KSART - Kunstvormen

Deze woordenlijst kan afkomstig zijn van een online bron die niet meer beschikbaar is, of kan zijn samengesteld door externe bronnen. De informatie kan sinds de oorspronkelijke publicatie zijn veranderd. We raden aan om kritisch te zijn bij het beoordelen van de waarde en actualiteit ervan.
Categorie: Algemeen of niet ingedeeld
Datum & Land: 02/10/2022, NL
Woorden: 16070


middelbare scholen
Onderwijsinstellingen voor het niveau tussen het basisonderwijs en hoger of academisch onderwijs

middelbare school
Wordt gebruikt voor scholen die onderwijs bieden na het basisonderwijs en voorbereiden voor het hoger of academische onderwijs

middelhoog gebouw
Wordt gebruikt voor gebouwen met tussen de vier en tien verdiepingen, die zijn uitgerust met liften; wordt algemeen toegepast in commerciële gebouwen en flatgebouwen

middenschool
Wordt gebruikt voor scholen in Groot Brittannië en de Verenigde Staten die een overgang vormen tussen basis- en middelbaar onderwijs. In Nederland te vergelijken met het voorbereidend beroeps- en middelbaar onderwijs

middle school
Onderwijsinstellingen in Groot Brittannië en de Verenigde Staten die een overgang vormen tussen basis- en middelbaar onderwijs. In Nederland te vergelijken met het voorbereidend beroeps- en middelbaar onderwijs

midrasj
Rabbijns onderzoek en interpretatie van de Joodse Geschriften

migdol
Meestal oude kleine vestingen in het Nabije Oosten, gebruikt langs grenzen en bij oases of belangrijke splitsingen van wegen, van Syrië tot Egypte

migraties
In algemene zin te gebruiken voor gebeurtenissen waarbij populaties of groepen naar een andere locatie of leefomgeving wegtrekken, meestal met de bedoeling zich daar te vestigen, naar voedsel te zoeken of te paren. In specifieke zin, met betrekking tot mensen, het naar een andere permanente verblijfplaats trekken door bevolkingsgroepen. Doorgaans spreekt men pas van 'migratie' wanneer dit voor ten minste één jaar is

mijnenveger
Schepen die speciaal zijn ontworpen of aangepast om mijnen op zee op te ruimen of te vernietigen

mijnwerkersveiligheidslamp
Lampen waarbij metaalgaas wordt gebruikt om de vlam af te schermen zodat explosies worden voorkomen. Ze zijn meestal cilindervormig en vaak van koper. Dit model is gebaseerd op een lamp die door Sir Humphrey Davy is ontwikkeld

mikrokomputers
Bureau- of draagbare computers die zijn gebaseerd op een microprocessor en zijn bedoeld voor één gebruiker

Milford-graniet
Een ruw biotietgraniet, gedolven in Milford, Massachusetts, meestal samengesteld uit lichtroze veldspaat met toevoegingen van grijs kwarts en donkere, groenzwarte spikkels van een chlorietachtig, zwart mica. Het is zeer sterk, zeer goed te polijsten en heeft een fijne, compacte structuur, waardoor het een van de meest gewilde granietsoorten is die in de Verenigde Staten worden gedolven voor algemene bouwdoeleinden en voor decoratieve doeleinden

milieubeheerder
Mensen die zijn belast met het behouden, verbeteren en herstellen van de natuurlijke omgeving, maar ook met het beleid en de politiek met betrekking tot milieubehoud

milieugevoelig gebied
Gebieden die een gunstige invloed hebben op de flora en fauna in een bepaalde omgeving; hierbij kan in de eerste plaats worden gedacht aan moerasland, kwelders, cruciale habitats van bedreigde soorten en de zones waar waterstromen met slechts één bron worden bijgevuld

militair kamp
Wordt in hedendaags militair verband gebruikt voor groepen hutten, tenten of ander tijdelijk onderdak voor troepen; wordt in historische context gebruikt voor permanenete of semipermanente kampplaatsen; gebruik 'militaire bases' voor hedendaagse permanente legerplaatsen

militair vliegtuig
Te gebruyiken voor vliegtuigen die zijn ontworpen of aangepast voor gespecialiseerde militaire acties

militaire basis
Wordt tegenwoordig doorgaans gebruikt voor permanente militaire bases; gebruik 'kampementen' voor tijdelijke posten

mimeografen
Reprografische machines die kopieën maken op basis van een stencil

minderbegaafden
Mensen wiens intellectuele vermogen beduidend beneden het gemiddelde ligt en van wie het sociale aanpassingsvermogen hierdoor wordt benadeeld

