Gezondheidsplein - woordenboek

Categorie: Medisch
Datum & Land: 21/10/2007, NL
Woorden: 2205

Latent
Engels:Quiescent sluimerend

Latentietijd
Engels:Latent Period tijd tussen prikkeling en reactie (waarin niets merkbaar is)

Laryngitis
Engels:Laryngitis slijmvliesontsteking van het strottehoofd

Laryngitis
Laryngitis is een ontsteking van het strottenhoofd of de bovenste luchtpijp. Het strottenhoofd en de stembanden zijn opgezet en doen zeer. De stem raakt hees en vervormd en stemverheffing is moeilijk. Acute laryngitis volgt vaak op een verkoudheid en lijkt op een griep met veel keelpijn (net als keelontsteking). Meestal duurt het niet langer dan een paar dagen. Hij kan ook samenhangen met hooikoorts. De keel is ontstoken en slijmerig.

Laceratie
Engels:Laceration weefselverscheuring

Lacrimaal
Engels:Lacrimal met betrekking tot tranen

Lactatie
Engels:Lactation borstvoeding

Lage bloeddruk
Ongeveer 60 tot 80 keer per minuut trekt de hartspier samen. Hierdoor pompt het hart onafgebroken bloed door de bloedvaten. De bloeddruk is de kracht waarmee het bloed tegen de wanden van de bloedvaten drukt. Wanneer het hart samentrekt, perst het bloed in de slagaders. De druk op de vaatwanden is dan hoger. Dit wordt bovendruk of systolische bloeddruk genoemd. Het hart ontspant zich en de druk neemt af. Deze druk heet onderdruk of diastolische bloeddruk.

Labiel
Engels:Labile onstandvastig, wankelbaar

Laxativum
Engels:Laxative middel dat de stoelgang bevordert

Levertumor
Een levertumor kan goedaardig of kwaadaardig zijn. Goedaardige tumoren van de lever komen niet vaak voor. Een goedaardige is bijvoorbeeld een cyste (vochtblaas), waarin bepaalde amoeben kunnen zitten afkomstig van besmet voedsel. Bij een kwaadaardige tumor wordt gesproken van kanker. Meestal is de tumor een uitzaaiing van een kwaadaardige tumor elders in het lichaam. De lever is een van de eerste organen waar kwaadaardige tumorcellen, die zich via het bloed verplaatsen, schade aan kunnen richten. Longkanker is een berucht voorbeeld. Primaire levertumoren komen maar zelden voor. Gewichtsverlies, gebrek aan eetlust, buikklachten en algemeen onwel bevinden zijn voorkomende verschijnselen. Meestal leidt een leveraandoening tot zwelling van de lever. Pijn hoeft niet voor te komen. Geelzucht (een gele verkleuring van de huid en oogleden) kan een belangrijke aanwijzing zijn voor een aandoening van de lever. Dikwijls zijn ook klachten veroorzaakt door de primaire tumor aanwezig.

Leverkanker
Bij leverkanker is er sprake van een kwaadaardige tumor in de lever. Meestal is de tumor een uitzaaiing van een kwaadaardige tumor elders in het lichaam. De lever is een van de eerste organen waar kwaadaardige tumorcellen die via het bloed worden verplaatst, schade aan kunnen richten. Longkanker is een berucht voorbeeld. Primaire levertumoren komen maar zelden voor. Gewichtsverlies, gebrek aan eetlust, buikklachten en algemeen onwel bevinden kunnen voorkomen. Meestal leidt een leveraandoening tot zwelling van de lever. Pijn hoeft niet voor te komen. Geelzucht (een gele verkleuring van de huid en oogleden) kan een belangrijke aanwijzing zijn voor een aandoening van de lever. Dikwijls zijn ook klachten veroorzaakt door de primaire tumor aanwezig.

