Gezondheidsplein - woordenboek

Categorie: Medisch
Datum & Land: 21/10/2007, NL
Woorden: 2205

Oestrogeen
Engels:Oestrogen vrouwelijk hormoon

Oedeem
Bij oedeem zwellen weefsels op door vochtophoping. Het wordt daarom ook wel `waterzucht` genoemd. Door een toename van de hoeveelheid vocht rondom de lichaamscellen ontstaat zwelling van weefsels en organen. Zwelling van de huid, dikke enkels en soms kortademigheid zijn voorkomende verschijnselen. Het oedeem kan plaatselijk, maar ook door het gehele lichaam voorkomen. Oedeem kan een lichamelijk symptoom zijn van diverse aandoeningen, zoals nierziekte, hartzwakte (hartfalen) en leverziekte. De behandeling van oedeem is daarom gekoppeld aan de behandeling van de onderliggende ziekte. Hartaandoeningen, nierafwijkingen, sterke ondervoeding of een ziekte van de nieren kunnen alle gepaard gaan met oedeem.

Oftalmologisch
Engels:Ophthalmological met betrekking tot de oogheelkunde

Oftalmisch
Engels:Ophthalmic met betrekking tot oogziekten

Oligurie
Engels:Oliguria verminderde uitscheiding van urine

Oligomenorroe
Engels:Oligomenorrhoea menstruaties met grote onregelmatige tussenpozen

Oligoelement
Engels:Oligoelement spoorelement

Onzekerheid
Onzekerheid is een bekend psychisch fenomeen. Iedereen heeft er wel eens last van. Onzekerheid kan worden veroorzaakt door lichamelijke, sociale, financiële en emotionele factoren en angst. In elk geval gaat iemand die zich onzeker voelt, twijfelen aan haar of zijn gehele zelfbeeld (competentie of eigenwaarde).

Onvruchtbaarheid
Met onvruchtbaarheid of infertiliteit wordt bedoeld: het onvermogen tot voortplanting, terwijl met de term subfertiliteit verminderde vruchtbaarheid bedoeld wordt.

Ontsteking uitwendige oor
Een ontsteking van het uitwendige oor (otitis externa) kan een zeer pijnlijke aandoening zijn en gaat vaak gepaard met jeuk. Soms is een zwelling van en achter het oor zichtbaar .

Ontstekingsgevolg
Een ontsteking kan leiden tot erg verschillende ziekteverschijnselen. Als reactie op de ontstekingsprikkel in het getroffen gebied stijgt de bloedtoevoer. Witte bloedcellen die de ontsteking gaan bestrijden komen in grote hoeveelheid voor. Het geïnfecteerde weefsel wordt rood, warm, gezwollen en pijnlijk. Bloederig vocht, waterig vocht, etter, koorts, pijn, uitval van functie en verdikking van het getroffen gebied zijn het gevolg.

Ontsteking (chronische)
Een ontsteking is een plaatselijke reactie van het lichaam op beschadiging van het weefsel. Beschadiging kan ontstaan door een scherp voorwerp, een infectie met ziekteverwekkers, giftige, irriterende chemische stoffen of een stoornis in de reactie van het afweersysteem. Ondanks verschillende oorzaken van een ontsteking bestaat het proces zelf meestal uit dezelfde verschijnselen; roodheid, pijn, zwelling en temperatuursverhoging. Vaak is er functie-uitval van het getroffen lichaamsdeel. De toevoer van extra bloed zorgt tegelijkertijd voor de aanvoer van grote hoeveelheden witte bloedlichaampjes, die de ontsteking gaan bestrijden en het dode weefsel verwijderen. Tegelijkertijd worden extra voedingsstoffen aangevoerd die zorgen voor een snelle genezing.

Ondervoeding
Voedsel is noodzakelijk voor de instandhouding van het lichaam en levert energie voor het verrichten van arbeid. Bij ondervoeding ontstaan door een tekort aan voedingsstoffen (eiwitten, suikers, vetten, vitamines, mineralen en sporenelementen) stoornissen in het lichamelijk functioneren. Een voedingstekort kan ontstaan door zowel onvoldoende als foutieve voeding. Ook het onvermogen van het lichaam om voedsel op te nemen kan leiden tot dit beeld. Door een darmziekte of een stofwisselingsstoornis kan de opname van voedselelementen verstoord raken. Ondervoeding kan leiden tot extreme vermagering en in ernstige gevallen tot de dood. Goedgekeurd door: H. Vrij-Mazee, arts

Oncotisch
Engels:Oncotic met betrekking tot zwelling

Onderkoeling
Bij onderkoeling is de lichaamstemperatuur te laag. Men spreekt doorgaans van onderkoeling als de centrale lichaamstemperatuur 31 graden Celsius of lager is.