Ming green
Verwijst naar een reeks groene kleuren die lijken op de groene kleur die werd gebruikt voor bepaald porselein dat werd gemaakt in de tijd van de Ming-dynastie

miniatuur
Verwijst naar zeer kleine schilderingen. De term wordt vaak specifiek gebruikt voor kleine taferelen in verluchtigde manuscripten of voor portretten op perkament of ivoor die populair waren in Europa en Amerika vanaf de Renaissance tot in de 19de eeuw. Op schilderingen in manuscripten kan ook de term 'verluchtingen' van toepassing zijn

miniatuurfoto
Foto's die onder een vergrootglas zijn geplakt, in juwelen kunnen worden bevestigd of kunnen worden gebruikt voor andere decoratieve doeleinden

minirok
Zeer korte rokken die meestal tot halverwege de dij reiken; ook soortgelijke delen van een jurk of een jas. Term te gebruiken voor kleding vanaf de jaren '60 van de 20e eeuw

mint julep cups
Zilveren of tinnen bekers, traditioneel gebruikt voor mint julep, een populaire cocktail in het zuiden van de VS. Deze bevat munt, bourbon, suiker en water. Het is een beker zonder oor die men aan de onderkant en de bovenrand vasthoudt. Aan de buitenkant kan zich een ijslaagje vormen wanneer de beker is gevuld met het ijskoude drankje. Mint julep serveert men tegenwoordig ook vaak in andere soorten glazen

mirliton
Membranen die worden gebruikt in muziekinstrumenten en andere geluidsapparatuur om het geluid dat het apparaat maakt, of dat de menselijke stem voortbrengt te wijzigen; hun vibraties kleuren de tonen met een zoemende nasale klankkleur

misericordes
Ruimten in kloosters of aparte gebouwen bij kloosters waar de kloosterregels minder streng toegepast werden

Mississippi-netelboom
Middelgrote boom die inheems is in Noord-Amerika. Gemakkelijk te verwarren met de westerse netelboom (C. occidentalis) waar de verspreidingsgebieden van deze soorten overlappen, maar de Mississippi-netelboom is een kleinere boom die groeit in vochtige laagliggende stukken land. Daarnaast zijn de bladeren smaller en van boven gladder

Mithraïsme
Verwijst naar de religie die is gebaseerd op de aanbidding van Mithra, de Iraanse god van de zon, rechtvaardigheid, verbondenheid, bemiddeling en oorlog in het Iran van vóór Zarathoestra. De term verwijst ook naar de religie in het Romeinse rijk tijdens de tweede en derde eeuw, die in het teken stond van de verering van Mithras, de beschermheilige van het keizerrijk. Deze religieuze stroming verdween na de erkenning van het christendom door keizer Constantijn in de vierde eeuw

microfoon
Apparaten die akoestische geluidgolven omzetten in corresponderende variaties in elektrische stroom, die vervolgens kunnen worden versterkt, opgenomen of verzonden

micrografie
Wordt algemeen gebruikt voor de productie en het gebruik van microformaten. Gebruik 'microfotografie (vergroten)' of 'microfotografie (verkleinen)' voor het procédé dat ten grondslag ligt aan het produceren van microformaten

military commission
Bevelschriften die toestemming verlenen om een troepenmacht op de been te brengen en er het commando over te voeren; certificaten die officieren van een bepaalde rang andere militaire- of marinerangen en bevoegdheden verlenen

