Gezondheidsplein - woordenboek

Categorie: Medisch
Datum & Land: 21/10/2007, NL
Woorden: 2205

Farmaceutisch
Engels:Pharmaceutical uit de apotheek, m.b.t. de productie van geneesmiddelen

Fallisch
Engels:Phallic met betrekking tot het mannelijk lid

Fagocytose
Engels:Phagocytosis vernietiging door een cel van schadelijke bestanddelen die in het levend weefsel zijn binnengedrongen

Faeces
Engels:Faeces ontlasting

Faecaal
Engels:Feacal met betrekking tot de ontlasting

Factor
Engels:Factor meewerkende oorzaak

Faciaal
Engels:Facial met betrekking tot het aangezicht

Faalangst
Bang om niet te kunnen presteren wat er van je verwacht wordt. Wanneer deze angst zo extreem wordt dat je onder je niveau gaat presteren, is dit faalangst. Psychisch is er een negatief zelfbeeld. Gebrekkige eigenwaarde zorgt voor een negatieve, neergaande spiraal. Mensen met faalangst zijn vaak overtuigd van hun onvermogen en onkunde. Als iets wel lukt dan wordt dit aan externe factoren toegeschreven. Maar mislukkingen worden wel aan zichzelf toegeschreven, waardoor het negatieve zelfbeeld nogmaals wordt bevestigd en zich in stand houdt. Veel mensen met faalangst zijn vaak perfectionistisch en eisen veel van zichzelf. Faalangst zal dan ook bij deze mensen in veel situaties kunnen opkomen.

Fasciculatie
Engels:Fasciculation spiertrillen

Fase
Engels:Phase trap van ontwikkeling

Fataal
Engels:Fatal noodlottig

Ferriprief
Engels:Ferriprive gekenmerkt door ijzergebrek

Fermentatie
Engels:Fermentation gisting

Fenomeen
Engels:Phenomenon verschijnsel

Fenylketonurie (pku)
Het lichaam heeft voor een goede ontwikkeling behoefte aan eiwitten, die weer zijn opgebouwd uit aminozuren. Als we echter teveel eiwitten of aminozuren binnenkrijgen dan zal het lichaam deze stoffen m.b.v. enzymen afbreken en uitscheiden.

Femoralis
Engels:Femoral met betrekking tot het dijbeen

Feedback
Engels:Feedback terugkoppeling

Febriel
Engels:Febrile koortsig

Fertiliteit
Engels:Fertility vruchtbaarheid

First-Pass
Engels:Firstpass eerste hindernis

Fissuur
Engels:Fissure spleet, kloof

Fiool
Engels:Vial medicijnflesje

Filtratie
Engels:Filtration filtering

Filmcoated
Engels:Filmcoated met een doorschijnend omhulsel

Fibrose
Engels:Fibrosis woekering van bindweefsel

Fijt
Bij fijt is het nagelbed en de nagelriem ontstoken en gezwollen door een bacteriële infectie. De huid rond de nagel wordt dan dik, rood en pijnlijk. Er kan zich een etterblaar onder en opzij van de nagel ontwikkelen. Als de infectie lang aanhoudt kan de nagel donker en misvormd worden. Soms geneest dit spontaan, eventueel kan een kuur met antibiotica de infectie genezen. Als er al etter gevormd is, kan de arts de etterblaar openmaken, zodat de etter weg kan vloeien en de pijn minder wordt. Als niet wordt ingegrepen kan de infectie doordringen naar de diepere weefsels, mogelijk tot aan het bot toe. In dat geval zal chirurgisch behandeld moeten worden. Goedgekeurd door: H. Vrij-Mazee, arts

Fibromyalgie
Fibromyalgie is een vrij veel gehoorde diagnose. De patiënt heeft pijn op meerdere plaatsen in de spieren, de pezen en de gewrichtsbanden. Bij onderzoek van de spieren, pezen en gewrichtsbanden waar de pijn in zit, worden geen afwijkingen aangetoond, alleen drukpijn op specifieke punten. Ook worden er geen afwijkingen gevonden in het bloed of de urine en zijn de reumatesten niet afwijkend.

