons, rubber of ander materiaal op de persrol van de papiermachine te plaatsen en zo een afbeelding in het papier achter te laten waar dit dieper is ingedrukt. Technisch gesproken zijn dit geen werkelijke watermerken, maar ze dienen wel hetzelfde doel

persienne
Vensterblinden naar oosterse trant, bestaande uit schuinstaande latten. De latten zijn niet beweegbaar zoals bij jalouzieën. VWB

percussion beam
Balken, op de grond gelegd om er op te trommelen; bespeeld met stokken; Afrika, Azië, Oceanië, Brazilië

peddel
Wordt gebruikt voor korte, smalle stelen met een handvat aan de ene kant en een blad met een rond uiteinde aan de andere kant die verticaal worden gebruikt voor het voortbewegen van kleine bootjes

peddelpoppen
Poppen die in oud-Egyptische graven zijn aangetroffen en die enigszins op een peddel lijken. Ze zijn meestal gesneden uit vlakke stukken hout en zijn gedecoreerd met verf en met stroken klei of houten kralen die haar moeten voorstellen. Ze zijn mogelijk als speelgoed gebruikt, maar misschien ook als beschermende figuren voor de overledenen in het dodenrijk

pedestal end sideboard
Dressoirs met een la in het midden en een groot, doosachtig onderstel aan elke kant. Deze onderstellen worden vaak in compartimenten verdeeld en kunnen laden of planken hebben

peesdraad
Pees die is bewerkt om te worden gebruikt als koord of draad

peintre-graveurprenten
Prenten waarbij het onderwerp en de uitvoering van de hand van dezelfde kunstenaar zijn. Gebruik 'reproductieprenten' voor prenten gemaakt naar voorbeeld van een al bestaande voorstelling op een schilderij of tekening

Pelecanidae
Vogelfamilie die uit één levend genus en acht soorten pelikanen bestaat

pelgrims
Mensen die grote afstanden afleggen, met name om een heilige plaats te bezoeken als teken van geloofstoewijding

Pembroketafel
Klaptafels met één of meerdere laden onder het tafelblad aan beide zijden. Ze werden tijdens de Chippendale-periode geïntroduceerd als geschikt voor vele doeleinden

pen voor de gezichtsplaat
Kleine metalen pinnen die zijn bevestigd aan het vizier of de rechterkant van de helm, gebruikt om het vizier omhoog te kunnen doen. Ze waren in gebruik van het eind van de 15e tot en met de eerste helft van de 17e eeuw

pendelzaag
Gebogen zagen die in een beugel zijn bevestigd die aan een draaipunt hangt, zodat de zaag heen en weer kan zwaaien en tegelijkertijd zagen

pendule
Wordt gebruikt voor klokken die zijn ontworpen om op schoorsteenmantels te staan en die meestal gedrongen en zwaar zijn en geen handvatten hebben

Penicillium
Genus van circa 300 soorten algemeen voorkomende schimmels die worden aangetroffen op voedsel, leer en textiel. Ze zijn van economisch belang voor de productie van antibiotica (penicilline), organische zuren en kazen

pennemes
Kleine zakmessen die meestal één lemmet hebben

pentekontoros
Te gebruiken voor Oud-Griekse oorlogsschepen die door 25 paar roeiers werden voortbewogen; zulke schepen vormden de ruggengraat van de vroege Griekse marinevloot

pepermolen
Kleine handbediende apparaatjes die worden gebruikt voor het opslaan en vermalen van peperkorrels

peperstrooier
Strooiers die met name bedoeld zijn voor het serveren van gemalen peper, meestal cilindervormig met een fijn geperforeerd deksel, dat soms op het vat wordt geschroefd

perceptie
Het bewust worden van objecten, eigenschappen of verhoudingen door zintuiglijke organen; omvat ook het ontvangen, verwerken en interpreteren van zintuiglijke waarnemingen

percussionisten
Zij die percussie-instrumenten bespelen

perenhout
Hout van de boom behorende tot het genus Pyrus, vaal rozeachtig bruin van kleur met een uiterst fijne textuur. Het wordt gebruikt voor het maken van kommen, borstelgrepen, tekeninstrumenten en kabinetten

performance-kunstenaar
Mensen die performance art ten uitvoer brengen. Gebruik 'uitvoerend kunstenaars' voor artiesten die de traditionele uitvoerende kunsten beoefenen