MijnQuiz - Huiswerk geschiedenis

Categorie: Geschiedenis en volkskunde
Datum & Land: 25/11/2024, Nederland
Woorden: 2097

Vrijzinnigen
de protestanten die vonden dat de bijbel moest worden uitgelegd volgens wetenschappelijk onderzoek

Vroedschap
groep rijke burgers die de burgemeester kozen en controleerden

Vroege middeleeuwen
de middeleeuwen (500/1500) werd verdeelt vanaf de 11e eeuw dus van 500 tot 1100

Vroeg-Griekse culturen
Minoïsche cultuur (Kreta) en de Myceense (vasteland Griekenland) cultuur. De voorlopers van de klassieke Griekse cultuur

Vroegmoderne tijd
4e periode (1500-1800)

Vroeschap
stadsbestuur

Vruchtbare halve maan
Gebied dat het vruchtbare land rond Eufraat, Tigris en Jordaanrivier omvat. Tegenwoordig delen van Turkije , Irak, Jordanië en Israël

VVD
volkspartij voor vrijheid en democratie. Partij met liberale beginselen, opgericht in 1948

Wahabisme
fundamentalistisch-conservatieve stroming in de soennitische islam uit de achttiende eeuw, met een machtsbasis in saudi-arabië. wahabisme is sterk verwant aan salafisme

Wapen
1) strijdwerktuig, 2) versierd schild of ander teken dat een land of familie als herkenningsteken gebruikt

Wapenstilstand
onderbreking van de oorlog die officieel is afgesproken door de strijdende partijen.

Wapenwedloop
een strijd tussen grootmachten waarbij men de overhand probeert te krijgen door meer en geavanceerdere wapens te produceren dan de ander

War Industries Board
Een overheidsorgaan dat in de Eerste Wereldoorlog in het belang van de oorlogsvoering leiding aan de Amerikaanse industrie.

War on terrorism
de amerikaanse president bush begon deze strijd tegen al-qaida na de aanslag op het WTC in new-york op 11 september 2001

Ware Vrijheid
Aanduiding voor de periode van het stadhouderloze tijdperk (1650-1672) waarin de ideeën van raadspensionaris Johan de Witt en zijn aanhangers toonaangevend waren. Zijn opvattingen zijn vooral ook gericht tegen het stadhouderschap van de Oranjes waarbij geen 'Ware Vrijheid' zou kunnen bestaan.

Warschaupact
in 1955 opgericht militair defensief bondgenootschap tussen de Oost-Europese landen en de Sovjet-Unie. Dit bondgenootschap stond onder leiding van de Sovjet-Unie en was de tegenhanger van de NAVO

Waterbeheer
regelen van het water in een gebied (watermanagement)

Waterkracht
het in beweging brengen van een werktuig of machine met water

Waterrat
neutraal

Wederopbouw
de periode na de Tweede Wereldoorlog waarin Nederland en andere Europese landen de schade van de oorlog herstelden

Wedloop om de koloniën
het wedijveren van de Europese landen om het bezit van overzees grondgebied

Weltpolitik
Beleid van keizer Wihelm II om van het Duitse keizerrijk een grootmacht te maken. Het hield in dat Duitsland op economisch, militair en politiek gebied haar bezittingen en invloed moest vergroten.

Welvaart
Een periode waarin het economisch goed gaat met een land en mensen luxegoederen kunnen kopen.

Wereldcrisis
achteruitgang van de wereldeconomie

Wereldeconomie
economisch systeem van handel tussen werelddelen, waarbij vraag en aanbod op de hele wereld invloed op elkaar hebben.

Wereldkapitalisme
Economie van een vrije markt en vrij ondernemerschap over de hele wereld.

Wereldlijk
alles wat buiten het geestelijke valt. Ook wel seculier genoemd

Wereldoorlog
oorlog waaraan een groot aantal landen van verschillende werelddelen meedoet

Wereldrevolutie
het marxistische begrip voor het omverwerpen van kapitalisme in alle landen door middel van bewuste revolutionaire acties van de georganiseerde arbeidersklasse.

Wereldrijk
een groot rijk dat zich uitstrekt over (delen van) meer dan één werelddeel

Werkgelegenheid
mogelijkheid om door werk inkomen te krijgen.

