KSART - Kunstvormen
Deze woordenlijst kan afkomstig zijn van een online bron die niet meer beschikbaar is, of kan zijn samengesteld door externe bronnen.
De informatie kan sinds de oorspronkelijke publicatie zijn veranderd.
We raden aan om kritisch te zijn bij het beoordelen van de waarde en actualiteit ervan.
Categorie: Algemeen of niet ingedeeld
Datum & Land: 02/10/2022, NL
Woorden: 16070
puimsteen
Een poreus, schuimachtig vulkaanglas dat door een snel afkoelingsproces niet is gekristalliseerd; het is schuimig door het plotseling vrijkomen van opgeloste gassen. Het is licht van kleur en van gewicht en blijft drijven op water. In vaste vorm wordt het gebruikt als schuurmiddel en in poedervorm als polijst- en schuurmiddel. Het heeft vaak de samenstelling van ryoliet. Obsidiaan verandert in puimsteen wanneer het smelt
punchbowl
Grote kommen, meestal van zilver, keramiek of glas, waarin een drank zoals punch of limonade wordt bereid of geserveerd. Vaak horen er een opscheplepel en een stel punchkoppen bij
pungi's
Dubbele klarinetten bestaande uit twee evenwijdige pijpen, ieder met een enkel opslaand riet en een per streek verschillend aantal vingergaten, bevestigd op een ronde kalebas, die luchtdicht is afgesloten met was en die dienst doet als blaaspijp en windkamer. Meestal dient de rechter pijp als een melodiepijp en de linker als brompijp, waarbij de gaten waar nodig zijn gestopt; vervaardigd en bespeeld in India en Ceylon
punische was
Bewerkte of verwerkte bijenwas die werd gebruikt bij oude encaustische schilderijen
puntige amforen
Amforen die zich kenmerken door een puntige of bolvormige voet en waarvoor een standaard is vereist. In onbeschilderde vorm was dit het standaardvat voor handelstransporten van wijn en olie
puntijzers
Lange, dunne, ijzeren staven die worden gebruikt om in een pot of smeltkroes met gesmolten glas te dopen en waaraan een hoeveelheid gesmolten glas blijft vastkleven. Soms wordt een glasblazerspijp gebruikt om het glas in één keer te vormen door te blazen
puntlassen
Deze kunstvorm heeft momenteel nog geen definitie beschikbaar
punto a groppo
Verwijst naar een werk van draad of touw dat is geknoopt, gedraaid of gebonden. Het werd voor het eerst gemaakt in het Middellandse-Zeegebied, waarschijnlijk van visnetten. Het kwam tot bloei in het 16de-eeuwse Italië, waar decoraties werden gemaakt door te knopen, draaien en binden, zonder gewichten of klossen. Vroege patronen waren geometrisch, soms afgewisseld met schematische figuren. Men denkt dat kloskant uit dit proces is ontstaan, toen de draden werden vastgemaakt aan loodgewichten en het ontwerp werd uitgewerkt op een kussen
purpurin
Egyptisch en Romeins glaswerk met een bloedrode kleur, veroorzaakt door de verspreiding van koperoxidekristallen in zwart glas
pushup
Instrumenten die in de stelen van kaarsenstandaards zijn gemaakt met als doel het aanpassen van de kaars in de standaard en het uitstoten van de stomp
putemmer
Kenmerkende, ronde houten vaten om water uit een put te halen; ook een vergelijkbaar vat voor het vangen, vasthouden of dragen van vloeibare of vaste stoffen
puering
De nathuisbewerking waarbij haarloze huiden of vellen worden behandeld met een oplossing van gefermenteerde hondenmest om ongewenste bestanddelen te verwijderen en het uiteindelijke leer zacht en flexibel te maken. Het proces is vergelijkbaar met de behandeling met enzymen, waarbij duiven- of kippenmest wordt gebruikt, maar werkt sneller door de krachtiger oplossing en is mogelijk schadelijker voor de huiden of vellen
pugree
Te gebruiken voor tulbanden die vooral in India worden gedragen, vaak van licht materiaal en met één uiteinde afhangend aan de achterzijde. Ook te gebruiken voor smalle repen stof, gewoonlijk van licht materiaal, die rond een helm of pet worden gedragen, vaak met één uiteinde afhangend aan de achterzijde om de nek tegen de zon te beschermen