Onbekende aandoening
Bij de aanwezigheid van ziekteverschijnselen is meestal sprake van een onderliggende aandoening die de klachten veroorzaakt. Soms is niet altijd duidelijk welke aandoening de symptomen veroorzaakt.

Oncolyticum
Engels:Oncolytic middel dat de groei van gezwellen remt

Oogbolverplaatsing
De oogbol wordt door oogspieren op zijn plaats gehouden in de oogkas. Door ruimte innemende processen in de oogkas kan de oogbol naar voren worden geduwd. Een aandoening van de oogspieren kan leiden tot een zijwaartse verplaatsing van de oogbol. Bij exophthalmus puilen een of beide ogen uit door een zwelling van de weke delen waarmee de oogkas is bekleed. De oogbol wordt in voorwaartse richting geduwd waardoor een abnormaal groot gedeelte van de voorzijde ervan zichtbaar wordt.

Oogbolgezwel (tumor)
Een gezwel van het oog is gelukkig erg zeldzaam. De meest voorkomende tumor is een kwaadaardig gezwel (melanoom) dat lijkt op een vorm van huidkanker. Meestal wordt deze tumor ontdekt bij een routine onderzoek door een arts. De tumor is meestal pijnloos en betreft slechts een oog. Soms begint de patient zelf te klagen over een geleidelijk verlies van een gedeelte van het gezichtsvermogen van het aangetaste oog. De arts kan een fluorescentie-angiogram laten maken, waarmee de aard van het gezwel kan worden vastgesteld. Bij jonge volwassenen bestaat de gebruikelijke behandeling in de verwijdering van het betrokken oog om te voorkomen dat het gezwel zich naar andere delen van het lichaam verspreidt. Bij oudere mensen waarbij het gezwel slechts zeer langzaam groeit en het gezichtsvermogen niet bedreigt, is het meestal het best het oog met rust te laten.

Oogaandoeningen
Alles over oogaandoeningen die te maken hebben met de breking van lichtstralen in het oog, zoals bijziendheid en verziendheid, vind je in het onderwerp refractieve aandoeningen. Zoek voor andere oogaandoeningen op de naam van de aandoening. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Oogafwijking (aangeboren)
De meest voorkomende aangeboren oogaandoening is scheelzien. Bij scheelzien kijken de ogen niet naar hetzelfde voorwerp: het ene oog concentreert zich op wat men wil waarnemen, het andere niet in lijn staande oog kijkt een andere kant op, meestal in binnenwaartse, maar ook wel in buitenwaartse of zelfs opwaartse richting. Soms gaat scheelzien gepaard met een lui oog, dat wil zeggen dat het schele oog gebrekkig wordt en steeds minder details gaat onderscheiden. Het scheelzien manifesteert zich meestal voor het eerst in de kleutertijd of de eerste kinderjaren, wanneer het gezichtsvermogen zich aan het ontwikkelen is.

Oorpoliep
Een poliep is een gesteelde, goedaardige tumor. Een oorpoliep bevindt zich op de oorschelp of in de uitwendige gehoorgang.

Oog oververmoeid
Veel mensen zijn lichtelijk verziend zonder van de symptomen van deze aandoening veel last te hebben. Toch kunnen ze aanleiding geven tot een overmatige inspanning van de ogen, een pijnlijk of onbehaaglijk gevoel in het oog, omdat voortdurend de spiertjes rondom de lens aangespannen worden (accommodatie) om scherp te kunnen zien.

Oorpijn
De oorzaak van oorpijn ligt meestal in het oor, maar soms kan de oorzaak van de pijn ook buiten het oor liggen. Er is dan sprake van uitstralende pijn, afkomstig van aandoeningen elders in het hoofd. De pijn kan in een of beide oren voorkomen en zowel scherp en stekend als zeurend of kloppend zijn.

Oorinfectie
De meest voorkomende oorontsteking is de middenoorontsteking (otitis media).