Mississippi-netelhout
Hout van de boom behorende tot de soort Celtis laevigata. Het wordt gebruikt voor meubilair, vaten en tonnen, carrosserieën van voertuigen en houtwaren

mitaine
Bedekkingen voor de hand die de vingers onbedekt laten; vooral die doorlopen tot de elleboog of erboven en die zijn gemaakt van kant, net of iets dergelijks

mixer
Keukengerei of apparaten met één of meerdere kloppers die worden gebruikt voor het mengen, kloppen of pureren van voedsel

misdienaarskruk
Zetels, soms opvouwbaar, bedoeld voor de misdienaren. De misdienaarskrukken maken soms ook deel uit van de set van kerkgestoelte

minbar
Kansels in moskeeën met een klein platform voor de spreker, een balustrade, een baldakijn, een smalle trap en meestal met een poort aan de voet van de trap

minigolf
Een spel dat is afgeleid van de golfsport, waarbij golfballen met clubs over een opvallende golfbaan worden geslagen, vaak voorzien van kleurrijke en eigenaardige hindernissen

micadioriet
Dioriet dat aanzienlijke hoeveelheden mica bevat. Het is geschikt als bouwmateriaal. Veel gotische kerken in Bretagne zijn gebouwd met dit gesteente

microbrouwerij
Brouwerijen die jaarlijks een beperkte hoeveelheid hoogwaardig bier produceren en hun producten meestal in hun eigen pand verkopen

microfotografie
Fotografie van zeer kleine objecten, met behulp van een microscoop. Gebruik 'microfotografie (verkleinen) voor fotografie die de onderwerpen sterk verkleind in beeld brengt

micromilieu
Milieus van kleine gebieden of besloten ruimten of met betrekking tot een gegeven organisme

middaguur
Twaalf uur 's middags, ofwel het tijdstip dat de zon de meridiaan bereikt. Oorspronkelijk verwees het naar het negende uur van de dag volgens de Romeinse tijdrekening (ongeveer drie uur in de middag)

middenberm
Geplaveide of beplante stroken grond die snelwegen in rijstroken verdelen al naar gelang de rijrichting

middenzuil
Wordt gebruikt voor de twee middelste zuilen uit een rij, wanneer die verder uit elkaar staan dan de zuilen aan beide andere zijden

mijn
Omhulde explosieven die geactiveerd worden door aanraking, het verlopen van tijd, magnetische kracht, geluidsgolven of andere middelen en die zijn bedoeld om landvoertuigen, vaartuigen of luchtvoertuigen te vernietigen of te beschadigen of om personen te verwonden of te doden

mijn
Plaatsen (vaak onderaards) waar ertsen, steenkool enz. worden opgedolven, ook de opening(en) gemaakt om die plaatsen te benaderen en het hele samenstel dat voor het delven nodig is

mijnlamp
Lampen die in mijnen worden gebruikt, met name gietijzeren lampen die vaak een ronde houder met deksel hebben waarin een enkel kanaal of buisje voor een lampenpit zit en een D-vormige beugel op draaipennen die uitloopt in een scherpe punt, of ondiepe bekkens met een pitkanaal of of pithouder en een halve beugel die in een haak of een scherpe punt uitloopt. De benaming wordt ook gebruikt voor tuitlampen van vertind plaatijzer in de vorm van een koffiepot die op de helmen van mijnwerkers werden gedragen

miliarensis
Dunne zilveren munten uitgegeven door Constantijn in ¦320 en gebruikt tot eind 4e eeuw; tijdens de Byzantijnse periode vanaf ¦700 tot het begin van de 11e eeuw werden ze opnieuw geslagen

milieu- en natuurbeschermer
Zij die veranderingen aanbrengen in een object of structuur teneinde verdere achteruitgang daarvan te voorkomen. Gebruik 'herstellers' voor hen die veranderingen in een object of structuur aanbrengen om de staat daarvan op een bepaald tijdstip in het verleden zo dicht mogelijk te benaderen. Gebruik meer in het algemeen 'restauratoren' voor hen die behandeling, preventieve zorg en onderzoek uitvoeren gericht op het behoud van culturele en natuurlijke erfgoederen op lange termijn

milieu- en natuurbeschermingswetenschapper
Wetenschappers die hun kennis gebruiken voor het oplossen van problemen met betrekking tot milieu- en natuurbescherming

milieueffectraportage
Documenten die worden vereist door de wet en die een analyse en een verslag bevatten van de effecten van grote projecten of programma's op de kwaliteit van de leefruimten van mens, plant en dier

