KSART - Kunstvormen

Categorie: Algemeen of niet ingedeeld
Datum & Land: 02/10/2022, NL
Woorden: 16070

cancelli
Verwijst naar lage schermen die als scheidingswand tussen het koor en het schip fungeerden. In de vroegchristelijke periode werden ze veelvuldig toegepast, met name in Rome, en ze bleven tot in de Middeleeuwen in gebruik. Dit vroege type koorafsluiting werd geleidelijk uitgebreid tot het hogere, diepere en doorgaans rijker gedecoreerde koorhek

Cajun
Verwijst naar de cultuur en stijl van werken uit het bayougebied van zuidelijk Louisiana welke zijn vervaardigd door de afstammelingen van Frans-Canadese immigranten die in de 18de eeuw door de Britten waren verdreven uit de Franse kolonie Acadië (met als centrum het grondgebied dat nu tot Nova Scotia behoort). Een opvallend kenmerk van deze cultuur is het specifieke dialect, een mengelmoes van archaïsche Franse woorden en uitdrukkingen die hun oorsprong hebben in de Engelse, Spaanse, Duitse, indiaanse en zwarte culturen van zuidelijk Louisiana

camaldulenzen
Een christelijke kloosterorde, rond 1012 gesticht door de Heilige Romualdus van Ravenna (ca. 920-1027) in Camaldoli bij Arezzo (Italië). Als zelfstandige tak van de benedictijnen begon de orde in het kader van de 11de- en 12de-eeuwse kloosterhervormingsbeweging. De orderegel schrijft een combinatie voor van het solitaire leven van de kluizenaar en een sobere versie van het gewone monnikenleven. Hoewel zij deel uitmaken van de federatie van benedictijnen beschouwen de camadulenzen zich als afstammelingen van de woestijnvaders en -moeders, die aan zowel Benedictus als Romualdus voorafgingen. Nieuwelingen wonen in het klooster en de meer gevorderde monniken leven als kluizenaar in de hermitage; samen vormen zij één eenheid. Dit ideale verbond werd niet altijd aangehouden en er zijn ook onafhankelijke kloosters en hermitages gesticht. In 1935 werden de beide takken herenigd. De Congregatie van Monte Corona, in 1523 gesticht door een groep hervormingsgezinde camaldulenzen, bestaat nog steeds met een klein aantal leden

cakes
Zoete, relatief vetrijke broden die voor het bakken niet hoeven te rijzen en al of niet bros zijn, die meestal worden gemaakt van bloem, suiker, gist, vloeistof en smaakstoffen en meestal gevormd zijn door het bakblik waarin ze zijn gebakken

Cape Cod-huizen
Houtskeletwoning met één of anderhalve woonlaag, overdwars zadeldak, centrale schoorsteen, steil dak en kenmerkende buitenwanden van overnaadse planken of dakspanen. Dit waren kleine huizen die werden aangetroffen in het koloniale New England, met name in Massachussetts, tijdens de 18de eeuw. Het Cape Cod-huis werd ook in de 20ste eeuw in de Verenigde Staten populair, toen de stijl nieuw leven werd ingeblazen

catliniet
Rode verharde klei uit de stroomopwaarts gelegen delen van de Missouri, traditioneel gebruikt door Native Americans voor tabakspijpen en beeldsnijwerken

cabochon
Objecten of motieven die zijn bewerkt tot een gladde, bolronde of ovale vorm met een vlakke onderzijde. Verwijst in specifieke zin naar de vorm van edelstenen zonder facetten, architecturale ornamenten en details van meubilair, in het bijzonder tijdens de 16de en 17de eeuw; halverwege de 18de eeuw maakten ze een heropleving door als niervormig ornament op de cabriolepoten van stoelen en tafels

cadmiumsulfideglas
Verwijst naar een type glas dat populair werd in de 19de eeuw. Dit doorgaans opake glas heeft een karakteristieke limoen- of citroengele kleur, veroorzaakt door het cadmiumsulfide in het glasmengsel. Soms wordt er selenium aan het mengsel toegevoegd om een oranjekleurig of helderrood glas te creëren. Er is geen relatie met 'sulfide (glas)': glas dat wordt gekenmerkt door een gesneden object dat is ingevoegd in helder glas

