Medische woordenlijst
Deze woordenlijst kan afkomstig zijn van een online bron die niet meer beschikbaar is, of kan zijn samengesteld door externe bronnen.
De informatie kan sinds de oorspronkelijke publicatie zijn veranderd.
We raden aan om kritisch te zijn bij het beoordelen van de waarde en actualiteit ervan.
Categorie: Medisch
Datum & Land: 27/01/2014, NL
Woorden: 2212
Mono-
Eén, enkelvoudig.
Mondslijmvlies, ontsteking
(stomatitis) Onsteking (-itis) van het slijmvlies (= mucosa) van de mond (= stoma)
Mond
(os, stoma) Lichamelijke toegang voor voedsel, vocht en lucht.
Mond-infecties
De meeste mondinfecties beperken zich tot het slijmvlies (= stomatitis) van mond- en keeloppervlak (= oppervlakkige infecties) en het tandvlees (= gingivitis). - Mogelijke verschijnselen (o.a.) Branderig of pijnlijk gevoel in mond en keel, zweertjes en pijn tijdens kauwen en-of slikken. - Mogelijke oorzaken (o.a.) Infecties met bacteriën, virussen, schimmels (o.a. candidiasis of mondspruw), gisten of parasieten. - Mogelijke behandelingen (o.a.) - ontsmettingsmiddelen
Molluscen
(molluscus contagiosus) - waterwratten
Moedervlekken
(pigmentvlekken, hyperpigmentatie, naevi) Lichte tot donkere, platte ophopingen van pigment-houdende huidcellen (= melanocyten), die overal op het lichaam kunnen voorkomen. - Gewone moedervlekken zijn meestal kleiner zijn dan 1,2 cm in doorsnede. Ze ontstaan meestal op jonge leeftijd, maar kunnen ook later ontstaan. - Moedervlekken kunnen tijdens de zwangerschap groter en-of donkerder worden. Verwijdering is mogelijk (door een arts) onder plaatselijke verdoving.
Moederkoek
(placenta) - , baarmoeder , zwangerschap
MRSA
(Multi-Resistente Stafylococcus aureus) - resistentie
Mutilatie
Verminking.
Mutatie
Spontane verandering in het erfelijke materiaal, bouw en-of functies van een organismen. - Dankzij dergelijke veranderingen kunnen micro-organismen (o.a. bacteriën, virussen, schimmels) ongevoelig (= resistent) worden voor antibiotica, waarvoor ze eerst wél gevoelig waren. Dit betekent onder meer dat er steeds weer nieuwe anti-microbiële middelen moeten worden ontwikkeld om infecties met micro-organismen goed te kunnen te bestrijden.
Multipotent
Het vermogen in zich dragen om zich op veel verschillende manieren te ontwikkelen. - Voorbeeld: multipotente stamcellen.
Multipele sclerose, vormen
Mogelijke vormen van multipele sclerose (= MS) o.a.: , relapsing remitting multipele sclerose (= RRMS): aanvallen van functie-verlies (= exacerbaties, relapses) afgewisseld met perioden van gedeeltelijk (= partieel) herstel (= remissie) , secundaire progressieve multipele sclerose (= SPMS): ca. 10 jaar na RRMS (zie hierboven): aanvallen (zie hierboven), verdere verergering (= progressie) en blijvend functie-verlies , primaire progressieve multipele sclerose (= PPMS): vanaf het begin van de symptomen aanvallen (= exacerbaties, relapses), verergering (= progressie) en blijvend functie-verlies , benigne multipele sclerose : zeldzame vorm van goedaardig (= benigne) verlopende multipele sclerose
Multipele sclerose, oorzaken
Mogelijke oorzaken van MS (o.a.): , virus-infectie - Virus dat pas lange tijde na besmetting actief wordt (= lange incubatietijd) en dan het myeline (= witte zenuwstof) van het ruggenmerg aantast , auto-immuunziekte : stoornis van het afweersysteem (= immuun-systeem) waardoor anti-stoffen worden aangemaakt die myeline afbreken (= auto-immuun-reactie) , combinatie van bovengenoemde oorzaken , onbekende oorzaken (= primaire of idiopathische MS)
Multipel
(multiple, meervoudig, poly-) Op verschillende plaatsen in het lichaam voorkomend of optredend. Voorbeelden: multipele sclerose (= MS), multipele tumoren of gezwellen (meestal na uitzaaiing), multipele infectie-haarden.
