Kennisconsult Managementwoordenboek

Categorie: Management
Datum & Land: 25/08/2022, NL
Woorden: 27274

cessionaris
Degene aan wie een vordering wordt overgedragen.

cedent
Degene die afstand doet van een vordering en ze overdraagt op een ander (de cessionaris)

centrale waarden
Dit is een aantal waarden die centraal staan binnen een organisatie. Ze vormen als het ware de samenvatting van alles waar de organisatie voor staat.

certificaat van oorsprong
Document dat een verklaring van herkomst bevat, waarmee de afnemer kan bewijzen dat de goederen uit een bepaald land of van een bepaalde leverancier komen.

Centraal Bureau voor de Statistiek
Doel van het bureau is het verzamelen, bewerken en verspreiden van statischtische gegevens omtrent maatschappelijke ontwikkelingen in Nederland

centraal akkoord
Een afspraak tussen werkgevers, werknemers en overheid met betrekking tot de loonontwikkeling en andere arbeidsvoorwaarden. Voorbeeld: 1982: Akkoord van Wassenaar, waarbij de grondslag werd gelegd voor het 'Poldermodel'

central composite design
Een 'central composite design' is een diagram rondom een centraal punt, uitgebreid met een groep 'star points'.

certificering van aandelen
Een certificaat staat voor een aandeel, maar de certificaathouder heeft geen stemrecht op de aandeelhoudersvergadering. Het stemrecht is dan in handen van een administratiekantoor. Deze constructie met certificaten wordt in het leven geroepen als bescherming tegen ongewenste overnames.

certificaat van aandelen
Een document dat de houder de bevoegdheid geeft de aandeelhoudersvergaderingen bij te wonen en daar het woord te voeren. De houder van het certificaat heeft geen stemrecht. Het bij het aandeel behorende stemrecht wordt uitgeoefend door het administratiekantoor dat de aandelen in beheer heeft.

cellulaire productie
Een fabricageproces waarbij families van onderdelen worden vervaardigd in één productielijn of in één groep van machines die worden bediend door vaklieden die alleen in die lijn of groep werken.

certainty equivalent
Een gegarandeerde vergoeding waaraan iemand - bij afweging van de verschillende mogelijkheden - de voorkeur geeft boven hogere vergoedingen, die minder zeker zijn. Bijvoorbeeld als iemand in loondienst blijft omdat hij de voorkeur geeft aan de zekerheid van een bepaald salaris boven het ondernemersrisico met de onzekere mogelijkheid op een aanzienlijk hoger inkomen.

centra van uitnemendheid
Een geografisch of organisatorisch bepaalde groep met algemeen erkende competenties op het vlak van techniek, strategie of ondernemerschap

centraal magazijn
Een magazijn dat centrale functies vervult voor een aantal magazijnen, bijvoorbeeld: - het in voorraad houden van producten t.b.v. de andere magazijnen; - het houden van een eventuele capaciteitsbezettingsvoorraad.

CE-markering
Een markering die aangeeft dat een product voldoet aan de door de Europese Gemeenschap gestelde eisen ten aanzien van veligheid, gezondheid, milieu en consumentenbescherming. CE is een afkorting van 'Conformité Européenne'.

certificaat
Een officiële verklaring van een persoon of organisatie, waarmee een gegeven wordt bekrachtigd.

cell organization
Een organisatie van het werk waarbij rondom elke stap in het productieproces een groep werknemers wordt gevormd (een cell) die dat gedeelte van de productie verzorgen.

cel-opstelling
Een productie opstelling waarbij werkstations gegroepeerd zijn aan de hand van de achtereenvolgende stappen die in het productieproces doorlopen worden om tot het eindproduct te komen. Dit in tegenstelling tot groepering waarbij gelijksoortige bewerkingen (bijvoorbeeld lassen) bij elkaar zijn gezet (de zogenaamde functionele layout).

ceres principes
Een uit tien punten bestaande richtlijn voor ondernemingen die ethisch en duurzaam willen ondernemen. Coalition for Environmentally Responsible Economies (Ceres) werd opgericht in 1989 door milieugroeperingen en institutionele beleggers, om samen te streven naar hogere standaarden voor milieuprestaties en informatievoorziening van ondernemingen.