Fibrinolytisch
Engels:Fibrinolytic wat eiwit in gestold bloed oplost

Fibrine
Engels:Fibrin vezelstof in het bloed

Fibrillatie
Engels:Fibrillation Samentrekking van afzonderlijke spiervezels. Vorm van hartritmestoornis

Fistel
Engels:Fistual pijpzweer

Fixatie
Engels:Fixation vasthechting

Flexie
Engels:Flexion buiging, buigbeweging in een gewricht door de buigspieren

Flegmone
Engels:Phlegmon (Niet: Flegmone) weefselontsteking met ettering

Flebitis
Engels:Phlebitis aderontsteking

Flebografie
Engels:Phlebography foto van de aders

Flatulentie
Engels:Flatulence opgeblazenheid, gasophoping in de darmen

Flauwvallen
Iemand die flauwvalt verliest voor korte tijd het bewustzijn. Er is tijdelijk onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen en de hartslag vertraagt. Flauwvallen (syncope) kan een reactie op hevige emotie, shock of pijn zijn. Eigenlijk dient het gewoon als een veiligheidsmechanisme: door de zwaartekracht valt men op de grond, en door de liggende houding herstelt de bloedtoevoer naar de hersenen.

Flatulentie
Flatulentie is een gevoel van toegenomen hoeveelheid gas in het maag-darmkanaal.De angst voor winden tijdens godsdienstige ceremonies was waarschijnlijk de reden dat het voor Egyptische priesters in de Oudheid verboden was bonen te eten. Sommige soorten voedsel, zoals peulvruchten, stimuleren namelijk gasvorming in de darmen.

Fladderen
Engels:Flutter flutter, vorm van hartaritme, waarbij de boezems of kamers zich zeer snel ritmisch samentrekken

Flaccidus
Engels:Flaccid slap

Fluor Albus
Engels:Fluor Albus witte vloed

Flush
Engels:Flush blozen

Fontanel
Engels:Fontanelle nog niet verbeende plek in de schedel bij baby

Fotofobie
Engels:Photophobia lichtschuwheid

Folliculitis
Engels:Folliculitis ontsteking van de haarzakjes

Foetotoxisch
Engels:Foetotoxic schadelijk voor het ongeboren kind

Foetoplacentaal
Engels:Foetoplacental met betrekking tot ongeboren kind en moederkoek

Foetaal
Engels:Foetal met betrekking tot het ongeboren kind

Focale vulvitis
Inleiding

Fobie
Engels:Phobia ziekelijke vrees

Fobie
Een fobie is een (irreële) angst voor plaatsen of situaties waar geen aanwijsbaar gevaar aanwezig is. Deze angst kan echter wel leiden tot zeer onaangename klachten. Mensen met een fobie hebben daarom de neiging om situaties of plaatsen die hen angst bezorgen, te mijden.

Fotosensibilisatie
Engels:Photosensitization overgevoelig worden voor licht

Fotosensibiliteit
Engels:Photosensitivity overgevoeligheid voor licht

Frigiditeit
Engels:Frigidity geslachtelijke koelheid

Frequentie
Engels:Frequency aantal keren per tijdseenheid

Framboesia
Een huidziekte die voorkomt in West- en Centraal-Afrika en Zuidoost-Azië, veroorzaakt door een bacterie (Treponema) die verwant is aan de verwekker van syfilis. Framboesia is echter geen geslachtsziekte, zoals syfillis. De symptomen zijn framboosachtige zweren die over het gehele lichaam kunnen voorkomen, bot- en gewrichtsafwijkingen en een sterke vereelting van de voetzolen kunnen veroorzaken. Als behandeling moeten antibiotica (penicilline) worden ingenomen. Goedgekeurd door: H. Vrij-Mazee, arts

Fractuur
Engels:Fracture been(bot)breuk

Fractie
Engels:Fraction deel

Fungus
Engels:Fungus schimmel

Fungistatisch
Engels:Fungistatic schimmelwerend

Fungicidum
Engels:Fungicide stof die schimmels doodt

Fundamenteel
Engels:Fundamental van het grootste belang

Functie
Engels:Function taak

Furunculose
Engels:Furunculosis steenpuistziekte

Fysisch
Engels:Physical lichamelijk

Fysiologisch
Engels:Physiological door de natuur bepaald, de natuurlijke verrichtingen van levende wezens of hun organen betreffend