publieke werken
Te gebruiken voor overheidsdiensten die voorzien in gebouwen en andere faciliteiten, zoals postkantoren, wegen, speelplaatsen en havens, ten dienste van de gemeenschap en bekostigd uit de openbare middelen
Pudu
Genus waartoe twee soorten poedoe behoren
puff quilt
Quilts bestaande uit aan elkaar gehechte driedimensionale 'bollingen' gevormd uit iets bij elkaar getrokken kleine vierkantjes van zijde opgevuld met watten. Geen Nederlands equivalent
Puma
genus waartoe de poema's en de jaguarundi's behoren
pump
Instapschoenen met een lage, ronde of V-vormige hals en meestal een middelmatige tot hoge hak. Kunnen een open teen of een open hiel hebben
punchkop
Koppen bedoeld om punch of vergelijkbare dranken uit te drinken, die uit een punchkom worden geserveerd. Ze hebben een vlakke bodem of een voet met stam en meestal één handvat. Gewoonlijk gemaakt in sets behorend bij en overeenstemmend met een punchkom
puntdak
Daken waarvan twee hellende vlakken samenkomen in een nok, met aan een of beide uiteinden een topgevel
punto a relievo
Verwijst naar kant die wordt gemaakt van platte Venetiaanse kant. Deze wordt gekenmerkt door een opgehoogd patroon, dat ontstaat door krul- of bladmotieven te omgeven door koord, een relatieve zware draad of draadbundel. Het ontwerp wordt daarna bewerkt met knoopsgatsteken, zodat de krullen en bladeren reliëf krijgen
purificatoria
Vierkant linnen doekje dat door de voorganger wordt gebruikt om de eucharistische beker na iedere dronk van een communicant af te vegen
purperen leisteen
Leisteen die roodijzersteen en chloride bevat, waardoor het een paarsachtige kleur krijgt
Pyu
Verwijst naar de cultuur die is verbonden met een stad-koninkrijk in antiek Birma en die floreerde van circa 1 n. Chr. tot 9 n. Chr. en die de zuidelijke regio's Binnaka, Mongamo, Sri Ksetra en Halingyi omvat. Architectuur in de regio wordt gekenmerkt door gewelfde tempels, huizen, paleizen en kloosters gebouwd van hout en voorzien van daken die zijn bedekt met tegels van lood en tin, en die muren bevatten die zijn samengesteld uit geglazuurd steen. Decoratieve kunstnijverheid binnen huishoudens betrof keukengerei van goud en beeldjes van goud, groen glas, jade en kristal. Cilindrische stoepa's of grote grafurnen van diverse afmetingen versierden de periferie van de stadsmuren en tempels van het koninkrijk
pyxides type C
Een type pyxides met een bol deksel en een buik met holle zijden zoals van de pyxis type A, maar dan ondieper en breder. Dit type wordt alleen roodfigurig aangetroffen
pyxides type D
Een type pyxides met een soortgelijke buik als de pyxis type B, maar met een kleiner, dopachtig deksel in plaats van een schuifdeksel. Dit type wordt alleen roodfigurig aangetroffen
pyxis
Kleine ciboriehouder zonder stam, meestal van edelmetaal, om hosties te bewaren of naar zieken te dragen. Te onderscheiden van 'monstransen', gebruikt om de hostie uit te stallen, op het altaar of tijdens een processie
pyxide
Oud-Griekse, relatief kleine, doosachtige bakjes met zware deksels om cosmetica en toiletartikelen in te bewaren. Deze vaak cilindervormige bakjes werden doorgaans aangetroffen in de graven van vrouwen en krijgers
pyroclastisch materiaal
Materiaal dat voornamelijk bestaat uit fragmenten van vulkanische origine, zoals agglomeraat, tufsteen en bepaalde andere gesteenten
pyroklastisch gesteente
Gesteente dat is ontstaan uit vaste materie die tijdens een vulkaanuitbarsting wordt uitgeblazen. De term verwijst ook naar gesteente dat is ontstaan uit vaste fragmenten die in bewegende lava zijn opgenomen
pyrolusiet
Mangaanerts met een donkergrijze kleur; mangaandioxide. Wordt gebruikt voor het ontkleuren van glas
pyjama
