Gezondheidsplein - woordenboek

Categorie: Medisch
Datum & Land: 21/10/2007, NL
Woorden: 2205

Paniek
Paniek is een vorm van zeer hevige angst waarbij mensen de controle over hun doen en laten dreigen kwijt te raken.

Pancreatitis
Engels:Pancreatitis ontsteking van de alvleesklier

Palpebraal
Engels:Palpebral met betrekking tot het ooglid

Palpitatie
Engels:Palpitation klopping van het hart

Palliatief
Engels:Palliative verzachtend

Pacemaker
Engels:Pacemaker gangmaker, hartprikkelaar

Painful arc syndroom
Bij het painful arc syndroom is sprake van een pijnlijke schouder, waarbij normale beweging verstoord of onmogelijk is. De schouderpijn treedt op bij het abduceren (van de middellijn af bewegen) van de arm. Overbelasting en ontsteking zijn veelvoorkomende oorzaken. De pijn kan in de schouder zelf zitten of (wat vaker voorkomt) uitstralen naar de bovenarm of nek.

Parasitaire infectie
Een parasiet is een plantaardig of dierlijk organisme dat zich ten koste van een ander levend organisme (de gastheer) voedt. Parasieten variëren van microscopisch kleine, eencellige organismen, protozoa genaamd, zoals de malariaparasiet, tot grotere meercellige organismen zoals bijvoorbeeld de lintworm en de spoelworm.

Parasitair
Engels:Parasitic door parasieten veroorzaakt

Paraplegie
Engels:Paraplegia verlamming aan beide zijden van het lichaam

Paranoia
Engels:Paranoia achtervolgingswaanzin

Parapemphigus
Parapemphigus is een chronisch verlopende aandoening die gekenmerkt wordt door ronde, gespannen blaren met helder vocht. De aandoening komt vooral voor op de buigzijde van de onderarmen, de onderbuik, de liezen en de bovenbenen. Soms bevinden zich ook blaren op het mondslijmvlies. De ziekte begint meestal na het 60e levensjaar. De behandeling bestaat uit specifieke medicatie. Goedgekeurd door: W. Stenvers, huisarts

Parameter
Engels:Parameter kenmerk

Paralyse
Engels:Paralysis verlamming

Paradoxaal
Engels:Paradoxical in strijd met de verwachting

Parallel
Engels:Parallel evenwijdig

Paracentese
Engels:Paracentesis doorprikking bij. Van het trommelvlies van het oor

Papiloedeem
Engels:Pappiloedema waterzucht (zwelling) van de papil

Papilloom
Een papilloom (poliep) is een meestal goedaardig gezwel van de huid of het slijmvlies. Het is een wratachtig of gesteeld uitgroeisel op de huid, slijmvlies of bekleding van een klier. Een papilloom heeft meestal de vorm van een kleine verhevenheid of een tepeltje. Papillomen ontstaan door celwoekering en zijn maar zelden kwaadaardig.

Penis
Engels:Penis mannelijk lid

Penicillinase
Engels:Penicillinase verhoogde weerstand tegen penseelschimmel

Pemphigus
Engels:Pemphigus etterblaasjes

Penetratie
Engels:Penetration binnendringing

Pelvic inflammatory disease
Infecties aan de vrouwelijke voortplantingsorganen worden wel aangeduid met de term `Pelvic inflammatory disaese` (PID). Ontstekingen kunnen voorkomen aan de eierstokken (ovaritis), eileiders (salpingitis) en baarmoeder (endometritis). Als deze niet worden behandeld, kunnen ze zich uitbreiden en jarenlang terugkomen.

Pelvicus
Engels:Pelvic tot het bekken behorend

Peesplaatontsteking
Bij een peesplaatontsteking is de peesplaat van het onderste voetgewelf ontstoken. De ontsteking zit bij de aanhechting op het hielbot en veroorzaakt dezelfde klachten als hielspoor, waarbij onder de hiel een botwoekering zit.