Oorontsteking (acute)
De meest voorkomende oorontsteking is de middenoorontsteking (otitis media). Het middenoor bevindt zich achter het trommelvlies en is door de buis van Eustachius verbonden met de keel. Bij keelinfecties kunnen bacteriën via de buis van Eustachius het middenoor binnendringen. De ontsteking kan ook ontstaan doordat bacteriën via het trommelvlies het middenoor binnenkomen. Onder normale omstandigheden is het trommelvlies niet doorgankelijk voor bacteriën, maar wanneer een gaatje (perforatie) in dit vlies ontstaat, vormt deze route wel een gevaar voor het binnendringen van bacteriën. Klachten en verschijnselen van een binnenoorontsteking zijn: een vol gevoel in het oor, (ernstige) oorpijn, koorts en rillingen, misselijkheid, diarree en gehoorverlies. Bij een chronische middenoorontsteking kan bovendien nog een al of niet continue afscheiding van pus uit het oor plaatsvinden. Bij de acute middenoorontseking wordt het middenoor snel gevuld met pus. De druk van de pus kan hevige pijn veroorzaken en het trommelvlies doen scheuren waardoor bloed en dikke pus uit het oor vloeit (loopoor).

Ooievaarsbeet
Een ooievaarsbeet is een klein roze of rood vlekje op de huid van een pasgeboren baby. Een baby kan één of meer van deze plekjes hebben, meestal in het gezicht of op het achterhoofd. Soms zitten de plekken ook op andere plaatsen van het lichaam, ze worden dan ook wel zalmvlekken genoemd.

Oorafwijking (aangeboren)
Oorschelpafwijkingen komen veel voor. Minder vaak komt een afwijking van het midden- of binnenoor voor. Deze laatste afwijkingen gaan meestal gepaard met gehoorsvermindering. Afwijkingen in de oorschelp kunnen soms door middel van een operatie worden gecorrigeerd. Een bekende afwijking is een flapoor. Hierbij is sprake van flink ontwikkelde oorschelpen die van het hoofd afstaan. Oorzaak is een stoornis in de vorming van de vouwen in oorschelp. Het heeft geen enkele zin om te proberen flaporen te corrigeren door de oren `s nachts tegen het hoofd te fixeren. Ze kunnen echter wel door een eenvoudige operatieve ingreep worden gecorrigeerd. De chirurg maakt een insnijding in de huidplooi achter het oor, verwijdert een huidreep en eventueel wat kraakbeen, waarna het oor strak tegen het hoofd wordt getrokken en de wond gehecht. De littekens zitten verborgen achter het oor en zijn dus praktisch onzichtbaar. Onder de vier jaar kan deze operatie echter niet worden uitgevoerd, omdat de oren dan nog niet voldoende zijn uitgegroeid. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Oogverwonding
Een oogverwonding kan onstaan tijdens sporten (voetbal, hockeybal, hockeystick, squashballetje enzovoorts), door vuil dat in het oog waait, door chemische stoffen die opspetteren enzovoorts. Verwondingen van het oog kunnen worden onderverdeeld in een oppervlakkige en een diepere verwonding. Een oppervlakkige verwonding kan worden veroorzaakt door stomp geweld (een vuistslag) of door een irriterende stof of scherp deeltje.

Oogzenuwontsteking
Bij een ontsteking van de oogzenuw raakt de zenuw gezwollen en rood, en de zenuwvezels werken niet goed meer. Als er veel vezels aangedaan zijn, zien we slecht. Maar als de ontsteking mild is, kan het gezichtsvermogen bijna normaal zijn. De oogzenuw bestaat uit een gedeelte in de oogbol (het netvlies) en een gedeelte dat vanuit de oogbol naar de hersenen loopt. Beide delen kunnen ontstoken raken, maar ze geven vaak elk een ander klachtenbeeld. In beide gevallen gaat de gezichtsscherpte in het aangetaste oog binnen enkele dagen achteruit, neemt de grootte van het gezichtsveld af en is het bewegen van het oog pijnlijk.Een oorzaak van een oogzenuwontsteking kan worden gezocht in een uitbreiding van een infectie elders in het lichaam. Keelontstekingen, tandinfectie of een ontsteking in de oogkas, kunnen een infectie van de zenuw veroorzaken. De oogzenuw kan ook ontstoken raken bij multiple sclerose en bij oudere mensen door een aandoening die bekend staat als arteriitis temporalis (een ontsteking van een slagader op het hoofd). Een oogzenuwontsteking ontstaat meestal plotseling, met wazig zicht in één of beide ogen. Het lijkt alsof iemand het licht zachter heeft gedraaid. De kleuren zijn anders. Er kan wat pijn rond de oogkas bestaan, vaak als de ogen bewogen worden. Het gezichtsvermogen kan in de loop van één of twee weken slechter worden. Het kan ook verslechteren na een heet bad of hete douche of na inspanning. Ga bij klachten direct naar een arts. Vaak gaat een ontsteking van de oogzenuw binnen twee tot acht weken vanzelf over en hersteld het gezichtsvermogen zich volledig. Uw oogarts kan een kuur met corticosteoid tabletten voorschrijven die het genezingsproces versnellen, maar niet elke arts is een voorstander van deze behandelingsmethode.i.v.m de mogelijke bijwerkingen .Gelukkig herstellen de meeste oogzenuwontstekingen vanzelf, maar het herstel duurt vaak maanden. Bij veel patiënten zal het herstel niet compleet zijn. Soms komt de scherpte helemaal terug maar blijven de kleuren achter. Bij anderen blijven delen van het gezichtsveld onscherp.