militaire activiteiten
In 't algemeen te gebruiken voor fysieke strijd tussen of onder bewapende mensen

militaire begraafplaats
Begraafplaatsen voor oorlogsslachtoffers, oorlogsveteranen en van hen afhankelijke personen

militaire gevangenis
Instellingen die zijn bedoeld voor het in verzekerde bewaring stellen van leden van de krijgsmacht die zijn veroordeeld voor overtredingen van militaire wetten

miniatuur
Te gebruiken voor het beschrijven van voorwerpen of creaties in een verkleinde schaal in vergelijking met het gemiddelde of normale formaat voor het type

miniatuurversies
Zaken die belangrijk kleiner zijn dan de gebruikelijke of standaardgrootte, in het bijzonder voorwerpen die nauwkeurige schaalmodellen zijn van een origineel en bedoeld zijn als speelgoed of verzamelobject. Miniatuurversies worden vaak gemaakt op een standaardschaal. Zo worden poppenhuismeubels vaak op schaal 1:12 en modeltreinen op schaal 1:160 (N), 1:87 (HO) of 1:48 (O) gebouwd

mini-jaloezie
Jaloezieën met smalle latten die bijna niet zijn te zien als ze horizontaal worden geplaatst en in deze stand een onbelemmerd uitzicht bieden

minikomputers
Middelgrote computers die kleiner zijn dan mainframes en meestal een groter geheugen hebben dan microcomputers

minion
Kleine veldslangen van ongeveer 2,10 m lang, met een kaliber van 7,5 cm in doorsnee, die kogels afvuren van ongeveer 1,5 kg. Ze waren in de 16e en 17e eeuw in gebruik

ministerie
Gebouwen waar zich de bureaus van een minister bevinden

mirakel
Gebeurtenissen of handelingen die zo ongebruikelijk en uitzonderlijk zijn en een rationale verklaring te boven gaan, dat ze als manifestatie van een bovennatuurlijke macht worden gezien

mirakelbeeld
Beeldende werken die bovennatuurlijke krachten of vermogens zouden bezitten, zoals helen, bewegen, of het afscheiden van een substantie, bijvoorbeeld bloed of tranen

misbruik van middelen
Het op lange termijn of het overmatig gebruiken of misbruiken van verdovende middelen, alcohol of andere substanties. Gebruik 'verslaving' voor het in zulke mate fysiek of lichamelijk gewend zijn aan een substantie of gewoonte dat de beëindiging hiervan tot zware trauma's leidt

missaalhoes
Hoes die de lezenaar met het missaal geheel bedekt, uitgevoerd in de liturgische kleur van de dag

missalen
In de rooms-katholieke kerk gebruikte boeken die alle benodigde gebeden en responsories voor de missen van een heel jaar bevatten

mistlamp
Gekleurde lichten op voertuigen, bestemd om het effect van mist, stof of rook in de lucht te verminderen

mitra pretiosa
Een met juwelen bezette mijter

mixer
Machines die worden gebruikt om de bestanddelen van beton, cementbrij, metselspecie of verf te mengen

miniatuurtheater
Te gebruiken voor driedimensionale weergaven van theatergebouwen of van theaterruimtes als podia en proscaenia, al of niet op schaal gebouwd, bedoeld als decor om liefhebbervoorstellingen te spelen of alleen als model.Gebruik ‘poppenkasten’ voor draagbare constructies waarin uitvoeringen met poppenkastpoppen worden gegeven.Gebruik ‘papiertheaters’ voor speelgoed bestaande uit tweedimensionale voorstellingen van karakters alsmede decorstukken, rekwisieten of een podium of proscaenium, die moeten worden uitgeknipt en op een harde ondergrond moeten worden geplaatst zodat kinderen er voorstellingen mee kunnen spelen

microtoom
Machines die worden gebruikt om van plantaardig of dierlijk weefsel dunne plakjes, 3 tot 5 nanometer dik, af te snijden om het onder microscoop te onderzoeken

mise-en-scène
Franse term die letterlijk 'in de scène plaatsen' betekent en oorspronkelijk werd gebruikt om de rangschikking van visuele onderdelen op een podium te beschrijven. De term werd later gebruikt in de filmkritiek voor de bespreking van cameraposities, de relaties tussen de onderdelen, mensen en massa's, en wat de gezamenlijke invloed hiervan was op het werk. De resultaten van deze techniek zijn vaak de scènevolgorde, een zorgvuldige montage en een zorgvuldige compositie binnen een individueel filmframe. De term wordt tegenwoordig zelden gebruikt buiten de context van film