Pellagra
Pellagra is een huidziekte die wordt veroorzaakt door een ernstig tekort aan vitamine B3. De aandoening wordt gekenmerkt door huid- en slijmvliesontstekingen, diarree en dementie. Een vitamine-B3 tekort bij kinderen kan tot kloofjes in de lippen leiden. Bij ouderen kan een geestelijke verwardheid gedeeltelijk te wijten zijn aan een te geringe opname en dus een tekort aan vitamine B3. Belangrijke bronnen van Vitamine B3 zijn: Vlees, vis, volkorengraanproducten, groente en aardappelen. Verder maakt het lichaam zelf niacine uit het aminozuur tryptofaan, dat een bestanddeel is van alle eiwitten in de voeding. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Peesontsteking
Een peesontsteking (tendinitis) lijkt in veel opzichten op een slijmbeursontsteking. Beide hebben te maken met een reactie van het lichaam dat zich beschermt tegen een blessure of overmatig gebruik van spieren. De pezen zwellen op en gaan ontsteken. Peesontsteking is vaak ook een onderdeel van RSI (Repetitive Strain Injury) oftewel de muisarm. Een peesontsteking geneest vaak langzaam, omdat de spier waar hij mee verbonden is voortdurend in beweging is. Een peesontsteking kan overal ontstaan, maar meestal ontstaat zij in de schouders of hielen, aan de buitenzijde van de ellebogen (een tenniselleboog) of aan de binnenzijde van de ellebogen.

Peesknoop
Een pees bestaat uit stevig bindweefsel en vormt de verbinding tussen een spier en een bot.

Pediculose
Engels:Pediculosis luizenplaag

Percutaan
Engels:Percutaneous door de huid heen

Perforatie
Engels:Perforation doorboring

Perfusie
Engels:Perfusion vochttoediening

Peak Flow
Engels:Peak Flow hoogste uitademingssnelheid

Pediatrisch
Engels:Paediatric met betrekking tot de kindergeneeskunde

Peptisch
Engels:Peptic wat de spijsvertering bevordert

Per os
Engels:Peroral door de mond

Perceptie
Engels:Perception waarnemingsvermogen

Penisverwonding
Een verwonding van de penis kan ontstaan door een ongeval, bekneld raken tussen een rits of door seksuele handelingen. De penis heeft (vooral tijdens erectie) een behoorlijke doorbloeding, waardoor bij verwonding een grote bloeding kan ontstaan. Goede hygiëne is belangrijk om infectie te voorkomen. Raadpleeg een arts bij ernstige verwonding. Goedgekeurd door: B. van den Berg, arts

Penisinfectie
Een ontsteking van de penis is meestal gelokaliseerd op de eikel en rond de voorhuid. De oorzaken van deze veel voorkomende aandoening kunnen zijn: slechte hygiëne, infectie, wrijving van vochtige kleding of irritatie door chemische stoffen, voorbehoedsmiddelen of crèmes. Pijn roodheid en zwelling zijn meestal kenmerkend. Door het wegnemen van de oorzaak zal de aandoeningen meestal snel genezen. Soms is medicatie noodzakelijk. Raadpleeg bij ernstige klachten een arts. Goedgekeurd door: B. van den Berg, arts

Peniskanker
Kanker van de penis is betrekkelijk zeldzaam. Gemiddeld sterven maar enkele mannen per jaar aan peniskanker. De oorzaak van het ontstaan is onbekend, maar er is een sterke samenhang tussen het ontstaan ervan en vele jaren van slechts hygiënische omstandigheden onder de voorhuid. Besneden mannen zijn minder kwetsbaar dan onbesneden mannen. Als je de voorhuid en eikel regelmatig wast, loop je bijna geen risico om deze ziekte te krijgen. Een pijnlijke plek, zweer of wratachtige zwelling, die zich langzaam over de huid van de penis in de dieper gelegen weefsels verspreidt zijn de belangrijkste voorkomende verschijnselen. Onbehandeld ontstaan uitzaaiingen en treedt verergering op. Raadpleeg bij bovenstaande klachten een arts. Bestraling en operatie zijn gebruikelijke therapie.