Levercirrose
De lever is een groot en belangrijk orgaan. Bij een volwassen persoon is de lever zo groot als een voetbal en weegt ongeveer 1,5 kg. De lever ligt rechtsboven in de buik achter de ribben. Zonder lever kan een mens niet leven. De lever heeft verschillende belangrijke functies. De voornaamste taken betreffen: de stofwisseling, het samenstellen van de bloedvloeistof en het zuiveren (ontgiften) van bloed. De lever is eigenlijk te vergelijken met een kleine chemische fabriek. Hij produceert gal, maakt bloedeiwitten, slaat koolhydraten uit ons voedsel op, vormt glycogeen uit melkzuur dat uit onze spieren komt, helpt giffen af te scheiden, slaat ijzer op en produceert warmte zodat we een goede lichaamstemperatuur hebben. Het is dan ook niet voor niets één van de grootste organen in ons lichaam. Dit sponzige, roodbruine orgaan in de buik bevindt zich net onder het middenrif.

Leukoplakie
Leukoplakie of witte vlek is een plekvormige witte verkleuring van slijmvliezen. De witte vlekken kunnen voorkomen aan de slijmvliezen in de mond (lippen, wangen, tong of keel) of aan de geslachtsorganen (penis, vagina of baarmoedermond). De plekken kunnen wat verdikt zijn en hard aanvoelen. Je kunt de plekken niet wegwrijven. Ze verdwijnen vanzelf en kunnen daarna een rode plek achterlaten.

Leukoplakie
Engels:Leukoplakia witte vlekken, plekvormige witte verkleuring van slijmvlies door chronische ontsteking

Leukorroe
Engels:Leukorrhoea witte vloed

Leveraandoening
Een leveraandoening is een ziekte die voornamelijk de lever betreft.

Leukemie
Engels:Leukaemia bloedkanker

Leukocytair
Engels:Leukocytic met betrekking tot de witte bloedlichaampjes

Leukocytose
Engels:Leukocytosis te veel witte bloedcellen

Leukopenie
Engels:Leukopenia vermindering van het aantal witte bloedlichaampjes

Lenticulair
Engels:Lenticular lensvormig

Lepeltjesnagels
Nagelaandoeningen kunnen beperkt blijven tot de nagel of gepaard gaan met huidafwijkingen of algemene stoornissen. In het laatste geval is de nagelafwijking meestal een bijkomend verschijnsel bij een bepaalde ziekte. Zo gaan chronische hart-, long-, darm- en leverstoornissen in bepaalde gevallen gepaard met een afwijking van de nagel.

Lesie
Engels:Lesion letsel

Letaal
Engels:Lethal dodelijk

Lethargie
Engels:Lethargy ziekelijke slaaptoestand, sloomheid

Leukemie
Leukemie is een ernstige aandoening. Het behoort tot de groep van de bloedkankers. Dat wil zeggen dat er sprake is van een tumor die uitgaat van een bepaald type cellen in het bloed, namelijk de witte bloedcellen.

Lipoproteïne
Engels:Lipoprotein verbinding van eiwit en vetachtige stof

Lipodystrofie
Engels:Lipodystrophy stoornis in de vetstofwisseling

Lipofiel
Engels:Lipophilic door vet aangetrokken

Limbisch
Engels:Limbic met betrekking tot de omranding

Lineair
Engels:Lineair lijnvormig

Lipide
Engels:Lipid vetachtige stof

Lipkanker
Lipkanker is een kwaadaardige tumor aan de lip. Deze vorm van kanker kan ontstaan door langdurige sterke prikkeling van de lip. Hierdoor ontstaan afwijkingen in de cellen van het weefsel en beginnen cellen zich ongecontroleerd te vermenigvuldigen. Een bekende risicofactor voor het ontstaan van lipkanker is het roken van shag, pijp en sigaretten.

Likdoorns
Eelt is een verdikt stuk huid, dat is verhard door constante wrijving. Er ontstaat dan een harde geelachtige hoornmassa. Eelt komt vooral voor op de vingers en tenen, knieën, handpalmen en voetzolen.