calivers
Lange vuurwapens die eind 16de eeuw in Engeland werden gebruikt voor militaire doeleinden omdat men er zonder ondersteuning mee kon schieten. Ze vormden een nieuwere versie van de haakbus en raakten in onbruik na de Engelse Burgeroorlog. Ze waren in het algemeen groter dan de haakbus en kleiner dan de musket

cañon
Diepe laagten met steile wanden in de aardkorst, waardoor dikwijls over de bodem een rivier stroomt; veel voorkomend in aride en semi-aride gebieden; te onderscheiden van 'valleien' (aardoppervlakten), die eerder worden gekenmerkt door een vlak landschap dan door hoge, steile hellingen; te onderscheiden van 'kloven' (aardoppervlakten) die doorgaans kleiner, smaller en rotsachtiger zijn

cartularium
Registers, meestal in boekvorm, van kopieën van oorkonden, eigendomsakten en andere belangrijke documenten die bij een persoon, familie of instelling horen

cascade
Wordt gebruikt voor door mensenhanden gemaakte trapsgewijze watervallen, ofwel naturalistisch ofwel architectonisch van vorm

case-methode
Onderwijsmethodologie waarbij cases worden gebruikt als pedagogisch hulpmiddel, bijvoorbeeld op het terrein van de rechten, het zakenleven, de geneeskunde of het onderwijs. Cases kunnen een echt of een fictief scenario betreffen, analyses van ernstige incidenten, casestudy's, karakterschetsen of anekdotes

calade
Weg geplaveid met harmonieus geordende keien. Komt vooral voor in het Middellandse Zeegebied

calamiteiten
Onverwachte, rampzalige gebeurtenissen die grote materiële schade, verlies of angst veroorzaken

Calamus
Genus van circa 325 soorten palmen

Canadese hemlockspar
Kegeldragende boom die inheems is in het oosten van Noord-Amerika, van Minnesota tot in het zuiden van Quebec en Nova Scotia, en in de Appalachen tot aan Georgia en Alabama. Populaties komen voor in diverse gebieden ten oosten en westen van de Appalachen, met inbegrip van Pennsylvania

candraśālā's
Ronde opening, rond venster of boog in een hal met tongewelf of toegang van een grotheiligdom

capuche
Capuchonmantels, doorgaans zonder mouwen en gedragen door christelijke monniken. De term verwees oorspronkelijk naar overkleding die in Europa door zowel mannen als vrouwen werden gedragen, maar rond 530 werd de overkleding door Sint Benedictus voorgeschreven voor de monniken van zijn orde, vandaar dat ze vooral worden geassocieerd met monniken. De term wordt soms alleen voor de capuchon gebruikt

caravanterrein
Te onderscheiden van 'stacaravanterreinen' doordat ze alleen worden gebruikt als tijdelijke staplaats voor caravans, vouwcaravans, campers en dergelijke voor recreatie doeleinden

carnivoor
Algemene term voor dieren of planten die dieren eten, in tegenstelling tot herbivoren, die alleen planten eten, en omnivoren, die zowel planten als dieren eten. Gebruik 'Carnivora' of de alternatieve beschrijvende term 'carnivoren (orde)' voor de leden van de zoogdierenorde Carnivora

callaïs
Een mineraal of mineraalgel bestaande uit opgestapelde bolletjes van siliciumdioxide. Het wordt gebruikt als een halfedelsteen en wordt gekenmerkt door een flitsende mengeling van kleuren wanneer er licht op het oppervlak valt

camarín
Wordt gebruikt voor kleine kapellen die zich boven en achter het hoogaltaar bevinden, en die meestal zichtbaar zijn vanuit het schip; in sommige Spaanse kerken uit de 16e tot de 18e eeuw

