MijnQuiz - Huiswerk geschiedenis

Categorie: Geschiedenis en volkskunde
Datum & Land: 25/11/2024, Nederland
Woorden: 2097

Gouw
Het gebied dat een leenman leende van zijn leenheer in het leenstelsel

Graaf
machthebber over een gebied in een middeleeuws rijk

Graafschap
Aaneengesloten gebied dat in de twaalfde eeuw in het tegenwoordige nederland ontstond onder leiding van graven

Grafische kunst
tekenkunst

Grammofoon
instrument waarmee geluid wordt weergegeven dat op een plaat is vastgelegd

Granvelle
belangrijkste vertrouwens man van Filips II, had veel kerkelijke en bestuurlijke functies

Great Society
Plan van president Johnson om de New Deal en de Fair Deal uit te breiden en de armoede te bestrijden.

Gregorius VII
Paus die in 1075 bepaalt dat alleen de paus bisschoppen mag benoemen. Dit vormt het begin van de investituurstrijd

Griekse cultuur
de gewoontes en gebruiken van de Grieken, zoals hun beelden en gebouwen, hun verhalen over de godenwereld en hun wetenschap

Griekse goden
de Grieken geloofden dat de goden hun leven en dood bepaalden en de hele wereld bestuurden met hun natuurkrachten. de Griekse goden vormden 1 grote familie

Grondadel
Adel in Athene die de meeste grond bezit en daardoor grote politieke macht kan uitoefenen.

Grondrechten
Rechten van de burgers van een land zoals die zijn opgenomen in de grondwet, bijvoorbeeld recht op vrijheid van geloof of vrijheid van meningsuiting.

Grondstoffen
onbewerkte, ruwe materialen waar producten van gemaakt kunnen worden, zijn meestal rechtstreeks afkomstig uit de landbouw of mijnbouw

Grondwet
Belangrijkste wet, waar andere wetten op zijn gebaseerd. In deze wet staan de belangrijkste rechten en plichten van burgers en overheid. Daarnaast staat in de grondwet hoe Nederland is ingericht en wat de taken zijn van de centrale overheid, de provincies en de gemeenten.

Grootgrondbezitter
iemand die veel grond bezit en daardoor erg rijk en machtig is

Grootmacht
Staat of rijk met veel macht buiten de landsgrenzen.

Grote depressie
economische wereldcrisis tijdens de jaren dertig van de twintigste eeuw

Grote oorlog
eerste wereldoorlog

Grote sprong voorwaarts
chinees vijfjarenplan van 1958, waarbij boeren en arbeiders moesten samenwerken in collectieve boerderijen en fabrieken om de landbouw- en industrieproductie te verbeteren

Grote Terreur
In de jaren 1935-1938 werden door Stalin echte en vermeende tegenstander verdacht gemaakte opgepakt, veroordeeld en ten slotte gedood of in werkkampen (Goelagarchipel) geplaatst.

Grote volksverhuizing
Het binnendringen van verschillende volken uit noord-oost Europa in het Romeinse Rijk in de 4e t/m 6e eeuw na Chr.

Gsm
global system for mobile communications, wereldwijde standaard voor mobiele telefoons vanaf 1991

Guerrilla
(Spaans voor kleine oorlog) oorlog met kleine strijdgroepen die zich onder de bevolking verschuilen en toeslaan met aanslagen en andere kleine aanvallen

Guerrillastrijd
militaire operaties van ongeregelde strijdkrachten

Guillotin
Franse arts, hij heeft de guillotine uitgevonden

Guillotine
valbijl waarmee executies werden uitgevoerd

Guldensporenslag
slag bij Kortrijk in 1302. In die slag versloegen de Vlamingen het ridder leger van de Franse koning.

Habsburgse dynastie
Familie waartoe Karel V en Filips II behoorden en die lange tijd grote delen van Europa bestuurde.

