Gezondheidsplein - woordenboek

Categorie: Medisch
Datum & Land: 21/10/2007, NL
Woorden: 2205

Risicopatiënt
Engels:Risk Patient patient die gevaar loopt om ziek te worden

Roos
Roos bestaat uit fijne, droge huidschilfertjes op de hoofdhuid tussen de hoofdharen. Vaak vallen deze schilfers ook op je schouders. De schilfers ontstaan doordat de huid zich vernieuwt. Dit is een normaal proces, maar bij mensen met roos vernieuwt de hoofdhuid zich vaker dan normaal als gevolg van een te snelle celgroei.

Routinematig
Engels:Routinely zoals gewoonlijk

Rouw
Rouw is het geheel van reacties na het overlijden van iemand die belangrijk voor je is geweest. Hoe intenser de band, hoe intenser de rouw. Daarbij gaat het zeker niet alleen om relaties met een positief karakter. Relaties waarin sprake is geweest van ruzies, conflicten en negatieve gevoelens kunnen eveneens intense rouw tot gevolg hebben.

Rookverslaving
Roken is slecht voor de gezondheid. Door de schadelijke stoffen die in sigarettenrook aanwezig zijn kunnen aandoeningen in het gehele lichaam ontstaan. De belangrijkste schadelijke stoffen zijn teer, nicotine en koolmonoxide. Teer heeft voornamelijk effect op de longen. Het is een mengsel van verschillende stoffen die tot een plakkerige, stroperige stof in de longen condenseren. Teer bevat kankerverwekkende stoffen, waardoor longkanker kan ontstaan. Daarnaast veroorzaakt teer in de longen allerlei afwijkingen waardoor de ademhalingsfunctie achteruit gaat. Nicotine is een verslavend middel dat voornamelijk op het zenuwstelsel werkt. Koolmonoxide vermindert het vermogen van de rode bloedcellen zuurstof op te nemen en door het lichaam te vervoeren.

Roodvonk
Roodvonk is een besmettelijke ziekte die wordt veroorzaakt door een streptokokkenbacterie. De streptokokken betreden via de tonsillen (amandelen) het lichaam. Eenmaal in het lichaam vermeerderen de bacteriën zich en produceren dan een giftige stof (toxine) die in het bloed gaat circuleren. Na een incubatietijd van één tot zeven dagen zijn de hoeveelheden toxine voldoende om de symptomen te veroorzaken. Sommige van deze symptomen zijn dezelfde als die van een tonsilitis (ontsteking van de amandelen), die soms door streptokokken wordt veroorzaakt.

Rode hond
Rode hond (rubella) is een besmettelijke virusinfectie. Het lijkt een onschuldige infectie met uitslag en sommige mensen hebben het vroeger zelfs gehad zonder er erg in te hebben gehad. Tegenwoordig worden kinderen via het Rijks Vaccinatie Programma (RVP) ingeënt tegen deze ziekte.

Roes uitslapen
Hoe je je voelt na een avondje behoorlijk veel gedronken te hebben, hangt niet alleen af van je lichamelijke gestel, maar ook van de soort drank. De meeste alcoholische dranken bevatten stoffen die zijn toegevoegd voor smaak of kleur. Het zijn meestal deze stoffen die de welbekende kater veroorzaken. Cognac, jenever en rode wijnen geven de ergste katers. Brandewijn en wodka bevatten maar weinig van die stoffen en geven daarom niet zo snel een kater. Roken schijnt de kater te verergeren.

Rode bloedcellen te veel
Het bloed bestaat voor een groot deel uit rode bloedcellen. De rode bloedcellen bevatten de rode kleurstof hemoglobine. Hemoglobine (Hb) bindt zuurstof in de longen, vervoert het vervolgens door het lichaam en laat de zuurstof in de weefsels weer los. Dit mechanisme zorgt ervoor dat, onder normale omstandigheden, ieder deel van het lichaam voldoende zuurstof ontvangt om goed te kunnen functioneren. De hoeveelheid rode bloedcellen in het bloed (bijna de helft van het totale bloedvolume) is verantwoordelijkheid voor de dikte van het bloed. Wanneer teveel rode bloedcellen in het bloed aanwezig zijn wordt het bloed stroperig en kunnen de cellen samenklonteren waardoor verstopping kan ontstaan. Verstopping is gevaarlijk, want het achterliggende weefsel krijgt in dat geval geen of onvoldoende zuurstof. Goedgekeurd door: W. Stenvers, huisarts

Ruptuur
Engels:Rupture verscheuring

Rusteloze benen
Rusteloze benen (restless legs) is een neurologische aandoening die zorgt voor onaangename, kriebelige door de patiënt vaak moeilijk te omschrijven gevoelens in de onderbenen (een tintelend of branderig gevoel onder de huid) die vooral 's avonds en 's nachts optreden, vaak het inslapen beletten en die verdwijnen als je de benen beweegt. Al met al is het een probleem dat de nachtrust danig kan verstoren.