Ruimvallende kledingstukken uit één of twee delen, bestaande uit een korte of lange broek en een bovenstuk in de vorm van een hemd of een truitje; vooral gedragen om in te slapen of binnenshuis te luieren
pyknometer
Flessen waarvan het volume precies bekend is; worden gebruikt om de dichtheid of het soortelijk gewicht van vloeistoffen te meten
qanat
Wordt gebruikt voor ondergrondse irrigatiesystemen die bestaan uit tunnels die omlaaglopen vanaf een waterbron en zijn verbonden met de oppervlakte door een reeks verticale shachten op regelmatige afstand van elkaar
qanun
Psalters met 50-100 snaren van darm, metaal of kunststof in bundels van 3 gespannen over een platte, trapeziumvormige klankkast, met dierenhuid over de bodem; 20ste eeuwse modellen hebben soms koperen knoppen voor het spannen; Nabije-Oosten, Turkije, Noord-Afrika, delen van Azië en Zuidoost-Europa
Qingliangang
Verwijst naar een Chinese Neolithische cultuur en periode die zijn naam ontleent aan een in 1951 ontdekte archeologische site in het gewest Huai'an in de Chinese provincie Jiangsu. Globaal omvatte Qingliangang de periode tussen 4500 en circa 2300 v. Chr., en het gehele kustgebied vanaf de provincie Shandong in het noorden tot aan de grens met de provincie Fujian in het zuiden. In meer specifieke zin wordt er de periode tussen circa 4500 en circa 3200 v. Chr. mee bedoeld, en uitsluitend het gebied van de provincie Shandong en het noordelijk deel van de provincie Jiangsu. De weinige Neolithische resten die in Qingliangang zijn opgegraven, omvatten hoofdzakelijk geavanceerde stenen gereedschappen, aardewerken houders en potscherven. Het aardewerk van Qingliangang bestaat overwegend uit roodbakken steengoed, hoewel ook grijs en zwart aardewerk is aangetroffen. Vaatwerk is gevonden in de vorm van borden of schalen van het pan- en pen-type, kommen van het bo-type, statieven van het ding- en li-type, kopjes van het bei- en dou-type, alsmede zeng-stoompannen. Sierontwerpen komen uitsluitend voor in de vorm van eenvoudige geometrische patronen, meestal bestaande uit gebogen of rechte parallelle lijnen. Het decor is doorgaans ingestempeld en geschilderd; ook zijn technieken als insnijden en appliqué gebruikt
Qijia
Verwijst naar een van de drie hoofdfasen van de Gansu-cultuur, die dateert uit circa 2000 tot circa 1600 v. Chr.; deze fase valt ongeveer samen met de latere fasen van de Longshan-cultuur in het oosten. Qijia werd in 1923 ontdekt door de Zweedse archeoloog Johan Gunnar Andersson, en is genoemd naar de vindplaats in Qijiaping in het gewest Guanghe, in het oosten van de provincie Gansu; de cultuur was verbreid tot in het westen van de provincie Qinghai en de autonome regio's Ningxia en Binnen-Mongolië. Aardewerk uit de Qijia-fase omvat grijs en rood aardewerk dat glad, beschilderd of corded is. De profielen van het vaatwerk zijn hoekiger, en vormen zoals postamentvormige voeten duiden erop dat er vanaf 2000 v. Chr. een kruisbestuiving heeft plaatsgevonden met andere tradities uit alle delen van China. Er zijn ook enige koperen artefacten opgegraven. Bij de begrafenis werden giften meegegeven zoals gereedschap van been of steen, aardewerken vaatwerk, ornamenten en orakelbenen
Qin
Verwijst naar de stijl en periode die in verband worden gebracht met de Qin-dynastie, de eerste Chinese keizerdynastie, die dateert van 221-206 v. Chr. Gedurende deze periode werd de Chinese Muur gebouwd. Er kan slechts een beperkt aantal objecten met zekerheid aan deze periode worden toegeschreven. De bekendste hiervan zijn de levensgrote aardewerken soldaten en paarden die zijn gevonden bij de graftombe van koning Zheng in Lintong
Qing