canonbord
Een kaart uit een reeks van drie kaarten die op een altaar in een christelijke kerk worden geplaatst: één in het midden en één aan weerszijden, met daarop bepaalde delen uit de eucharistiegebeden, als geheugensteuntje voor de priester

carbometer
Instrumenten voor het meten van het koolstofgehalte van staal

Carya tomentosa
Boom uit het genus Carya die inheems is in de Verenigde Staten. De meest voorkomende soort uit dit genus. De boom leeft zeer lang en wordt soms wel 500 jaar oud. Men gebruikt de boom vanwege zijn harde, slijtvaste hout. Uit de schors wint men een kleurvaste kleurstof die met behulp van een bijtmiddel met aluin katoen donkergeel maakt en wol een goudkleur geeft. Met een bijtmiddel met chroom worden zowel wol als katoen koperkleurig

Cambodjaans
Verwijst naar de cultuur van de moderne natie Cambodja en naar de culturen die het gebied op het zuidwestelijke Indochinese schiereiland in Zuidoost-Azië hebben bewoond. Kunstnijverheid uit deze regio toont indiaanse en andere regionale invloeden in diverse sculpturen van hout en steen, in steen gehouwen werken met zilver, goud en ivoor, en zijden, luxueuze foedralen in rode, blauwe en gouden tinten

Caddo
Verwijst naar de cultuur van de confederatie van stammen van Noord-Amerikaanse indianen die samen de linguïstische familie der Caddo-talen vormden

Cape Cod catboot
Catboten die in de jaren 70 van de 19e eeuw zijn ontwikkeld in het gebied rond Cape Cod en Martha's Vineyard, in de Amerikaanse staat Massachusetts, en over het algemeen worden gekenmerkt door de verhouding 1:2 tussen de breedte en lengte van de boot, een hoog vrijboord, grote kuip, een vierkante, loodrechte achtersteven en een groot buitenboords roer; werden in eerste instantie gebouwd voor de visserij en later als plezierjacht gebruikt. Ze onderscheiden zich van de 'Great-South-Baycatboten', doordat die een lager vrijboord, een smallere breedte en een overhangendhek hebben

Castanea crenata
Kleine tot middelgrote kastanje die oorspronkelijk inheems was in Japan en Zuid-Korea, maar tegenwoordig op grote schaal wordt gekweekt in Taiwan en het oosten van China. In Japan is het een belangrijke boom vanwege zijn zoete, eetbare kastanjes. Er zijn verschillende cultivars die zijn geselecteerd om grote vruchten te produceren. De soort is resistent tegen kastanjekanker, de schimmel die de Amerikaanse kastanje bijna uitroeide. De Japanse kastanje heeft men gebruikt om kruisingen te kweken die resistent zijn tegen deze boomziekte

Castanea mollissima
Kastanjesoort die inheems is in China. De kastanjes zijn lokaal van belang als voedsel en worden in grote hoeveelheden geëxporteerd. Wanneer men deze boom dicht bij andere soorten kastanjes plant, treedt er gemakkelijk kruisbestuiving op en ontstaan er kruisingen. Tijdens zijn evolutie heeft de soort lange tijd samengeleefd met kastanjekanker, een schimmel die zich in de schors nestelt, en heeft daardoor een goede weerstand tegen deze boomziekte ontwikkeld. De boom is er niet immuun voor, maar wanneer besmetting optreedt, is de schade voor de boom niet ernstig. De Amerikaanse kastanje heeft die weerstand echter niet, en toen kastanjekanker aan het begin van de twintigste eeuw per ongeluk vanuit Azië in Noord-Amerika werd geïntroduceerd, werd deze soort bijna uitgeroeid

Catawba
Verwijst naar de cultuur van de Catawba, een Noord-Amerikaanse indianenstam uit de Sioux-taalgroep die in het gebied rond de rivier de Catawba in North en South Carolina leefde. Hun belangrijkste dorp bevond zich op de westoever van de rivier in wat nu het gewest York in South Carolina is