Hadj
pelgrimstocht naar mekka die iedere moslim minstens 1x in zijn leven moet maken

Hagana
zionistisch-militante strijdgroep, opgericht in 1920 om Joodse kolonisten in het Britse mandaatgebied Palestina te beschermen. voorloper van het Israëlische leger

Hagenpreek
preek voor protestanten, die in de openlucht werd gehouden omdat zijn nog geen eigen kerkgebouwen bezaten en met het oog op de veiligheid.

Hagenpreken
illegale preken voor protestanten in de buitenlucht.

Hamer en sikkel
Symbolen van de Sovjet-Unie. De hamer staat voor de arbeiders en de sikkel voor de boeren.

Handel
het kopen en verkopen van producten. Het is de drijvende kracht van steden vanaf het jaar 1000

Handel in natura
het ruilen van goederen zonder dat daar geld bij te pas komt.

Handelsbalans
verhouding tussen de waarde van uitvoer en invoer van een land

Handelscontract
Handel binnen de stadstaat (lokaal), tussen stadstaten (regionaal) of met beschavingen buiten Hellas (internationaal).

Handelselite
Rijk geworden soldaten en scheepsbemanning.

Handelsfactorijen
Versterkt steunpunt voor de handel van bijvoorbeeld VOC en WIC

Handelsgewas
landbouwproduct dat op grote schaal verbouwd wordt, is bedoeld om op de markt te verhandelen en niet voor eigen gebruik op de boerderij

Handelsgewassen
producten die speciaal voor de handel verbouwd worden, zoals kruidnagel in Indonesië.

Handelskapitaal
economisch systeem waarbij een deel van de winst weer in de onderneming wordt herinvesteert

Handelskapitalise
economisch systeem waarin ondernemers zich bezighouden met handel en nijverheid, waarbij een deel van de winst naar hun onderneming gaat

Handelskapitalisme
de eerste vorm van kapitalisme, waarbij de winst door middel van de handel gemaakt werd. (ontstond in de Late Middeleeuwen (rond 1400)). Werkgevers waren vooral kooplieden die via huisnijverheid producten lieten maken.

Handelskapitalisten
Kooplieden kochten producten op en verkochten deze door met winst, deze winsten investeerden zij.

Handelskolonie
Kolonie die voornamelijk bedoeld is voor het goed verlopen van de handel. Een handelskolonie is meestal klein

Handelsmonopolie
het alleenrecht om te handelen in een bepaald product, zoals de VOC dat had in Indonesië op specerijen.

Handelspost
Plaats in het buitenland (of in een kolonie) waar handel wordt gedreven met vreemde volkeren.

Handelsstad
Een stad waarin handel het voornaamste middel van bestaan is.

Handelstad
stad waarin handel het voornaamste middel van bestaan is

Hangende tuinen
Aangelegd door Nebukadnezar op de terrassen en daken van het koninklijk paleis in Babylon.

Hanze
een samenwerkingsverband van een groep kooplieden uit de middeleeuwen die in hetzelfde product handelde in verschillende steden

Harmoniemodel
Politiek van de vakbeweging waarbij ervan wordt uitgegaan dat het meest kan worden bereikt door zoveel mogelijk gebruik te maken van onderhandelingen en zo weinig mogelijk van stakingen als middel om druk uit te oefenen op de werkgevers.

Hedsjra
De vlucht van Mohammed van Mekka naar Medina in 622: het begin van de islamitische jaartelling.

Heerlijke rechten
speciale rechten van edelen

Heerschappij
bestuur, regering

Hefaistos
God van smeedkunst en vuur

Hegemonie
Heerschappij van de ene (stad)staat over de andere.

Heiden
Persoon die niet het juist geachte geloof heeft (bijv. niet-christenen in de ogen van christenen)

Heidendom
Een afgodendienst. Met heidendom worden ook wel de heidense volkeren bedoeld.

Heidenen
iemand die volgens moslims of christenen niet de ware godsdienst aanhangt

Heidens
Volgens de gebruiken van de heidenen, mensen die niet het christelijk geloof aanhangen.

