Gezondheidsplein - woordenboek

Categorie: Medisch
Datum & Land: 21/10/2007, NL
Woorden: 2205

Mammair
Engels:Mammary met betrekking tot de vrouwelijke borstklier

Mallory-weiss syndroom
Bij het Mallory-Weiss syndroom zijn er kleine scheurtjes in het maag- en slokdarmslijmvlies ontstaan, door hevig en herhaald braken of braakbewegingen. Een kenmerk van deze aandoening is pijn in de maagstreek en het braken van bloed. Goedgekeurd door: H. Vrij-Mazee, arts

Malformatie
Engels:Malformation misvorming

Maligne
Engels:Malignant kwaadaardig

Maculopapuleus
Engels:Maculopapular met vlekken gepaard

Malabsorptie
Voor het goed functioneren van een gezond lichaam is het noodzakelijk dat er een gestage stroom voedingsstoffen wordt aangevoerd en opgenomen. Dit opnemen gebeurt hoofdzakelijk in de dunne darm, waarna bouw- en energiestoffen door het bloed naar alle delen van het lichaam vervoerd worden.

Malabsorptie
Engels:Malabsorption gebrekkige opname van voedingsstoffen

Malaise
Engels:Malaise gevoel van onwelzijn

Malaria
Malaria is een infectieziekte die in grote delen van Afrika, Azië en Zuid-Amerika voorkomt. Malaria wordt veroorzaakt door malariaparasieten die door een steek van een mug in het lichaam komen.

Macula
Engels:Macule vlek, gele vlek op het netvlies van oog

Maceratie
Engels:Maceration verweking v. weefsel

Maagzweer
Bijna één op de tien Nederlanders heeft een maagzweer. Vooral mannen tussen de dertig en vijftig jaar lopen veel risico. Het is typisch een `moderne ziekte` die zich in de Westerse wereld veel voordoet. In de laatste jaren is het steeds duidelijker geworden dat maagzweren worden veroorzaakt door een bacil, de Helicobacter Pylori. Je bent extra vatbaar voor deze bacil als je ongezond eet ('junkfood') en veel bloot staat aan stress. Ook roken, overmatig alcoholgebruik en ontstekingsremmende medicijnen kunnen een rol spelen. Ook erfelijke factoren zijn soms van invloed. Belangrijk is dat het aantal maagzweren in de twintigste eeuw lijkt te zijn toegenomen, doordat voordien de kwaal vaak niet werd onderkend en de diagnose daarom niet gesteld werd.

Maagslijmvliesirritatie (acute)
De binnenwand van de maag wordt gevormd door een laagje slijmvlies. Dit slijmvlies beschermt de maag tegen het zuur dat de maag zelf produceert om voedsel te verteren. Zonder dit laagje zou gemakkelijk een geïrriteerde plek in de wand kunnen ontstaan. Bij acute stressgastritis zullen de maagsymptomen veelal worden overschaduwd door de ziekte, het letsel of de brandwond die eraan ten grondslag ligt. De bovenzijde van de buik kan echter enigszins gevoelig zijn. Kort na het letsel kunnen zich kleine laesies (beschadigingen) in het maagslijmvlies ontwikkelen. Deze laesies kunnen binnen enkele uren veranderen in maagzweren. De maagzweren en gastritis kunnen verdwijnen als de patiënt snel van het letsel herstelt. Als de patiënt echter ziek blijft, kunnen de maagzweren zich uitbreiden en gaan bloeden, doorgaans twee tot vijf dagen na het letsel. De bloedingen kunnen een teerachtige, zwarte ontlasting tot gevolg hebben, het maagsap rood kleuren of, in zeer ernstige gevallen, tot een daling van de bloeddruk leiden. De bloeding kan ernstig en fataal zijn.