Likdoorn, eksteroog
Een likdoorn in de volksmond ook wel eksteroog genoemd, is een vaak pijnlijke verdikking van de huid door de aanmaak van eelt. Dit gebeurt op plaatsen waar druk en-of wrijving op de huid wordt uitgeoefend, waarna eelt wordt aangemaakt. Likdoorns komen meestal voor op de voetzool, bovenzijde van de tenen, op de teentop, tussen de vierde en vijfde teen of in de handpalm. In het midden van de likdoorn verzamelen de dode huidresten zich, dit is te zien aan de donkere kleur in het midden. Het is zeer pijnlijk, het voelt aan alsof er een spijker in de voet zit. We kennen verschillende soorten likdoorn.

Ligament
Engels:Ligament bindweefselband

Lijmoor
Een lijmoor (otitis media) ontstaat door ontsteking van het slijmvlies van de buis van Eustachius en van de trommelholte in het middenoor. De buis van Eustachius is een verbinding tussen de keel en het oor. Een lijmoor gaat in het acute geval gepaard met heftige pijn, doofheid, duizeligheid en meestal hoge koorts. Het trommelvlies ziet er aanvankelijk rood uit. Later wordt het bleek en opgeblazen.

Liesgezwel (tumor)
Een zichtbare of voelbare zwelling in de lies wordt meestal veroorzaakt door een liesbreuk. Kwaadaardige tumoren van de lies zijn zeer zeldzaam. Dan is meestal sprake van een zwelling van een of meerdere lymfklieren in de lies als gevolg van een ontsteking, lymfklierziekte of uitzaaiing van een al dan niet bekende kwaadaardige tumor. De zwelling kan in tegenstelling tot die bij een liesbreuk niet weg geduwd worden.

Lichenificatie
Engels:Lichenification huidverdikking

Liesbreuk
Een liesbreuk (hernia inguinalis) is de meest voorkomende breuk. Een liesbreuk kan op alle leeftijden voorkomen. Het is een zwakke plek tussen de spieren in de buikwand bij de lies. Bij een liesbreuk kunnen organen uit de buik (darmen) uitpuilen in het lieskanaal. De breuk is voelbaar en soms zichtbaar als zwelling of geeft alleen maar een zwaar gevoel in de lies, met misselijkheid in de loop van de dag. Hoesten, persen en huilen kan de liesbreuk verergeren.

Lichen simplex
Lichen simplex meestal chronisch (= neurodermatitis chronica circumscripta). Het huidbeeld wordt gekenmerkt door een plaque, die heftig jeukt, de huidtekening is grover, waarbij talrijke rechthoekige veldjes gevormd worden met stevige pukkeltjes. De aandoening komt vooral voor bij volwassenen rond de genitaliën, in de nek en op de onderbenen. De jeuk is primair en de huidafwijkingen een gevolg van de krabeffecten. Tijdens stress kan verergering optreden. Goedgekeurd door: H. Vrij-Mazee, huisarts

Lichen sclerosus
Lichen sclerosus is een chronische huidaandoening die zich meestal uit op de huid van de geslachtsdelen. Het ontstaat vooral bij vrouwen rond de overgang. De huid van de vagina wordt rood en gezwollen, wat gepaard gaat met veel jeuk en pijn. Later kan de huid heel dun worden (atrofie) en langzaam verschrompelen. Het slijmvlies wordt strak, glad, witroze of grauwgrijs met soms wat bloedingen of donkere verkleuring.

Lichen (ruber) planus
Lichen planus wordt ook wel lichen ruber planus genoemd. Lichen planus is een ontstekingsreactie van de huid en de slijmvliezen. Deze aandoening ontstaat meestal bij mensen van middelbare leeftijd en kan zowel bij mannen als bij vrouwen ontstaan.

Lichamelijke belemmeringen
Een lichamelijke belemmering kan verschillende oorzaken hebben. De definitie is een minder goed of helemaal niet functioneren van een bepaald deel van het lichaam. De oorzaak van bewegingbelemmering kan liggen aan de beperking van gewrichten, spieren, banden of kapsels. Aangeboren afwijkingen, verlamming, het missen van een lichaamsdeel of orgaan, maar ook onschuldige aandoeningen kunnen gepaard gaan met belemmering van het normaal lichamelijk functioneren. Bij het ontbreken van een been is de belemmering natuurlijk duidelijk. Toch kan ook een infectie van een vinger leiden tot (tijdelijke) functie uitval ten gevolge van pijn. Goedgekeurd door: H. Vrij-Mazee, huisarts