California Modernism
Te gebruiken voor het beschrijven van de modernistische beweging in de architectuur die vanaf de jaren 30 tot en met de jaren 60 van de 20ste eeuw tot ontwikkeling kwam in Californië, met name in Los Angeles en het gebied daaromheen. Typische kenmerken van deze stijl zijn de aandacht voor het leven binnen en buiten, kantoortuinen, rechtlijnige structuren, vaak met stalen constructies, en een veelvuldig gebruik van glas. De term wordt meestal gebruikt als verwijzing naar het Case Study House Program, een initiatief van John Entenza uit 1945, en naar modernistische woningbouw in het algemeen. Architecten die met deze stijl worden geassocieerd zijn Richard Neutra, Rudolf Schindler, Charles en Ray Eames, Gordon Drake, Albert Frey, John Lautner, Pierre Koenig en Rafael Soriano. De publieke bekendheid van deze stroming wordt doorgaans toegeschreven aan de foto's van Julius Shulman, die in de jaren 50 van de 20ste eeuw in tijdschriften voor architectuur en binnenhuisarchitectuur werden gepubliceerd

Campanisch
De cultuur en stijlen die ontstonden in Campania, gelegen in zuidelijk Italië aan de Tyrrheense Zee tussen de rivier de Garigliano en de Golf van Policastro

canoe-boards
Siersculpturen die aan de voorzijde van een kano zijn aangebracht

canon
Normen voor een oordeel of informatiebron, zoals een test, criterium of manieren om onderscheid te maken

capotasto's
Beweegbare sloffen of drukbarren die gebruikt worden op snaarinstrumenten met fretten en piano's om benedenwaartse druk uit te oefenen op sommige of alle snaren, waarbij de toonlengte wordt verkort

Carolinen
Beschrijft werken die zijn vervaardigd door de bewoners van de Carolinen. De bevolking van de Carolinen bracht diverse kunstvormen tot ontwikkeling, zoals kano-ontwerpen, architectuur, persoonlijke ornamenten, houders, tatoeages, weven met een weefgetouw en vlechtwerk; meestal betreft het functionele, eenvoudig uitgevoerde objecten

caronnade
Kanonnen die rond 1778 voor het eerst werden vervaardigd door de Carron Iron Company in Falkirk, Schotland, en die werden gebruikt tot aan het einde van de 19e eeuw. Het waren korte, lichte kanonnen in verhouding tot hun kaliber, ze hadden geen taatsen en ze werden voornamelijk gebruikt op schepen om van dichtbij boordsalvo's af te vuren

cavalerie
Groepen van gewapende soldaten die te paard vechten of manoeuvreren

canted corner
Hoeken aan meubels met brede groeven op de kruisingen van de voor en de zijkanten

caoutchouc
Chemisch zuiver, melkachtig, kleverig sap van diverse tropische bomen en andere planten, voornamelijk van cachuchu, als volledig ruw materiaal of gedroogd boven vuur. Wordt gebruikt voor de productie van 'rubber'

carpet bed
Bedden bladplanten die zijn gearrangeerd in patronen gelijkend op die op vloerkleden; populair gedurende het midden tot eind van de negentiende eeuw, met name in Engeland en de Verenigde Staten

Caryophyllales
Gevarieerde orde van 33 families, 692 genera en ongeveer 11.000 soorten bomen, struiken, lianen, mangroven, stam- en bladsucculenten, eenjarige planten en zelfs vleesetende planten. Bijna de helft van de families zijn zeer klein, met elk minder dan een tiental soorten. Veel leden van deze orde zijn aangepast aan zoute en woestijnachtige omgevingen. Ze hebben opvallende fysiologische eigenschappen die hen in staat stellen in dergelijke omgevingen te overleven, waaronder de mogelijkheid om insecten te vangen en te verteren

castagnet
Concussie-instrumenten die bestaan uit een paar kleine, ondiepe komvormige stukken hardhout die met de holle kanten naar elkaar toe met elkaar verbonden zijn door een koordje. De speler houdt ze vast met een lus die rond de duim is geslagen. De twee delen worden tegen elkaar getikt met de vingers. Meestal worden er twee paren tegelijk bespeeld, waarbij het ene paar een hogere toon heeft dan het andere

