KSART - Kunstvormen

Deze woordenlijst kan afkomstig zijn van een online bron die niet meer beschikbaar is, of kan zijn samengesteld door externe bronnen. De informatie kan sinds de oorspronkelijke publicatie zijn veranderd. We raden aan om kritisch te zijn bij het beoordelen van de waarde en actualiteit ervan.
Categorie: Algemeen of niet ingedeeld
Datum & Land: 02/10/2022, NL
Woorden: 16070


bankknecht
Wiggen of pinnen die gedeeltelijk in gaten aan de randen van een werkbank worden gestoken om een werkstuk vast te zetten of om te voorkomen dat het van de werkbank glijdt

bankschroef
Spanschroeven die aan een werkbank vastzitten om voorwerpen vast te houden terwijl er aan wordt gewerkt

bansuri's
Grote dwarsfluiten voor het spelen van Hindoestaanse of Noord-Indiase klassieke muziek

barco
Verwijst naar een donkerbeige travertijn; barco is donkerder van kleur dan klassiek Romeins travertijn

baret
Universitaire hoofddeksels bestaande uit een nauwe band om het hoofd met daarbovenop een breed, plat en uitstekend bovenstuk waar een kwastje aan hangt

bargello
Type zigzagpatroon waarbij iedere puntvorm in het patroon in één verlopende kleur wordt uitgevoerd en de afzonderlijk elementen vaak een contrasterende kleur hebben. Bargello wordt hoofdzakelijk gebruikt bij borduurwerk, met name van meubelbekleding en vloerkleden. Een typisch voorbeeld van bargello is een stel 17de-eeuwse Italiaanse stoelen in het Bargello Museum in Florence. De techniek bestaat sinds de 17de eeuw en stond destijds bekend als de Hongaarse steek, en wordt tot de dag van vandaag beoefend. Het bargello-motief wordt ook verwerkt in behangpatronen en parketvloeren

bariton
Beschrijft menselijke stemmen en soms muziekinstrumenten met een toonhoogte lager dan tenor, maar hoger dan bas. Voor sommige instrumenten, zoals de hobo, verwijst de term naar het laagste register van de instrumentenfamilie

bariumhydroxide
Bariumverbinding en fixatief dat bij gebruik met een ammoniumcarbonaatoplossing de aantasting door kristallisatie van calciumsulfaat op fresco-oppervlakken kan herstellen

barrel
Korte cilindervormige secties van blaasinstrumenten die het mondstuk aan de rest van de buis verbinden

barricaden
Haastig opgeworpen versperringen, bijvoorbeeld op straat, om de opmars van een vijand te stoppen

baryton
Viola's met het bereik van een bas, gelijkend op de gamba maar met tien of meer extra metalen snaren vlak boven het bovenblad en onder de hals, die meeklinken of kunnen worden getokkeld met de linkerduim

barzetknecht
V-gevormde voorwerpen die de hiel van een laars vasthouden om deze gemakkelijker uit te kunnen trekken. Wordetook gebruikt voor een inkeping of afgietsel dat in een soortgelijke vorm wordt gesneden of gegoten en wordt gebruikt voor hetzelfde doel

bas
Beschrijft menselijke stemmen en muziekinstrumenten met een toonhoogte lager dan bariton

basculebrug
Bruggen waarbij delen van de overspanning omhoog draaien met gebruik van tegengewichten

base
Wijde en geplooide rokken van stof, vaak fluweel of brocaat, of van maliën of pantsermetaal, die aan het begin van de 16e eeuw in Europa werden gedragen over, of in plaats van, liesbeschermers

base ring
Ringen van glas die toegevoegd worden aan de onderzijden van reeds vervaardigde glazen vaten. Zij worden meestal plat gedrukt zodat hun randen uitsteken buiten de bodems van de vaten

bashoorn
Serpenten bestaande uit een ongeveer 230 cm lange, doorgaans koperen conische buis, met zes toongaten, drie of vier kleppen, een aanblaasbuis in de vorm van een zwanenhals en een wijd uitlopende klankbeker; ontwikkeld in de vroege 19e eeuw