Lichaamlengte klein, niet erfelijk
Sommige kinderen worden geboren met te korte arm(en) en be(e)n(en) als gevolg van een groeistoornis in het kraakbeen (chondroplasie= groeistoornis in kraakbeen), die niet erfelijk bepaald is. Het kan een gevolg zijn van een bijwerking van bepaalde (genees)middelen of door intoxicatie. Het bekendst zijn de †Š“Softenonkinderen†Â, die geboren werden met groeistoornissen van armen en-of benen, omdat de moeders tijdens de zwangerschap Softenon geslikt hadden.

Lichaamlengte klein (erfelijk)
Cartilage-hair hypoplasie (CHH) of metafysaire chondrodysplasie type Mc.Kusick.

Libido
Engels:Libido geslachtsdrift

Liposoom
Engels:Liposome vetdeeltje met opgelost geneesmiddel binnenin

Liquifilm
Engels:Liquifilm vetlaagje op vloeistof zoals een vetdruppel zich verspreid over wateroppervlak

Liquor
Engels:Liquor vloeistof

Livedo
Engels:Livedo blauw-zwarte huidverkleuring

Loopoor
Wanneer er vocht uit het oor naar buiten komt, spreken we van een loopoor. Dit kan helder vocht zijn, maar ook pus of bloederig vocht. Het vocht komt meestal uit het middenoor. Kleverige vloeistof in het middenoor hoopt zich op, perforeert het trommelvlies en veroorzaakt afscheiding uit het oor. Er is dan een gaatje in het trommelvlies ontstaan. Het is een hardnekkige aandoening die niet moet worden verwaarloosd omdat het gehoorbeschadiging kan veroorzaken.

Longontsteking
Een longontsteking (pneumonie) is een infectie van het longweefsel veroorzaakt door een virus of een bacterie. Hoewel de meeste virussen doorgaans alleen een verkoudheid veroorzaken, kunnen ze bij een verminderde weerstand ook een longontsteking veroorzaken. De meest voorkomende verwekker van een longontsteking is de bacterie Mycoplasma pneumoniae.

Longvliezen met vocht ertussen
Ophoping van vocht tussen de longvliezen wordt pleuritis genoemd. Dit kan door een virus of een bacteriële infectie komen of door directe irritatie van de pleura. Onder normale omstandigheden komt een kleine hoeveelheid vocht tussen de twee longbladen voor, waardoor deze zonder wrijving langs elkaar bewegen. Door verschillende factoren kan een verhoging van de vochtproductie ontstaan. Ontsteking, een bloedprop in een bloedvat, tumorcellen of een fysieke beschadiging zijn hier voorbeelden van. Pijn bij het inademen, kortademigheid en hoesten kunnen voorkomende verschijnselen zijn. De behandeling is afhankelijk van de diagnose. Raadpleeg in ieder geval een arts wanneer bovenbeschreven klachten niet verdwijnen of verergeren. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Longkanker
Roken is de belangrijkste veroorzaker van longkanker. Van alle patiënten met longkanker heeft 90% gerookt. Ook mensen die passief meeroken lopen een verhoogde kans om longkanker te ontwikkelen. De tabak van sigaretten bevat kankerverwekkende stoffen. Daarnaast kan de combinatie roken met andere kankerwekkende stoffen niet afkomstig uit de sigaret, het risico op longkanker vergroten. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer iemand die rookt ook blootgesteld is aan asbest (zie ook het onderwerp asbestose. Mensen die al geen optimaal werkende longen hebben en bijvoorbeeld astmapati`nt zijn, hebben ook meer kans op het krijgen van longkanker.

Longoedeem
Als het hart niet goed genoeg werkt (hartzwakte) kan er vocht achterblijven in het weefsel van de benen en-of de longen doordat de druk in de bloedvaatjes te hoog wordt. Dit vocht vult de kleinste vertakkingen van de longen, waardoor dat deel van het longweefsel niet meer goed kan functioneren. Er is dan minder oppervlak in de longen waar zuurstof kan worden opgennomen.