Fysico-Chemisch
Engels:Physicochemical met betrekking tot de natuurkundige aspecten van de scheikunde

Gastralgie
Engels:Gastralgia maagkramp

Gastritis
Engels:Gastritis maagwandontsteking

Gastro-Duodenaal
Engels:Gastroduodenal met betrekking tot maag en twaalfvingerige darm

Gastro-Enteritis
Engels:Gastroenteritis ontsteking van maag en darm

Gastro-Intestinaal
Engels:Gastrointestinal met betrekking tot maag en darm

Gangreen
Engels:Gangrene koudvuur

Gasoedeem
Gasoedeem is ophoping van gassen in het lichaam door een acute, zich snel uitbreidende weefselontsteking (flegmone). De gasvorming ontstaat door infectie met gasbacteriën die een rottingsproces veroorzaken. Zie ook gangreen. Goedgekeurd door: B. van den Berg, arts

Ganglion
Engels:Ganglion zenuwknoop

Gangreen
Gangreen (koudvuur) betekent het afsterven van weefsel. Het weefsel sterft af en begint te 'rotten' doordat de bloedtoevoer ontoereikend is. Onvoldoende bloedtoevoer lijdt tot onvoldoende zuurstof. Wanneer weefsel geen zuurstof meer krijgt, kan het niet voortbestaan en zal het langzaam afsterven.

Galwegontsteking
Ontsteking van de galwegen noemen we cholangitis. Dit is dus niet hetzelfde als ontsteking van de galblaas. De galwegen dienen voor het vervoer van de gal die in de galblaas wordt opgeslagen. Via gangen is de galblaas verbonden met de lever en dunne darm. We onderscheiden kleine en grote galwegen, en de galbuis.

Galstenen
De galblaas ligt rechtsboven in de buik, net onder de lever. Hij is via gangetjes (de galgang) met de lever en de dunne darm verbonden. De galblaas is een klein zakvormig orgaan dat de gal opslaat die de lever produceert. Gal is nodig voor de vertering van vetten in voedsel. Als (vet) voedsel in de darm komt, perst de glablaas de gal via de afvoerbuis naar de dunne darm. Galvloeistof bevat enzymen die in de darm voor de vertering van het voedsel zorgen.

Galsteenaanval
Galstenen zijn meestal afkomstig uit de galblaas. In de galblaas wordt gal opgeslagen, een sap dat door de lever wordt geproduceerd en nodig is bij de vertering van vet voedsel in de darmen. Galstenen kunnen het hoofdafvoerkanaal van de galblaas naar de darm afsluiten, zodat de geproduceerde gal niet meer de darm kan bereiken. Het gevolg is een kramp in de spieren van de galblaas of galgang. Dit gaat gepaard met een typische hevige pijn (galkoliek). De pijn komt die plotseling op, zit rechts boven in de buik en kan uitstralen naar de rechterschouder of rug. De patiënt is vaak misselijk, moet braken en heeft heftige pijn. Goedgekeurd door: H. Vrij-Mazee, arts

Galgangkanker
Kwaadaardige tumor van de galgangen (zie ook galblaaskanker en leverkanker).

Galgangatresie
De galblaas is via gangen verbonden met de lever, en met de dunne darm. Daardoorheen wordt de gal vervoerd: deze wordt in de lever gemaakt, in de galblaas opgeslagen, en dan naar de dunne darm gebracht zodra de gal nodig is bij de spijsvertering. Bij galgangatresie is er geen verbinding tussen de lever en de darm omdat de galwegen niet zijn aangelegd of zijn afgesloten. Het is een zeldzame aangeboren afwijking.

Galgangafsluiting
Gal wordt in de lever gemaakt en afgevoerd via een reeks kleine kanalen welke overgaan in grotere kanalen, die zich uiteindelijk verenigen in de hoofdgalgangen. Deze hoofdgalgangen leiden naar de galblaas en de twaalfvingerige darm.