Oogverdraaiing
De oogbol wordt bestuurd door de oogspieren. Bij een aandoening van één van deze spieren kan de stand van het oog gestoord zijn. Uiterlijk kan dit zich openbaren in een verdraaiing van het oog. Vaak gaat een oogverdraaiing gepaard met een verandering van het gezichtsvermogen. Dubbelzien, slecht zicht of vermoeidheid van de ogen kunnen klachten zijn. Raadpleeg bij dit beeld direct een arts. Hij kan onderzoeken wat de onderliggende oorzaak van de verdraaiing is. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Oogtic
Een tic is een snelle onwillekeurig samentrekking van een spier of spiergroep, waar men geen controle over heeft. Tics komen vaak in het gezicht voor. Het is vaak een spier rond het oog die samentrekt. De onwillekeurige spiersamentrekkingen van het ooglid duren meestal slechts enkele seconden. Het kan een vervelend gevoel zijn. De vraag is natuurlijk of er soms iets mis is met de ogen. In het algemeen is er echter geen reden tot ongerustheid, want een trillend ooglid is vrijwel altijd een onbelangrijke aandoening. Het is een heel gewoon verschijnsel en kan ontstaan door vermoeidheid of optreden onder stress. Meestal hoef je er niets aan te laten doen. Als de tics erg hinderlijk worden, wordt meestal alleen aangeraden spanning zoveel mogelijk te vermijden, en voldoende nachtrust te nemen. Soms wil het zachtjes masseren van het ooglid helpen. In ernstiger gevallen kunnen kalmerende middelen de tic helpen verminderen.

Ooglid uitstulping (ectropion)
Gewoonlijk sluiten het bovenste en onderste ooglid op elkaar aan en beschermen zo het oog tegen beschadiging en uitdroging. Bij een uitstulping van het ooglid (ectropion) sluit het onderste ooglid niet goed tegen de oogbol aan. Het onderste deel van de oogbol is onbedekt en het onderste ooglid keert gedeeltelijk naar buiten. Uitdroging en irritatie met roodheid van zowel de oogbol en het ooglid kan optreden. Vocht uit de traanklieren kan niet meer worden afgevoerd via de kanaaltjes in het onderste ooglid, waardoor het traanvocht over de wang wegloopt. De aandoening komt vooral op oudere leeftijd voor. Een uitstulping van het ooglid verdwijnt eigenlijk nooit vanzelf. In de meeste gevallen kan een arts door een kleine operatie onder plaatselijke verdoving het probleem verhelpen. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Ooglidomkrulling of uitstulping
Een ooglid kan naar buiten krullen( ectropion) of naar binnen( entropion).