Verwijst naar de stijl en periode die in verband worden gebracht met de heerschappij van de Qing-dynastie, van 1644 tot 1911. Peking bleef de Chinese hoofdstad en werd verfraaid met grootschalige, fel gekleurde gebouwen in baksteen en steen. Voor keramiek werden contrasterende stijlen van fijn afgewerkte, opake opgeglazuurde objecten en monochrome objecten ontwikkeld. Voor de schilderkunst werd een officiële academie opgericht, waar de traditionele landschapsstijl van de vier Wangs werd voortgezet
qin
Lange citers bestaande uit een licht gebolde, ondiepe, gelakte klankkast waarover in de lengte zeven zijden snaren van gelijke lengte zijn gespannen, ieder getwijnd van een verschillend, vast aantal draden. Dertien schijfjes van ivoor of parelmoer zijn langs één zijkant ingelegd om de snaarverdelingen aan te geven. Ze zijn van oudsher het meest in aanzien staande Chinese muziekinstrument dat sterk verbonden is met het hof en met Confusiaanse rituelen, filosofie en wetenschap
Qin clerical script
Vroege vorm van het Chinese klerkenschrift dat nog veel kenmerken van het zegelschrift heeft behouden en dat voornamelijk werd gebruikt voor het opstellen van ambtelijke documenten en voor correspondentie over alledaagse zaken. Voorbeelden worden aangetroffen in penseelgeschriften op bamboestroken en hout en in zijdemanuscripten
Qingbai
Verwijst naar de stijl van porselein dat in de Chinese provincie Kiangsi werd vervaardigd gedurende de Yuan-dynastie en wordt gekenmerkt door een lichtblauwe of hemelsblauwe kleur
qiblamuur
Muren van een moskee of idgah die op Mekka zijn gericht en waarin zich meestal een minbar bevindt
quakerij
Een christelijke sekte die in het midden van de 17de eeuw ontstond in Engeland en de Amerikaanse koloniën. Ze bepleiten de directe inwaartse vrees voor God, benadrukken de nabijheid van de leer en leiding van Christus en wijzen naar buiten gekeerde rituelen en geestelijke ambten af. Quakers geloven in een spiritueel doopsel en een spirituele communie. De groep heeft een lange traditie van strijd tegen oorlog en een actieve inzet voor vrede. De quakers vertegenwoordigen de extreem linkse vleugel van de 17de-eeuwse puriteinse beweging en werden vaak vervolgd om hun onconventionele christelijke beleving. Scheidingen in de 18de en 19de eeuw werden tijdens en na de Eerste Wereldoorlog hersteld, toen de afname van het onderlinge wantrouwen samenwerking en hereniging mogelijk maakte. George Fox (1624-91), stichter van het genootschap in Engeland, liet optekenen dat in 1650 'rechter Bennet uit Derby ons als eerste quakers noemde, omdat we oproepen te beven voor het woord van God.' Waarschijnlijk werd de naam ook gebruikt omdat ze tijdens hun samenkomsten daadwerkelijk trilden om hun religieuze beleving te tonen. Hoewel de term oorspronkelijk spottend was bedoeld, wordt de term door de quakers zelf gebruikt en kan deze tegenwoordig zonder schaamte worden gebruikt. Het kerkbestuur bij de quakers is gebaseerd op maandelijkse samenkomsten
quebracho blanco
Hout van de soort Aspidosperma quebracho-blanco. Het is zeer hard, geel van kleur, zwaar en goed bestand tegen buigen en schokken. Als het droogproces niet langzaam verloopt, zal het hout barsten. Het wordt gebruikt voor vloeren, karren, wielen, handvatten van gereedschap, meubels, schaakstukken en ski's. Het wordt soms gebruikt als brandstof, omdat het langzaam verbrandt en daarbij geen vonken of grote hoeveelheden as produceert
Queen's ware
Engels aardewerk met loodglazuur dat circa 1763 werd ontwikkeld door Josiah Wedgwood. De naam is ontleend aan koningin Charlotte. De populariteit van dit aardewerk leidde tot het verdwijnen van de Engelse tinglazuuraardewerk-industrie
Quercus laevis
Kleine, langzaam groeiende bladverliezende heesterachtige boom die voorkomt op de droge, zanderige gebieden in het zuidoosten van de Verenigde Staten, op de kustvlakte van Delaware tot Florida en Louisiana. De boom kan 10 meter hoog worden en heeft diep ingesneden bladeren met drie tot zeven smalle lobben en eikels die in achttien maanden rijp worden. Deze soort vormt gemakkelijk kruisingen met Q. falcata (de sikkeleik), Q. incana, Q. laurifolia en Q. nigra. In het Engels noemt men de boom 'turkey oak' ('kalkoeneik') omdat de bladeren lijken op de pootafdruk van een kalkoen, of omdat wilde kalkoenen de eikels eten