Rugpijn (onderrug)
Spit is hardnekkige of terugkomende pijn in de onderrug. Heel veel mensen hebben er wel een keer last van. Sommigen hebben er één keer last van, bij anderen komt het geregeld terug. De pijn zit onder in de rug tussen de billen en de onderste ribben. De pijn komt uit de spieren, meestal uit de grote groep spieren rond de ruggengraat.

Rugoverbelasting (acute)
Een in korte tijd optredende pijn in de rug, vermindering van de bewegingsmogelijkheid en moeilijk rechtop kunnen staan worden, indien ze samenkomen, wel spit genoemd (zie ook rugpijn in de onderrug). Door overmatige belasting ontstaan irritaties en beschadigingen van de spieren rondom de wervelkolom. Hierdoor neemt het normaal functioneren van de spieren af; er ontstaat stijfheid en pijn. Rust met eventueel een spierverslappend middel is de enige behandeling. Raadpleeg bij ernstige verschijnselen en verergering de huisarts. Goedgekeurd door: W. Stenvers, huisarts

Rugklachten
Sinds de mens rechtop loopt, heeft hij last van rugklachten. Het is één van de klachten waar de huisarts het meest mee te maken krijgt. Pijn in de rug kan afkomstig zijn van de wervelkolom of van spieren die ernaast liggen. De wervelkolom (ruggengraat) heeft vooral veel te verduren bij mensen met overgewicht of mensen die veel tillen en bukken.

Rughernia
Een hernia (een breuk) is een uitstulping van zacht weefsel waardoor een zwelling of een soort zak gevormd wordt. Hernia kunnen op veel plaatsen in het lichaam ontstaan, maar ze ontstaan het meest in de buikwand. Als daarin een zwakke plek zit kan een gedeelte van de buikinhoud, vaak darmweefsel, tussen de spierlaag door naar buiten gedrukt worden en een zichtbare uitstulping vormen: de hernia. Voorbeelden van veel voorkomende hernia`s zijn: bovenbuikbreuk, navelbreuk, liesbreuk en dijbreuk en rughernia.

Ruggenmergtumor
Het ruggenmerg vormt een onderdeel van het centrale zenuwstelsel en bevindt zich in het wervelkanaal. Lange zenuwbanen lopen vanuit de hersenstam richting het staartbeen. Zenuwen voor beweging en gevoel ontspringen vanuit het ruggenmerg en lopen van daaruit door het gehele lichaam. Het wervelkanaal is een smal kanaal omgeven door harde benige wervels.

Ruggenmergbeschadiging
Het ruggenmerg vormt een onderdeel van het centrale zenuwstelsel en bevindt zich in het wervelkanaal. Zenuwbanen lopen vanuit de hersenstam richting het staartbeen. Zenuwen voor beweging en gevoel (het zogeheten perifere zenuwstelsel) ontspringen vanuit het ruggenmerg en lopen van daaruit door het gehele lichaam.

Rubella
Engels:Rubella rodehond

Ruggenmergaandoening
Het ruggenmerg (myelum of medulla spinalis) vormt een onderdeel van het centraal zenuwstelsel en bevindt zich in het wervelkanaal. Lange zenuwbanen lopen vanuit de hersenstam richting het staartbeen. Zenuwen voor beweging en gevoel ontspringen vanuit het ruggenmerg en lopen van daaruit door het gehele lichaam.