Oogspieren in onbalans
Beide ogen worden gestuurd door de oogspieren. Deze spieren zitten aan de buitenkant van de oogbol vast en aan de binnenkant van de oogkas. Onder normale omstandigheden voeren de spieren van beide ogen dezelfde bewegingen uit, waardoor een symmetrische beweging van beide ogen ontstaat. Wanneer door een aandoening aan één van de oogspieren de beweging wordt verstoord, ontstaat een asymmetrisch beeld (scheelzien). De oogspieren (en dus ook de ogen) van linker- en rechter oog zijn met elkaar in onbalans. Een aandoening van een zenuw die de spieren aanstuurt kan een vergelijkbaar beeld geven. Wanneer het scheelzien en de onbalans van de spieren zich op volwassen leeftijd manifesteert, is de oorzaak vermoedelijk niet dezelfde als wanneer een kind scheelziet. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Oogspierverlamming
Bij een oogspierverlamming (paralyse) is de beweging van het oog in één of meerdere richtingen verstoord, doordat een of meerdere van de oogspieren niet functioneren. De verlamming kan geheel, maar ook gedeeltelijk optreden. Bijna altijd treedt dubbelzien op of uitval van een deel van het gezichtsveld. Braken en een gevoel van misselijkheid komen zelden voor. De oorzaak van een verlamming is meestal een aandoening van een zenuw die de betreffende spier bestuurt. Om dubbelzien te vermijden, kunnen de hersenen het beeld van het afwijkende oog onderdrukken. Als de hersenen continu het beeld van één oog moeten onderdrukken, kan dit oog uiteindelijk blind worden. Doordat het beeld dat uit één oog wordt gevormd niet driedimensionaal is, kan de persoon ook geen diepte meer zien. Vaak geneest een verlamming spontaan. Soms is een operatie noodzakelijk. Het is belangrijk bij bovenstaande klachten direct een arts te raadplegen. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Oogkastumor
Een gezwel van het oog is gelukkig erg zeldzaam. De meest voorkomende tumor is een kwaadaardig gezwel (melanoom) dat lijkt op een vorm van huidkanker. Meestal wordt deze tumor ontdekt bij een routine onderzoek door een arts. De tumor is meestal pijnloos en betreft slechts een oog. Soms begint de patient zelf te klagen over een geleidelijk verlies van een gedeelte van het gezichtsvermogen van het aangetaste oog. De arts kan een fluorescentie-angiogram laten maken, waarmee de aard van het gezwel kan worden vastgesteld. Bij jonge volwassenen bestaat de gebruikelijke behandeling in de verwijdering van het betrokken oog om te voorkomen dat het gezwel zich naar andere delen van het lichaam verspreidt. Bij oudere mensen waarbij het gezwel slechts zeer langzaam groeit en het gezichtsvermogen niet bedreigt, is het meestal het best het oog met rust te laten.

Ooglid trillend
Een trillend ooglid is niet echt een aandoening. Het wordt veroorzaakt door een onwillekeurig samentrekken en ontspannen van kleine spiertjes in het ooglid. Hierdoor ontstaat een trillend gevoel dat soms lang kan aanhouden. Een trillend ooglid is vaak een verschijnsel van (over-)vermoeidheid. Langdurig ingespannen werk met de ogen (lezen, computerbeeldscherm) geeft vermoeiing van de spieren. Vaak is ontspanning en rust voldoende om de klacht te laten verdwijnen. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Ooghaar ingegroeid
Wanneer een ooghaar van het ooglid naar binnen is gegroeid geeft dit meestal irritatie van de oogbol. De haar wrijft over de oogbol. Hierdoor ontstaat irritatie (pijn en jeuk) en kan de oogbol gaan ontsteken. Bij oudere mensen komt nogal eens een entropion voor. Dat is een aandoening waarbij de rand van het onderste ooglid naar binnen stulpt, zodat de oogharen over hetoppervlak van de oogbol, het bindvlies en het hoornvlies wrijven. Ook dit veroorzaakt irritatie en kan leiden tot bindvliesontsteking of zweertjes op het hoornvlies. Ga bij deze klachten naar de huisarts. Hij zal door middel van een pleister het ooglid naar buiten houden. Dit moet enige dagen worden volgehouden. Soms is verwijdering van oogharen noodzakelijk of een kleine operatie aan het ooglid (meestal onder plaatselijke verdoving). Bij een ontsteking zal de ontsteking worden behandeld. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Ooggezwel (tumor)
Een gezwel van het oog is gelukkig erg zeldzaam. De meest voorkomende tumor is een kwaadaardig gezwel (melanoom) dat lijkt op een vorm van huidkanker. Meestal wordt deze tumor ontdekt bij een routine onderzoek door een arts. De tumor is meestal pijnloos en betreft slechts een oog. Soms begint de patient zelf te klagen over een geleidelijk verlies van een gedeelte van het gezichtsvermogen van het aangetaste oog. De arts kan een fluorescentie-angiogram laten maken, waarmee de aard van het gezwel kan worden vastgesteld. Bij jonge volwassenen bestaat de gebruikelijke behandeling in de verwijdering van het betrokken oog om te voorkomen dat het gezwel zich naar andere delen van het lichaam verspreidt. Bij oudere mensen waarbij het gezwel slechts zeer langzaam groeit en het gezichtsvermogen niet bedreigt, is het meestal het best het oog met rust te laten.