cessie
Eigendomsoverdracht tot zekerheid: Eigendommen en vordering worden overgedragen aan de kredietverschaffer om als zekerheid te dienen dat de kredieten worden afgelost

CEO disease
Gedrag dat kan ontstaan zodra iemand aangetast wordt door de macht en het aanzien dat hij geniet. Symptomen zijn: geloven in eigen almacht, omringd door een hofhouding van ja-knikkers, en geen tegengeluiden kunnen verdragen.

centralisatie
Het beginsel om macht en verantwoordelijkheid in een punt in de organisatie (gewoonlijk in de top) te concentreren.

centraliseren
Het overhevelen van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van een lager hiërarchisch niveau naar een hoger.

centraal economisch plan
Het plan dat jaarlijks (april) wordt gepubliceerd door het Centraal Planbureau bevat een korte termijn voorspelling omtrent de economische ontwikkeling van ons land.

cellulair ontwerp
Het zodanig ontwerpen van een productieproces dat de productie kan plaatsvinden in zogenaamde cellen (kleine groepen medewerkers en machines) waarbij men visueel contact heeft en makkelijk met elkaar kan overleggen.

centrale ondernemingsraad
In grote bedrijven, die uit meerdere ondernemingen bestaan, kan naast de afzonderlijke ondernemingsraden een centrale ondernemingsraad worden ingesteld. Deze is samengesteld uit leden van de ondernemingsraden van de verschillende ondernemingen van het bedrijf. De instelling van een COR is verplicht indien de meerderheid van de betrokken ondernemingsraden dit wenst.

ceteris paribus
Letterlijk: bij gelijkblijvende omstandigheden. De term wordt gebruikt bij redeneringen rondom de gevolgen van veranderingen van een bepaalde omstandigheid, aannemende dat andere omstandigheden gelijkblijven. Voorbeeld: als ik meer ga verdienen, kan ik meer kopen, daarbij aannemende dat ondertussen de prijzen niet stijgen en de belastingen niet omhoog gaan

certificaat van nakoming
Officieel document waarin wordt verklaard dat een product of dienst voldoet aan gestelde voorwaarden.

certificerend orgaan
onafhankelijke instantie die bevoegd en bekwaam is tot het uitreiken van certificaten en het beheren van het achterliggende certificatiesysteem.

centrum voor werk en inkomen
Opvolger van de vroegere arbeidsbureaus met als voornaamste taken: arbeidsbemiddeling, uitkeringsaanvragen, ontslag- en tewerkstellingsvergunningen

centrale planning
Planning voor de hele organisatie die vanuit één centraal punt binnen de organisatie wordt gecoördineerd.

certificate of conformance
Schriftelijke verklaring van een aannemer, dat de door hem geleverde goederen en diensten in overeenstemming zijn met alle contractuele voorschriften.

centrale inkoop
Situatie waarbij alle inkoopactiviteiten van de organisatie door een daartoe aangewezen afdeling worden aangestuurd en afgewikkeld.

certain equivalent
Synoniem voor certainty equivalent.

censuur
Toezicht op voor publicatie bestemd materiaal met de mogelijkheid het te wijzigen of te verbieden.

certificate of non-collusion
Verklaring van de aanbieder dat hij zijn offerte onafhankelijk en uit vrije wil uitbrengt zonder hierover overleg te hebben gehad met andere aanbieders.

CF-stuk
Een effect zonder dividend- of couponblad. Het Centrum voor Fondsenadministratie betaalt een eventueel dividend uit aan banken/brokers. Op hun beurt zorgen deze voor de uitbetaling van het dividend aan de aandeelhouders. Door deze centrale afwikkeling hoeft de aandeelhouder geen coupons te knippen.

cgnitieve leertheorieen
Leertheorieen die hoe en waarom mensen leren, waarbij niet alleen gekeken wordt naar het gedrag tijdens het leerproces, maar ook naar de individuele factoren van de lerenden.

charter
(1) Een document, waarin wordt beschreven wat het doel en de organisatorische positie is van een team en wat de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn van het team. (b.v. projectcharter). (2) Incidenteel transport dat speciaal voor een bepaalde groep of partij wordt georganiseerd.

chronische aandoening
Aandoeningen met een relatief lange ziekteduur, waarbij volledig herstel niet te verwachten is.

cheshire etiketten
Adresstickers die niet zijn voorzien van een plakkant.

