MijnQuiz - Huiswerk geschiedenis

Categorie: Geschiedenis en volkskunde
Datum & Land: 25/11/2024, Nederland
Woorden: 2097

Klassieke grondrechten
vrijheidsrechten. geeft burgers bescherming tegen oneerlijke behandeling van de overheid of andere burgers

Klassieke oudheid
tijd waarin de grieken en de Romeinen erg belangrijk waren

Klassieke vormentaal
manier van uitdrukken in vormen (= uitbeelden, vormgeven) door de Grieken en de Romeinen

Kleisthenes
Voerde de democratie in Athene in

Klooster
gebouw waarin monniken of nonnen afgescheiden van de samenleving leven en een godsdienstig leven leiden

Kluizenaar
Een strenggelovige die in afzondering leeft.

KNIL
Koninklijk Nederlands-Indisch Leger

Knuffeldier
poeslief

Koelakken
rijke boeren, communistische scheldnaam voor boeren die niet meewerkten aan collectivisatie

Koepel van de rots
moskee in Jeruzalem een van de belangrijkste in de wereld

Koffiehuizen
Soort café waar mannen de politiek en ideeën van de Verlichting bespraken.

Kolchoz
groot landbouw bedrijf waarop boeren samenwerkten en tegen vaste prijzen moesten leveren aan de staat

Kolonie
gebied dat door een ver ander land wordt bestuurd en van zijn rijkdommen wordt ontdaan.

Koloniën
Gebieden van een Griekse stadstaat buiten Griekenland

Kolonisatie
vestiging van een groep mensen uit een ander land.

Komedie
toneel met politieke grappen

Koning
Hoogste bestuurder van een staat (Koninkrijk)

Koningschap
manier van besturen waarbij erfelijk bepaald is wie de hoogste bestuurder wordt, doordat deze steeds uit dezelfde familie komt

Koninklijk Nederlands-Indisch leger
KNIL

Koninkrijk
Land met als staatshoofd een koning of koningin

Koninkrijk der Nederlanden
Nederland werd in 1815 een koninkrijk bestaande uit het huidige Nederland en België. In 1830 scheidde België zich af.

Koopman-koning
bijnaam van koning Willem 1

Koran
Het heilige boek van de moslims met daarin uitspraken van Allah

Korea-oorlog
Oorlog tussen Noord-Korea (gesteund door China en de Sovjetunie) en Zuid-Korea (gesteund door de VS).

Korinthische zuil
zuil met slanke vorm, uitgebreid voetstuik en acanthusbladvormig kapiteel.

Koude Oorlog
Periode van vijandschap (1945-1990) tussen het kapitalistische Westen en het communistische Oosten, waarin het nooit echt tot een échte oorlog tussen de grootmachten (de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie) kwam.

Kraakbeweging
Groepen die zonder toestemming leegstaande panden in gebruik nemen.

Kraft durch fruede
nationaal-socialistische organisaties die voor ontspanning zorgde voor de Duitsers in het derde rijk

Krediet
lening

Kredietcrisis
wereldwijde economische crisis vanaf 2008

Kremlin
Het Russische regeringscentrum in Moskou. Het bevindt zich in de middeleeuwse stadskern van Moskou en is ommuurd.

Kretenzisch
Van of uit Kreta.

Krijgsgevangene
iemand die in een oorlog is gevangen door een vijand

Krijgsgevangenen
militair die in een oorlog door de vijand gevangen is genomen

Krijgsheer
lokale machthebber die via oorlogen zijn gebied probeert te vergroten

Krijgsman
iemand die in zijn levensonderhoud voorziet door te vechten

Kroniek
Verhaal dat gebeurtenissen chronologisch beschrijft.

Kroon
de macht die door de koning en zijn ambtenaren wordt uitgeoefend.

Kruisraketten
bommen die, soms met een nucleaire lading, over grote afstand hun doel konden bereiken. In de jaren tachtig was de kans reëel dat er kruisraketten in nederland werden geplaatst

Kruistocht
Gewapende tocht met name naar de gebieden aan de oostkust van de Middellandse Zee (het Heilig Land) met de bedoeling dit in naam van God te veroveren. Voor de christenen gold dit als een heilige oorlog.