cattail fiber
Korte pluizige vezels afkomstig van de cilindervormige bloemen van planten van het genus Typha. Wordt gebruikt voor het vullen van kussens, voor stoffering, reddingsvesten en als sorbentia; de vezel levert geluids- en warmte-isolatie en drijfvermogen

cameo binding
Banden waar in het midden van de platten een reliëf gestempeld is, als imitatie van antieke juwelen of medailles

caupona
Kroegen of herbergen in het antieke Rome

Caudofoveata
Kleine wormachtige weekdieren die in de diepzee leven en geen schaal of aparte pootjes met spieren hebben, maar wel schubben en kalkhoudende scleriten (stekels). Ze staan verticaal in zachte sedimenten en halen hun voedsel uit organisch bezinksel. In sommige classificaties wordt deze onderklasse net als Solenogastres een klasse genoemd. Hier worden de twee ondergebracht in de klasse Aplacophora

castelli aqua
Wordt gebruikt voor Romeinse waterdistributiebouwwerken, meestal reservoirs, die zijn gebouwd op plaaten waar water dat is aangeleverd via een aquaduct naar verschillende punten in de stad wordt gestuurd

carborundum-mezzotint
Een in de 20e eeuw ontwikkeld drukprocedé waarbij de mezzotint-achtige schakering wordt bereikt door het oppervlak van de plaat met schuurmiddelen op te ruwen. Het procedé werd ontwikkeld als een manier om het arbeidsintensieve plaatschommelen te omzeilen

carcass saw
Smalle zagen met ongeveer 45 tanden op 10 cm, met een metalen strook bovenlangs om buigen te voorkomen. Worden gebruikt om de randen van tappen, zwaluwstaarten of verstekfittingen gelijkmatig af te zagen. Een moderne variant van de tapzaag

Carpenter Gothic
Verwijst naar de stroming in de neogotische periode in de architectuur die zich kenmerkt door het gebruik van gotische vormen in woonhuizen, voornamelijk in het noordoosten en midwesten van de Verenigde Staten in het midden van de 19de eeuw, en door het gebruik van ornamentzagen bij de bouw. De stijl behelsde een merkwaardige poging om originele gotische proporties en ornamenten, zoals arkels, spitsen en spitsbogen, te imiteren en toe te passen zonder dat deze in een logische ruimtelijke verhouding tot het huis stonden

camphene lamp
Lampen die zijn ontworpen om op geraffineerde terpentijn te branden. Ze hebben een Argandbrander zonder apart reservoir en een knopvormige deflector om de vlam te verspreiden

caldarium
De ruimten voor warme baden in Romeinse badhuizen

cameraval
Apparaat waarmee men opnames kan maken van dieren in het wild. Een cameraval is in wezen een onbemande camera (voor foto's of filmopnames) die is verbonden met een apparaat dat de camera activeert wanneer een dier aan lokaas trekt of voor de camera langsloopt

cannon
Lange cilindervormige harnasplaten die de onder en bovenarmen moeten beschermen en deze gedeeltelijk of geheel omsluiten; ze werden over het algemeen in paren gedragen, waarbij ze bij de ellebogen werden verbonden met elleboogkappen

capsuleklopper
Werktuig waarmee een capsule (een metalen dop met pinnetjes onderaan) over de spon van een wijnton geplaatst wordt, zodat deze verzegeld is en klaar voor transport. Het is een houten langwerpige cilinder met onderaan een rond metalen (koperen) onderdeel dat met twee veren verbonden is met de rest van het werktuig. De capsule wordt in het werktuig geplaatst, dat vervolgens over het spongat geplaatst wordt. Met een hamer klopt men op het werktuig en de capsule wordt in de ton gedreven. De capsule is groter dan het spongat en omsluit het dus. Het spongat is op deze wijze hermetisch afgesloten

canapé à confident
Wordt gebruikt voor sofa's met een S-vorm waarbij de uiteinden naar binnen zijn gebogen zodat twee mensen met hun gezicht naar elkaar toe kunnen zitten. Gebruik 'confidentes' voor sofa's met een rechte voorkant en kleine, driehoekige zittingen die soms afneembaar zijn en aan de buitenzijden van de armleuningen zitten