Mkako
Verwijst naar werken die zijn vervaardigd door de gelijknamige Afrikaanse etnische groep, die in het zuidoosten van Kameroen leeft

modelanimatie
Animatietechniek waarbij massieve driedimensionale figuren met gelede lichaamsdelen of gemaakt van kneedbaar maar stabiel materiaal, zoals klei, zorgvuldig en geproportioneerd op miniatuurfilmsets worden bewogen en iedere stand of houding korte tijd wordt gefilmd

mondharp
Metalen muziekinstrumenten, bestaande uit een raamwerk met flexibele tong. Ze worden bespeeld door te tokkelen op het vrije uiteinde van de tong, vóór in de mondholte van de speler, waarbij de mond als klankbodem dient

monnik
Leden van een religieuze broederorde die leven volgens een discipline die door hun orde wordt voorgeschreven. Monniken leggen vaak een eed van armoede, kuisheid en gehoorzaamheid af. Het uitvoeren van religieuze plichten en bezinning zijn traditionele prioriteiten. Monniken leven gewoonlijk in afzondering van de maatschappij samen in kloosters, maar enkelen leven alleen (kluizenaars of heremieten)

montageraam
Metalen frame dat wordt gebruikt om het materiaal vast en op zijn plaats te houden voor het drukken

montgolfierhoed
Dameshoeden met een brede rand, veelal gemaakt van een geraamte met daaroverheen licht materiaal om een grote bol te krijgen; vernoemd naar de broers die in 1783 de eerste ballonvaart maakten

mortiergranaten
Projectielen bestaande uit een hol metalen lichaam met een hoeveelheid springlading voorzien van een ontstekingsmiddel en eventueel een lading van b.v. rooksas

moulage
Procedé voor het maken van een afgietsel of afdruk van een kant-en-klaar of natuurlijk voorwerp, meestal een deel van het lichaam; vaak wordt gebrand gips gebruikt voor deze techniek; soms gebruikt voor het creëren van maskers en dodenmaskers

mountain blue
Ongestandaardiseerde naam die verwijst naar diverse blauwe pigmenten, waaronder azuriet en azurietvervangers, zoals Bremer blauw en blauw kopergroen

mozaïek
Beeldende werken, waarbij voorstellingen of patronen zijn gevormd uit kleine, regelmatig gevormde stukjes duurzaam materiaal, meestal steen of glas. Te onderscheiden van 'opus sectile', dat bestaat uit stukjes duurzaam materiaal, meestal ook steen of glas, in verschillende vormen

mozaïekprocedés
Een methode om oppervlakken te versieren met patronen of plaatjes die bestaan uit kleine, regelmatig gevormde stukjes duurzaam gekleurd materiaal, zoals steen of glas

mozaïekwerker
Vakmensen of kunstenaars die oppervlakken decoreren met patronen of afbeeldingen die zijn samengesteld uit kleine, regelmatig gevormde stukken gekleurd duurzaam materiaal, zoals steen of glas

moestuin
Wordt gebruikt voor privé-tuinen die in de eerste plaats zijn aangelegd voor het kweken van groenten en kruiden voor eigen gebruik

mottekasteel
Houten of stenen burcht bestaande uit een slottoren die op een kunstmatig aangelegde aarden heuvel werd opgetrokken en waarrond zich een binnenhof bevond dat afgesloten was met een palissade en een gracht. Dit type kasteel ontstond in Noord-Europa rond de tiende eeuw en werd gebouwd tot het einde van de dertiende eeuw