Longfibrose
Bij longfibrose vormt zich meer bindweefsel in de longen dan normaal. De bindweefselvorming kan gepaard gaan met ontstekingsverschijnselen. De aandoening leidt bijna altijd tot aantasting van longblaasjes. Deze gevoelige blaasjes gaan dikwijls verloren, waardoor een achteruitgang in longfunctie ontstaat en benauwdheid optreedt. Longfibrose kan het gevolg zijn van een groot aantal ziekten, vooral ziekten die afwijkingen in het immuunsysteem met zich meebrengen. Ondanks de vele mogelijke oorzaken, wordt bij de helft van de patiënten met longfibrose de oorzaak nooit vastgesteld ( z.g. idiopathische longfibrose). De meest voorkomende oorzaak van longfibrose is stoflong, chronische schimmelinfectie of langdurige blootstelling aan giftige gassen of dampen.

Longemfyseem
Longemfyseem is een chronische ziekte, waarbij steeds meer longblaasjes verloren gaan. Het is een vorm van COPD. De ernst van de ziekte hangt samen met het aantal aangedane longblaasjes. Bij ernstige vormen komen de longblaasjes met elkaar in verbinding te staan en ontstaan er grote, met lucht gevulde blazen (bullae). Die kunnen het ernaast gelegen gezonde longweefsel samendrukken.

Longembolie
Een longembolie is een embolie (afsluiting) van een longslagader (arteria pulmonalis), waardoor het hierdoor verzorgde longweefsel niet of slechts gedeeltelijk van bloed kan worden voorzien. Dit heeft slechte gevolgen voor de zuurstofopname in de long, voor het aangedane deel van de long zelf, en -bij zeer grote afsluitingen- voor het hart. De afsluiting bestaat vrijwel altijd uit een bloedstolsel, hoewel onder zeer bijzondere omstandigheden andere embolie`n wel eens kunnen optreden (b.v. met lucht). Een longembolie wordt meestal veroorzaakt doordat in grote aders in het bovenbeen of in de onderbuik trombose ontstaat. Deze stolsels kunnen losschieten en dan via het hart de longen bereiken. Diep-veneuze trombose (trombosebeen) en longembolie worden beschouwd als een ziekte. Bij sommige ziekten, zoals kanker en na grote operaties, vooral in de buik, ontstaat makkelijker trombose waardoor deze pati`nten ook een grotere kans hebben een longembolie te ontwikkelen. Bij een longembolie treedt verstopping van een longbloedvat op door een voortgesleept bloedstolsel of losgeraakt stukje weefsel. Bij langdurige afsluiting krijgt het achterliggende longweefsel onvoldoende zuurstof waardoor afsterving ontstaat. Een gevaarlijke vorm van longembolie is een afsluiting die ontstaat op de splitsing van de twee grote longvaten. De zogenaamde ruiterembolus veroorzaakt een acuut zuurstoftekort wat onbehandeld tot de dood leidt.

Lokaal
Engels:Local plaatselijk, van beperkte omvang

Lokalisatie
Engels:Localization plaatsbepaling

Longabces
Een abces is een met etter gevulde holte.Een longabces wordt meestal veroorzaakt door bacteriën uit de mond- of keelflora. Bij een onderdrukking van één van de verdedigingsmechanismen tegen zulk een infectie, met name hoesten, kunnen deze bacteriën in de longen terechtkomen. Een longabces kan ook een gevolg zijn van een longtumor, waarbij een deel van de luchtweg wordt afgesloten, of bij mensen met een slecht functionerend afweersysteem. De verschijnselen van een longabces zijn vaak ernstig ziek zijn, koorts, hoesten, opgeven van veel etterig slijm en soms opgeven van bloed. De meeste abcessen breken door naar een van de luchtwegen, waarbij veel sputum wordt geproduceerd dat wordt opgehoest. Een doorgebroken abces laat een holte in de long achter die met vocht en lucht gevuld wordt. Soms breekt een abces door naar de pleuraholte (de ruimte tussen de vliezen die de longen bedekken), waardoor deze ruimte met pus wordt gevuld. Intensieve en snelle behandeling is noodzakelijk om verergering en uitbreiding te voorkomen. Bij een correct ingestelde therapie geneest de aandoening goed. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Lobus
Engels:Lobe kwab