Penisafwijking (aangeboren)
De penis van de man heeft twee functies: als geslachtsorgaan en als transportorgaan voor urine. Er bestaan aangeboren afwijkingen waarbij de penis niet goed of geheel niet is aangelegd.

Penis doorbloedingsstoornis
De penis is het mannelijke geslachtsorgaan. Voor een juist functioneren van de penis (erectie) is een goede bloedcirculatie in en rond de penis noodzakelijk. De penis beschikt over twee cilindervormige zwellichamen van sponsachtig weefsel, die de urinebuis omsluiten. Wanneer een man seksueel opgewonden raakt, zorgen zenuwprikkels ervoor dat er ongeveer zevenmaal zoveel bloed door de zwellichamen stroomt. Deze plotselinge toename van bloed zorgt ervoor dat het sponsachtige weefsel zich uitzet, zodat de penis hard en stijf wordt: de erectie. Wanneer de bloedstroom afneemt krijgt de penis zijn oorspronkelijke slappe toestand en vorm weer terug.

Penis (te) klein
De penis van de man heeft twee functies: als geslachtsorgaan en als transportorgaan voor urine. Veel mannen zijn onzeker over de grootte van hun penis. Bij het overgrote deel van deze groep is de penis normaal van grootte. Er bestaan aangeboren afwijkingen waarbij de penis niet goed of geheel niet is aangelegd. Ook kan de penis door ontwikkelingsstoornissen in groei achterblijven en daardoor een kleinere grootte hebben. In de regel lijdt een kleine penis niet tot problemen. Gevoelsmatig baart deze `klacht` soms wel zorgen. Raadpleeg in dat geval de huisarts. Goedgekeurd door: B. van den Berg, arts

Pfeiffer, ziekte van
Kinderen en jonge volwassenen die langere tijd erg moe zijn, kunnen soms de ziekte van Pfeiffer hebben. De ziekte wordt ook wel klierkoorts of 'kissing disease' (kusziekte) genoemd, omdat algemeen wordt aangenomen dat zij door mond-op-mondcontact via het speeksel van de ene mens op de andere overgaat. Het is een virusaandoening van het lymfsysteem, lever en milt, die vanzelf weer overgaat met voldoende rust. De oorzaak is het Epstein Barr-virus (een herpesvirus). Dit vermenigvuldigt zich in de witte bloedlichaampjes, waardoor het uiteindelijk de werking van het immuunsysteem schaadt.

Ph
Engels:Ph zuurgraad

Pityriasis versicolor
Pityriasis is een huidziekte waarbij de bovenste laag van de huid (de opperhuid) sterk afschilfert. De schilfertjes lijken wel wat op zemelen; de ziekte wordt daarom ook wel zemelenuitslag genoemd. Er zijn verschillende vormen.

Pityriasis
Engels:Pityriasis zemelenuitslag v.d. huid

Pityriasis rosea
Pityriasis is een huidziekte waarbij de bovenste laag van de huid (de opperhuid) sterk afschilfert. De schilfertjes lijken wel wat op zemelen; de ziekte wordt daarom ook wel zemelenuitslag genoemd. Er zijn verschillende vormen.

Pinguecula
Pinguecula zijn troebele verdikkingen in het witte slijmvlies van de neuszijde van de oogbol die eruit zien als gelige vlekken op de oogbol.

Pilo-erectie
Engels:Piloerection rechtop gaan staan van lichaamsharen (kippevel)

Pijn bij geslachtsgemeenschap
Lichamelijke factoren kunnen meer of minder pijn en ongemak bij de geslachtsgemeenschap veroorzaken. Pijn kan optreden tijdens de overgang door vaginale droogheid en het dunner worden van de vaginawand. Ook allergische reacties (intiemspray, zaaddodende pasta) en infecties zoals de SOA (seksueel overdraagbare aandoeningen) kunnen pijn veroorzaken.