Optimaal
Engels:Optimal het beste

Open ruggetje
Sommige kinderen worden geboren met een `open ruggetje` oftewel spina bifida. Dit houdt in dat een of meer opeenvolgende wervelbogen in de rug niet zijn gesloten. Daardoor ontstaat een opening in de wervelkolom. Vaak is dit te zien doordat de ruggenwervel niet helemaal met huid bedekt is, vandaar de benaming `open rug`. Soms is de huid wel intact.

Opiaat
Engels:Opiate (niet:Opioid) opiumbevattend geneesmiddel

Opisthotonus
Engels:Opisthotonos krampachtige achteroverstrekking van het lichaam

Opportunistisch
Engels:Opportunistic toevallig schadelijk, alleen onder deze omstandigheden schadelijk

Open been
Een open been is een benaming voor een (etterende) ontsteking van de huid die slecht geneest. De ontsteking is meestal een gevolg van een stoornis in de bloedvoorziening. De oorzaak is meestal (maar niet altijd) een sterk gestoorde afvoer van het bloed uit het onderbeen via de aders, door spataders. Bijkomende factoren zijn immobiliteit, langdurig staan zonder te lopen, oedeem, overgewicht, hartfalen, suikerziekte en atherosclerose. Vaak begint het met een kleine verwonding, bv. door stoten. Dergelijke wonden kunnen jarenlang bestaan en ook bij de best bekende behandelingen kan de genezing maanden duren, en is in de ergste gevallen niet eens mogelijk. De behandeling berust vooral op het tegengaan van infectie en oedeem en het bevorderen van de bloedcirculatie. Hiervoor wordt meestal een of twee keer per week gezwachteld met een elastisch verband. Op de wond gaat een groeistimulerende zalf, terwijl de huid rond beschermd wordt met zinkzalf. Is het ulcus eenmaal genezen dan zal de patiënt om recidief te voorkomen meestal levenslang een strakke kous moeten dragen. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Opalescent
Engels:Opalescent bijna doorschijnend

Optisch
Engels:Optic met betrekking tot het licht

Orthopedisch
Engels:Orthopaedic met betrekking tot de behandeling van misvormingen van beenderen en gewrichten

Orofaciaal
Engels:Orofacial met betrekking tot de mond en het gelaat

Oriëntatie
Engels:Orientation vermogen tot plaatsbepaling

Orgasmeproblemen (vrouwen)
Een orgasme (ook hoogtepunt of klaarkomen genoemd), is een lichamelijke en emotionele ontlading van het lichaam bij seksuele prikkeling. Bij een vrouw trekken de spieren rond de vagina zich een aantal keer ritmisch samen tijdens het orgasme. Van een orgasmeprobleem wordt gesproken als je als vrouw wel opgewonden wordt, maar het lukt niet of te langzaam om klaar te komen.

Orgasme
Engels:Orgasm lustgevoelens bij seksuele opwinding (klaarkomen)

Orbitaal
Engels:Orbital met betrekking tot de oogkas

Orchitis
Engels:Orchitis ontsteking van de teelbal

Oraal
Engels:Oral met betrekking tot de mond

Orthostatisch
Engels:Orthostatic wat bij rechtstaan optreedt

Osteomalacie
Engels:Osteomalacia beenverweking

Osteomyelitis
Engels:Osteomyelitis botontsteking

Osteolyse
Engels:Osteolysis verdwijning van beenweefsel

Osteodystrofie
Engels:Osteodystrophy groeistoornis van het beenweefsel

Osteogenesis imperfecta
Osteogenesis imperfecta is een aangeboren en erfelijke aandoening van het bindweefsel. Meestal wordt de afkorting OI gebruikt. Het meest opvallende verschijnsel is de grote breekbaarheid van het skelet. Door een kleine aanleiding, zoals een plotselinge beweging, kan soms al een botbreuk ontstaan. De mate van breekbaarheid is heel verschillend. Het aantal breuken dat iemand tijdens zijn leven oploopt, kan variëren van slechts een paar tot meer dan honderd. Breuken kunnen op iedere leeftijd voorkomen, soms ook al voor de geboorte. De breekbaarheid is meestal het grootst bij jonge kinderen. Naast botbreuken kunnen ook andere verschijnselen voorkomen, zoals blauw oogwit, doofheid, en het achterblijven in groei.