canapé à corbeille
Canapés met een rugleuning die licht naar voren en beneden buigt zodat aan het eind de armleuningen worden gevormd

caddinet
Bladen waarop een servet kan worden gelegd, met aan een van de zijden een opbergruimte verdeeld in twee of meer vakken voor eetgerei en specerijen

campeche-stoelen
Curule-stoel die is afgeleid van de vouwkrukken met gekruist onderstel uit het oude Egypte. De stoel wordt gekenmerkt door een niet-vouwbare curule-onderstel met daarop een verstelbare rugleuning van reliëfleer of riet. Aangenomen wordt dat ze van Spaanse herkomst zijn en ze zijn genoemd naar de havenstad op het schiereiland Yucatán. Veelvuldig aangetroffen in Louisiana tussen plantagemeubilair uit de 19de eeuw

Cannabis
Genus van één soort bloeiende plant, C. sativa, een stevig, rechtopstaand aromatisch kruid dat afkomstig is uit Centraal-Azië en tegenwoordig op grote schaal wordt verbouwd in de noordelijke gematigde zone. Een lange, rietachtige variëteit wordt gekweekt voor de productie van hennepvezel, terwijl de vrouwelijke plant van een korte variëteit met meer takken het meest geschikt is om marihuana van te maken. In sommige classificaties heeft dit genus drie soorten

cantaro
Spaans drinkgerei met twee tuiten, de een kort en breed voor het vullen en soms voor het schenken, de ander lang en slank om er uit te drinken (meestal water). Dit type werd in de 17e en 18e eeuw gemaakt

Cardanlamp
Lampen die gebruik maken van Cardans (1550) aanpassing van het barometrische aanvoerprincipe, waarbij de brandstof vanuit een groot reservoir naar behoefte wordt aangevuld zonder dat gebruik hoeft te worden gemaakt van pompen of kantelen

cassolette
Houders waarin aromatische tabletten kunnen worden verbrand of vloeibaar parfums kunnen worden verdampt. Vaak in de vorm van een vaas met deksel met gaten in de schouder of de deksel, of met een doorboorde of opengewerkte decoratie. Soms gemaakt in de vorm van een drievoet, vooral een athéniènne. Gebruik 'wierookbranders' voor andere houders van uiteenlopende vorm die worden gebruikt om wierook te branden om een ruimte te parfumeren. Gebruik 'potpourri-vazen' voor vaasachtige houders met deksel die voornamenlijk worden gebruikt voor het verbranden of het verdampen van resp. vaste of vloeibare reukstoffen

caulicol
Ornamentele schachten die omhoog komen tussen de bladeren van een Corinthisch kapiteel, van waaruit de voluten ontspringen en waarop de fleurons soms worden gedragen

cadeauwinkels
Te gebruiken voor winkels waar artikelen worden verkocht die voornamelijk decoratief of amusant zijn en waarvan de aantrekkingskracht, meestal gebaseerd op de nieuwheid van het ontwerp, veelal van voorbijgaande aard is

cabrioletten
Te gebruiken voor Europese rijtuigen met twee wielen die door één paard worden getrokken en kasten hebben die lijken op zeeschelpen

Caelifera
Leden van een onderorde die circa 11.000 soorten in meer dan 2000 genera en acht superfamilies van insecten omvat. Het dijbeengebied van de bovenste achterpoten is sterk vergroot, met grote spieren die de poten een grote sprongkracht geven. Het mannetje kan een zoemend geluid voortbrengen door de voorvleugels tegen elkaar te wrijven of door de tandachtige richels op het achterdeel van de dijbeenpoten tegen een verhoogd bloedvat tegen iedere afzonderlijke gesloten voorvleugel te wrijven. De kleur kan variëren van olijf tot bruin. Ze komen voor in tropische laaglandbossen, halfdroge gebieden en op grasland

