J. van der Wijk - Woordenboek juridische terminologie en politiejargon

Categorie: Juridisch > juridische terminologie en politiejargon
Datum & Land: 06/07/2011, NL
Woorden: 1556

Centrale Raad
CRvA.

Cederen
Het doen van cessie.

Cedent
Hij die cessie verricht; iets overdraagt. Zie ook Cessionaris.

Cessionaris
Degene aan wie cessie wordt gedaan. Zie ook Cedent.

Cessie
Overdracht van een vordering op naam; vervanging van de schuldeiser. Dit geschiedt door een akte van cessie. Zie ook Cedent en Cessionaris.

Chemische castratie
Groot woord voor medicamenteuze behandeling om de seksuele driften te onderdrukken. Wordt op basis van vrijwilligheid al jaren gebruikt bij de behandeling van daders van zedenmisdrijven, onder meer in TBS-klinieken. Zie ook Androcur 50.

Chantage
Afdreiging.

Civiele actie
Rechtsvordering waardoor een civielrechtelijk proces wordt begonnen.

Civiel
Burgerlijk.

CIV
Centraal Inschrijvingsbureau Vreemdelingenzaken te Haarlem

CID
Criminele Inlichtingendienst. Politie-organisatie die onder meer als taken heeft de actieve inwinning van inlichtingen omtrent opererende criminelen, verkenning in de criminele milieus, observatie van bepaalde criminelen en analyseren van bepaalde gegevens. Zie ook NCID en RCID.

Civielrechtelijk
Burgerrechtelijk; privaatrechtelijk.

Civiele verbintenis
Verbintenis met rechtsvordering, vatbaar voor schuldvergelijking en schuldvernieuwing.

Civiele partij
(s). Beledigde partij.

CJIB
Centraal Justitieel Incassobureau.

Cliënt volgsysteem
Databank van personen die een strafbaar feit hebben gepleegd. In het geval van een first offender zorgt de verbaliserende politieman ervoor dat de persoon in de databank wordt opgenomen. Dankzij deze databank heeft bijvoorbeeld de politie in Groningen direct inzage in de delicten van een verdachte die afkomstig is uit Maastricht

CMT
Centraal Medisch Tuchtcollege

CMK
Centrale meldkamer.

Corruptie
Het als ambtenaar misbruik maken van bevoegdheden, teneinde persoonlijk voordeel (winstbejag) te behalen. Het begrip `voordeel' moet hierbij zeer ruim worden geïnterpreteerd, dus niet alleen op geld worden betrokken. Zie ook Graseter en Vleeseter.

Corpus delicti
(l). Het voorwerp waarmee een delict is begaan.

Corpus
(l). Lichaam. Ook het lichaam van een wettekst

Conventie
Eis. Zie Eis in Reconventie.

Convalescentie
Het van kracht worden van een aanvankelijk nietige handeling

Contractuele aansprakelijkheid
Aansprakelijkheid die voortvloeit uit een overeenkomst.

Contractueel tuchtrecht. Verenigingstuchtrecht
Een voorbeeld van contractueel tuchtrecht is de Rijdende Rechter. Partijen verklaren vooraf zich te zullen neerleggen bij de uitspraak van de Rijdende Rechter

Contrabande
Smokkelwaar. Officieel: goederen waarop in- of uitvoerrechten ontdoken zijn

Contra-expertise
De verdachte is bevoegd zijnerzijds een deskundige aan te wijzen.

Contentieuze rechtspraak
Rechtspraak in een twistgeding, in tegenstelling tot voluntaire jurisdictie, waarbij de rechter geen vonnis wijst maar een beschikking geeft.

Contactambtenaar
Runner.

Constitutum possessorium
(l). Overgang van bezit in houderschap. Hiervan is bijvoorbeeld sprake wanneer je je huis verkoopt, maar erin blijft wonen als huurder.