Heilig land
Palestina , het land waar Jezus heeft geleefd

Heilig Roomse Rijk
Duits rijk dat ontstaat in de Middeleeuwen en bestaat tot 1806

Heilige
Persoon die van de rooms-katholieke kerk vereerd mag worden vanwege goede daden en/of wonderen. Je kunt een heilige in de kunst herkennen aan een aureool rond het hoofd en/of een palmtak in de hand

Heilige land
Palestina, het land dat volgens de Bijbel door god aan het volk van Israël was beloofd.

Heilige oorlog
uit naam van Allah ten strijde trekken

Heim ins Reich
Hitlers politiek om alle Duitstaligen in het Duitse rijk te verenigen

Heks
man of vrouw die volgens de kerk met de duivel samenwerkt

Hel
plaats waar men na de dood na een slecht leven heen kan moeten om voor straf pijn en lijden te ondergaan

Heliocentrisme
de zon is het middelpunt en de aarde draait eromheen

Hellas
Benaming voor het klassieke Griekenland met zijn kolonies.

Helleens
Afkomstig van Hellas.

Hellenen
Zo noemden de Grieken zichzelf

Hellenisering
Vergrieksing, Griekse beïnvloeding.

Hellenisme
de sterk door de grieken beïnvloede mengcultuur in de gebieden rondom het oosten van de middellandse zee en het Midden-Oosten in de periode vaaf de dood van Alexander de grote (323 v.chr) tot de romeinse verovering van egypte (30 v.chr)

Heloot
Oorspronkelijke inwoner van Sparta, in de slavernij gedwongen en onderworpen aan de staat.

Hemel
plaats waar volgens gelovigen God en gestorven gelovigen verblijven

Hendrik IV
Keizer die zich verzet tegen Gregorius VII en geëxcommuniceerd wordt. Hij moet de paus om vergeving smeken.

Hendrik IV van Navarra
Koning van Frankrijk die in 1598 het Edict van Nantes afkondigt waardoor er in Frankrijk godsdienstvrijheid kwam. Oorspronkelijk was hij hugenoot, maar bekeerde zich tot het katholicisme om koning van Frankrijk te mogen worden.

Hera
echtgenote van Zeus, godin van het huwelijk

Heraldiek
wetenschap die zich bezig houdt met wapens, zoals van families

Heren XVII
zeventien heren die de VOC bestuurden

Herendienst
onbetaalbaar werk dat gedaan moet worden voor een heer

Herendiensten
Werkzaamheden die horigen voor hun domeinheer moesten verrichten bovenop het werk op het land

Hernán Cortès
Spaanse conquistador die het Aztekenrijk veroverde.

Herodotus
geschiedenis systematisch onderzoeken

Herstelbetalingen
een vergoeding (in geld en goederen) voor geleden oorlogsschade

Hertog
hoge edelman, bestuurder van een graafschap, een gebied dat belangrijker is dan een graafschap

Hertogdom
gebied onder leiding van een hertog

Hervormer
iemand die kritiek had op de kerk en deze wilde veranderen (hervormen).

Hervormers
critici van de katholieke kerk die zich afscheidden en een eigen kerk begonnen

Hervorming
Beweging in de 16e eeuw die terug wilde naar de basis van het christendom omdat de Kerk te veel was afgedwaald van de bedoelingen van Jezus. Doordat de Hervormers zich afsplitsten van de Roomse Kerk ontstond het protestantisme.

Hervorming;Reformatie
beweging in de 16e eeuw die de rooms-katholieke kerk wilde veranderen, waarbij een splitsing in de kerk ontstond.

Het Communistisch Manifest
pamflet dat Karl Marx in 1848 in Brussel schreef

Hetrogene
van ongelijke samenstelling

Hezbollah
lett.: partij van God. sjiitisch-fundamentalistische strijdgroep die streefde naar vestiging van een sjiitische staat in Libanon en naar de vernietiging van de staat israël. in de Syrische burgeroorlog vocht zij aan de kant van assad

Hiërarchie
rangorde

Hiernamaals
plaats waar mensen na de dood verder leven

Hiërogliefen
het schrift van de oude Egyptenaren