Multi-resistent
Ongevoelig van een micro-organisme voor meerdere antibiotica, antivirale middelen of antischimmel-gist-middelen. - Het grote risico van multi-resistente is het feit dat op een gegeven moment geen enkel anti-microbieel middel meer werkzaam is tegen het betreffende micro-organisme en dat het eigen afweersysteem het geheel zelf moet zien te redden. - Het gevaar van het optreden van (multi)resistentie kan worden verminderd als (1) patiënten een antibioticum-kuren altijd helemaal af maken , ook als de klachten zijn verdwenen en (2) als artsen het voorschrijven van anti-microbiele zo beperken (bijv. geen antibioticum voorschrijven bij griep of andere virale aandoeningen).
Multi-
(multipel, poly-) Veel, veelvoudig.
Multi Systeem Atrofie
(MSA) Multi Systeem Atrofie of MSA betekent letterlijk dat er sprake is van een progressieve degeneratieve aandoening waarbij verschillende `systemen` betrokken zijn. Het begrip systeem moet hierbij worden opgevat als een deel of delen (celgroepen) van de hersenen met een herkenbare eigenschap, zoals een bepaalde functie of een bepaalde overdrachtstof. Hoewel er eigenlijk bij alle neurodegeneratieve aandoeningen sprake is van het aangedaan zijn van verschillende systemen, wordt het begrip MSA in de praktijk gereserveerd voor niet erfelijke aandoeningen waarbij globaal vier `systemen` betrokken kunnen zijn. Deze vier systemen en de bijpassende verschijnselen zijn: de diepe hersenkernen met parkinsonisme, de kleine hersenen met ataxie en trillen, het autonome zenuwstelsel met stoornissen van blaas, hartritme en bloeddruk, en de pyramidebaan met spasticiteit.
Muenchhausen-syndroom
Het nabootsen van een bepaalde ziekte om aandacht trekken. - Als (pleeg)ouders bij een kind een bepaalde ziekte voorwenden om de aandacht van dat kind te trekken of om het kind aan zich te binden, wordt gesproken van het Münchhausen-syndroom bij volmacht (Eng. `by proxy`). - Mogelijke behandelingen (o.a.) - psychotherapie , psychofarmaca - De behandeling is sterk afhankelijk van de onderliggende oorzaak en de ernst van het gedrag.
Mucosaal
Het slijmvlies (= mucosa) betreffende.
Mucopolysacharidose, vormen
Afhankelijk van de aard van het betreffende enzym worden de volgende vormen van MPS onderscheiden: - MPS type I : tekort aan alfa-L-iduronidase , type I H (= Hurler-Pfaundler-syndroom): zeer ernstig verschijnselen, waaronder snelle vertroebeling van het hoornvlies (= cornea), zwakzinnigheid, levensverwachting: ca. 10 jaar , type I S (= Scheie`s syndroom): o.a. stijve gewrichten, trage hoornvlies-troebeling (verder normale intelligentie en vermoedelijk ook levensverwachting) , type I H-S: mengvorm van I H en I S (zie boven) - MPS type II (= Hunter`s syndroom) tekort aan iduronosulfaat-sulfatase: de verschijnselen lijken op die van type I, maar geen cornea-troebeling, levensverwachting: 30-50 jaar (milde vormen); ca. 15 jaar (ernstige vormen) - MPS type III (= Sanfillipo`s syndroom) tekort aan heparan-sulfaat-sulfatase en bij sommige vormen acetyl-alfa-D-glucosaminidase: milde lichamelijke verschijnselen met ernstige hersen-aandoeningen - MPS type IV (= Morguio`s syndroom) , type IV A: tekort aan N-acetyl-hexosaminidase-6-sulfaat-sulfatase: o.a. ernstige bot-aandoeningen, cornea-troebeling, bloedstroom-omkering (= regurgitatie) in aorta , type IV B: tekort aan beta-galactosidase: o.a. milde bot-aandoeningen, dwerggroei, wervelkolom-kromming - MPS type V (nog niet nader omschreven) - MPS type VI (= Maroteaux-Lamy-syndroom): tekort aan arylsulfatase B: o.a. enstige bot- en cornea-aandoeningen bij normale intelligentie - MPS type VII : tekort aan beta-glucuronidase: o.