Werkgever
iemand die tegen een betaling van een loon in dienst heeft.

Werknemer
iemand die in loon dienst is bij een werkgever

Westers
West- en Midden-Europa, de VS, Canada, Australië en Nieuw-Zeeland. Kerkelijke

Westers imperialisme
Volgens communisten het streven van het kapitalistische westen om de hele wereld aan zichtte onderwerpen.

Westfront
het westelijk gebied waar gevochten wordt

West-Indië
Naam die de Europeanen gebruikten om het continent Amerika aan te duiden.

West-Indische Compagnie
handelsvereniging voor de handel met Zuid-Amerika en het Caribisch gebied.De WIC handelt vooral in slaven.

West-Romeinse Rijk
In het westelijke deel van het Romeinse Rijk nam de bevolking meestal de taal en cultuur van de Romeinen over. De officiële taal was Latijns

Wet
regel waaraan iedereen zich moet houden

Wet houder
hij of zij voert de besluiten van de gemeente raad uit

Wetboek van koophandel
Onderdeel van de Code Napoleon waarin de regels stonden die speciaal voor de handel golden.

Wetboek van strafrecht
Onderdeel van de Code Napoleon waarin stond wat strafbaar was en hoe hoog de straffen waren.

Wetenschap
wat mensen weten en wat door geleerden (wetenschappers) wordt onderzocht. In de 6e eeuw v. C. gingen Griekse filosofen in Ionië (westkust van Turkije) voor het eerst op wetenschappelijke manier de wereld om hen heen bestuderen. Verschijnselen probeerden ze op logische manier te verklaren.

Wetenschappelijk denken
manier van denken waarbij nieuwe kennis voortkomt uit studie en onderzoek

Wetenschappelijke revolutie
doorbraak van een wetenschappelijke manier van denken in de 17de eeuw in Europa, waarbij het systematisch verwerven van kennis door eigen observaties, experimenten en logisch redeneren centraal staan.

Wetenschapper
onderzoeker

Wetgevende macht
deel van het bestuur dat de wetten en regels opstelt.

Wetsvoorstel
wet die nog moet worden goedgekeurd door het parlement en daarom nog niet geldig is

White man’s burden
‘het is de taak van blanke Europeanen om de westerse beschaving te verspreiden, want die is superieur aan alle andere’

WIC
West-Indische Compagnie. Handelsmaatschappij, opgericht in 1621 met een handelsmonopolie op de westkust van Afrika en in Noord- en Zuid-Amerika. Bedreef meer kaapvaart dan handel, met uitzondering van de slavenhandel.

Wilhelm I
De eerste Duitse keizer van 1871-1888.

Wilhelm II
Keizer van Duitsland tussen 1888-1914. Wilde door de Weltpolitik Duitsland omhoog stuwen in de vaart der volkeren.

Wilhelmus
In 1568 geschreven lied over Willem van Oranje. Nu het volkslied van Nederland.

Willem Barentsz
Ontdekkingsreiziger in de Republiek die via de noordelijke route Indië wilde bereiken.

Willem I
Prins van Oranje die na de Franse tijd de eerste koning van het Koninkrijk der Nederlanden wordt

Willem III
Stadhouder in de Republiek, koning van Engeland, Schotland en Ierland. Hij leefde tussen 1650 en 1702.

Willem III van Oranje
Stadhouder van de Republiek 1672-1702. Koning van Engeland vanaf 1689.

Willem Janszoon Bleau
Nederlandse kaarten- en atlasmaker uit de Gouden Eeuw

Willem van Oranje
Belangrijkste edelman in de Nederlanden (1533-1584) die gezien werd als de leider van de Opstand

Willem van oranje valt nederland binnen
1568

Willem van oranje vogelvrij
1580

Willibrordus
Missionaris in de Nederlanden

Wilson
President van Amerika. Tijdens zijn presidentschap gaan de VS deelnemen aan de Eerste Wereldoorlog. Wilde dat in het Verdrag van Versailles de macht van Duitsland niet teveel beperkt werd. Voorstander van het zelfbeschikkingsrecht van volkeren, opsteller van de 14 punten en oprichter van de Volkenbond.