Lochia
Engels:Lochia kraamvloed, bloedstolsels uit baarmoeder na bevalling

Locomotorisch
Engels:Locomotor met betrekking tot verplaatsing of bewegingsapparaat

Locoregionaal
Engels:Locoregional in hetzelfde lichaamsdeel

Lumbaal
Engels:Lumbar met betrekking tot de lende, het lage deel van de wervelkolom

Lumbago
Engels:Lumbago spit, lendenpijn

Lumen
Engels:Lumen natuurlijke holte (ruimte)

Lupus erythematodes
Lupus erythematodes (LE) is een auto-immuunziekte waarbij aanvallen van ontstekingen van gewrichten, pezen en andere bindweefsels en organen optreden.

Luieruitslag
Als een baby te lang een natte of vieze luier aan heeft, kan de huid geirriteerd raken. Baby`s hebben erg gevoelige billetjes dus af en toe luieruitslag is moeilijk te voorkomen. Dit is heel normaal en niets om je zorgen over te maken. De huid kan geïrriteerd raken door contact met urine of ontlasting. Hierdoor maakt de huid minder vet aan, waardoor de uitslag versterkt wordt.

Luchtwegverstopping
Veel aandoeningen van de luchtwegen gaan gepaard met een vernauwing. De luchtwegen zijn aan de binnenzijde bekleed met een laagje slijmvlies dat als reactie op diverse prikkels opzwelt en slijm gaat produceren. De aanwezigheid van taai slijm bij een ontsteking of de vorming van een tumor in de luchtwegen kan verstopping (afsluiting) veroorzaken. Ook de aanwezigheid van een vreemd lichaam (na verslikken) is een oorzaak van verstopping.

Luetisch
Engels:Luetic door de geslachtsziekte veroorzaakt

Lui oog (bij kinderen)
Een lui oog of amblyopie is een aandoening die ontstaat op jonge leeftijd. Bij een lui oog wordt het zicht van één oog niet door de hersenen geïnterpreteerd. Hierdoor ontstaat dikwijls een vorm van scheelzien. Een lui oog komt vrij veel voor. De behandeling van een lui oog moet op jonge leeftijd (voor het 7e jaar) worden toegepast, omdat dan correctie nog mogelijk is. Op latere leeftijd kan de verbinding naar de hersenen niet meer worden gemaakt, waardoor, ondanks een gezond oog, slecht zicht optreedt. Met één oog kan men geen diepte zien. Door het goede, niet-luie oog met een pleister gedurende enige tijd af te plakken wordt het luie oog gestimuleerd zich goed te ontwikkelen, dit wordt ook wel pleistertherapie genoemd. Op het consultatiebureau worden kinderen getest op een lui oog. Goedgekeurd door: H. Vrij-Mazee, arts