Saprofyt
Engels:Saprophyte plant die van organisch afval leeft

Saluretisch
Engels:Saluretic met betrekking tot een zoutuitwasser

Salpingitis
Engels:Salpingitis ontsteking van de eileider

Salivatie
Engels:Salivation speekselvloed

Saline
Engels:Saline zouthoudend

Salicylisme
Engels:Salicylism vergiftiging door gebruik van salicylpreparaten

Sarcoom
Engels:Sarcoma kwaadaardig gezwel

Schedehuid dun
In en na de overgang neemt bij vrouwen de productie van hormonen (met name oestrogenen) af. Daardoor veroudert de huid en er kunnen klachten ontstaan door botontkalking en genitale veranderingen. Een voorbeeld van zulke genitale veranderingen is schedehuidatrofie; dit is het dunner worden van het slijmvlies in de vagina. Dit kan problemen geven bij het vrijen: geslachtsgemeenschap kan pijnlijk zijn.

Schaamluis
Door seksueel contact kun je gevaarlijke en minder gevaarlijke soa's (Seksueel Overdraagbare Aandoeningen) oplopen, oftewel geslachtsziekten. Schaamluis is zo`n soa. Het is niet gevaarlijk, maar wel heel vervelend.

Sclerose
Engels:Sclerosis ziekelijke verharding

Scabies
Engels:Scabies schurft

Scarlatina
Engels:Scarlatina roodvonk

Sclera
Engels:Sclera harde oogrok

Sclerodermie
Sclerodermie is een autoimmuun ziekte waarbij bindweefsel (in de huid) door een ontstekingsproces tot verharding komt. Er zijn twee vormen van sclerodermie, een locale alleen tot de huid beperkte vorm en een systemische vorm waarbij ook inwendige organen aangedaan zijn.

Sciatica
Engels:Sciatica ischias, pijn in rug lopend langs de bilzenuw

Schurft
De huidziekte schurft wordt veroorzaakt door de schurftmijt parasiet (scabies) en gaat gepaard met hevige jeuk. De kleine schurftmijt (0,5 mm groot) boort zich door de oppervlakkige huidlaag (hoornlaag) en nestelt zich onder de huid. Hier vindt de bevruchting plaats en legt het vrouwtje al gravend haar eieren. Onder de huid graven de mijten hele gangenstelsels, die centimeters lang kunnen worden. Nadat de scabies zich in de huid heeft ingegraven duurt het 3-6 weken voordat de jeuk begint. De pas uitgekomen mijten zijn binnen 14 dagen volgroeid. Omdat zij vooral aan de oppervlakte van de huid voorkomen, zijn vooral deze jeugdvormen besmettelijk bij intiem contact. De schurftmijt heeft een voorkeur voor de plaats tussen de vingers, de strekzijde van de ellebogen, de liezen, billen, tepels, penis en scrotum. Een afwijkende vorm is de `scabies crustosa` waarbij de huid is bedekt met korsten die krioelen van de mijten.

Schubziekte
De schubziekte (of psoriasis) is een huidziekte, die wordt gekenmerkt door ronde roodachtige plekken die bedekt zijn met grijs-witte schilfers. De schilfering wordt veroorzaakt doordat er abnormaal veel huidcellen worden gevormd die vervolgens snel afsterven, waarna weer nieuwe cellen ontstaan. Het is een langdurige, hinderlijke aandoening die meestal vooral aan de strekzijde van de elleboog en knie voorkomt. Jeuk en ontsiering van de huid zijn kenmerkend. De oorzaak van de ziekte is niet bekend, maar berust waarschijnlijk op ontsteking van de huid.

Schouderverstijving
Een verstijving van het schoudergewricht wordt meestal veroorzaakt door een aandoening van de spieren. Om het schoudergewricht liggen spieren die het gewricht stabiliseren, maar tegelijkertijd bewegingen in verschillende richtingen mogelijk maken. De spieren kunnen verstijven door bijvoorbeeld ontsteking, overbelasting, langdurige spanning, nachtelijk tandenknarsen of een kneuzing. Meestal kun je hierdoor het gewricht minder goed bewegen, en soms doet het ook pijn. Meestal kun je zelf al verbetering bereiken door gedoseerde rust, ontspanning en door de schouder tijdelijk slechts te belasten binnen de pijngrens in combinatie met ontstekingremmende pijnstillers. Een arts kan soms ook nog spierverslappers voorschrijven.

Schouderpijn
Schouderpijn kan verschillende oorzaken hebben: een aandoening van de spieren of zenuwen, een aandoening van het schouderblad of schouderkop of een kneuzing of zelfs ontwrichting van het schoudergewricht. Minder bekend is dat ook tandenknarsen schouderpijn kan veroorzaken.