Winst
Winst is wat je overhoudt bij verkoop, dus de opbrengst min de kosten

Wirtschaftswunder
Economisch wonder. Investeringen in nieuwe industrieën leidden tot geode bedrijfsresultaten in Duitsland en een steeds groeiende werkgelegenheid. Er werd een welvaartspeil bereikt waar vroegere generaties niet van hadden durven dromen.

Wisselbank
Bank in Amsterdam waar schuldbewijzen werden uitgegeven en verhandeld, waardoor kooplieden handel konden drijven zonder directe betalingsverplichting. Belangrijke stimulans voor de handel in Amsterdam.

Wisselbeurs
Beurs voor de verkoop van kredietbrieven (schriftelijke toezeggingen om een bepaald bedrag te betalen aan degene die de brief bezit)

Wisselbrief
brief waarmee handelaren geld konden opnemen bij een bank

Witboek
beleid van de britse regering uit 1939 dat de joodse immigratie naar Palestina beperkte en eigenlijk stopte.

Witte Leger
Leger bestaande uit de verschillende tegenstanders van de bolsjewieken.

Witten
Verzamelnaam voor de verschillende tegenstanders van de bolsjewieken.

Xerxes
Perzische koning die Griekenland in 480 v. Chr. binnenviel

Yad vashem
belangrijkste museum en gedenkplaats gewijd aan de holocaust. het is gevestigd in jeruzalem

Zelfvoorzienend
Vrijwel alles wat nodig is om te leven (verbouwen en produceren de mensen op de plaats waar zij wonen)

Zendeling
persoon die de opdracht heeft mensen te kerstenen (missionaris)

Zendgraaf
iemand die namens de koning controleert of een bestuurder of rechter zijn werk goed doet

Zesdaagse oorlog
derde oorlog tussen israël en zijn Arabische buurtstaten (juni 1967). israël schakelde de strijdkrachten van egypte, jordanië en syrië uit en bezette de sinaï (met de gazastrook), de westelijke jordaanoever (met oost-jeruzalem) en de hoogvlakte van golan

Zeus
oppergod, god van de hemel en aarde

Zevenjarige oorlog
Oorlog tussen Engeland en Frankrijk in de achttiende eeuw die ook in de koloniën werd gevoerd.

Zielenheil
De bevrijding van je ziel van alle zorgen na de dood

Zijderoute
vanuit China naar het midden-Oosten om specerijen en zijde te vervoeren

Zilvervloot
Jaarlijkse Spaanse vloot met de opbrengst van de zilvermijnen uit de Amerika's

Zimmerman-telegram
Telegram waarin de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Zimmerman Mexico probeerde over te halen om aan Duitse zijde deel te nemen aan WOI. Directe aanleiding voor de deelname van de Verenigde Staten aan de WOI.

Zionisme
beweging en ideologie vanaf eind negentiende eeuw die - in reactie op het antisemitisme in de diaspora - voor de joden een eigen thuisland wilde stichten

Zondebok
persoon die de schuld krijgt

Zonnejaar
de tijd waarin de aarde eenmal om de zon draait (ruim 365 dagen)

Zuil
rechtopstaande steen, vaak een pilaar waarop een dak rust

Zuilordes
Zuilvormen zoals die in de klassieke oudheid werden gebruikt

Zware industrie
fabrieken en grondstoffen, zoals kolen en ijzererts, verwerken tot halffabrikanten

Zwarte Dood
De pest: een zeer besmettelijke ziekte waarbij mensen zwarte bulten over hun hele lichaam krijgen en binnen een paar dagen sterven.

Zwarte markt
verboden handel

Zwartspuwen
(black spittle) eigenaardige ziekte die arbeiders in de mijnen opliepen

Zwevende kiezers
Groep kiezers die bij verkiezingen niet steeds op dezelfde politieke partij stemt.

D-day
geallieerde landing in normandië op 6 juni in 1944, met als doel de Duitsers uit west-europa te verdrijven

Détente
periode van ontspanning en toenadering tussen de verenigde staten en Sovjet-Unie tijdens de koud eoorlog. deze periode (tussen 1967 en 1979) einidigde door de sovjetinval in afghanisatan in 1979

Fürher
de benaming van de fascistische leider in Duitsland