Caesalpinia brasiliensis
Boomsoort die verfhout en timmerhout oplevert, inheems in het Midden-Oosten. Typerende soort voor het geslacht. Indien naar 'brazielhout' wordt verwezen als houtsoort en niet als plant, kan het product van alle soorten van dit geslacht worden bedoeld

Caesalpinia sappan
Boomsoort, inheems in Sri Lanka, India en Maleisië, die wordt gebruikt als geneesmiddel, bactericide en antistollingsmiddel, voor de rode verfstof brasiline die wordt gebruikt voor het verven van stof en de productie van rode verf en inkt, en voor het hout, dat iets lichter van kleur is dan brazielhout

calcineren
Procedé waarbij materialen, zoals metaal en glas, zacht en bewerkbaar worden gemaakt door middel van verhitting en gereguleerde afkoeling

calcium
Zilverwit metaal, met symbool Ca en atoomnummer 20, het op vier na meest voorkomende element in de aardkorst; komt in tal van verbindingen voor. Calcium wordt onder meer gebruikt als voedingssupplement ter bevordering van de groei van de bot- en gebitsstructuur, als dehydratiemiddel voor organische oplosmiddelen en voor het verwijderen van gassen uit gesmolten metaal voorafgaand aan het gietproces

caleidoscoop
Speelgoed waarbij twee of meer spiegels aan één eind van een buis een steeds veranderend symmetrisch patroon creëren wanneer de buis rond wordt gedraaid, door stukjes glas of metaal binnenin de buis of andere objecten buiten de buis te reflecteren

Calycophyllum candidissimum
Boom die inheems is op Cuba en in Mexico, Columbia en Venezuela. De boom produceert niet-slijtvast kernhout met een lichtbruine tot geelbruine kleur. Men gebruikt het voor het maken van handbogen, vishengels en handvatten van werktuigen

calzebrache
Kousen die de kuit en dij bedekken, met bovenaan riempjes of jarretelles om ze vast te maken ter hoogte van het middel of het kruis. Met name veel gedragen in het Europa van de Middeleeuwen en de Renaissance

cameramensen
Mensen die film- of televisiecameras bedienen. Gebruik 'cineasten' voor de personen die toezicht houden op alle fotografische aspecten tijdens het maken van een film of televisieproject

camera's
Lichtdichte dozen met een lens die door een lensopening steekt waardoor een beeld van een voorwerp op film of ander lichtgevoelig materiaal wordt vastgelegd, of waarin het beeld wordt omgezet in elektrische pulsen voor rechtstreekse overdracht of videoregistratie

candelillawas
Een bruine plantaardige was verkregen uit een inheems onkruid uit Texas en Mexico. Het verleent hardheid aan mengsels met was en andere samenstellingen

candle followers
Voorwerpen in de vorm van een kap of een dop, gewoonlijk van koper of glas, met openingen aan beide zijden, die men boven op een kaars zet. Dit voorwerp houdt de pit in het midden wanneer het kaarsvet smelt en zorgt ervoor dat het vet niet langs de kaars naar beneden kan druipen

cangiantismo
Verwijst naar een techniek toegepast bij schilderijen of tekeningen, mozaïek of een ander medium waarbij draperieën zijn vormgegeven met twee contrasterende kleuren, en dus niet met donkere en lichte tonen van dezelfde kleur; zo ontstaat een effect dat doet denken aan weerschijn- of cangiante-textiel

canterburie
Wordt gebruikt voor kleine rekjes met vakken voor bladmuziek, boeken of losse paperassen

canterbury
Blad op poten, om naast een tafel te zetten om borden en bestek op te bergen, Engels, 18e eeuw

capote
19e eeuwse dameshoeden die vaak een zachte, gerimpelde bol hebben en een stijve rand met linten die aan de zijden of onder de kin worden vastgestrikt

caraco's
Getailleerde jasjes met een schootje, bij rijkere kleding behorend tot de informele kleding, om de breedte van de paniers van hoepelrokken te bedekken; van toepassing bij kleding van de 18e tot de vroege 20e eeuw