Schouderontwrichting
Het schoudergewricht is de verbinding tussen de bovenarm en de schouder. Het schoudergewricht is een zeer beweeglijk gewricht, waarbij draaiingen in veel verschillende richtingen mogelijk zijn. Het gewricht is wijd en de gewrichtskom ondiep.

Schizofrenie
Engels:Schizophrenia chronische geestesziekte met perioden van verwardheid en psychose

Schizofrenie
Schizofrenie is een aandoening die zowel voor de patiënt als zijn omgeving veel leed meebrengt. Het is een aandoening waarvan een stoornis in de hersenen waarschijnlijk de oorzaak is.

Schisis
Schisis is een aangeboren afwijking. Het houdt in dat de lip, de kaak en-of het gehemelte geheel of gedeeltelijk gespleten is. Het Griekse woord schisis betekent 'spleet'. Als de lip zichtbaar gespleten is, spreekt men vaak over een 'hazenlip'. Er zijn echter veel verschillende vormen van schisis. De spleten kunnen smal en breed zijn. Sommige spleten worden bedekt door weefsel, waardoor ze niet direct zichtbaar zijn.

Schimmelnagels
Een schimmelnagel, ook wel kalknagel genoemd, is in eerste instantie geelwit van kleur. Een onbehandelde schimmelnagel kan later geelbruin verkleuren. De nagel verbrokkelt en wordt dik en bobbelig, in een later stadium kan de nagel zelf geheel of gedeeltelijk loslaten. Dit is niet alleen hinderlijk, maar het kan ook pijnlijk zijn. De medische term voor de gele verkleuring en het brokkelig worden van de nagels is onychomycose.

Schildklierproblemen
De schildklier is een klier in de halsstreek die - ondanks zijn kleine afmetingen - een belangrijke taak heeft. De schildklier is verantwoordelijk voor het goed functioneren van stofwisselingsprocessen en de groei. Schildklierproblemen komen erg veel voor en kunnen meestal vastgesteld worden voordat ze ernstig worden.

Schimmelinfectie
Schimmels kunnen overal op de huid voor een infectie zorgen. Vooral op warme, vochtige plaatsen hebben ze veel kans. Vandaar dat bijvoorbeeld vaginale schimmelinfecties veel voorkomen, evenals schimmelinfecties aan de voeten. Daarover lees je meer in de volgende onderwerpen:voetschimmel

Scheefhals (spastische)
Scheefstand (torticollis) van het hoofd en nek kan op oudere leeftijd door vele oorzaken ontstaan. Mogelijke oorzaken zijn aandoeningen van de nekwervels (breuk, infecties, reuma, aangeboren vormvarianten), spieren ( reumatisch, bloeding, spasme) of door oog- of evenwichtsorgaanaandoeningen.

Scheelzien
Bij scheelzien (strabismus) kunnen beide ogen moeilijk tegelijkertijd op één punt focussen. Slechts één oog richt zich op een bepaald punt. Scheelzien bestaat voornamelijk op jonge leeftijd, maar kan ook op volwassen leeftijd ontstaan.

Scheenbeenfractuur
Een fractuur of breuk van het scheenbeen (tibia) komt meestal door direct geweld bij vallen, springen, of een zijdelingse kracht bij een voet die 'vaststaat'.

Scheefhals
Scheefstand van het hoofd en nek heet torticollis. Er zijn twee verschillende vormen:

Schedeldruk te groot
De druk binnen in de schedel wordt ook wel intracraniële druk genoemd. Een verhoogde schedeldruk kan ernstig zijn: in de hersenen worden namelijk vitale functies geregeld zoals ademhaling en bloedsomloop.

Schedelbreuk
Een schedelbreuk (ook wel schedelfractuur genoemd) is het gevolg van een (ernstig) ongeval waarbij veelal ook letsel aanwezig is zoals een hersenschudding (commotio cerebri) of een hersenkneuzing (contusio cerebri). De breuk (fractuur) zelf geeft meestal weinig klachten, de andere verwondingen geven de meeste klachten.

Septikemie
Engels:Septicaemia bloedvergiftiging

Septisch
Engels:Septic m.b.t. sepsis, dit is een levenbedreigende toestand omdat ziektekiemen (bijv. Bacterie) zich vermenigvuldigen in het bloed

Septum
Engels:Septum tussenschot

Sensorieel
Engels:Sensory sensorisch, gewaarwordend, zintuiglijk, m.b.t. het bewustzijn

Seksueel misbruik
Seksueel misbruik is een zeer treurig, maar (helaas) bekend verschijnsel.