Galenisch
Engels:Galenical naar de historische medische leer van Galenus

Galblaasvergroting
Galblaasvergroting kan ontstaan als gevolg van een verstopping van de afvoergang van de galblaas. Dit kan veroorzaakt worden door een ontsteking, galstenen, galblaaskanker of galblaaspoliepen. Goedgekeurd door: H. Vrij-Mazee, arts

Galbulten
Deze aandoening staat ook bekend onder de namen netelroos of urticaria. De ziekte komt vrij veel voor en wordt gekenmerkt door rode en heftig jeukende huidbultjes en vochtophopingen. De bultjes hebben soms een bleek centrum en zijn vaak verenigd tot grote, onregelmatig gevormde plekken. Urticaria kan over het gehele lichaam voorkomen en de oorzaak moet gezocht worden in een allergische reactie. Dit kan reactie zijn op een bepaald voedingsmiddel, zoals schelpdieren, aardbeien, noten of conserveringsmiddelen of op een medicijn zoals penicilline. De aandoening kan echter ook ontstaan na een infectie of op de plaats van een insectenbeet. Bij bepaalde mensen ontstaan de bultjes eenvoudig na krabben of als de huid aan hitte, koude of zonlicht wordt blootgesteld. Spanningen kunnen de uitslag doen verergeren. Gewoonlijk verdwijnt de aandoening binnen een paar uur, maar af en toe kan zij zelfs na behandeling nog dagen of maanden blijven bestaan. Een ernstige vorm van urticaria is het Quincke-syndroom, waarbij het gezicht en de slijmvliezen in de mond en keelholte opzwellen en hierdoor gevaar voor verstikking bestaat.

Galblaasontsteking
Soms zorgt een galblaasaandoening nauwelijks of niet voor klachten. Dan is een behandeling ook niet nodig. Maar als de galblaas ontstoken raakt, zorgt dat voor een voortdurende buikpijn en hoge koorts. Als de steen komt vast te zitten in de galbuis die naar de darm leidt, kan er geen gal meer de darm in komen. Bepaalde stoffen uit de gal komen dan in het bloed terecht. De huid wordt dan gelig (geelzucht), de ontlasting krijgt een lichte kleur (omdat er geen donkere gal meer in zit), en de urine donkerbruin.. Een zeer pijnlijke aandoening is als de steen van de galbuis in de twaalfvingerige darm schuift (galsteenkoliek).

Galblaaskanker
Tumoren van de galblaas kunnen zowel goedaardig als kwaadaardig zijn. De goedaardige poliepen zijn vaak symptoomloos en worden meestal bij toeval ontdekt. Kwaadaardige tumoren worden bij 70-80% van de patiënten geassocieerd met een langdurige aanwezigheid van galstenen en worden vooral bij oudere vrouwen aangetroffen.

Galactorroe
Engels:Galactorrhoea melkvloed

Galblaasaandoening
De galblaas is een zakvormig orgaan dat dient als een tijdelijke opslagplaats voor gal die in de lever gemaakt wordt. De lever produceert ongeveer 1 liter gal per dag dat voor het grootste deel uit water bestaat en verder o.a. galzuren voor de vetvertering, galzouten en galkleurstoffen bevat. Gal wordt in de galblaas sterk ingedikt en verandert daarbij van geel tot donkerbruin-groen. Als er voedsel in de twaalfvingerige darm komt vanuit de maag, wordt de gal aan de darm afgegeven. Er kunnen verschillende galblaasaandoeningen optreden: galstenen, galblaasontsteking, galblaasvergroting, galblaaskanker en galgangafsluiting. Goedgekeurd door: H. Vrij-Mazee, arts

Gastro-Oesofageaal
Engels:Gastrooesophageal met betrekking tot maag en slokdarm

Gaucher, ziekte van
De ziekte van Gaucher is een stofwisselingsziekte. Het probleem is dat een bepaalde stof niet door het lichaam wordt afgebroken en daardoor een overschot ontstaat. Deze stapeling kan voor medische problemen zorgen die per persoon verschillen. Sommigen ondervinden veel problemen, anderen helemaal niet.