Luchtpijpverwijding
Verwijding van de luchtpijpen is een verwijding van delen van de luchtwegen (bronchiën) door beschadiging van de bronchuswand, ook wel bronchiëctasieën genoemd. Stoornissen van het afweersysteem, erfelijke aandoeningen zoals mucoviscidose en mechanische factoren (inademing van een vreemd voorwerp) kunnen mensen vatbaar maken voor infecties die tot bronchiëctasieën leiden. In een klein aantal gevallen worden de bronchiëctasieën veroorzaakt door de inhalatie van toxische stoffen die de bronchiën beschadigen. Bronchiëctasieën kunnen op elke leeftijd ontstaan, maar beginnen vaak reeds op jonge leeftijd. Meestal ontstaan de symptomen slechts geleidelijk, vaak na een luchtweginfectie. Er ontwikkelt zich doorgaans een chronische productieve hoest. Bloed ophoesten (Hemoptoë) is niet ongewoon. Soms gaat deze aandoening gepaard met recidiverende koorts en pijn op de borst. De patiënten kunnen last krijgen van recidiverende longontstekingen. Bij uitgebreide bronchiëctasieën kan er een piepende ademhaling optreden, en kortademigheid. Het ziektebeeld kan deel uitmaken van astma, emfyseem of chronische bronchitis. Bij zeer ernstige bronchiëctasieën kan er een ademhalingsinsufficiëntie optreden. De rechter harthelft kan overbelast geraken, met cor pulmonale tot gevolg. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Luchtpijp-slokdarmfistel
Een fistel is een abnormale verbinding tussen twee holtes, die normaal niet voorkomt. Bij een luchtpijp-slokdarmfistel is een verbinding ontstaan tussen de slokdarm en de luchtpijp. Dit kan aangeboren voorkomen, maar kan ook ontstaan bij een gestoorde wondgenezing na een operatie, of een doorgroei van een tumor van de slokdarm naar de longen. Regelmatig terugkerende longontsteking is een verschijnsel, doordat voedsel in de luchtpijp terecht komt en ter plekke een ontsteking veroorzaakt. Hoestend en benauwdheid komen dikwijls voor.

Luchtpijpontsteking
Ontsteking van de luchtpijpen, die gepaard gaat met zwelling van het slijmvlies. Hierdoor ontstaan hoesten, pijn en het opgeven van slijm. In het begin kan alleen sprake zijn van heftige prikkelhoest, waarbij geen slijm wordt opgehoest. Indien dit hoesten lang bestaat dan kan dit ook de stembanden irriteren met en heze spraak als gevolg. Een ontsteking van de luchtpijpen kan worden veroorzaakt door een virus of een bacterie. Een van de oorzaken van de prikkelhoest is in de winter de droge lucht in huis a.g.v. de verwarming èn niet ventileren. Bij een virale infectie ontstaat meestal heesheid en een pijnlijke keel..

Luxatie
Engels:Luxation ontwrichting

Lymfklierontsteking in maag-darm
Lymfklieren zijn verspreid door het hele lichaam. Zij spelen een belangrijke rol bij de bestrijding van infecties en andere ziekteprocessen. Bij processen in het maag-darm kanaal (ontsteking, tumor) kunnen omliggende lymfklieren betrokken raken. Rondom het maag-darm kanaal komen veel lymfklieren voor. De klieren nemen in grootte toe en kunnen pijnlijk zijn of gaan ontsteken. Ontsteking van lymfklieren geven geen specifieke klachten. de klachten die er zijn berusten op afwijkingen in maag en darmen. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Lymphangitis
Engels:Lymphangitis ontsteking van de lymfevaten

Lyofilisaat
Engels:Lyophilisate resultaat van vriesdroging

Lytisch
Engels:Lytic oplossend

Lymfadenopathie
Engels:Lymphadenopathy afwijking van de lymfeklieren

Lymfoom
Engels:Lymphoma lymfekliergezwel

Lymfoedeem
Lymfoedeem betekent dat er te veel lymfevocht zich op bepaalde plaatsen, bijvoorbeeld in het been, arm ophoopt. Het is een gevolg van verstoord evenwicht tussen de aanmaak en de afvoer van lymfe. Er wordt onderscheid gemaakt tussen primair en secundair lymfoedeem.

Lymfkliervergroting
Lymfklieren zijn verspreid door het hele lichaam. Zij spelen een belangrijke rol bij de bestrijding van infecties en andere ziekteprocessen. Als reactie op deze processen ontstaat activiteit in de lymfklieren. Meestal nemen de klieren in grootte toe. De klieren kunnen ook zelf ontsteken of de plaats zijn van een tumoruitzaaiing. Vaak gaat dit gepaard met een pijnlijke (soms zichtbare) zwelling. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Lymfocytair
Engels:Lymphocytic met betrekking tot de witte bloedlichaampjes

Maagportiervernauwing
Bij een maagportiervernauwing (ook wel pylorus stenose) is de uitgang van de maag naar de twaalfvingerige darm geheel of gedeeltelijk vernauwd. Dit kan ernstige gevolgen hebben. De maaginhoud kan niet verder worden vervoerd, waardoor een opgezette buik en een onprettig gevoel ontstaat. Meestal moet je overvloedig braken en boeren. Deze ernstige aandoening kan ontstaan door een maagzweer, een zweer in de twaalfvingerige darm en in sommige gevallen door maagkanker.