Sekwester
Engels:Sequestra stukje los liggend dood weefsel

Selectief
Engels:Selective uitkiezend

Semisynthetisch
Engels:Semisynthetic van scheikundige oorsprong

Seniliteit
Engels:Senility geestelijke en lichamelijke ouderdomsverschijnselen

Sensibilisatie
Engels:Sensitization gevoelig maken

Segment
Engels:Segment onderdeel

Sedimentatie
Engels:Sedimentation bezinking

Sediment
Engels:Sediment bezinksel

Sedativum
Engels:Sedative kalmerend middel

Sedentair
Engels:Sedentary wie een zittend leven leidt

Secundaire biliaire cirrose
Als galwegen tussen galblaas en lever ondoorgankelijk worden, wordt het galtransport bemoeilijkt. Zo`n obstructie is vaak het gevolg van een galsteen. Door die obstructie kan een galstuwing ontstaan die een bepaald soort levercirrose veroorzaakt: Secundaire biliaire cirrose. Door de druk van een voortdurende galstuwing ontstaat een soort littekenweefsel, namelijk bindweefselvorming. Dit veroorzaakt klachten zoals jeuk en moeheid. Het kan heel lang duren voor iemand last krijgt van deze symptomen. De behandeling van secundaire biliaire cirrose bestaat uit het operatief wegnemen van de obstructie. Daarmee stopt het cirroseproces, maar alleen als dit nog niet ver is gevorderd. Goedgekeurd door: B. van den Berg, arts

Secundair
Engels:Secondary bijkomstig

Secretie
Engels:Secretion afscheiding

Seborroe
Engels:Seborrhoea talgvloed

Seasonal affective disorder (sad)
Een Seasonal Affective Disorder (SAD) is een gemoedstoestand die onder invloed van de wisseling van seizoenen verstoord raakt. De problemen bij SAD kunnen variëren van een licht vermoeid gevoel tot een zware depressie. Termen die in dit verband genoemd worden zijn voorjaarsmoeheid, najaarsmoeheid en winterdepressie. Voor alle vormen geldt dat voornamelijk een gebrek aan (zon)licht de klachten veroorzaakt.

Sequelae
Engels:Sequelae nasleep van een ziekte

Seroconversie
Engels:Seroconversion omslag van bloedwaarden van seronegatief naar seropositief

Serologisch
Engels:Serological met betrekking tot serum v.h. bloed

Serum
Engels:Serum het vloeibare stof die overblijft als bloed is gestold, vloeistof van het bloed (bloed bestaat uit cellen en vloeistof)

Shock
Engels:Shock toestand die ontstaat door acute te geringe bloedtoevoer naar weefsels door ondervulling van het slagaderlijk systeem

Shunt
Engels:Shunt kunstmatige verbinding tussen twee kanalen of bloedvaten

Shock
Bij shock is er een tekort aan circulerend vocht in de bloedbaan, waardoor het hart niet meer goed werkt en vitale organen (zoals de hersenen en de nieren) te weinig bloed en daardoor ook te weinig zuurstof krijgen. Het is een gevaarlijke toestand. Bij shock kan bewusteloosheid optreden.

Sinusaritmie
Het hart krijgt ongeveer 70 keer per minuut een elektrische prikkel uit de hersenen, waardoor de sinusknoop wordt geactiveerd en een prikkel afgeeft aan de hartspier, die dan samentrekt en het bloed het lichaam inpompt. De elektrische prikkel ontstaat in de zogenaamde sinusknoop, een gespecialiseerd stukje weefsel aan de basis van het hart. Een aandoening van de sinusknoop kan leiden tot stoornissen in het hartritme.

Sinusaal
Engels:Sinusal met betrekking tot een holte (bijv. Neusbijholte)

Simultaan
Engels:Simultaneous gelijktijdig

Singultus
Engels:Singultus hik, een onwillekeurige spiersamentrekking van het middenrif

Sikkelcelanemie
Sikkelcelanemie is een erfelijke ziekte. Sikkelcelanemie komt vrijwel uitsluitend bij het negroïde ras voor. Bij deze aandoening bevatten de rode bloedlichaampjes een afwijkend type hemoglobine, dat men hemoglobine S noemt. Hemoglobine is een rood pigment in de rode bloedcellen, dat in de longen een binding met zuurstof aangaat en in de gebonden vorm zuurstof naar de weefsels en organen brengt.