Geelzucht
Geelzucht kan ontstaan als gevolg van een storing in de functie van de lever. De meest opvallende kenmerken van geelzucht zijn een gelige verkleuring van de huid en van het oogwit. De medische term voor geelzucht is icterus.

Gegeneraliseerde angststoornis
Een Gegeneraliseerde Angststoornis wordt ook wel Overmatige Bezorgdheid genoemd. Een Gegeneraliseerde Angststoornis is een psychische aandoening. Mensen met deze aandoening hebben last van een onbeheersbare bezorgdheid over allerdaagse zaken. Ze vinden het moeilijk om deze zorgen en angsten onder controle te houden. Het betreft vaak zorgen over werk, geld en gezondheid.

Gebitsabces
Kiespijn duidt meestal op een gaatje (cariës) dat gevuld moet worden. De pijn heeft te maken met een infectie. Als iemand besluit om met de kiespijn door te lopen, kan deze infectie zich verder ontwikkelen tot een gebitsabces. De infectie is dan doorgedrongen tot in het wortelkanaal van de aangetaste tand of kies. Het weefsel aldaar gaat dan ook ontsteken en afsterven. Daardoor ontstaat een opeenhoping van pus en groeit er een abces op het tandvlees.

Gebitspijn (na behandeling)
Een behandeling bij de tandarts kan nadien nog wat gebitspijn veroorzaken. Of het nu een gaatje dat gevuld is, of een wat ingrijpender behandeling is, de kaak en het gebit zijn nu eenmaal wat gevoelig. De pijn kan gelijk na de behandeling ontstaan of je merkt het direct nadat de verdoving uitgewerkt is. Dat kan enkele dagen tot weken duren. Bij aanhoudende pijn, maar zeker als het erger wordt kunt u het best even overleggen met de tandarts Goedgekeurd door: B. Njio, orthodontist

Gebit sluit niet goed (overbeet)
Bij een ideale stand van de tanden staan ze recht, en regelmatig, zonder spleetjes en niet over elkaar. Bovendien hebben ze dan de juiste verhouding met de kaken. Het verband tussen de boven- en ondertanden als de kaken op elkaar staan wordt 'de beet' genoemd. De boventanden staan dan iets over de ondertanden heen en de knobbels van de kiezen wisselen elkaar af.

Gewrichtsslijtage
Artrose of gewrichtsslijtage hangt van verschillende factoren af, bijvoorbeeld van de leeftijd en een eventuele overbelasting van bepaalde gewrichten ten gevolge van bepaalde sporten. De ziekte ontstaat meestal bij oudere mensen in de grote gewrichten die zwaar belast zijn, zoals heupen, knieën en wervelkolom, maar ook regelmatig in de handen. Bij een overgewicht is het verstandig te vermageren aangezien hierdoor de gewrichten aanzienlijk minder belast worden.

Gewrichtsmuis
Een gewrichtsmuis is een losliggend stukje kraakbeen of been in een gewricht dat soms beklemd raakt. Doordat het beklemd raakt wordt gewricht plotseling onbeweeglijk en zit 'op slot'. In principe kan een gewrichtsmuis in elk gewricht ontstaan, maar veelal is het de elleboog of de knie (de zogenaamde scharniergewrichten).

Gewrichtsklachten
Een gewricht vormt de verbinding tussen botten. Er zijn verschillende soorten gewrichten. Een kogelgewricht bijvoorbeeld, laat veel beweging toe, zowel naar voren en naar achteren als opzij. Een voorbeeld daarvan is het schoudergewricht. Een scharniergewricht, zoals bijvoorbeeld in de knie, kan alleen maar achter- en voorwaarts bewegen. Andere gewrichten laten nog minder beweging toe, ze maken alleen enige buigzaamheid mogelijk. Zulke gewrichten zitten bijvoorbeeld in de wervelkolom. Weinig beweeglijke gewrichten zijn veel stabieler dan beweeglijke gewrichten: ze raken minder snel ontwricht. Een kogelgewricht is het meest gevoelig voor ontwrichting: zo kan een arm bijvoorbeeld `uit de kom schieten`.