Myoom
Goedaardig (= benigne) tumoren: , glad spierweefsel: leiomyoom , skeletspierweefsel: rhabdomyoom - Kwaadaardige tumoren: , glad spierweerfsel: leio-myo-sarcoom , skeletspierweefsel: rhabdo-myo-sarcoom - NB. Goedaardige myomen in de baarmoeder (= myoma uteri, `vleesboom`) ontstaan door ongeremde deling van één enkele gladde spiercel in de baarmoederwand. - Mogelijke behandelingen (o.a.) - bestraling (= radiotherapie) , operatieve verwijdering van de tumor , combinatie
Myomectomie
Invasieve (m.b.v. endoscoop) of operative verwijdering van een vleesboom (= myoom).
Myoclonus
Spierkramp.
Myelose
(myelocytose) Woekering van beenmerg (zie leukemie) of ruggenmerg.
Myeloom, multipel
Ruggenmerg- of beenmerg-gezwel (= myeloom om meerdere plaatsen (= multipel).
Myeloom
Ruggenmerg- of beenmerg-gezwel
Myelo-dysplastisch syndroom
(MDS) Aandoening waarbij de deling van de bloedvormende (= haemopoëtische) cellen in het beenmerg is verstoord. - Mogelijke verschijnselen (o.a.) Lichaamszwakte, vermoeidheid, verminderde eetlust (= anorexie), gewichtsverlies, vol gevoel in de buik, ademtekort (= dyspnoe), opgezette lymfeknopen (= lymphadenopathie), bloedarmoede (= anemie), bleekheid, bloedbeeld-afwijkingen, vergrote milt en lever, stoornissen in de afweer (= immunodeficiëntie), auto-immuunziekten, huidvlekken (petechiae), acute myeloïde leukemie (= AML). - Mogelijke behandelingen (o.a.) - medicijnen , bestraling , bloedplaatjes-transfusie, , corticosteroïden , antibiotica
Myelo-ablatieve behandeling
Losmaking (= ablatie) van beenmergcellen uit het beenmerg (= myelo-) ten behoeve van beenmerg-transplantatie.
Mydriase
(mydriasis) - oogpupil-verwijding
Mycologie
Medische wetenschap die zich bezighoudt met het identificeren van gisten en schimmels en het behandelen van gist- en schimmel-infecties.
Myasthenia gravis, oorzaken
Mogelijke oorzaken van mysasthenia gravis (o.a.): - Stoornis van het afweer- of immuunsysteem (= auto-immuunziekte). Hierdoor is prikkeloverdracht van zenuw op spier verstoord. De ziekte kan aan het licht komen (= luxeren) na een infectieziekte met koorts, psychologische stress, overmatig schildklier-activiteit (= hyper-thyroïdie), na gebruik van bepaalde medicijnen, tijdens de periode voor de menstruatie (= premenstruele periode) of tijdens de periode na de bevalling (= puerperium).
Myalgische encefalo-myelitis
(ME, encefalo-mylelitis, moeheidssyndroom) Aandoening van het centrale zenuwstelsel, die vaak moeilijk is te onderscheiden van CVE (= chronische vermoeidheidssyndroom. - Mogelijke verschijnselen (o.a.) Steeds terugkerende, ernstige en langdurige vermoeidheid. - Mogelijke oorzaken (o.a.) Ontsteking van de hersenen en-of het ruggenmerg door een virus dat na een ontsteking al (= virulent) of niet actief (= latent) aanwezig blijft. - Mogelijke behandelingen (o.a.) Er zijn nog geen effectieve behandelingsmethoden voor ME.