Sigmoïd
Engels:Sigmoid S-vormige bocht tussen colon decendens en endeldarm

Significant
Engels:Significant belangrijk

Sick-sinus syndroom
Het hart wordt door electrische prikkels geactiveerd vanuit de hersenen, ongeveer 70 keer per minuut. Deze electrische prikkels gaan naar de sinusknoop (een gespecialiseerd stukje weefsel aan de basis van het hart) die na ontlading het harts activeert tot samentrekken.

Sinusitis
Engels:Sinustitis ontsteking van een bijholte van de neusholte

Sjögren syndroom
Het syndroom van Sjögren is een reumatische aandoening gekenmerkt door droogheid van de ogen, slijmvliezen, en gewrichtsklachten.

Skeletachtig
Engels:Skeletal met betrekking tot het geraamte

Slokdarmvernauwing
De slokdarm vormt de verbinding tussen de mond en de maag. Voedsel wordt door de slokdarm geleid door middel van slikken en regelmatige spiersamentrekkingen van de slokdarmwand van boven naar beneden. Zeldzaam is een, meestal bij oudere mensen voorkomende, vernauwing van de slokdarm. Een ontsteking, langdurige irritatie door maagzuur of een tumor kunnen vernauwing van de slokdarm veroorzaken. Moeilijkheden bij het slikken van voornamelijk vast voedsel is een belangrijk symptoom. Raadpleeg bij klachten een arts. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Slokdarmuitstulping
De slokdarm vormt de verbinding tussen de mond en de maag. Voedsel wordt door de slokdarm geleid door middel van slikken en regelmatige spiersamentrekkingen door de slokdarmwand van boven naar beneden. Erg zeldzaam is een vooral bij oudere mannen voorkomende zakvormige uitstulping in de slokdarm (divertikel). Door zwakte van de wand op deze plaats kan de uitstulping ontstaan. Voedsel dat in de zak terechtkomt kan de uitstulping vergroten en de kwaal verergeren. Raadpleeg de dokter bij slikproblemen of terugvloed van onverteerde etensresten. Dikwijls is geen behandeling noodzakelijk. In sommige gevallen wordt een operatie geadviseerd. Goedgekeurd door: W. Stenvers, huisarts

Slokdarmspataderen
De slokdarm vormt de verbinding tussen de mond en de maag. Voedsel wordt door de slokdarm geleid door middel van slikken en regelmatige spiersamentrekkingen door de slokdarmwand van boven naar beneden. In de wand van de slokdarm lopen bloedvaten. Door drukverhoging in het bloedvatsysteem tussen lever en hart (meestal ten gevolge van een leveraandoening, zeer frequent bij alcoholisten) kan stuwing van bloed ontstaan in de bloedvaten die naar de lever (dus tussen hart en lever) lopen. Het bloed zoekt een uitweg via de bloedvaten van de slokdarm, omdat de terugvoer van dit bloed niet via de lever loopt en dus minder weerstand ondervindt. Hierdoor ontstaat het beeld van uitpuilende verdikte bloedvaten in de slokdarm, vergelijkbaar met spataderen in de benen. Deze situatie is gevaarlijk, omdat de verwijde bloedvaten kunnen scheuren en levensgevaarlijke bloedingen kunnen veroorzaken. Goedgekeurd door: W. Stenvers, huisarts

Slokdarmontsteking
De slokdarm vormt de verbinding tussen de mond en de maag. Voedsel wordt door de slokdarm geleid door middel van slikken en regelmatige spiersamentrekkingen door de slokdarmwand van boven naar beneden. Wanneer de overgang van slokdarm naar maag niet goed afgesloten is, kan terugstromend maagsap (reflux) de slokdarm beschadigen. Op deze plaats kan een ontsteking ontstaan met als belangrijkste kenmerken pijn en zuurbranden. De ontsteking kan meestal goed worden behandeld, door middelen die de maagzuurproductie remmen, de slokdarm tegen het zuur beschermen en eventueel een anti-reflux operatie kunnen een oplossing bieden. Goedgekeurd door: W. Stenvers, huisarts