Pijn (hevige)
Pijn is een waarschuwingssignaal van het lichaam bij een te sterke prikkeling. Pijn kan door verschillende soorten prikkels worden opgewekt, zoals hitte of kou, verwonding of beschadiging van weefsels of een ontstekingsreactie. Wanneer een pijnzenuw wordt geprikkeld gaat een signaal via deze zenuw naar het ruggenmerg en vervolgens naar de hersenen. In de hersenen vindt de bewustwording van de pijn plaats. Er wordt vaak onderscheid gemaakt tussen pijn van korte duur (bijvoorbeeld bij een verwonding), pijn van lange duur waarmee een patiënt leert leven (bijvoorbeeld bij reuma) en pijn bij dodelijke ziekten zoals kanker. Voor de meeste soorten pijn bestaat een behandeling. Natuurlijk wordt in eerste instantie gekeken of de oorzaak van pijn kan worden weggenomen. Pijnstillers in verschillende zwaarte bestrijden de gewaarwording van pijn. Bij sommige ziekten is de pijn zo hevig dat zeer hoge doseringen pijnstillers de pijn zelfs niet geheel kunnen onderdrukken. In die gevallen wordt er gezocht naar alternatieven. Soms wordt er door middel van psychologische begeleiding geleerd hoe je om kunt gaan met de pijn. In andere gevallen wordt in het ziekenhuis overgegaan tot blokkade van zenuwbanen. Goedgekeurd door: B. van den Berg, arts

Pijn
Pijn is een waarschuwingssignaal van het lichaam bij een te sterke prikkeling. Pijn kan door verschillende soorten prikkels worden opgewekt, zoals hitte of kou, verwonding of beschadiging van weefsels of een ontstekingsreactie. Wanneer een pijnzenuw wordt geprikkeld gaat een signaal via deze zenuw naar het ruggenmerg en vervolgens naar de hersenen. In de hersenen vindt de bewustwording van de pijn plaats. Er wordt vaak onderscheid gemaakt tussen pijn van korte duur (bijvoorbeeld bij een verwonding), pijn van lange duur waarmee een patiënt leert leven (bijvoorbeeld bij reuma) en pijn bij dodelijke ziekten zoals kanker. Voor de meeste soorten pijn bestaat een behandeling. Natuurlijk wordt in eerste instantie gekeken of de oorzaak van pijn kan worden weggenomen. Pijnstillers in verschillende zwaarte bestrijden de gewaarwording van pijn. Bij sommige ziekten is de pijn zo hevig dat zeer hoge doseringen pijnstillers de pijn zelfs niet geheel kunnen onderdrukken. Goedgekeurd door: B. van den Berg, arts

Pigmentvlekken
Pigment is een kleurstof (melanine) die in de weefsels zit van dieren, planten en mensen. Het geeft kleur aan je haren, de iris van je oog en aan je huid. Het pigment beschermt je huid tegen de UV-straling die in zonlicht zit. Als je lang in zon zit maakt de huid meer pigment aan, zodat je beter beschermd bent. Een prettige bijkomstigheid is het kleurtje dat je ervan krijgt.

Pigmentatie
Engels:Pigmentation verkleuring

Piercings
De commotie en bezorgdheid rond het aanbrengen van piercings in het lichaam is deels wel en deels niet terecht. Het prikken van gaatjes in oren gebeurt al lang en is een vrij onschuldige ingreep die slechts zelden problemen geeft.

Piekeren (chronisch)
Als je constant zit te piekeren over vooral alledaagse problemen, dan spreken artsen meestal van Overmatige Bezorgdheid, ook wel Gegeneraliseerde Angststoornis genoemd.Voor meer informatie over piekeren, angst en depressie, klik hier. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Pleuritis
Engels:Pleurisy borstvliesontsteking

Pleuritis
Pleuritis is een ontsteking van de pleura (longvlies). Pleuritis ontstaat meestal door een virus of een bacterie. Hierbij kan `natte pleuritis` (ontsteking met vochtophoping in de pleuraholte) of `droge pleuritis` (ontsteking zonder vochtophoping in de pleuraholte) optreden. Pleuritis treedt op als complicatie van ziekten als tuberculose, longonsteking, longembolie, alvleesklierontsteking, kanker of hartzwakte, of soms ook na een verwonding van de borst of een andere afwijking.