Melkgangkanker
Melkgangkanker wordt ook wel borstklierkanker of mammacarcinoom genoemd. In de borst kan zich een kwaadaardige tumor (gezwel) ontwikkelen. De tumor kan ontstaan op verschillende plaatsen in de borst, meestal in een melkgang. De melkgang is het verbindingskanaal tussen de melk producerende klieren in de borst en de tepel. Een kwaadaardige tumor van de melkkliertjes komt niet zo vaak voor. Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Meestal ontstaat een voelbaar knobbeltje, dat soms pijn veroorzaakt. De huid boven de zwelling kan gerimpeld zijn of ingetrokken. Soms is er uitscheiding uit de tepel. Door maandelijks de borsten te controleren na de ongesteldheid kunnen knobbeltjes of intrekkingen soms ontdekt worden. Raadpleeg de huisarts wanneer je iets verdachts opmerkt of wanneer er tepeluitvloed is. Elk knobbeltje dat in de borst ontstaat is verdacht, totdat het tegendeel bewezen is!

Melanoom
Engels:Melanoma kwaadaardig gezwel v.d. huid (uitgaand van moedervlek)

Melanose
Engels:Melanosis donkere verkleuring

Melkganggezwel (goedaardig)
Een goedaardig gezwel in de melkgang van de borst (mamma) ontstaat meestal door stuwing of een infectie. Bacteriën kunnen de melkgang via de tepel binnendringen en hier een ontsteking veroorzaken. De ontsteking kan een abces vormen. Een abces is een holte, gevuld met ontstekingscellen en vocht. Hierdoor ontstaat vaak een rode, pijnlijke, zichtbare knobbel in de borst. De klieren in de oksel en borst kunnen als reactie op de infectie erg gevoelig zijn. Soms heb je koorts.

Melaena
Engels:Melaena zwarte stoelgang a.g.v bloed in ontlasting

Melaatsheid
Melaatsheid (lepra) is een besmettelijke infectieziekte die vooral in de tropen nog steed voorkomt. In een vroeg stadium wordt het gekenmerkt door depigmentatievlekjes op de huid. De besmetting is niet duidelijk. Lepra treedt waarschijnlijk pas op na langdurig kontakt met een patiënt met lepra. De verwekker is de bacterie mycobacterium leprae. Deze bacterie geeft afwijkingen in de huid en in de zenuwen. Door aanstasting van de zenuwen wordt de patiënt gevoelloos en kan zich verbranden of verminken zonder het te merken. De gevolgen van de aandoening zijn voornamelijk zichtbaar aan het gelaat, de armen en de benen. Er zijn vaak ernstige misvormingen. Gewone hygiëne biedt een reiziger voldoende bescherming Goedgekeurd door: H. Vrij-Mazee, arts

Megaloblastair
Engels:Megaloblastic met vergrote moedercellen in de rode bloedlichaampjes

Medicament
Engels:Medicament medicijn

Medicatie
Engels:Medication voorschrijven van geneesmiddelen

Medicinaal
Engels:Medicinal geneeskrachtig

Medisch
Engels:Medical geneeskundig

Medullair
Engels:Medullary mergachtig

Megacolon
Engels:Megacolon vergrote dikke darm

Mediator
Engels:Mediator hulpmiddel

Mediaan
Engels:Median op de middellijn

Mediëren
Engels:Mediate bemiddelen

Mechanisme
Engels:Mechanism samenstel van bewegende delen

Meckelsdivertikel
Een divertikel is een abnormale uitstulping van de darmwand. Een Meckelsdivertikel is een uitstulping in de dunne darm. Meestal geeft het divertikel geen enkele last. Soms kan een ontsteking optreden waardoor op den duur gaten in de darmwand komen (perforatie). Hierdoor kan een buikvliesontsteking ontstaan. De ziekteverschijnselen bij een dergelijke ontsteking lijken erg op die van blindedarmontsteking. Soms veroorzaakt het divertikel (de uitstulping) een draaiing van de darm. Hierdoor kan darmafsluiting en ††œinklemming ontstaan. Dit is meestal erg pijnlijk. Goedgekeurd door: H. Vrij-Mazee, arts