basilicale opbouw
Te gebruiken om gebouwen te beschrijven, meestal kerken, die zijn opgebouwd als een basiliek, met een langwerpige vorm, een schip, zijbeuken, een apsis en een lichtbeuk

basilica's
Wordt gebruikt voor religieuze of seculiere gebouwen die worden gekenmerkt door een rechthoekige plattegrond, onderverdeeld in een hoger schip met twee lagere zijbeuken, en verlicht door lichtbeukramen; meestal afgesloten met een apsis

basisboek
Boeken of verhandelingen waarin de basisprincipes of -onderdelen van een kunst, wetenschap, vakgebied of gebruik worden gepresenteerd en die vooral van de zeventiende tot en met de negentiende eeuw veel werden gebruikt

basisinslagstelsel
De belangrijkste of enige inslag in een weefsel

basislicht
Verlichtingsmiddelen die het licht gelijkmatig verspreiden zodat het bijna geen schaduwen werpt. Ze kunnen met andere verlichting worden aangevuld

basisschool
Onderwijsinstellingen waar basisonderwijs gegeven wordt; de vroegere lagere scholen. Omvat meestal de vroegere kleuterschool

baskets
Te gebruiken voor platte verticale platen met baskets ertegenaan bevestigd, aan de twee uiteindes van basketbalvelden

basquine
Nauwsluitende korsetachtige onderlijfjes van stevig materiaal, die vooral in de 16e eeuw werden gedragen

basquine
Te gebruiken voor vrouwenjasjes, in het midden van de 19de eeuw gedragen over rokken, gewoonlijk verlengd met korte rokachtige stroken onder de taille. Soms voorzien van pagodemouwen

bassboat
Te gebruiken voor 4,5 tot 5,5 m lange boten met buitenboordmotor, speciaal ontworpen voor zoetwatersportvissen

basset table
Kleine kaarttafels om basset op te spelen, een kaartspel dat populair was in Italië en Frankrijk aan het eind van de 17e eeuw en in Engeland in het begin van de 18e eeuw

bassethoorn
Blaasinstrumenten met rechte, geknikte of sterk gebogen buis, en een naar boven gebogen metalen klankbeker, met een toonbereik tot onder de geschreven lage C

bassnaar
Snaren die een lage toon produceren wanneer ze bespeeld worden

bastard cedar
Algemene term die wordt gebruikt voor het hout van de verschillende soorten van de geslachten Cedrela, Dysoxylon, Guazuma en Icica

bastdoek
Een non-woven textiel dat wordt gemaakt door het pletten van de binnenste schors van bepaalde bomen en struiken tot deze fijn en zacht is. Bastdoek kan worden beschilderd, bedrukt, geborduurd of geknipt en genaaid als patchwork. Het is wel vrij kwetsbaar, vooral als het nat is. Ooit werd het in vrijwel geheel Afrika ten zuiden van de Sahara gebruikt. De vroegste vermelding was in het midden van de 16de eeuw in Liberia, tegenwoordig komt het voor in Ghana en Nigeria

bastle house
Gebruik voor gedeeltelijk versterkte huizen die vaak een gewelfde begane grond hebben, meestal voor vee, en met de leefruimtes op de bovenste verdiepingen. Bastle houses zijn meestal te vinden langs de Engels-Schotse grens

bastschilderijen
Beschrijft gedetailleerd beschilderde stukken boomschors die in alle Australische Aboriginalculturen worden aangetroffen. Onder de oorspronkelijke Australiërs werd de kunst van het bastschilderen dagelijks beoefend, maar het werk werd ook voor ceremoniële doeleinden gebruikt. Na de kolonisatie door de Europeanen liep de productie van bastschilderijen terug

bath chair
Een soort uitgebreide rolstoelen die soms van glas zijn voorzien. Ze werden vooral gemaakt in het midden van de 19e eeuw en bij kuuroorden en badplaatsen gebruikt

batswing burner
Gasbranders met een koepelvormige bovenkant met daarin een overdwarse nauwe gleuf, die een waaiervormig vlammengordijn produceren

bawn
Muren, meestal versterkt, die rond Ierse kastelen en sommige Ierse huizen zijn gebouwd