Maagdarmontsteking
Voedselvergiftiging, alcoholmisbruik en bepaalde stoffen kunnen in de maag en darm een acute ontsteking veroorzaken.

Maagkanker
Een kwaadaardig gezwel van het slijmvlies van de maag wordt maagkanker genoemd. De aandoening komt ongeveer tweemaal zo vaak voor bij mannen dan bij vrouwen en voornamelijk na het veertigste jaar. Maagkanker kan soms jaren bestaan, zonder dat er duidelijke klachten aanwezig zijn. Hierdoor wordt vaak te laat hulp ingeroepen en kan de ziekte al ver gevorderd zijn. De belangrijkste klachten zijn een gebrek aan eetlust, vermagering, misselijkheid, braken en bleekheid door bloedarmoede.

Maagdarmaandoening
In de maag wordt voedsel verzameld en wordt een begin gemaakt met de vertering. Als voedsel de maag verlaat komt het via de twaalfvingerige darm in de dunne darm terecht. Hier, maar later ook in de dikke darm worden voedingsbestanddelen door het lichaam opgenomen.

Marfan-syndroom
Het Marfan syndroom is een aangeboren en erfelijke bindweefselziekte. Bij deze aandoening is een van de eiwitten die nodig zijn voor de aanmaak van bindweefsel niet goed samengesteld. Hierdoor ontstaan overal in het lichaam problemen met het bindweefsel. Dit kan onder meer hart- en vaatziekten veroorzaken; met name doordat hartkleppen en de aorta (lichaamsslagader) slapper worden en daardoor slechter functioneren. Daarnaast ontstaan vaak oogproblemen en kunnen afwijkingen aan het skelet voorkomen, zoals een vooruitstekende borstkas (kippenborst) of abnormale lengte van de vingers, tenen en ledematen.

Marmerbeenziekte
De marmerbeenziekte (osteopetrosis) is een zeldzame, congenitale en vermoedelijk erfelijke ziekte met excesieve botvorming. Het sponsachtige deel van het bot wordt vervangen door compact bot.

Manie
Engels:Mania ziekelijke neiging (opgewonden psychische toestand)

Manifest
Engels:Manifest onmiddellijk herkenbaar

Manifestatie
Engels:Manifestation waarneembaar verschijnsel

Manisch
Engels:Manic ziekelijk aangelegd (opgewonden psychische toestand)

Manisch-depressieve psychose
Manische-depressiviteit wordt ook wel een bipolaire stemmingsstoornis genoemd. Een bipolaire stoornis is een aandoening die twee uiterste uitingsvormen heeft. Manische-depressiviteit is een ernstige geestelijke stoornis, gekenmerkt door een meestal enkele maanden durende toestand van opgewondenheid (manie) die kan omslaan in een gedrukte stemming (depressie). De oorzaak is onbekend en ook de ontstaanswijze is nog zeer onduidelijk.

Manie
Een manie is een ziekelijke geestestoestand die gepaard gaat met opgewondenheid, geprikkeldheid en verwardheid. Een manie doet zich vooral voor als onderdeel van een geestelijke stoornis; de manisch-depressieve psychose. Hierbij verkeert de patiënt enige maanden in een opgewonden (manische) toestand, waarna hetzij herstel, hetzij omslag naar een gedrukte stemming (depressie) optreedt. De oorzaak van dergelijke manieën is onbekend. Men vermoedt dat er sprake is van een stoornis in de mechanismen die een rol spelen bij de prikkeloverdracht van zenuw naar zenuw in de hersenen. Dit komt vaker voor in het voorjaar en najaar. Een manie ontstaat soms als begeleidend verschijnsel van een hersenstoornis zoals een hersenkneuzing, een gezwel, slagaderverkalking van de hersenvaten, ontsteking, vergiftiging of verslaving.