Myxoom
Slijmweefsel-gezwellen. Meestal voorkomend in het hart (myxoma cordis), maar desalniettemin zeer zeldzaam. - Mogelijke behandelingen (o.a.) - bestraling (= radiotherapie) , operatieve verwijdering van de tumor , combinatie van behandelingen
Narcose
(algehele anesthesie, verdoving) Kunstmatige, gevoelloze slaap door middel van inhalatie of injectie van een verdovingsmiddel (= narcoticum = anestheticum). - Toepassing: grote, ingrijpende en-of pijnlijke medische ingrepen zoals operaties en amputaties.
Narcisme
Verliefdheid op en-of seksueel opgewonden raken door zichzelf. Bij egofilie is sprake van een abnormaal positief oordeel over zichzelf (-ego).
Najaarsdepressie
Vorm van depressiviteit die vooral optreedt in het najaar en afhankelijk lijkt te zijn van het dan heersende type (herfst)weer.
Nagelwal-ontsteking
(omloop, paronychia) Ontsteking van de huidrand rond de nagels. Meestal aan één kant van de nagel, maar kan zich uitbreiden rond de hele nagel (= `omloop). - Mogelijke verschijnselen (o.a.) Rode, opgezette, pijnlijke nagelwal, soms met pus, gele, bruine of zwarte nagelverkleuring, nagel-vervorming, nagelbed-misvorming - Mogelijke oorzaken (o.a. - Infectie met bacterie of schimmel, met name bij mensen met eczeem of psoriasis - Mogelijke vormen : , acute paronychia : snel opkomende nagelwal-ontsteing die wordt veroorzaakt door een bacteriële infectie, meestal als gevolg van een wondje bij het nagelknippen of splinter , chronische paronychia : langzaam opkomende chronische vorm, die wordt veroorzaakt door een schimmel-infectie en tot 6 weken kan duren - Mogelijke behandelingen (o.a.) - verwijdering van de pus met watten of gaas , natte kompressen , plaatselijk antibioticum of antischimmel-middel (afhankelijk van de oorzaak van de infectie)
Nagels, broze
Snel afbrekende nagels.
Nachtblindheid
(hemeralopie) Sterk verminderd gezichtsvermogen bij avond- of nachtlicht of zwakke verlichting. - Mogelijke oorzaken (o.a.) - aangeboren (= erfelijk = genetisch) verminderde gevoeligheid van het netvlies achter in het oog , grijze staar , vitamine A-tekort - Mogelijke behandelingen (o.a.) - vitamine A (alleen als vitamine A-tekort de oorzaak is)
Nauwe-kamerhoek-glaucoom
Vernauwing of afsluiting van de afvoerkanaaltjes van de voorste oogkamer. Hierdoor wordt de oogboldruk verhoogd (= galucoom). Meestal verloopt de oogboldruk-verhoging aanvalsgewijs.
Neusmiddelen
Groep van medicijnen die worden toegepast bij neus-aandoeningen. - Neus-middelen worden onderverdeeld in: , anti-allergica voor de neus (= hooikoortsmiddelen) , decongestiva (= middelen bij verstopte neus) , anti-bacteriële neus-middelen
Neus-verkoudheid, allergische
(allergische rhinitis) - , allergische rhinitis , hooikoorts
Neus-poliepen
Goedaardige gezwellen op steeltjes, die kunnen ontstaan na een ontsteking van het neusslijmvlies ( = rhinitis). - Mogelijke verschijnselen (o.a.) Verstopping of congestie van de neus door overmatige productie van neusslijm en zwelling van het neusslijmvlies. Hierdoor wordt de ademhaling bemoeilijkt, wat een onaangenaam gevoel geeft. - Mogelijke behandelingen (o.a.) - medicijnen: o.a. budesonide (= Rhinocort®) eusspray-nevel , operatieve verwijdering van de neuspoliepen
Neus-infectie
Ontsteking van de slijmvliezen van de neusholte(n) met bacteriën, virussen of schimmels. - Neusdragers zijn mensen die regelmatig een neus-ontsteking door infectie met de bacterie Staphylococcus aureus hebben. - Mogelijke behandeling (o.a.) , medicijnen: o.a. mupirocine neuszalf (= Bactroban®)
Neus
Reukorgaan.