Carassius
Leden van het genus van de karperfamilie waartoe de goudvis en circa vijf andere soorten behoren

carbolzuur
Een kleurloos tot wit kristallijnen materiaal met een zoete geur, C6H5OH, verkregen uit de distillatie van koolteer, als bijproduct van cokesovens, en door benzeen te alkyleren met propyleen. Het is ruw chemisch materiaal dat wordt gebruikt bij de productie van plastics, kleurstoffen, geneesmiddelen en andere producten

carbonpapier
Type lichtgewicht doordrukpapier dat wordt gebruikt voor het dupliceren van typewerk of tekst die met potlood of pen wordt geschreven. Het papier is aan een kant bedekt met donker pigment en een oplosmiddel, gewoonlijk een mengsel van was en oliën, dat wordt overgebracht op een kopieeroppervlak, zoals papier, door de druk die tijdens het schrijven met de hand of typemachine wordt uitgeoefend. Vlekvrij carbonpapier heeft een extra laag plastic lak

carborundum
Een scherp, hard, kunstmatig schuurmiddel in vaste of poedervorm dat uit siliciumcarbide bestaat. Is verkrijgbaar in verschillende niveaus van grofheid en wordt gebruik voor polijstwerk. De fijnste deeltjes kunnen worden gebruikt om glas te slijpen

carborundumdrukken
Verwijst naar afdrukken die worden gemaakt door het combineren van carborundum met kunsthars of vernis. Dit mengsel wordt verhard op een plastic of metalen steun, waarna verschillende verhitte gereedschappen worden gebruikt om lijnen te snijden. Deze druktechniek werd in de jaren 60 van de 20ste eeuw uitgevonden door de Franse kunstenaar Henri Goetz (1909-1989), die ontdekte dat carborundum als een inkthoudende 'tand' kon fungeren. Veel carborundumdrukken lijken op intagliodrukken

cardigan
Jasjes van gebreid of gehaakt materiaal (tricot), met een opening over de gehele lengte middenvoor en een ronde of V-hals, meestal zonder kraag

carnaubawas-palm
Palmboomsoort die inheems is in het noordoosten van Brazilië

carnavalsfeesten
Te gebruiken voor de feestelijke periode van bals, maskerades, optochten en algehele prtetmakerij,gehouden vóór de Vasten, gedurende de periode tussenKerstmis en Vastenavond tot de laatste paar dagen voor de Vasten, dat per stad en land verschilt. Gebruik 'kermissen' voor reizende of seizoensgebonden amusement met attracties, kansspelen, ritjesin een reuzenrad en ander soortgelijk vermaak

carnyxen
Koperen blaasinstrument dat in de Ijzertijd werd gebruikt door de Kelten, gelijkend op een lange trompet die verticaal wordt gehouden en eindigt in een beker in de vorm van een dierenkop, meestal een zwijn. Werd gebruikt bij oorlogsvoering om de troepen op te hitsen en vijanden te intimideren

cartel
Versierde hangklokken die oorspronkelijk uit Frankrijk komen, uit het begin van de 18e eeuw; meestal lopend op een veer en geplaatst in een vergulde bronzen of bewerkte houten kast die aan de onderkant in een punt uitloopt

cartonnier
Meubelstukken met vakken of laden waarin zich kastjes bevinden die als afzonderlijk stuk meubilair kunnen dienen of bovenop het bureaublad worden gezet

carton-pierre
Surrogaat materiaal, gemaakt van lompen en andere vezelachtige stoffen vermengd met lijm; in toegepaste vorm vor de binnenversiering van huizen nauwelijks van papier-mach'e stucwerk te onderscheiden. LIT

cartridge brass
Een van de standaardlegeringen van koper, die voor 70% uit koper bestaat en voor 30% uit zink. Het is heel taai en mooi geel van kleur en wordt gebruikt voor diepgetrokken of gedraaide dingen zoals lampvoeten, hoorns en kornetten

case curtain
Bedgordijnen die aan een aparte, buitenste rail hangen en bedden met bedbehangsels ter bescherming omsluiten wanneer deze niet worden gebruikt