Chanakya
Chanakya was in zijn tijd (350-283 voor Christus) wegbereider, adviseur en eerste minister van de keizer van India. Hij wordt wel beschouwd als de eerste econoom ter wereld. Het geschrift Arthashastra dat handelt over onderwerpen op het vlak van economie, staatsinrichting en management wordt aan hem toegeschreven.

charismatisch leiderschap
Charismatisch leiderschap is een manier van leiden, gebaseerd op het persoonlijk overwicht van de leider. De leider wordt gevolgd vanwege zijn charisma.

change control board
Commissie die is ingesteld om te beslissen over wijzigingsverzoeken ten aanzien van een goedgekeurd project.

chunks
De bouwstenen waaruit een product wordt opgebouwd. Elke chunk (module) is gemaakt van onderdelen die niet scheidbaar zijn

channel expansion
De channel expansion theory (CET) is ontwikkeld door Carlson & Zmud (1999) en beschrijft dat mediarijkheid ook wordt beïnvloed door de sociale context van de technologie. Percepties ten aanzien van media veranderen indien gebruikers een medium (kanaal) langere tijd gebruiken en indien anderen het medium gebruiken. Volgens Carlson & Zmud (1999) beïnvloeden vier factoren de perceptie ten aanzien van de rijkheid van een medium: ervaring met een medium, ervaring met het onderwerp van het bericht, ervaring met de organisatorische context en ervaring met andere communicatiedeelnemers. Als communicatiedeelnemers relevante ervaring opdoen, kunnen zij zogenaamde 'knowledge bases' ontwikkelen, die gebruikt kunnen worden om 'rijke' berichten effectiever te decoderen (Carlson & Zmud, 1999). Indien een gebruiker dus meer ervaring opdoet met een bepaald medium en meer kennis ontwikkelt, is deze beter in staat om 'rijke' ontvangen berichten te interpreteren. Zodoende kan men participeren in rijke communicatie met behulp van dit bepaalde medium. Dit medium wordt dan door de communicatiedeelnemers steeds rijker beoordeeld (Carlson & Zmud, 1999). Volgens CET is het ook mogelijk dat communicatiedeelnemers deze 'knowledge base' niet ontwikkelen, ongeacht de ervaring die zij hebben met het medium. Zij zijn dan niet in staat om deel te nemen aan 'rijke' communicatie via dit medium en hun percepties ten aanzien van rijkheid van dit medium zullen stabiel zijn. Deze communicatiedeelnemers zijn niet in staat om 'rijke' boodschappen te interpreteren en gebruiken een medium niet voor steeds 'rijkere' berichten....

chaostheorie
De chaostheorie is de populaire benaming voor het gebied binnen de wiskunde dat het gedrag van bepaalde dynamische systemen onderzoekt.

checklist selectietechniek
De checklist is de meest objectieve selectietechniek. Deze techniek wordt gebruikt bij het selecteren van productideeën voor een probleem gesteld via de checklistmethode (in essentie een probleemdefinitietechniek) voor gesloten problemen. De checklist opgesteld tijdens de probleemdefinitie wordt opnieuw gebruikt om de mogelijke oplossingen te toetsen aan de probleemstelling.

channel power
De mogelijkheid voor een of meer van de deelnemers aan een marketingkanaal om hun wil op te leggen aan de anderen

channel cooperation
De samenwerking tussen alle betrokken partijen om een kanaal tot stand te brengen dat toegevoegde waarde levert voor de consumenten en concurrentievoordeel voor de deelnemers

channel partnering
De samenwerking tussen alle betrokken partijen om een kanaal tot stand te brengen dat toegevogde waarde levert voor de consumenten en concurrentievoordeel voor de deelnemers

changeover time
De tijd die nodig is om een productielijn/machine aan te passen aan een nieuwe bewerking.

chronobiology
De wetenschapsafdelingen die zich bezighouden met de bestudering van bioritmes.