Neuropathisch
Een aandoening (= pathie) van de zenuwen (= neuro-) betreffende.
Neuronaal
(neurogeen) Eén of meer zenuwen (= neuronen) betreffende.
Neuroom
(neurinoom) Zenuw-gezwel, meestal van het centrale zenuwstelsel (= hersenen en ruggenmerg).
Neuroloog
(zenuwarts) Arts die gespecialiseerd is in onderzoek, diagnostiek en behandeling van zenuw-aandoeningen (= neurologie).
Neurologische middelen
Groep van medicijnen die werkzaam zijn bij aandoeningen van de hersen- en ruggemergszenuwen. - Ze worden onderverdeeld in: , ALS-middelen (= middelen bij amyotrofe laterale aandoeningen) , dementie-middelen , epilepsie-middelen (= anti-epileptica ) , migraine-middelen om een migraine-aanval te voorkómen of te behandelen , MS-middelen (= middelen bij multipele sclerose) , parkinson-middelen , vertigo-middelen bij evenwichtsstoornissen en duizeligheid
Neurologie
(zenuwkunde) Medische wetenschap die zich bezighoudt met het onderzoek, diagnose en behandeling van zenuw-aandoeningen.
Neurogene shock
Sterk verminderde doorbloeding van het lichaam (= circulatoire shock) door hevige pijnen. - Mogelijke verschijnselen (o.a.) Bleekheid, flauwvallen, bewusteloosheid en slecht functioneren van vrijwel alle organen.
Neurogeen
(neuronaal) Eén of meer zenuwen (= neuronen) betreffende.
Neurochirurgie
Medische wetenschap die zich bezighoudt met het operatieve herstel van zenuw-aandoeningen, waaronder hersen-aandoeningen.
Neurinoom
(neuroom) Zenuw-gezwel, meestal van het centrale zenuwstelsel (= hersenen en ruggenmerg).
Netvlies-loslating
(ablatio rétinae) Geleidelijke loslating van het netvlies (= retina) door vocht-ophoping tussen de buitenste (= pigment-epitheel) en de binnenste netvlies-laag. - Mogelijke verschijnselen (o.a.) - zien van onregelmatige, zwevende vormen in het blikveld , wazig zien door loslating van de gele vlek of macula , lichtflitsen , netvlies-scheuring , verminderd gezichtsvermogen , blindheid
Neten
(luizen-eitjes) - luizen
Neo-malthusianisme
Moderne uitvloeisel van kunstmatige geboortenbeperking.
Nematoden
Rondwormen
Nelson-syndroom
Complex van verschijnselen dat ontstaat als gevolg van een vergroting van de hypofyse na bestraling en-of verwijdering van de bijnieren. - Mogelijke verschijnselen (o.a.) Donkerkleuring van de huid als gevolg van hyper-pimentatie - Mogelijke behandelingen (o.a.) - bestraling van de hypofyse , operatieve verwijdering van de hypofyse
Nek, stijve
Pijnlijke nekspieren als gevolg van een verkoudheid, griep, spierverrrekking of whip lash.
Nek
Achterste gedeelte van de ruggenwervel dat de romp met het hoofd verbindt.