Constitutioneel tuchtrecht
Ook: wettelijk tuchtrecht. Het constitutioneel tuchtrecht is vastgelegd in de wet, bijvoorbeeld in de Advocatenwet voorzover het de tuchtrechtspraak van advocaten betreft. Zo kennen we ook het medisch tuchtrecht, dat thans van toepassing is op acht beroepen in de gezondheidszorg. In het constitutioneel tuchtrecht is er sprake van een beroepsethiek en een beroepscode, van wettelijke normen waaraan de beroepsbeoefenaars moeten voldoen. Zie ook: verenigingstuchtrecht

Constitutief vonnis
Vonnis dat een bepaalde rechtstoestand in het leven roept, wijzigt of teniet doet, bijvoorbeeld vonnis van echtscheiding of faillissement.

Constitutie
1. Grondwet. 2. De wijze waarop een staat wordt bestuurd en is ingericht

Considerans
(l). Inleidende paragraaf van een wet (besluit, vonnis), waarin de overwegingen waarop zij berusten worden vermeld.

Conservatoir beslag
(c). Het in bewaring nemen van roerende goederen van een schuldenaar wanneer er gegronde vrees bestaat voor verdonkeremaning of wegmaking van die goederen.

Confrontatiespiegel
Spiegel op het politiebureau, die wordt gebruikt om getuigen te confronteren met verdachten, zonder dat zij zelf worden gezien of gehoord. De spiegel is doorzichtig aan de kant van de getuige en spiegelend aan de kant van de verdachten, en bevindt zich in een wand tussen twee ruimten.

Confrontatieopstelling
Keuzeconfrontatie.

Confiscatie
Verbeurdverklaring

Conditio sine qua non
(l). Letterlijk: `voorwaarde zonder welke niet`. In de causaliteitsleer wordt hiermee bedoeld (de oorzaak van) elk voorafgaand gebeuren zonder welk het gevolg niet zou zijn ingetreden

Concursus idealis
(l). Eendaadse samenloop.

Concursus realis
(l). Meerdaadse samenloop.

Conclusie van repliek
(c). Het antwoord van de eiser op de Conclusie van antwoord van gedaagde.

Conclusie van dupliek
(c). Het antwoord van een gedaagde op de Conclusie van repliek.

Conclusie van eis
(c). De eis van de partij die een civielrechtelijke procedure aanspant, hetzij in eerste aanleg, hetzij in appèl. Het is grotendeels gelijk aan de dagvaarding (1). Zie ook Petitum. De volgorde is aldus: conclusie van eis (dagvaarding), conclusie van antwoord (eventueel vergezeld van eis in reconventie), conclusie van repliek, conclusie van d...

Conclusie van antwoord
(c). Het verweer tegen de Conclusie van eis.

Conclusie
1. (c) Elk der beweringen en vertogen van de (vertegenwoordigers van de) partijen in een burgerlijk proces. Zie Conclusie van eis, Conclusie van antwoord, Conclusie van Repliek en Conclusie van dupliek. 2. (s) De door het openbaar ministerie geformuleerde eis. 3. Civiele conclusie van het openbaar ministerie omtrent de beslissing bij de cassatie-pr...

Concluderen
1. (c) Het nemen van een conclusie in rechte door (de vertegenwoordigers van) de partijen in een burgerlijk proces. 2. (s) Het formuleren van de eis door het openbaar ministerie.

Computervredebreuk
Alle vormen van inbraak in computersystemen. Strafbaar krachtens artikel 138a van het Wetboek van Strafrecht

Computerrecht
Recht dat betrekking heeft op het gebruik van computers en automatisering, waaronder automatiseringsrecht en informaticarecht. Houdt zich onder meer bezig met de auteursrechtelijke bescherming van software en met delicten die met de computer kunnen worden gepleegd

Computerfraude
Veranderen van computergegevens met als doel financieel gewin. Strafbaar krachtens artikel 232 van het Wetboek van Strafrecht

Compromis
Zie Akte van compromis.