Kruistochten
de militaire tochten die tussen 1096 en 1270 werden georganiseerd naar het heilige land. De deelnemers droegen een kruis op hun kleding

Ku Klux Klan
Geheime organisatie van blanken die vanaf 1865 de zwarte bevolking en activisten voor zwarte burgerrechten terroriseerde.

Kunst
het maken van mooie dingen

KVP
katholieke volkspartij, voortgekomen uit de RKSP en opgericht in 1946

Laatste oordeel
volgens de bijbel het oordeel van god of iemand naar de hemel mag of niet

Land voor vrede
het uitganspunt voor de pogingen tot vrede tussen israël zijn Arabische buurtstaten en de palestijnen: israël zou bereid moeten zijn om land af te staan (veroverd in 1967), in ruil voor erkenning en een vreedzame regeling

Landbouw
een middel van bestaan waarbij je leeft van de gewassen die je verbouwd op de akkers en dieren die je fokt

Landbouw revolutie
verandering van JV- samenleving naar landbouwsamenleving

Landbouw sector
een deel van de economie dat zich met landbouw bezig houdt.

Landbouwoverschot
Oogst die een boer zelf niet nodig heeft en dat verhandeld kan worden

Landbouwrevolutie
ingrijpende verandering waarbij mensen overgaan van een samenleving van jagers-verzamelaar naar een landbouwsamenleving {synoniem: agrarische revolutie}

Landbouwsamenleving
samenleving waarin de landbouw het overheersende middel van bestaan is en waarin steden met handel en ambachten vrijwel niet voorkomen

Landbouwsector
het deel van de economie dat zich met landbouw bezighoudt

Landengte
Smalle strook land die het vasteland verbindt met een schiereiland of een ander vast land.

Landoogd
de persoon die namens de koning het land bestuurd

Landsadvocaat
Belangrijkste ambtenaar in dienst van de Staten van Holland. Hierdoor in de praktijk de belangrijkste politieke bestuurder van de Republiek.

Landsheer
Vorst of hoogste machthebber van een land of gewest. De landsheer kon ook de vorst zijn van verschillende gebieden tegelijk. In die verschillende gebieden kon hij verschillende titels hebben, bijvoorbeeld koning, graaf of hertog.

Landvoogd
vervanger van de landsheer, verantwoordelijk voor het bestuur van alle gewesten in de Nederlanden.

Landvoogdes
vervanger van de landsheer, verantwoordelijk voor alle gewesten in de nederlanden

Late middeleeuwen
de middeleeuwen (500/1500) was verdeelt vanaf de 11e eeuw. Dus van 1100 tot 1500

Latifundia
grote landbouwbedrijven waarop slaven werkten.

Latijn
taal van de Romeinen

Latrelatie
seksuele relatie waarbij de partners niet getrouwd zijn en op zichzelf blijven wonen

Lebensraum
gebieden in Oost-Europa die de Duitsers volgens de nazi's nodig hadden om te leven

Leefomstandigheden
de omstandigheden waaronder mensen wonen en werken.

Leefruimte
rechten dat de Duitsers dachten te hebben op het veroveren van nieuw grondgebied in oost-europa

Leeghwater
onder zijn leiding wordt in 1612 de Beemster met molens drooggemaakt

Leek
1. iemand die niet tot de geestelijkheid behoort 2. iemand die geen deskundige is

Leen
een stuk grond dat de leenman mag gebruiken om van te leven maar dat eigendom blijft van de leenheer

Leenman
vazal, edelman die een gebied bestuurd in opdracht van een vorst of hogere edelman aan wie hij door een eed van trouw is gebonden.

Leerplichtwet
Wet uit 1901 die verplichte dat kinderen tussen de zes en twaalf jaar naar school gaan.

Legende
wonderlijk verhaal, vaak over een held.

Legioenen
Romeinse legerafdeling

Leif Erikson
viking die amerika heeft ontdekt en daar een koloni heeft gesticht, leefde in het jaar 1000

Leken
gelovige die niet tot de geestelijke horen

Lend Lease Act
Amerikaanse Wet die het mogelijk maakte oorlogsmaterieel te lenen aan de oorlogvoerende geallieerde mogendheden.

Lenin
Leider van de bolsjewieken. Vanaf 1922 leider van de Sovjet-Unie tot zijn dood in 1924. Werkelijke naam: Vladimir Iljitsj Oeljanov.