Baxter-process prints
Kleurenafdrukken die worden gemaakt aan de hand van een gecombineerd drukproces met intagliobasisplaten en soms lithografische basisplaten, waarbij op de afgedrukte afbeelding met houtblokken een kleurenlaag wordt aangebracht. Het procedé werd in 1835 gepatenteerd door de Engelsman George Baxter en was tot in de jaren 70 van de 19de eeuw erg populair. Deze term verwijst naar de afdrukken volgens dit procedé die niet door Baxter zelf werden gemaakt. De term 'Baxter-afdrukken' wordt soms gebruikt om speciaal te verwijzen naar afdrukken die door Baxter waren gemaakt

Bayards procedé
Eenmalig procédé, waarbij een reeds ontwikkelde, maar onvaste afdruk die aan het licht blootgesteld zilverchloride bevat wordt ondergedompeld in een oplossing van kaliumjodide en wordt gebleekt in een mate die in relatie staat tot de belichtingstijd in de camera

bayou
Verwijst naar moerassige kreken of andere traag stromende, drassige waterlopen. Gewoonlijk te vinden langs het lagere gedeelte van de Mississippi-rivier en andere alluviale laaglanden

bains-mariepan
Open vaten die kunnen worden gevuld met kokend water, waarin andere houders worden geplaatst om voedsel te verhitten of verkoelen

ball and spear pull
Met de hand gesmede handvaten met plaatjes in de vorm van ballen met elk een uitstekende speerpunt. Ze lijken op onion pulls

balloon shade
Algemene term voor gordijnen die door koorden en ringen worden opgetrokken en neergelaten. Ze zijn er in verschillende uitvoeringen en worden voornamelijk gekenmerkt door de onderste zoom die, als het gordijn is opgetrokken, een reeks elegante bollingen vertoont die aan ballonnetjes doen denken

balsempopulierhout
Hout van de boom behorende tot de soort Populus balsamifera, inheems in het noordoosten van de Verenigde Staten. Het is zacht, breekbaar hout dat voornamelijk wordt gebruikt voor het maken van emballage en houtwol

bandbreedte
Verwijst naar de breedte van een communicatiekanaal bij telecommunicatie of informatie-uitwisseling. De bandbreedte beïnvloedt de datatransmissiesnelheid door op een bepaald moment meer of minder informatie door te laten via één kanaal

bandnagel
Spijkers met een grote platte kop, een ronde schacht en een lange geplette punt, die worden gebruikt op bladmetaal en droge bouwplaten

bandoneons
Grote vierkante concertina’s, in de jaren 40 van de 19de eeuw ontwikkeld door de Duitser Heinrich Band. Ze hebben een toetsenklavier en een een- of tweezijdig toonmechaniek, hoewel eenzijdig het meest gebruikelijk is. Vroege modellen hebben 88 of meer toetsen, maar het gemiddelde moderne instrument heeft er 71. Ze zijn het meest bekend door hun gebruik in tango-orkesten in Brazilië, Argentinië en Uruguay, al komen ze ook voor in West-Afrika en de Verenigde Staten

Barbarijse zeerover
Kapers of piraten die actief waren langs de kust van de Barbarijse staten. Saraceense en Turkse Barbarijse zeerovers hadden toestemming om schepen en nederzettingen onder christelijke heerschappij te plunderen

Barre graniet
Type grijs graniet dat wordt gedolven in Barre, Vermont, een centrum van granietgroeven in de Verenigde Staten sinds net na de oorlog van 1812

barrio's
Wijken met een Spaanssprekende bevolking in steden, vooral in de Verenigde Staten

bazaan
Glad en dun plantaardig gelooid schaapsleer, meestal gelooid met eikenschors en gekorreld om het op andere leersoorten te laten lijken. Zachter dan bezaanleer en veel gebruikt voor goedkope boekbanden

bazaar
Wordt gebruikt voor marktpleinen, meestal bestaande uit een netwerk van overdekte straten, stallen, kramen en winkels, veelvoorkomend in Noord-Afrika en West-Azië