Compositiefoto
Montagefoto van de verdachte, samengesteld op basis van omschrijvingen van slachtoffers, getuigen, informanten enz.

Competentiegrens kantonrechter
M.i.v. 1 januari 1999 is de competentiegrens van de kantonrechter verhoogd tot ? 10.000,-, na 1 januari 2002 tot € 5000,-. Dit betekent dat de kantonrechter thans meer zaken mag behandelen waarvoor geen advocaat nodig is

Competentie
Bevoegdheid.

Compensatie
Schuldvereffening, schuldvergelijking, verrekening.

Comparitie
Verschijning van partijen in persoon voor de rechter in raadkamer, bij de wet of door de rechter gelast, bijvoorbeeld bij echtscheidingscomparitie.

Compareren
Verschijnen bij een rechtshandeling of comparitie.

Comparant
1. De partij die persoonlijk voor de rechter verschijnt bij een comparitie. 2. Elk der partijen bij een notari?le akte.

Commune strafrecht
Het gewone strafrecht, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het militaire strafrecht.

Communautair recht
Europees recht

Commissiedelict
Delict waarbij een bepaalde handeling wordt verricht of een bepaald gevolg teweeg wordt gebracht (er wordt iets gedaan). Zie ook Ommissiedelict.

Columbo-techniek
Verhoortechniek waarbij de verhorende politiefunctionaris steeds maar blijft doorvragen en zich van de domme houdt. Genoemd naar inspecteur Columbo, uit de gelijknamige Amerikaanse tv-serie. Zie ook Zaanse verhoormethode.

Colportagewet
Wet die de consument beschermt tegen agressieve verkoopmethoden en het mogelijk maakt de koop binnen een bepaalde periode ongedaan te maken

Colportage
Het aanbieden van goederen of diensten aan de deur of op straat. Deze verkoopmethode is krachtens de Colportagewet aan strenge regels gebonden

Collegiale rechtspraak
Rechtspraak door een college van rechters, in meervoudige kamers. Zie ook Alleenrechtspraak.

College van Procureurs-Generaal
De landelijke leiding van het Openbaar Ministerie

College Bescherming Persoonsgegevens
(CBP). Oude naam: Registratiekamer. Het CBP ziet toe op naleving van de Wet Bescherming Persoonsgegevens en kan, in tegen tot de oude Registratiekamer, boetes opleggen

Collectieve Arbeidsovereenkomst
CAO.

Cogitationis poenam nemo patitur
(l). Niemand wordt gestraft voor wat hij denkt.

Codificatie
Het systematisch in wetboeken vastleggen van het recht dat in een bepaald gebied gangbaar is

Codicil
Uiterste wil zonder erfstelling. Het codicil moet door de erflater geheel met de hand zijn geschreven, gedagtekend en ondertekend. Een codicil beperkt zich tot de aanstelling van executeurs, de regeling van begrafenis of crematie, en de making van legaten van kleding, lijfstoebehoren, bepaalde lijfssieraden en meubelstukken.

Code penal
(f). Het Franse wetboek van strafrecht.

Code civil
(f). Het Franse burgerlijk wetboek.

COA
Centraal orgaan Opvang Asielzoekers

Courtage
Makelaarsprovisie.

CRvB
Centrale Raad van Beroep.

CRvA
Ook: Centrale Raad. Centrale Raad van Advies voor het Gevangeniswezen, de Psychopatenzorg en de Reclassering.

CRS
Ook: Centrale Raad. Centrale Raad voor Strafrechtstoepassing. Adviesorgaan van de minister van Justitie op het gebied van het gevangeniswezen, de terbeschikkingstelling en de reclassering

Criminologie
Feitelijke strafrechtswetenschap die de individuele en maatschappelijke voorwaarden voor strafbaar gedrag en het effect van de strafrechtspleging onderzoekt.