mocha ware
Verwijst naar aardewerk dat wordt gekenmerkt door veren- en takkendecoraties die lijken op de afdrukken van mosagaat (in het Engels ook wel 'mocha stone' genoemd). Mocha ware is rond 1785 in Engeland ontwikkeld en bleef de gehele 19de eeuw populair. Het wordt met name aangetroffen bij mokken, kruiken en andere vormen van aardewerk die in taveernes werden gebruikt voor het meten of bewaren van droge waren, hoewel het ook bij andere voorwerpen voorkomt. Het ornament werd gemaakt door de romp, bestaande uit groen aardewerk of bedekt met engobe, te bestrijken met een vloeibaar pigment dat zich vervolgens verspreidde op capillaire wijze, of door middel van een blaaspijpje. Het pigment bevatte vaak tabakssap, urine en metaaloxide, en had meestal een groen, bruine, blauwe of roze kleur. Soms werd de romp eerst beschilderd met een horizontaal banddessin in bruine, blauwe of grijze engobe. De romp was doorgaans gemaakt van Engels aardewerk, wit of bamboekleurig aardewerk, of van pearlware

modderpoel
Stukken zachte en of modderige grond, met name kuilen in onverharde wegen, die zijn gevuld met water en modder en daardoor onbegaanbaar zijn voor voertuigen, paarden, enzovoort

modderstroom
Verschuivende massa's aarde die door regen of smeltende sneeuw vloeibaar zijn gemaakt of massa's vulkanische deeltjes gemengd met water die net zoals lava uit vulkanen vloeien

monkey-kruik
Kannen van aardewerk, in vorm gelijkend op een theeketel maar meestal groter, met een schuine tuit en handvatten. Ze werden al in de 18de eeuw aangetroffen op Barbados, Jamaica, Nevis en Antigua en worden nog steeds gemaakt. Ook gemaakt in het zuiden van de Verenigde Staten, vooral in Noord- en Zuid-Carolina en Tennessee

monocorde à clavier
Snaarinstrumenten met 1 snaar van paardenhaar, met toetsenbord, ovale klankkast, 29 toetsen op de hals, uit Frankrijk, 1880

monotheletisme
Geloofsleer die in 622 werd voorgesteld en werd aangenomen door de Byzantijnse keizer Heraclius. Deze verklaarde dat Jezus Christus slechts één wil maar twee naturen had, de goddelijke en de aardse. Deze ideologie werd verder ontwikkeld onder de patriarch Sergius I van Konstantinopel teneinde de kloof te overbruggen tussen de monofysieten en de chalcedoniërs, hoewel ze geen van beide de ideologie onderschreven. In 680, bij het Derde Concilie van Konstantinopel, werd het monothelitisme als ketters veroordeeld

morin-churs
Mongoolse vedels, over het algemeen vierkant, met twee snaren en een uitgesneden paardenhoofd boven aan de hals

motorfiets
Voertuigen met twee wielen die lijken op fietsen maar die groter en zwaarder zijn, met motoren die laag in een frame zijn gezet; meestal met plaats voor één of twee berijders

mobiele belastingen
Structurele belastingen met een variabele kracht

modem
Apparaten die ervoor zorgen dat gegevens van de ene computer naar de andere worden overgebracht. In het algemeen gebeurt dit via telefoonlijnen maar soms via glasvezelkabels of radiofrequenties

moreske
Rolwerkpatronen ontwikkeld in de 16e eeuw in Europa als fantasievolle variaties op islamitische arabesken

morgenrood
Variabele grijsachtige kleur die lijkt op de kleur van de lucht en de omgeving bij dageraad, de tijd van de dag dat het licht wordt door de zonsopgang

mourning quilt
Quilts, vaak in zwart, wit of grijs met toepasselijke patronen of motieven, vervaardigd door nabestaanden tijdens de rouwperiode. Geen Nederlands equivalent

modillon
Steunen, vaak in de vorm van een rol met acanthusmotief, die een kroonlijst ondersteunen

modedracht
De wijze van mode van persoonlijke kledij en dracht met inbegrip van de manier van het dragen van het haar, de stijl van kleding, sieraden, kronen, scepters, en andere accessoires van persoonlijke versiering, behorend tot een bepaalde natie, klasse, periode, of speciale gelegenheid, met inbegrip van alle artikelen gedragen of door mensen voor warmte, bescherming, verfraaiing, of symbolische doeleinden uitgevoerd. In het Engels, in het algemeen uitgedrukt in het enkelvoud