Quercus lyrata
Middelgrote eik die inheems is op lager gelegen watergebieden in het zuidoosten van de Verenigde Staten, in het gebied dat zich uitstrekt van Delaware tot het zuiden van Illinois in het westen en het noorden van Florida en Zuidoost-Texas in het zuiden. De eikel wordt bijna helemaal bedekt door de dop. De Latijnse naam verwijst naar de vorm van de bladeren, die op een lier lijken
Quercus macrocarpa
Eik die wit hout produceert en inheems is in Noord-Amerika, in het oosten en middenwesten van de Verenigde Staten en het midden van Zuid-Canada. De doppen van de eikels zijn zeer rafelig. In stedelijke gebieden is het een populaire sier- en schaduwboom vanwege zijn goede weerstand tegen insecten en schimmels, droogte en luchtvervuiling. Voorheen kwam de boom veel voor op prairies en zogenaamde oak savannas (savannen met veel eiken). De boom is door zijn brandwerende kurkschors goed bestand tegen vuur
Qujialing
Verwijst naar een Zuid-Chinese neolithische cultuur uit de periode tussen circa 3100 en 2600 v. Chr. met als het centrum de hoogvlakte van Yangtze-Hanshui. De naam is ontleend aan een locatie in de buurt van het dorp Qujialing in Jingshan, in de provincie Hubei. De Qujialing-cultuur kwam na de Daxi-cultuur en werd op zijn beurt opgevolgd door de Longshan-cultuur. Deze cultuur is vermaard om zijn mooie zwarte en grijze aardewerk, en om de opvallend beschilderde eierschaalkeramiek uit de tweede helft van de periode. De meeste keramiek is niet gedecoreerd, maar soms is ze gedecoreerd met gedrukte of beschilderde motieven. In navolging van de Daxi-keramiek overheersen vormen de ringvoet- en postamentvormen in de Qujialing-periode. De vele beschilderde spilwieltjes van klei duiden wellicht op een intensieve textielproductie
quonsethutten
Tunnelvormige barakken van golfijzer. VDE. Ook bekend onder de merknaam quonsethutten
quadrant
Wordt gebruikt voor Romeinse koperen of bronzen munten ter waarde van een kwart as; ze werden uitgegeven door de vroege Republiek tot ten minste de 2e eeuw n.C
Queens ware
Verwijst naar een in Engeland geproduceerd type aardewerk uit de tweede helft van de 18de eeuw, met een romige kleur en voorzien van een transparant loodglazuur; de term verwijst eveneens naar imitaties van Engels aardewerk. Engels aardewerk is van oorsprong ontwikkeld door pottenbakkers uit Staffordshire, die experimenten uitvoerden in de hoop een vervanging voor Chinees porselein te vinden. Rond 1750 creëerden ze een fijn wit type aardewerk met een vol gelig glazuur; de lichte romp en het transparante glazuur maakten dit type aardewerk bij uitstek geschikt voor huishoudelijk gebruik. De roomkleur werd destijds nog als onvolkomenheid beschouwd; in 1779 kwam Wedgwood met een verbetering, een blauwwit product dat hij 'pearlware' noemde. Dit type aardewerk bleef bijna een eeuw lang in productie. Engels aardewerk werd echter de gehele 19de en 20ste eeuw vervaardigd, tot op de dag van vandaag
Quercus michauxii