baanlicht
Grondlichten gebruikt in de luchtvaart langs een start- of landingsbaan, die de richting of grenzen ervan markeren

baar
Een hoeveelheid van elk soort metaal dat in een geschikte vorm is gegoten voor opslag en transport om daarna te worden gewalst, gesmeed of omgesmolten of op een andere manier bewerkt

baarkleed
Lijkkleden die meestal van zwart, paars of wit fluweel zijn en worden gebruikt tijdens de begrafenisceremonie om de kist, lijkwagen of het graf mee te bedekken. Ze kunnen met herdenkende inscripties of begrafenisportretten zijn versierd

balsemflesje
Houders die waarschijnlijk werden gebruikt voor zalf en parfum. Vroege keramische voorbeelden die zijn gevonden in Petra (waarschijnlijk uit de 4de eeuw v. Chr.), hadden de typische hellenistische vorm van de spindelfles, maar deze vorm werd later volledig verdrongen door een aantal typen met een lange hals en een ronde tot eivormige buik met verschillende en blijkbaar gestandaardiseerde vormen (vanaf de 1ste eeuw n. Chr.). Het aantal in Petra gevonden unguentaria doet vermoeden dat ze ter plaatse werden gemaakt; de productie zal hebben samengehangen met de mirre en andere zalven die de Nabateeërs verhandelden. Ze zijn ook op meer westelijke vindplaatsen aangetroffen. Op verschillende plaatsen op het Arabisch schiereiland werden later peervormige glazen unguentaria gemaakt

bandschuurmachine
Draagbaar gereedschap met machinaal aangedreven banden die zijn bedekt met een schuurmiddel; wordt gebruikt om oppervlakken glad te maken

babyblauw
Reeks heldere lichte blauwen kleuren, meestal met weinig of geen gele boventoon. De kleur wordt zo genoemd omdat hij vaak wordt gebruikt voor babykleren voor jongens

babylepel
Kleine lepeltjes die zijn bedoeld voor kleuters of om kleine beetjes voedsel aan een peuter te voeren

babylepel
Lepels die gedeeltelijk bedekt zijn, gedraaide handvatten hebben en worden gebruikt voor het voeren van peuters

babypop
Te gebruiken voor poppen waarvan de uitdrukkingen, verhoudingen en kleding zijn nagebootst van die van zuigelingen

babyroze
Reeks heldere lichtroze kleuren, zo genoemd omdat ze vaak worden gebruikt voor babykleren voor meisjes

babyschoen
Zacht, sokachtig schoeisel dat meestal gebreid of gehaakt is

bachelorgraden
Academische graden die in de moderne tijd meestal een bewijs zijn voor de voltooiing van een doorgaans vier jaar durende bacheloropleiding

bacino
Waterbakken van keramiek die als versiering in muren worden gedrukt

back frame
Wordt gebruikt voor lijsten waar een decoratief gebeeldhouwd lijstwerk aan kan worden bevestigd. De lijsten worden vaak van hout gemaakt dat een lagere kwaliteit heeft dan het gebeeldhouwde lijstwerk

back nut
Schroefmoeren die een waterdichte verbinding helpen creëren, zoals op het lange schroefdraad van een pijpverbindingsstuk, en waarbij op de ene uitgeholde kant een pakkingsring kan worden geplaatst

backgammontafel
Speeltafels waarbij op het blad een speelbord voor backgammon is aangebracht

backing-out punch
Ponsen met een handvat. Worden vaak samen met vierkante en ronde ponsen gebruikt in hoefsmederijen

backstops
Constructies zoals heuvels, muren of hekken die als obstakels fungeren, met name achter sportvelden

back-up
Duplicaat van computergegevens dat op een ander opslagmedium worden bewaard voor archiverings- of veiligheidsdoeleinden

baculi
Zilveren staafje, al dan niet met verdikt uiteinde en voorzien van een kruisje. Gebruikt voor het toedienen van de ziekenzalving bij besmettelijk zieken. Soms bevestigd aan het deksel van het chrismatorium