Platvoeten
Je voeten zijn zeer gespecialiseerde structuren. Elk van de voeten bestaat uit 26 botten, bijeengehouden door banden, spieren en pezen. De ingewikkelde opbouw van deze structuren resulteert in de vorming van twee bogen (één in de lengterichting van de voet en de ander in de breedte). Tijdens het lopen zorgen deze veerkrachtige bogen ervoor dat het lichaamsgewicht gelijkmatig over beide voeten en benen verdeeld wordt.

Plasma-Expander
Engels:Plasma Expander geneesmiddel dat de druk van bloed op omliggend weefsel verhoogt

Plasmaproteïne
Engels:Plasma Protein eiwit in het bloedplasma

Plasminogeen
Engels:Plasminogen eiwit in het bloed

Placenta
Engels:Placenta moederkoek

Placebo
Engels:Placebo geneesmiddel zonder werking

Plexus
Engels:Plexus netwerk van zenuwen of bloedvaten

Pneumopathie
Engels:Pneumopathy longziekte

Pneumonie
Engels:Pneumonia longontsteking

Poliomyelitis
Engels:Poliomyelitis virusinfectie o.a. van de grijze stof van het ruggemerg

Postpartum depressie
De hormonale veranderingen na de bevalling hebben niet alleen veel effect op je lichaam maar ook op je emoties. Veel vrouwen hebben dan ook tussen de derde en tiende dag na de bevalling last van 'huildagen', ook wel kraamtranen of baby blues genoemd. Dit is een logische reactie op de nieuwe situatie, maar na een paar dagen gaat dit weer over en kun je van je kind genieten. Toch zijn er vrouwen die soms maandenlang neerslachtig blijven. Dit gebeurt bij ongeveer 10% van de vrouwen die een kind hebben gekregen, in meer of mindere mate.

Postoperatief
Engels:Postoperative na een heelkundige ingreep

Postmenopauzaal
Engels:Postmenopausal na de overgangsjaren bij de vrouw

Postnataal
Engels:Postnatal na de geboorte

Postnatale problemen
Wat betreft inspanning is een bevalling het beste te vergelijken met het lopen van een marathon. Het is dan ook niet vreemd dat een moeder na het bevallen lichamelijke en-of emotionele problemen kan hebben. De meeste vrouwen hebben wel een aantal klachten. Wat je zoal kunt verwachten na de bevalling: Aambeien. Tijdens de zwangerschap of tijdens de bevalling (door het persen) kun je aambeien krijgen: gezwollen bloedvaten aan de buiten- of binnenkant van de anus. Ga niet je ontlasting ophouden, omdat het zeer doet als je naar de wc gaat, want dan wordt de ontlasting alleen nog maar dikker en harder en dus pijnlijker. Spoel je goed schoon als je naar de wc bent geweest en gebruik hiervoor gewoon water. Je kunt een nat maandverband in de vriezer doen en daarna op de pijnlijke plaats doen. Masseren, olie en zalf helpen ook en je kunt zo de aambei proberen terug naar binnen te duwen.

Post Partum
Engels:Poatpartum na de bevalling

Posterior
Engels:Posterior aan de achterkant

Postgastrectomiesyndroom
Het postgastrectomiesyndroom is een moeilijk woord voor klachten die kunnen ontstaan na een operatie waarbij de maag geheel of gedeeltelijk is verwijderd. Gastrectomie betekent maagverwijdering, dit wordt ook wel maagresectie genoemd. Zo'n operatie kan bijvoorbeeld nodig zijn bij een ernstige maagzweer of bij een kwaadaardige aandoening.