Meningitis
Engels:Meningitis hersenvliesontsteking

Me - cvs
ME (myalgische encefalomyopathie) is de medische benaming voor het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS). Het is geen nieuwe ziekte, maar heeft de laatste paar jaar wel meer aandacht gekregen en ††œ niet onbelangrijk ††œ eindelijk acceptatie. Voorheen werden patiënten (vooral vrouwen) van aanstellerij beschuldigd. Een oorzaak werd immers zelden gevonden. Zeer frusterend voor de patiënt en ook praktisch heel lastig. Als een ziekte niet lijkt te bestaan, wordt ook niet gezocht naar een behandelmethode. En bedrijfsartsen hebben wel tegen ME-patiënten gezegd dat ze weer gewoon aan het werk konden gaan.

Meniere, ziekte van
Als je geluiden in je oren hoort zonder oorzaak van buitenaf, heb je last van oorsuizen. Dit kan een brommend, piepend, bonzend of fluitend geluid zijn. Dit kan een gevolg zijn van zogenaamde `lichaamsgeluiden`, zoals de eigen hartslag. Veel mensen hebben last van oorsuizen. Volgens een Engels onderzoek van een paar jaar geleden heeft 1 op de 6 mensen er wel eens last van. Bij 1 op de 200 mensen is het zo ernstig dat een normaal leven bijna onmogelijk is.

Mengbaar
Engels:Miscible wat gemengd kan worden

Menarche
Engels:Menarche eerste maandstonden, de eerste keer dat er een menstruatie is en daarmee de puberteit

Membraan
Engels:Membrane dun vlies

Melktandjes
Al voor de geboorte groeit het gebit in het kaakbot. Vanaf de derde maand beginnen de eerste melktandjes uit de kaak omhoog te groeien. Tandjes krijgen is dan ook voor sommige baby`s een groot leed dat tot op twee- of driejarige leeftijd huilbuien kan veroorzaken. De meeste baby's ervaren enig ongemak, dat kan variëren van heel mild, waardoor ze hangerig en kribbig worden, tot ernstig. Bij ernstige problemen gaat een baby kwijlen, krijgt dunne ontlasting en slaapproblemen. Een klassiek symptoom is een rode vlek op één wang. Als uw baby ziek lijkt, kunt u beter bij de dokter langs gaan. Overgeven is geen symptoom van tandjes krijgen. Goedgekeurd door: B. Njio, orthodontist

Microsporum
Engels:Microsporum huidschimmel met kleine sporen

Microsomaal
Engels:Microsomal kleinste deeltje in een cel betreffend

Microscopisch
Engels:Microscopic voor het blote oog onzichtbaar

Microorganisme
Engels:Microorganism kleinste levend wezen

Microniseren
Engels:Micronize verpulveren

Microgram
Engels:Microgram miljoenste gram

Micrografie
Engels:Micrography zeer klein handschrift

Microcirculatie
Engels:Microcirculation bloedsomloop door de kleinste slagaders

Microbiologisch
Engels:Microbiological met betrekking tot de kleinste levende wezens

Micel
Engels:Micelle kleine vetdruppel

Mineralocorticoïde
Engels:Mineralocorticoid hormoon uit de bijnierschors

Minimaal
Engels:Minimal het kleinst mogelijk

Minimaliseren
Engels:Minimize als onbeduidend voorstellen

Minimum
Engels:Minimum kleinst mogelijke hoeveelheid

Mimiek
Engels:Mime (niet: mimicry) gezichtsuitdrukking

Mineralisatie
Engels:Mineralization afzetting van kalkzouten

Miltaandoening
De milt ligt boven in de buik aan de linkerzijde, net achter de maag en onder de ribbenboog.