Chinese muren
Denkbeeldige scheidingswanden tussen diverse afdelingen van financiële instellingen (vooral banken). Op de grond van deze Chinese muren moet voorkomen worden dat de koersgevoelige informatie te vroeg bij bepaalde afdelingen terechtkomt. Zo mag bijvoorbeeld een verkoopadvies van een afdeling aandelenonderzoek niet eerder bij de afdeling aandelenhandel van een bank terechtkomen dan bij andere partijen buiten de bank.

checklistmethode
Deze probleemdefinitietechniek wordt gebruikt bij het beschrijven van gesloten problemen. Voordat wordt begonnen met de ideegeneratie, wordt een checklist opgesteld van eisen, functies en randvoorwaarden waaraan de oplossing zal moeten voldoen. Zo wordt een strikte afbakening van de probleemdefinitie verkregen. Later, in de evaluatiefase, zal de checklist opnieuw gebruikt worden om de mogelijke oplossingen te toetsen aan de probleemstelling.

chairman's brief
Document dat door de secretaris wordt gemaakt voor de voorzitter, aan de hand waarvan deze laatste zich kan voorbereiden op de vergadering.

Chicago school
Economische stroming, die uitgaan van de evenwicht herstellende kracht van het marktmechanisme en op grond daarvan voorstander zijn van zo gering mogelijke overheidsinmenging.

challenge and response
Een authentificatiemethode waarbij iemand zijn gebruikersnaam en wachtwoord moet ingeven, waarop het systeem reageert door een opdracht te geven. Als die opdracht goed wordt vervuld krijgt men toegang tot het systeem.

chaku-chaku
Een begrip in lean manufactoring: een productiecel of -lijn waarbij werkstukken zonder wachtrij van de ene werkplak naar de volgende gaan.

charette
Een charette is een openbare, interactieve ontwerpsessie ten behoeve van een wijk of een stad. Bewoners, ondernemers, ontwerpers en andere direct betrokkenen maken samen een ontwerp. De ervaringskennis van bewoners/gebruikers krijgt een volwaardige plaats naast de professionele kennis van politici, ambtenaren en stedenbouwkundigen.

channel captain
Een deelnemer aan de keten die zeggenschap heeft over andere deelnemers aan kanaalactiviteiten

check sheet
Een eenvoudig instrument voor kwaliteitsbeheersing, bestaande uit een lijst met items/voorvallen. Elke keer dat een item/voorval optreedt wordt dat aangegeven op de lijst.

chasseur
Een functionaris belast met het chasseren.

chi-kwadraattoets
Een kwaliteitstest die de veronderstelling meet dat de distributiekenmerken van een reeks gegevens redelijk is (= is overeenkomend met de verwachtingen).

cherry picking
Een manier van selecteren door alleen het beste of het meest waardevolle te kiezen.

chastity bond
Een obligatie die onmiddellijk opeisbaar is ingeval er sprake is van een vijandige overname.

chronologie
Een overzicht van gebeurtenissen gerangschikt op tijdsvolgorde.

charisma
Een persoonlijkheidskenmerk dat ook wel eens wordt omschreven als 'uitstraling'. Uitgestraald wordt dan de indruk dat de persoon in kwestie sympathiek, competent, betrouwbaar en succesvol is. Charisma is een handige eigenschap voor een leider die geaccepteerd en gevolgd wil worden.

check process
Een simpel onderzoek waarmee kan worden vastgesteld of een proces volgens plan is verlopen.

chronisch tekort
Een tekort dat langdurig van aard is.

checkpoint
Een 'time driven' beoordeling van de voortgang op teamniveau.

chaos
Een toestand waarin geen orde lijkt te bestaan.

check out
Een uitgang bij een winkelbedrijf waar aankopen afgerekend kunnen worden.

checkpointrapport
Een verslag van de informatie die is verzameld tijdens een checkpoint. Het wordt door een team overhandigd aan de Project Manager en het bevat rapportagegegevens zoals vastgelegd in het Work Package.