Negenoog
(carbunculus) - steenpuist
Nefrotisch syndroom, behandeling
Mogelijke behandelingen van nefrotisch syndroom ( o.a.): , dieet met weinig natrium en verzadigd vet , medicijnen: , lis-diuretica in combinatie met ACE-remmers ter bestrijding van bloeddrukverhoging (= hypertensie) , corticosteroïden , als de orzaak niet bekend is en bij nierweefsel-ontsteking , immunosuppressiva , om de een overmatige afweer-reactie te onderdrukken
Nefrotisch syndroom
(syndroom van Epstein) Complex van verschijnselen (= syndroom) door een verstoring van de filtratie van het bloed in de nieren. - Mogelijke verschijnselen (o.a.) Gebrek aan eetlust (= anorie), ziek gevoel, buikpijn, opgezette buik, kortademigheid door vocht op de longen (= long-oedeem), gezwollen weefsels waaronder de knieën, balzak (= scrotum), oogleden en enkels (vooral na lopen), schuimende urine, vooral bij kinderen bloeddrukdaling en shock, vooral bij volwassenen bloeddrukverhoging (= hypertensie), niervergiftiging en spierverlies - Mogelijke oorzaken (o.a.) Nierontsteking (= nefritis), niervergiftiging (= nier-intoxicatie) en hart- en vaatziekten
Nefrologie
(nierkunde) Medische wetenschap die zich bezighoudt met onderzoek, diagnose en behandeling van nier-aandoeningen.
Nefro-lithiasis
(nierstenen) - verhoogd calcium in urine (= hyper-calci-urie)
NFP
(Natural Family Planning) - anticonceptie-methoden
NHL
(Non-Hodgkin Lymfoom) - Non-Hodgkin
Niet-medicamenteuze behandeling
Iedere medische behandeling anders dan met medicijnen.
Nierstenen
(nefrolithiasis) - urinewegstenen
Nier-ontsteking
(nefritis) Ontsteking (= itis) van de nieren (= nefro-) met bacteriën of virussen. - Onderscheiden worden o.a. , chronische interstitiële nefritis : ontsteking van (een van) beide nieren met onbekende oorzaak en kan tot een schrompel-nier leiden , glomerulo-nefritis : ontsteking van de glomeruli (plaats in de nier waar het bloed wordt gefiltreerd) in de nierschors (= renale cortex) , pyelo-nefritis : ontsteking van het nierbekken waarin de gevormde urine wordt verzameld - Mogelijke verschijnselen (o.a.) - nierpijn, nierfunctie-vermindering (= nier-insufficiëntie) - Mogelijke behandelingen (o.a.) - antibiotica - NB. De behandeling is sterk afhankelijk van de aard van de verwekker van de ontsteking, de plaats van de ontsteking en eventuele, bijkomende oorzaken of complicaties.
Nier-aandoeningen
(renale aandoeningen) Mogelijke nier-aandoeningen (o.a.): , chronische interstitiële nefritis , hydronefrose , nefrotisch syndroom , nierbekken-ontsteking (= pyelonefritis) , nierschors-ontsteking (= glomerulo-nefritis) , nierfunctie-stoornissen (= nier- of renale insufficiëntie) , nier-kanker (= nefro-blastoom, Wilms-tumor) , nier-kolieken , nier-ontsteking (= nefritis) , nier-stenen , renale bloeddruk-verhoging (= renale hypertensie) , uremie , urineweg-aandoeningen , water--elektrolyt-aandoeningen , waternier , Wilms-tumor (= nefroblastoom)
Nier
(ren) Het lichaam heeft twee nieren voor de zuivering van het bloed van afvalstoffen, die via de urine worden uitgescheiden. Het lichaam kan ook met één nier functioneren.
NIDDM
(Non-Insuline-Dependent Diabetes Mellitus, type 2, `uderdomssuiker`) - suikerziekte
Nicotine-verslaving
(rook--tabaksverslaving) Niet meer kunnen minderen van of stoppen met het gebruik van tabak. - Mogelijke verschijnselen-complicaties (o.a.): , hart- en vaat-aandoeningen : o.a. atherosclerose (= aderverkalking), angina pectoris (= hartkramp) en hartfalen , keel-aandoeningen : o.a. schorre keel, keelkanker , long-aandoeningen : met name longkanker (!) , luchtweg-aandoeningen : met name bronchitis en long-emfyseem , maag-darm-aandoeningen : o.a. overmatige maagzuurproductie, maagdarm-zweren, maagkanker , slokdarm-aandoeningen : o.a. zure oprispingen (= reflux oesofagitis), slokdarm-kanker - N.B. , Rokers belasten ook de longen van mensen in de omgeving met rook(= `meeroken`). Hierdoor lopen ook niet-rokers die in rokerige ruimten (moeten) verblijven een grotere kans op het krijgen van bovengenoemde verschijnselen. , Roken is een sluipmoordenaar die geleidelijk aan de gezondheid ondergraaft en in veel gevallen een voortijdige dood veroorzaakt.