Criminaliteit
Verzamelnaam voor de strafbare feiten die worden gepleegd

Criminalistiek
Ook: opsporingsleer. Feitelijke strafrechtswetenschap die zich bezighoudt met de techniek van het opsporingsonderzoek en daartoe gebruik maakt van gegevens ontleend uit de scheikunde, dactyloscopie, ballistiek enz.

CRI
Centrale Recherche Informatiedienst.

CTC
Centrale Toetsingscommissie

CTSV
College Toezicht Sociale Verzekeringen. Opvolger van de Sociale Verzekeringsraad.

Curia novit jus
(l). De rechtbank kent het recht; partijen hoeven de rechtbank niet van de rechtsregels op de hoogte te brengen

Curator
. 1. Iemand die door de rechtbank is belast met een curatele. 2. Beheerder van een onbeheerde nalatenschap, aangesteld door de rechtbank. 3. Iemand die door de rechtbank is aangewezen om in een faillissement het beheer te voeren en onder leiding en toezicht van de rechter- commissaris zorg te dragen voor de vereffening. 4. Iemand die ten behoeve va...

Curatele
Het bewind van de curator over de goederen van de curandus. Een meerderjarige kan onder bepaalde voorwaarden door de rechtbank onder curatele worden gesteld wegens geestelijke stoornis, verkwisting en-of drankmisbruik. Zie ook Mentor.

Curandus
Iemand die onder curatele is gesteld, dus door de rechtbank niet in staat wordt geacht zijn eigen of de door hem toevertrouwde belangen behoorlijk waar te nemen. Zie ook Curator.

Cumulatieve tenlastelegging
Tenlastelegging met een opgave van meerdere delicten in de dagvaarding, die genummerd zijn en tijdens één onderzoek ter terechtzitting worden behandeld.

Culpa levis
(l). Lichte schuld; leidt niet tot strafbaarheid.

Culpa
(l). Schuld in de zin van onachtzaamheid. Zie ook Dolus.

Culpa lata
(l). Grove of aanmerkelijke schuld; vereist voor strafbaarheid.

CvT
Commissie van Toezicht. D Da mihi facta, do tibi jus (l). Geef mij de feiten, dan geef ik u het recht.

CVCS
Cli?nt Volg- en Communicatie Systeem. Is in 2002 volledig ontmanteld. Zie SUWI. CvT. Commissie van Toezicht

CWI
1. Centrale organisatie Werk en Inkomen. 2. Centrum voor Werk en Inkomen (het vroegere Arbeidsbureau).

DARE
Drug Abuse Resistance Education (e). Programma om jongeren ervan te weerhouden om drugs te gaan gebruiken. Samenwerkingsverband tussen de politie en het onderwijs, afkomstig uit Amerika maar sinds enige tijd ook in ons land werkzaam

Dakken
Het nemen van vingerafdrukken. Zie Dactyloscopie.

Dagvaarding
Mededeling aan een gedaagde (c) of verdachte (s), getuige of deskundige dat hij op een bepaald tijdstip voor de rechter moet verschijnen. De uitreiking van de dagvaarding is het begin van het proces. 1. (c) In burgerlijke zaken geschiedt de dagvaarding in opdracht van de eiser, bij deurwaardersexploot of bij rekest. 2. (s) In strafzaken wordt de da...

Dagvaarden
. Het oproepen van een gedaagde (c), verdachte (s), getuige of deskundige om voor de rechter te verschijnen. In civielrechtelijke zaken wordt de dagvaarding door de deurwaarder uitgebracht, in strafzaken dagvaardt de officier van justitie.

Dading
(c). Civielrechtelijke schikking, waarbij de partijen een geding voorkomen of beëindigen door elkaar tegemoet te komen. De dading moet schriftelijk worden aangegaan en heeft tussen de partijen de rechtskracht van een vonnis.