chief operating officer
Functionaris die verantwoordelijk is voor de dagelijkse gang van zaken binnen en organisatie.

chief content officer
Functionaris die verantwoordelijk is voor de inhoud van een publicatie of een website.

chief visionary officer
Functionaris die verantwoordelijk is voor de strategie-afdeling van een organisatie.

chief knowledge officer
Functionaris die verantwoordelijk is voor het kennismanagement binnen een organisatie.

chief risk officer
Functionaris die verantwoordelijk is voor het risicobeleid van een organisatie.

checks & balances
Geheel van regels en voorzieningen binnen een organisatie of proces waardoor het geheel harmonieus en evenwichtig kan functioneren met oog voor alle betrokken belangen

chronological filing
Het sorteren en opslaan van documenten en bestanden op tijdsvolgorde, zoals datum ontvangen, datum gemaakt, e.d..

chasseren en inspectie
Het volgen van een bestelling met de bedoeling zeker te stellen dat er tijdig en volgens specificatie wordt geleverd

channel control
Hiervan is sprake wanneer een van de kanaaldeelnemers het gedrag van de anderen kan beïnvloeden en sturen

charismatisch leider
Iemand die invloed heeft op anderen en door hen als leider wordt geaccepteerd, niet zozeer op basis van zijn positie, maar met name op basis van zijn persoonlijke eigenschappen.

chartaal geld
Munten en bankbiljetten

charismatisch model van de organisatie
Organisatiemodel dat wordt gekenmerkt door een sterke leider aan de top.

chipkaart
Plastic kaartje (formaat visitekaartje) die een chip bevat voor dataopslag.

chase strategy
Productiestrategie bij seizoensgebonden vraag: men houdt bij deze strategie de voorraad laag en brengt de productiecapaciteit in lijn met de vraag.

character merchandising
Promotie met inzet van bekende personen.

chatten
Synchroon communiceren via de computer. In een zogenaamde chatbox kunnen gelijktijdig meerdere mensen communiceren. Het communiceren verloopt geheel via tekst. Een deelnemer typt een vraag of opmerking, drukt op Enter en zijn/haar bijdrage wordt voor elke deelnemer zichtbaar. Men kan een vraag stellen maar ook antwoord geven op een vraag die op dat moment gesteld wordt. Chat kent zijn eigen 'turbo-taal' via specifieke karakterisering voor uitdrukkingen van taal en emotie.

change theory
Theorieën met betrekking tot veranderingen in organisaties. Bekende theorieën zijn die van Lewin (three-step change theory, Lippitt (Phases of change theory) en de theorieën van Prochaska and DiClemente.

chemische technologie
Toegepaste chemie, waarbij het accent ligt op het ontwikkelen en verbeteren van productiemethoden en-installaties voor nuttige producten. Aandacht gericht op de technische of materiaalkundige aspecten van productieproces en-product. Daarnaast houdt men zich bezig met de verbetering van de bedrijfszekerheid en doelmatigheid van chemische installaties.

change in scope
Verandering van de doelstellingen, planningen of randvoorwaarden van een project, waardoor er afwijkingen ontstaan met hetgeen oorspronkelijk is afgesproken.

chronologische volgorde
Volgorde op basis van het verloop van de tijd.

challenge stressors
Vormen van stress die een positieve uitwerking hebben op motivatie en prestaties.

chain stores
Winkels die deel uitmaken van een winkelketen

chinese muur
Zeer ontoegankelijke bedrijfsonderdelen die zich als het ware verschanst hebben achter een muur van obstakels

circulatiebank
Bankinstelling die wettelijk bevoegd is bankbiljetten uit te geven en in omloop te brengen.

circadian rhythm
Bioritme met een cyclus van een dag.

circulaire economie
De circulaire economie is een economisch systeem dat bedoeld is om herbruikbaarheid van producten en grondstoffen te maximaliseren en waardevernietiging te minimaliseren. Anders dan in het huidige lineaire systeem, waarin grondstoffen worden omgezet in producten die aan het einde van hun levensduur worden vernietigd.

circulaire
Een brief met een standaardtekst die aan verschillende personen wordt toegestuurd.