Waardevolle Noord-Amerikaanse productieboom die voorkomt op de vlaktes aan de Atlantische kust en de kust van de Mexicaanse Golf en op laagliggende stukken land langs de Mississippi. De boom kan 24 tot 36 meter hoog worden en vanuit de zuilvormige stam groeien takken onder een kleine hoek omhoog. De kroon is rond en compact. De schors is zilverwit met een rode tint, en de glanzende, fluweelachtige bladeren zijn heldergroen en witachtig aan de onderkant. Gewoonlijk zijn de bladeren 20 centimeter lang. In de herfst worden ze rood. In het Engels noemt men de boom vaak 'cow oak' ('koeieneik'), omdat de eikels door het vee worden gegeten, of 'basket oak', omdat men lokaal manden maakt van strips van het hout. Voorheen dacht men dat het een variëteit was van Q. prinus, maar Q. michauxii is gewoonlijk massiever dan Q. prinus. Men kan er snel achterkomen tot welke soort een boom behoort door naar de habitat te kijken. Als de boom op een heuvelrug groeit, is het waarschijnlijk Q. prinus. Als de boom op natte, lager gelegen stukken land groeit, is het waarschijnlijk Q. michauxii
Quercus muehlenbergii
Eik met brede kroon die inheems is in Noord-Amerika, in het gebied dat zich uitstrekt van het Midden-Westen tot diep in het zuiden van de VS en tot de oostelijke rand van de Great Plains. In het vrije veld kan de boom 18 meter hoog worden en 24 meter breed. De boom heeft vaak lange en dikke lage takken en groeit bij voorkeur op vochtige, diepe, vruchtbare en alkalische aarde met een goede afwatering, maar ook vaak in de buurt van heuveltoppen of hoger gelegen gebieden met een droge grond die klei bevat of vruchtbaar, zanderig of rotsachtig is. De boom verdraagt ook neutrale tot zure grond en gedijt in de volle tot gedeeltelijke zon (jonge bomen kunnen ook goed tegen schaduw)
Quercus virginiana
Groenblijvende boom die inheems is op Cuba en in het gebied dat zich uitstrekt van het zuidoosten van de Verenigde Staten tot in Mexico. De boom heeft een ruwe roodbruine schors en wordt vijftien meter hoog. Gewaardeerd om zijn harde, duurzame hout. Vroeger gebruikte men het in de scheepsbouw. Tegenwoordig plant men de bomen vooral vanwege de schaduw. De soort is makkelijk te kruisen, waardoor soms verwarring is ontstaan over variëteiten en bepaalde volksnamen
quinarius
Romeinse zilveren munten van verschillende waarde, oorspronkelijk een halve denarius, geslagen vanaf het eind van de 3e eeuw v.C. Later ook in goud en brons en aangemunt tot de 3e eeuw n.C
quodlibet
Trompe l'oeil-decoraties die objecten zoals enveloppen, speelkaarten en scharen afbeelden, onwillekeurig geordend en weergegeven zodat het lijkt alsof ze schaduwen; veelal geassocieerd met laat achtiende-eeuws Royal Copenhagen porcelein en Meissen-aardewerk uit iets eerdere tijd
quinacridone red
Variabele roodachtig oranje kleuren die lijken op de kleur van het pigment quinacridone red
Quito
Verwijst naar een stijl van schilderkunst en beeldhouwkunst die werd verspreid door een koloniale kunstacademie in Ecuador, gesticht in 1552. Daarmee werd de basis gelegd voor een religieuze kunststroming die vooral houten polychrome beeldhouwwerken en schilderijen zou voortbrengen. In de architectuur heeft de stijl invloed uitgeoefend op kerken, kloosters en landhuizen, met kenmerkende elementen zoals barokzuilen en -plafonds, en omvangrijke, van bladgoud voorziene altaren
quiltster
Verwijst naar mensen die quilts maken, dat wil zeggen bedekkingen voor bedden die uit drie lagen (bovenkant, achterkant en vulling) bestaan, aan elkaar bevestigd met steken die decoratieve patronen of dessins vormen
quilttop
Wordt gebruikt voor de bovenlaag van een gewatteerde deken, vaak onaf gelaten, zonder achterkantbekking, vulling of wattering Anders dan 'zomer spreien' die afgewerkte randen en zomen hebben
Queenston-kalksteen
Een lichtbruin of vaalgeel dolomiet dat goed gecementeerd en breukvrij is. Het is bij uitstek geschikt voor bouwdoeleinden. Het wordt vaak gebruikt als bouwsteen in het Canadese Toronto, omdat het wordt gewonnen in het zuiden van Ontario. Queenston-kalksteen bedekt de cuesta van Niagara. De winning in Queenston begon rond 1840, maar daarvoor zochten Schotse kolonisten al naar bouwmaterialen in de kalksteenbedden. De huidige groeve is een van de oudste van Canada
quadrifons-bogen