Leonardo da Vinci
Het voorbeeld van de homo universalis uit de renaissance: een mens die op alle delen van de wetenschappen en de kunsten ontwikkeld is. Ca. 1500.

Lex Hortensia
Wet die de instelling van het plebisciet bepaalt (287 v.C.).

Liberaal
aanhanger van het liberalisme, de politiek-maatschappelijke stroming die streeft naar meer vrijheid

Liberalen
Groep mensen die meer vrijheid willen. Ze vinden dat de overheid zich zo weinig mogelijk met de samenleving moet bemoeien, zeker niet op economisch gebied. De koning moet minder macht krijgen en het kiesrecht moet worden uitgebreid

Liberalisering
De overheid stelt zich tot doel om in de samenleving en economie minder te willen regelen en meer aan het initiatief van de burgers en de bedrijven over te laten, waarbij ‘vrije markt’ en ‘concurrentie’ sleutelbegrippen zijn.

Liberalisme
Het liberalisme valt te verdelen in het economisch liberalisme en politiek liberalisme. Het liberalisme stelt de vrijheid voorop (liber = vrij)

Lidstaat
land dat lid is van een internationale organisatie

Liefdadigheid
het vrijwillig helpen van mensen in nood met geld of goederen.

Lijn van Tordesillas
de paus trekt een lijn ten westen van de kaapverdische eilanden en zo weer rond de aarde, verdeelde de wereld in een spaans en een portugees deel

Likoed
conservatief-liberale partij in israël met radicaal-zionistische wortels. sinds 1977 is likoed meestal regeringspartij (peremiers: begin, shamir, sharon, netanyahu). de partij bevordert de bouw van joodse nederzettingen in de bezette gebieden

Limes
De grens van het Romeinse Rijk. Het bewakingssysteem bestond uit een wal met droge grachten ervoor met wachttorens en kleine legerkampen.

Lingua Franca
Toonaangevende omgangstaal (in het handelsverkeer).

Links
(in de politiek) vooruitstrevend, benadrukt het belang van sociale gelijkheid

Liverpool
een belangrijke havenstad aan de Engelse westkust

Lloyd George
Premier van Engeland. Wilde dat in het Verdrag van Versailles vooral de economische macht van Duitsland beteugeld werd.

Locke
Engelse verlichter. Bedenker van de ideeën •Tabula rasa: de mens is bij zijn geboorte een onbeschreven blad. Het karakter wordt daarom gevormd door de ervaringen van het leven. De juiste ervaringen en kennis zullen leiden tot een verlicht denkende en handelende mens.• Contracttheorie: macht is niet van God afkomstig, maar van het volk. Het volk geeft de macht in de vorm van een contract aan de leider: de leider belooft bescherming in ruil voor gehoorzaamheid. Als de leider zich niet aan dit contract houdt, mag het volk een andere leider aanwijzen.

Lodewijk XIV
Absoluut vorst van Frankrijk in de zeventiende eeuw: de Zonnekoning

Lodewijk XVI
Laatste Franse koning die in 1793 ter dood werd gebracht onder de guillotine.

Loopgraaf
Een soort geul of gang in de grond die soldaten beschermt tegen vijandelijk vuur. Wanneer de loopgraaf langere tijd bezet is, en zeker tijdens een volledige loopgravenoorlog, worden de loopgraven continu door de soldaten uitgebouwd en kunnen zowel de loopgraven zelf als hun loop zeer complex worden.

Loopgraven
linies gevormd door uitgegraven greppels waarin soldaten bescherming zochten tegen vijandelijk vuur (machinegeweren en granaten).

Lopende band
Productiemethode in een fabriek waarbij de te maken producten op een band langs de werknemers worden geleid. Iedere arbeider moet een bepaalde handeling verrichten aan het product (zie: arbeidsdeling)

Lopgravenoorlog
een manier van oorlog voeren waarbij leger zich ingraven in een stelsel van manshoge gangen om beter beschermd te zijn tegen vijandelijk vuur

Lutheraan
volgeling van Luther, een monnik die protesteerde tegen fouten in de kerk. Volgens Luther moest een vorst de baas van de kerk zijn en niet de paus.