Positief
Engels:Positive aanwezig

Porfyrie
Engels:Porphyria verstoorde vorming van rode kleurstof in het bloed

Polyvalent
Engels:Polyvalent meerwaardig

Populatie
Engels:Population bevolking

Porfyrie
Porfyrie is een aangeboren stofwisselingsstoornis die veroorzaakt wordt door een storing bij de vorming van hemoglobine (de rode bloedkleurstof). Door deze storing hopen bepaalde stoffen, de porfyrinen, zich op een schadelijke manier op in een aantal delen van het lichaam met name de lever, het spijsverteringskanaal, de hersenen en het zenuwstelsel, en de huid.

Polyurie
Engels:Polyuria vermeerderde urinelozing

Polytherapie
Engels:Polytherapy behandeling met meerder methoden

Polypeptide
Engels:Polypeptide keten van een groot aantal met elkaar verbonden aminozuren

Polyneuropathie
Polyneuropathie is een neurologische aandoening, dat wil zeggen een aandoening van meerdere zenuwen. Het gaat om een aantal zenuwen tegelijk, die geleidelijk steeds verder beschadigd raken. Vooral perifere zenuwen zijn erbij betrokken, dus de zenuwen die het verst van de oorsprong (het ruggenmerg) liggen, bijvoorbeeld in handen of voeten.

Polyneuritis
Engels:Polyneuritis ontsteking van verschillende(meerdere) zenuwen

Polymyositis
Polymyositis is een ontsteking van de spieren, meestal die van de schouder en het bekken. Bij polymyositsis treedt krachtsvermindering en pijn in de ontstoken spieren op. Vaak is de lichaamstemperatuur verhoogd. De oorzaak van de aandoening is niet bekend, hoewel men aanneemt dat het om een autoimmuun proces gaat. De ziekte kan spontaan verdwijnen na verloop van enkele maanden tot jaren, maar kan ook dodelijk zijn. Er ontstaat in het bijzonder een gevaarlijke situatie als de keelspieren aangedaan zijn, waardoor ernstige slikproblemen kunnen ontstaan. Ook kunnen ademhalingsproblemen ontstaan.

Polyarthritis
Engels:Polyarthritis ontsteking van meer dan één gewricht

Polydipsie
Engels:Polydipsia verhoogd dorstgevoel, veel drinken

Polymorf
Engels:Polymorphic veelvormig

Polymyalgie reumatica
Polymyalgie reumatica komt vrijwel alleen bij ouderen boven de 60 jaar voor. Pijn, stijfheid in de nek, schouders en rond het bekken, vermagering, algeheel ziek zijn en temperatuursverhoging zijn voorkomende verschijnselen. Het bloed toont tekenen van een ontsteking en vaak een bloedarmoede. De ziekte heeft vaak een acuut begin, maar een langdurig beloop (maanden tot jaren). Goedgekeurd door: H. Vrij-Mazee, arts

Polsbreuk, fractuur van colles
De pols vormt het gewricht tussen de onderarm en de hand. Polsbreuken ontstaan meestal door een val op de gestrekte of licht gebogen arm. Snelle en juiste behandeling (rechtzetten van de pols) is noodzakelijk, omdat scheefstand kan leiden tot beperking van de beweging. De fractuur van Colles is een veel voorkomende specifieke polsbreuk van het uiterste deel van het onderarmbeen (spaakbeen). Er is verplaatsing van het bot, zwelling en pijn. De behandeling bestaat uit een gipsspalk. Na vier weken wordt meestal het gips verwijderd en kan oefening beginnen. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Priapisme
Engels:Priapism een erectie van de penis die veel te lang blijft

Preventie
Engels:Prevention voorkoming (van ziekte)

Presynaptisch
Engels:Presynaptic voor de synaps liggend, dit is de spleet tussen 2 zenuwcellen

Presentatie
Engels:Presentation ligging

Preputium
Engels:Prepuce voorhuid van penis

Preparaat
Engels:Preparation bereiding van chemische stof, geneesmiddel e.d.