Osteoarthritis
Engels:Osteoarthritis gewrichtsontsteking tot op het bot

Osteochondritis dissecans
Osteochondritis dissecans is een gewrichtsontsteking, vooral van elleboog, knie en heup, waarbij het kraakbeen gaat scheuren en afbrokkelen. De afgebrokkelde delen kunnen daarna los in het gewricht gaan liggen (gewrichtsmuizen) en de beweeglijkheid van de gewrichten belemmeren. Osteochondritis ontstaat door een lokale doorbloedingsstoornis. De precieze oorzaak van deze stoornis is niet bekend. Wel bestaat het vermoeden dat een verkeerde belasting of zeer intensief sporten een rol speelt. Pijn en beperking van de beweeglijkheid zijn de meest voorkomende klachten. Minder belasting van het gewricht is bij beginnende klachten de meest aangewezen maatregel. In een later stadium kan bij veel klachten een operatie worden overwogen. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Ossificatie
Engels:Ossification beenvorming

Ossiculum
Engels:Ossicle beentje

Osmotisch
Engels:Osmotic door wederzijdse doordringing veroorzaakt

Osmolaliteit
Engels:Osmolality concentratie van een oplossing weergegeven door aantal osmols per kg oplosmiddel

Osteoporose
Engels:Osteoporosis botontkalking

Osteotomie
Engels:Osteotomy uitsnijding van bot

Otosclerose
Engels:Otosclerosis erfelijke doofheid

Otorroe
Engels:Otorrhoea loopoor

Otosclerose
Otosclerose is een botafwijking (abnormale groei) aan de ingang van het binnenoor, waardoor de onderkant van de stijgbeugel vastgroeit. De stijgbeugel is een klein botje dat behoort te gaan trillen nadat een geluidsgolf het trommelvlies bereikt heeft en door hamer en aambeeld (twee andere botjes van het middenoor) is voortgeleid. Het gevolg van dit ziekteproces is een toenemende doofheid. Bij ongeveer 80% van alle mensen met deze ziekte zijn beide oren, tegelijk of na elkaar, aangetast.

Otorinolaryngologie
Engels:Otorhinolaryngology oor-neus-keelheelkunde

Otitis
Engels:Otitis oorontsteking

Ototoxisch
Engels:Otottoxic schadelijk voor het oor

Ouderdoms-verwardheid
Verwardheid op oudere leeftijd kan worden veroorzaakt door infecties van longen of urinewegen, beroertes, hartaanvallen, een inwendige bloeding, vitaminetekort, medicijngebruik, ernstige temperatuursdalingen (hypothermie), een laag bloedsuikergehalte of depressiviteit. De verwarring, gejaagdheid of slaperigheid die het uitvloeisel zijn van dergelijke aandoeningen zijn in tweeërlei opzicht anders dan de symptomen van de hieronder vermelde seniele dementie: ze ontwikkelen zich meestal binnen een of twee dagen en bij een juiste behandeling van het fundamentele ongemak verdwijnen ze weer.

Ouderdomskring
Tijdens het ouder worden neemt de soepelheid van de huid af. De huid wordt dunner, er ontstaan rimpels en de huid kan verkleuren. Naarmate we ouder worden gaat de huid meestal ook minder transpireren.

Ouderdomsslechthorendheid
Afname van de kwaliteit van de zintuigen is een normaal verschijnsel tijdens het ouder worden. Niet iedereen heeft in de zelfde mate last van vermindering van zintuiglijke vermogens. Hoewel sommige mensen hun hele leven een perfect gehoor hebben, verliezen de meeste mensen geleidelijk al iets van hun gehoorscherpte vanaf hun twintigste levensjaar. Dit gehoorverlies betreft aanvankelijk de hoge tonen, maar bij het bereiken van de vijfenzestig jarige leeftijd worden ook de lagere tonen vaak al minder goed waargenomen.

Ouderdomsjeuk
Ouderdomsjeuk is een vervelende kwaal die kan berusten op een stofwisselingstoornis. Doordat bepaalde afvalstoffen van de stofwisseling in een (te) grote hoeveelheid in het lichaam voorkomen, kunnen diverse klachten ontstaan. Een regelmatig voorkomende klacht is dan jeuk.