Nood-anticonceptie
Voorkómen van zwangerschap na onbeschermde vrijage of geslachtsverkeer of na verkeerd gebruik van de anticonceptiepil, condoom of andere vormen van anticonceptie.
Nocardiosis
Infectie met Nocardia asteroides-bacteriën. Meestal eerst in de longen, waarna verspreiding via de bloedbaan naar de huid en de hersenen. De bacterie bevindt zich o.a. in besmette grond. - Mogelijke verschijnselen (o.a.) Long-ontsteking (= pneumonia) met hoest, koorts, verlies eetlust, gewichtsverlies, ophoping van vocht tussen de longvliezen, algehele verzwakking, ontsteking van vele andere lichaamsdelen, waaronder hersenen (hoofdpijn en veranderde hersenfuncties) en nieren, met pus-ophoping - Mogelijke oorzaken (o.a.) Besmetting met de bacterie via de lucht (meestal) en (zelden) via huid of maag. - NB Vooral mensen met een verminderde afweer, ouderen en patiënten die met afweersysteem-onderdrukkende middelen (= immunosuppressiva) worden behandeld zijn gevoelig voor nocardiosis. - Mogelijke behandelingen (o.a.) - medicijnen: penicilline , sulfadiazine, amikacine (= Amukin®) - NB. Na verspreiding vanuit de longen naar andere lichaamsdelen, wordt de infectie levensbedreigend.
NR
(niet-recept) - NR = (ook) zonder doktersrecept verkrijgbaar (= zelfzorg-medicijn = OTC) , UR = uitsluitend op doktersrecept verkrijgbaar
NST
(non-seminomale testis-tumoren) - testis-tumoren
Nucleolus
(`kerntje`) Kleine kern binnen de celkern (= nucleus) die ribosomen (eiwitproductie) aanmaakt die daarna de celkern verlaten.
Nucleïnezuren
Complexe, organische zuren die zich in de celkern bevinden en daar de chromosomen en genen vormen (= erfelijke materiaal van de cel). - Onderscheiden worden: , DNA (= desoxy-ribo-nucleinic acid = desoxy-ribo-nucleïnezuur) , RNA (= desoxy-ribo-nucleinic acid = desoxy-ribo-nucleïnezuur)
Nucleaire geneeskunde
Medische wetenschap die zich bezighoudt met het toedienen van radio-actieve stoffen voor onderzoek en diagnose en behandeling van ziekten.
Nymfomanie
Sterke seksuele drang (= libido, zin in sex) bij vrouwen die zelden tot echte bevrediging komt, ondanks contacten met vele wisselende partners.
Nycturie
Verhoogde urinelozing (= mictie) gedurende de nacht, met name bij hartfalen (= hart-insufficiëntie, decompensatio cordis). - Mogelijke behandeling (o.a.) , medicijnen: o.a. flavoxaat, Urispas®
OAB
(overactieve blaas) - overactieve blaas
Obstructieve shock
Sterk verminderde doorbloeding van het lichaam (= circulatoire shock) door een blokkade (= obstructie) van het hart (bijv. 3e graads hartblok) of de bloedvaten (bijv. afklemming). - Mogelijke verschijnselen (o.a.) Bleekheid, flauwvallen, bewusteloosheid en slecht functioneren van vrijwel alle organen.
Obstructie
Blokkade.
OCS
(Obsessieve Compulsieve Stoornissen) - obsessief-compulsieve aandoeningen (= dwangmatig handelen)
Oculair
Het oog (= oculus) betreffende.