badhokje
Wordt gebruikt voor kleine hutjes, eenvoudige omheiningen of tentachtige bouwwerken die dienen als kleedruimten op stranden of bij zwembaden

badkostuum
19e en vroeg-20e eeuwse badkleding

badmuts
Nauwsluitende waterafstotende hoofddeksels, vaak gemaakt van rubber, die worden gedragen om het haar droog te houden en samen te houden tijdens het zwemmen of baden

baetyli
Meteoorstenen die worden vereerd werden als gewijde voorwerpen. Ze werden aan de god(en) toegeschreven of gebruikt als orakels. De term van Fenicische oorsprong

baffle
Losse ondoorzichtige of doorschijnende elementen die een bron afschermen van direct zicht uit bepaalde hoeken, en die ongewenst licht absorberen

bagagedepot
Kamers voor het ontvangen, controleren en verwerken van bagage

bagana's
Grote, meestal rechthoekige maar soms ook ronde dooslieren met tien snaren die per twee in octaven zijn gestemd en met een plectrum worden bespeeld; oorspronkelijk ontwikkeld en bespeeld in Ethiopië en Soedan

baggervaartuig
Te gebruiken voor schepen die zijn voorzien zijn van machines om waterwegen, vooral havens en kanalen, uit te diepen, schoon te maken en te verbeteren

bagh
Wordt gebruikt voor islamitische geometrische tuinen

baileybrug
Nood- of geniebruggen bestaande uit geprefabriceerde onderdelen. VDE

bakdekjacht
Te gebruiken voor kleine plezier- of beroepsvaartuigen waarvan het voordek is verhoogd, zodat dit op dezelfde hoogte komt als de bovenkant van de kajuit in een meer conventioneel schip. Dit verhoogde dek loopt over de gehele breedte van de boot tot aan de voorsteven

Bake-Offs
Een gedeponeerd begrip voor een wedstrijd waarbij de deelnemers een recept binnen een bepaalde tijd moeten klaarmaken

bakerwindsel
Kleding bestaande uit dunne stroken stof die werden gebruikt om een zuigeling in te wikkelen om de bewegingen te beperken

bananenvezeldoek
Stof gemaakt van de vezels onttrokken aan de omhulsels van de bananenboom

banco
Gevormde en geplette klei die wordt gebruikt voor het vervaardigen van graanschuren

bandana's
Grote zijden of katoenen zakdoeken die meestal een effen ondergrond hebben van rood of blauw, met eenvoudige figuren of geometrische vormen in het wit of geel die vaak door middel van knoopverven zijn aangebracht

bandeaus
Bustehouder in de vorm van een smalle band stof die strak om de boezem wordt gedragen, gewoonlijk zonder schouderbandjes. De term kan worden gebruikt voor elke strapless top in deze stijl

banded column
Wordt gebruikt voor zuilen met trommels die afwisselend groot en klein zijn, of sober en versierd

bandenspanningsmeter
Instrumenten voor het meten van de luchtdruk in banden

banderilla's
Versierde spiesen met weerhaken die in de nek en schouders van de stier worden gestoken tijdens een stierengevecht

bandlid
Leden van een muziekgroep (band)

bandschaaf
Brede schaven met een groef in één kant en een beitel die in hetzelfde vlak als de groef schaaft. Worden gebruikt voor het snijden van brede banden met een bepaalde diepte, waarbij de diepte wordt bepaald door de diepte van de groef en de breedte door de breedte van de beitel

bandstation
Programmagestuurd apparaat dat gegevens leest van of schrijft naar een magnetische band die langs een lees- en schrijfkop wordt getransporteerd

banister-back chair
Wordt gebruikt om te verwijzen naar stoelen waarvan de rugleuning bestaat uit een reeks verticale spijlen tussen de zitting en bovenregel. Ze werden voor het eerst gemaakt in de 18e eeuw

banji
Veelkleurige gevlekte tapijten afkomstig uit het zuidwesten van het oude China

banjoleles
Banjo’s die zijn besnaard als een ukelele

banjospeler
Zij die de banjo bespelen

bank
Zitplaatsen voor twee of meer personen, meestal zonder rugleuning