Slokdarmkramp
De slokdarm vormt de verbinding tussen de mond en de maag. Voedsel wordt door de slokdarm geleid door middel van slikken en regelmatige spiersamentrekkingen door de slokdarmwand van boven naar beneden. Een zeldzame aandoening waarvan de oorzaak niet bekend is, is kramp van de slokdarm (achalasie). Regelmatige en herhaalde spierkrampen, pijn in de borst, slikproblemen en opgeven van maagsap zijn de verschijnselen. Een arts kan eventueel een krampstillend middel voorschrijven. Behandeling is moeilijk, de patiënt zal met de kwaal moeten leren leven. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Slokdarmkanker
De slokdarm vormt de verbinding tussen de mond en de maag. Voedsel wordt door de slokdarm geleid door middel van slikken en een regelmatige beweging van boven naar beneden. Doordat cellen van het slijmvlies aan de binnenzijde van de slokdarm zich ongecontroleerd gaan vermeerderen kan een (kwaadaardige) tumor ontstaan. Kanker van de slokdarm leidt tot vernauwing en-of afsluiting van de doorgang naar de maag en heeft gevolgen voor de passage van eten en drinken. Het belangrijkste kenmerk is pijn en moeilijkheid bij het slikken. Wanneer je het gevoel hebt dat het eten niet wil zakken is het belangrijk de huisarts te raadplegen. Irritatie en bloederig slijm komen minder vaak voor. Gewichtsverlies is een bijkomend verschijnsel dat vaak pas later optreedt. Risicofactoren voor het ontstaan van slokdarmkanker zijn roken en alcohol en langdurige terugvloed van zure maaginhoud in de slokdarm (reflux). De aandoening komt vooral voor bij mannen tussen de vijftig en zestig jaar. Als slokdarmkanker in een vroeg stadium wordt ontdekt, bestaat een redelijke kans op succesvolle behandeling.

Slokdarm-atresie (aangeboren)
De slokdarm vormt de verbinding tussen de mond en de maag. Voedsel wordt door de slokdarm geleid door middel van slikken en een regelmatige beweging van boven naar beneden. Bij een aangeboren slokdarm-atresie is sprake van een niet volledig aangelegde of een geheel ontbrekende slokdarm. De verbinding naar de maag is onvoldoende of ontbreekt helemaal. De aandoening wordt vaak na de geboorte ontdekt en moet met een operatie verholpen worden. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Slijmvlieszwelling
De binnenzijde van vele oppervlakten in het lichaam is bekleed met slijmvlies. Slijmvlies is een soort huid met een speciaal soort cellen die een beschermend slijm produceren. Afhankelijk van het soort slijmvlies is de functie van het slijm bescherming, afweer, bevochtiging of ondersteuning van voedselvertering. De slijmproducerende cellen reageren soms heftig op prikkels van buitenaf. Dit komt onder andere voor bij een allergie. Er ontstaat zwelling van het slijmvlies en verhoogde productie van vocht en-of slijm. Afhankelijk van de lokalisatie ontstaan hierdoor een loopneus, tranende ogen, benauwdheid of jeuk. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Slijmcyste
Een cyste is een met vocht gevulde holte op een plaats waar eerst geen holte aanwezig was. Wanneer deze holte is gevuld met slijm, spreek je van een slijmcyste. De slijmcyste kan ontstaan bij ontsteking, beschadiging of spontaan zonder aanwijsbare oorzaak. Verwijdering kan noodzakelijk zijn als de cyste problemen oplevert. Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Slijmbeursontsteking
Op plekken in ons lichaam waar delen veel over elkaar heen wrijven, hebben we `slijmbeurzen` zitten. Dit zijn zakjes met een slijmerig vocht. Ze bevinden zich in het bindweefsel rond veel gewrichten en beschermen de weefsels tegen te veel wrijving. Bovendien kunnen de vliezen in een slijmbeurs extra vocht aanmaken om te beschermen bij infecties, verwonding, druk of reuma. Door dat extra vocht zwelt zo`n slijmbeurs (oftewel bursa) op. Dat veroorzaakt pijnlijke gewrichten en dan spreekt men van bursitis oftewel slijmbeursontsteking. Je voelt je door de zwelling beperkt in je bewegingen.

Slechtziendheid
Minder goed zien komt veel voor. In de meeste gevallen wil niet goed kunnen zien niet zeggen dat er sprake is van slechtziendheid. Over het algemeen is het verminderde gezichtsvermogen te herleiden tot drie oogafwijkingen: bijziendheid , verziendheid of astimatisme (een cylindrische afwijking). Deze afwijkingen zijn meestal goed te corrigeren met een bril of contactlenzen.