Ouderdom
Iedereen wordt ouder en net als machines die ouder worden, pleegt een menselijk lichaam dat een aantal jaren is meegegaan, minder doeltreffend te gaan werken dan toen het nog †Š“nieuw†Â was. Maar dat betekent niet dat ziekte onvermijdelijk deel uitmaakt van de ouderdom. De longen, nieren, het hart en de andere organen zullen wel minder goed werken op 60-jarige leeftijd dan met 20 jaar en de gehele stofwisseling verloopt langzamer, maar ouder worden hoeft niet per definitie samen te gaan met lichaamsstoringen. Wel kunnen sommige aandoeningen, bijvoorbeeld aderverkalking en verschillende van de ziekten die spieren, botten en gewrichten aantasten, in het bijzonder bij oudere mensen voorkomen; we spreken dan van natuurlijke degeneratieprocessen. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Oververmoeidheid
Iedereen is wel eens moe. Moe zijn is een heel normaal verschijnsel. Meestal voel je je na een nacht goed slapen alweer een stuk beter.

Overwerktheid
Een normaal werk- en levensritme levert voor de meeste mensen geen problemen op. Wanneer iemands werktaken echter te zwaar zijn, de gemaakte uren te veel of de werksfeer niet plezierig, ontstaat vaak stress.

Overgeven
Overgeven of braken is een reflex van het lichaam waar je meestal geen controle over hebt. Je kunt er behoorlijk van schrikken, maar vaak is het juist een goede zaak. Braken zorgt ervoor dat stoffen die niet in het lichaam mogen komen, door de maag weer naar buiten worden gebracht.

Overgang
De overgang (of menopauze) is de periode rond de laatste menstruatie van een vrouw. De meeste vrouwen hebben hun laatste menstruatie zo rond hun vijftigste jaar. In de maanden of jaren daarvoor begint de menstruatie al onregelmatiger te worden. De verschijnselen worden veroorzaakt door veranderingen en schommelingen in de hormoonhuishouding. In de overgang verandert je lichaam doordat de eierstokken minder hormonen (oestrogeen) gaan produceren. Dat kan nogal wat klachten met zich meebrengen. Andere vrouwen gaan weer bijna ongemerkt door de overgang heen. De overgang is een natuurlijk stadium in het leven van een vrouw. Het is dus geen aandoening, hoewel je er wel (veel) last van kunt hebben.

Overdosering
Engels:Overdosage toediening van een te grote hoeveelheid

Overdosis
Engels:Overdose te grote dosis

Overbeharing
Overbeharing of hirsutisme is een afwijking waarbij te veel en te dikke haren groeien op plaatsen waar normaal geen of slechts dunne haren zitten. Vrouwen hebben ongeveer evenveel huidharen als mannen. Bij mannen wordt het haar vanaf de puberteit dikker, donkerder, langer en stugger, doordat ze meer mannelijke hormonen (testosteron en dihydrotestosteron) gaan maken. Bij vrouwen zijn de concentraties van deze hormonen lager, waardoor de haren normaal gesproken niet zo opvallen. Echter, bij sommige vrouwen worden de haren wel dikker en donkerder, waardoor ze goed zichtbaar worden.

Ovariaal
Engels:Ovarian ovarieel

Ovulatie
Engels:Ovulation eisprong

Ovum
Engels:Ovum ei

Oxytocisch
Engels:Oxytocic wat de bevalling bespoedigt

Oxygenatie
Engels:Oxygenation verzadiging met zuurstof

Oxydatie
Engels:Oxidation verbinding met zuurstof

Papillitis
Engels:Papillitis ontsteking van de papil (knobbeltje)

Papel
Engels:Papule huidknobbeltje

Papillair
Engels:Papillary van papillen(knobbeltjes) voorzien

Pantserhart
Wanneer de hartspier (het hart) wordt omgeven door een harde kalkschil (pericarditis calculosa), waardoor de functie van het hart wordt belemmerd, spreek je van een pantserhart. De kalkschil bestaat uit verkalkt littekenweefsel dat kan overblijven na een ontsteking van het hartzakje.

Panniculitis
Engels:Panniculitis ontsteking van het onderhuidse vetweefsel

Pancytopenie
Engels:Pancytopenia vermindering van alle cellen in het bloed