Oesofagaal
De slokdarm (= oesofagus) betreffende.
Ofthalmologie
(oogheelkunde) Medische wetenschap die zich bezighoudt met oog-aandoeningen en de behandeling daarvan.
Ogen, droge
Het oog wordt aan de buitenzijde vochtig gehouden door het traanvocht dat door regelmatig knipperen van de oogleden over het oogoppervlak wordt verspreid. - Het traanvocht wordt geproduceerd door de traanklieren en bevat o.a. zouten en beschermende antistoffen tegen infecties. Het wordt via de traanbuis aan de neuszijde afgevoerd in de neusholte en dan doorgeslikt. - Mogelijke verschijnselen (o.a.) Oog-irritatie, brandende ogen, oogpijn, wazig zien en oog-oppervlak-beschadidiging. - Mogelijke oorzaken (o.a.) Verminderde functie van de traanklieren (= traanklier-degeneratie) bij het ouder worden, waardoor steeds minder traanvocht wordt geproduceerd. - Droge ogen kunnen ook ontstaan door te snelle verdamping van het traanvocht, bijvoorbeeld wanneer de ogen niet goed sluiten of tijdens verblijf in droge lucht. - Mogelijke behandelingen (o.a.) - zo mogelijk behandeling van de oorzaak (= causale-curatieve therapie) , lucht-bevochtiging , medicijnen: traan-vervangende middelen
Ogen
Gezichtsorgaan.
Olifantsziekte
(-benen) - filariasis
OME
(otitis media met effusie) - middenoor-ontsteking met vloeistof-ophoping (= met effusie)
OMA
(otitis media acuta) - acute middenoor-ontsteking
Ontwenningskuur
Psychotherapeutische en-of medicamenteuze behandeling om van een verslaving aan een medicijn, alcohol, nicotine of drugs af te komen (= `afkicken`).
Ontucht
(verboden seksuele handelingen) Het plegen van seksuele handelingen met kinderen (1) jonger dan 12 jaar of (2) ouder dan 12 maar jonger dan 16 jaar (buiten echt). - Wettelijke bepalingen (Wetboek van Strafrecht, 2004): - Ontucht met iemand jonger dan 12 jaar : - Artikel 244 - Hij die met iemand van de leeftijd beneden twaalf jaren handelingen pleegt die bestaan uit of mede bestaan uit het seksueel binnendringen van het lichaam, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twaalf jaren of geldboete van de vijfde categorie. - NB. , De woorden `seksueel binnendringen van het lichaam` omvat ieder binnendringen van het lichaam met een seksuele strekking derhalve ook het met seksuele intentie met de vingers binnendringen en betasten van de binnenkant van de vagina (Hoge Raad 22 februari 1994). , Ontuchtige handelingen die op zichzelf niet als seksueel binnendringen kunnen worden betiteld doch aan dat binnendringen voorafgaan en daarop volgen vallen mede onder artikel 244 (Hoge Raad 18 mei 1999) - Ontucht met iemand ouder dan 12 jaar, maar jonger dan 16 jaar : - Artikel 245 - Hij die met iemand, die de leeftijd van twaalf jaren maar nog niet die van zestien jaren heeft bereikt, buiten echt, ontuchtige handelingen pleegt die bestaan uit of mede bestaan uit het seksueel binnendringen van het lichaam, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste acht jaren of geldboete van de vijfde categorie.
Ontsteking, steriele
(aseptische of niet-infectueuze ontsteking) Ontsteking zónder infectie met virussen, bacteriën of andere micro-organismen. - Mogelijke verschijnselen (o.a.) Warme, rode huid en pijn. De klachten lijken op die van infectie-ziekten, maar dan meestal zonder koorts. - Mogelijke oorzaken (o.a.) Inwendig of uitwendig verhoogde weefseldruk (bijv. door zwellingen of wrijvingen), irritatie door chemische stoffen. - Mogelijke behandelingen (o.a.) - ontsteking-remmende pijnstillers , corticosteroïden