Bogen, meestal met een monumentaal karakter, met twee elkaar kruisende doorgangen en vier façades. Soms worden ze op kruispunten geplaatst. Binnen de context van de Romeinse architectuur waren ze met name populair in Afrika en in het oostelijke deel van het Romeinse Rijk
quiëtisme
Verwijst naar het geloof dat God zich alleen manifesteert in een persoon die volledig rustig en passief is. Religieuze volgelingen dienen zich daarom terug te trekken uit de alledaagse wereld en dienen hun wil te onderdrukken. De term verwijst ook meer specifiek naar vormen van christelijk mysticisme, in het bijzonder naar bewegingen in de Middeleeuwen en 17de-eeuwse controversen in Spanje en Frankrijk
quadriptieken
Verwijst naar een altaar of andere polyptiek met vier panelen
quadriporticus
Antieke Romeinse binnenplaatsen met zuilengangen aan alle vier de zijden
Quercus infectoria
Eik die inheems is in het Nabije Oosten. Belangrijke bron van galnoten, abnormale uitgroeiingen die door galwespen worden veroorzaakt en die tannines bevatten. De tannines gebruikt men voor het looien van leer, het maken van inkt en het produceren van medicijnen waarmee men brandwonden kan behandelen
quilt
Dekens voor bedden die zijn samengesteld uit drie lagen (boven- en onderlaag en vulling) welke aan elkaar zijn bevestigd met een quilttechniek: een vorm van stikken waardoor meestal decoratieve patronen of ontwerpen ontstaan. De term kan ook in minder specifieke zin verwijzen naar soortgelijke dekens bestaande uit delen die op andere wijze aan elkaar zijn bevestigd. Quilts dienen te worden onderscheiden van ‘gewatteerde dekens’: warmere, zwaar gewatteerde dekens met minder complex of minder decoratief stiksel. Quilts kunnen ook als wanddecoratie of voor een ander doel worden gebruikt
Quaint Style
Engelse variant van art nouveau, meestal gebruikt voor het beschrijven van allerlei in massa geproduceerde goederen, voornamelijk meubels
quadrangle
Wordt gebruikt voor rechthoekige door (overheids- of universiteits)gebouwen omgeven, bestrate of met gras begroeide ruimten. Te onderscheiden van 'binnenplaatsen' die door een enkel gebouw omsloten worden
queensize bed
Term over het algemeen van toepassing op bedden die groter zijn dan tweepersoonbedden, maar kleiner dan de king-size bedden
Quercus garryana
Middelgrote eik die inheems is in de gebieden aan de westkust van Noord-Amerika, van Brits-Columbia tot het zuiden van Californië. Komt met name veel voor in Willamette Valley. De boom is gastheer voor galwespen en de maretak
Quercus laurifolia
Middelgrote eik die inheems is in het zuidoosten van de Verenigde Staten, in het gebied dat zich uitstrekt van de kust van Virginia tot Midden-Florida en Texas. De boom kan 20 tot 25 meter hoog worden en heeft een grote ronde kroon
Quercus lobata
Sier- en schaduwboom die vaak 30 meter hoog wordt en elegante hangende takken heeft, donkergroene bladeren met veel lobben en opvallende grote eikels van ongeveer 5 centimeter lang. De asgrijze tot lichtbruine schors heeft een flauwe oranje tint en is op ongelijkmatige wijze in blokjes verdeeld
Quercus prinoides
Kleine boom of struik die dicht struikgewas vormt. Het is een nuttige bodembedekker voor droge, rotsachtige tuinbedden. Quercus prinoides lijkt op Q. prinus, maar is nauwer verwant aan Q. muhlenbergii
Quercus prinus
Deze soort noemt men ook wel Q. montana. Men gebruikt het hout om meubels te maken. In het Engels gebruikt men informeel ook de term 'chestnut oak' ('kastanje-eik'), een algemene term voor diverse soorten eiken met bladeren die op die van kastanjes lijken
quadrireme
Te gebruiken voor oorlogsschepen uit de oudheid, voortbewogen door roeiers die op een of andere manier in groepen van vier waren verdeeld over ten minste twee niveau's; de precieze verdeling is onbekend
quartettotafel
Benaming die door Sheraton werd gebruikt voor een reeks van vier kleine tafels
Queen-Anne meubelpoten
Gepunte en uitgerekte voeten die voornamelijk te vinden zijn aan Queen Anne-meubels
quincunx
Een patroon dat bestaat uit vijf elementen die zijn aangebracht op elk van de vier hoeken van een vierkant of rechthoek, plus een in het midden. Vaak in serie gebruikt als motief in een rand of veld in de textiel
quinquereme
Te gebruiken voor oorlogsschepen uit de oudheid, voortbewogen door roeiers die op een of andere manier in groepen van vijf waren verdeeld over ten minste twee niveau's; de precieze verdeling is onbekend
quotatie
Te gebruiken voor verwijzingen naar vroegere beeldende kunst in een ander beeldend kunstwerk
raam
Die delen van vensters waarin de lichtdoorlatende delen zijn gevat. Als de lichtdoorlatende delen van glas zijn worden ze 'ruiten (architecturale elementen)' genoemd. De delen waarin de ramen gevat zijn worden 'raamkozijnen' genoemd
raam met verticale stijlen
Ramen die met verticale stijlen zijn onderverdeeld in verschillende gedeelten. Dit soort ramen ziet men vooral in de gotische architectuur
raambeitel
Beitels met een breed blad dat aan beide kanten is geslepen. Worden gebruikt om diepe insnijdingen te maken, zoals de groeven in katrollen
raamgetouwen
Handweefgetouw voor het weven van rechthoeken stof, in verticale stand. Het garen wordt op spijkers in het raamwerk gewonden, en met weefstokken worden vakken gemaakt
raamgewicht
Gewichten, meestal van gietijzer, die worden gebruikt om verticaal hangende (schuif)ramen in evenwicht te hangen
raamhoek
Kleine ijzeren winkelhaak die dient ter versteviging van de houtverbinding in een hoek van een raam, lijst, meubilair of ander object
raamketting
Metalen kettingen die worden gebruikt in plaats van raamkoorden om een verticaal opgehangen schuifraam met zijn tegengewicht te verbinden
raamkikker
Werveltjes die worden gebruikt om een schuifraam te openen of te sluiten; wordt gebruikt in verband met schuiframen zonder contragewicht
raamkoord
Touwen die een schuifraam verbinden met het tegengewicht in een dubbel gehangen raam
raamlichter
Voorwerpen die zijn vastgemaakt aan een rail van een schuifraam waarmee het raam omhoog gehesen en neergelaten kan worden. Ze kunnen verzonken zijn of als opbouwstaven of -haken zijn bevestigd
raampen
Dunne staven die in gaten worden gestoken die door zowel de bovenste als de onderste delen van schuiframen zijn geboord zodat het onderste raam voor een deel open gehouden kan worden maar toch onbeweegbaar blijft
raamsmeedwerk; raamhorren
Verwijst naar ornamenten, met name roosters of traliewerken, die in een vensteropening zijn aangebracht. Verwijst naar schermen met gaas die voor ramen worden geplaatst om insecten buiten te houden maar wel buitenlucht toe te laten
raamstoel
Stoelen die een lage rugleuning hebben met een brede zitting. Ze zijn bedoeld om bij een vensteropening te zetten
raamzaag
Grote boomzagen met een zaagbeugel. Worden gebruikt om boomstammen tot platen of planken te zagen
raamzaag
Zagen die in grote molens worden gebruikt en die een zwaar blad hebben dat strak wordt gespannen door middel van een schuivend frame
raku
Wordt gebruikt voor de techniek waarmee zogenaamd 'raku' aardewerk wordt gemaakt. Met deze techniek kan een groot aantal verschillende effecten worden beoogd. De term 'raku' is afkomstig uit het Japans
Ram
Dierenriemsymbool van een ram, ruwweg gebaseerd op het sterrenbeeld met dezelfde naam. De dierenriemtekens zijn bewaard gebleven via klassieke Griekse en Romeinse decoratie, waren populair in Noord-Europese Romaanse en Gotische kerken en werden vaak aangetroffen in middeleeuwse psalters en getijdenboeken. Ze symboliseren elke maand waarin de zon het betreffende sterrenbeeld binnengaat. Deze tekens zijn ook gebruikt als decoratie op plafonds, kaarten, uurwerken en astronomische instrumenten