Miltvuur (anthrax)
Anthrax of miltvuur is een acute infectie die veroorzaakt wordt door de bacterie Bacillus anthracis. De infectie komt voornamelijk voor bij vee en is dan vaak fataal. Miltvuur bij mensen is heel zeldzaam in Nederland. Je kunt het krijgen van een dier dat besmet is of de producten daarvan (zoals vlees). Het meeste risico lopen mensen die beroepshalve omgaan met (besmet) dierlijk materiaal, zoals dierenartsen, veehouders en medewerkers in slachthuizen. Infectie van mens naar mens is zeer onwaarschijnlijk.

Milieu
Engels:Environment omgeving

Migraine
Engels:Migraine schele hoofdpijn

Middenrifbreuk
Het middenrif is een koepelvormige spierplaat die de borstholte en de buikholte van elkaar scheidt. Hij bevat slechts enkele kleine openingen voor het doorlaten van de slokdarm, de luchtpijp, slagaders, aders en zenuwen. Breuken van het middenrif komen zowel bij kinderen als bij volwassenen voor. Door onvoldoende aanleg van het middenrif kan bij kinderen een deel van de buikinhoud in de borstholte terechtkomen. Het betreft dan meestal dunne darm, dikke darm en-of milt.

Microvillus
Engels:Microvillus bijzonder kleine uitstulping van de celmembraan

Mictie
Engels:Micturition het lozen van urine

Middenoorontsteking
De meest voorkomende oorontsteking is de middenoorontsteking (otitis media). Het middenoor bevindt zich achter het trommelvlies en is door de buis van Eustachius verbonden met de keel. Bij keelinfecties kunnen bacteriën via de buis van Eustachius het middenoor binnen dringen. De ontsteking kan ook ontstaan doordat bacteriën via het trommelvlies het middenoor binnenkomen. Onder normale omstandigheden is het trommelvlies niet doorgankelijk. Wanneer een gaatje (perforatie) in dit vlies ontstaat, vormt deze route een gevaar voor ontstekingen.

Mortaliteit
Engels:Mortality sterftecijfer

Morfinomimetecum
Engels:Morphinomimetic stof die als morfine werkt

Mononucleose
Engels:Mononucleosis vermeerdering van eenkernige witte bloedlichaampjes

Monotherapie
Engels:Monotherapy behandeling met één geneesmiddel

Morbiditeit
Engels:Morbidity ziektecijfer

Morfea
Morfea is een zeer plaatselijk voorkomende huidafwijking. Het is een omschreven vorm van sclerodermie. Bij morfea( lokale vorm van sclerodermie ) vinden we op bepaalde plaats(en) in de huid voornamelijk afwijkingen van het bindweefsel. Het bindweefsel (inclusief de elastische vezels) vertoont afbraakverschijnselen met als gevolg verlies van structuur en functionaliteit. Ook haren en zweetklieren verdwijnen. De huid wordt daardoor stug en hard, voelt droog aan en verliest plaatselijk haren. De oorzaak waarom het bindweefsel van de huid bij sclerodermie ten gronde gaat is echter niet bekend. Het begint met een huidvlek, die zich uitbreid naar een matig ontstoken roodheid, waar in het centrum later een harde, parelgrijze plek ontstaat met een paarse ring er omheen. Er is een verharding van de huid en het onderhuidse weefsel ten gevolge van veranderingen in het bindweefsel. Deze aandoening vertoont gelijkenis met reumatische ziekten en sommige andere auto-immuunziekten. Bij een auto-immuunziekte keert het afweersysteem zich tegen het eigen lichaam in plaats van tegen een van buiten het lichaam komende schadelijke stof.Omdat morfea spontaan kan verminderen dan wel verdwijnen wordt vaak bij deze vorm van lokale sclerodermie een afwachtend beleid gekozen. Zowel de verhardingen als de onstekingscomponent bij morfea kunnen na gemiddeld 1.5 tot 4 jaar spontaan verdwijnen. Tijdens de ontstekingsfase (met rode, paarse randen) kan een corticosteroïd crème worden voorschreven. Hardnekkige plekjes worden soms ook behandeld met corticosteroïd injecties Goedgekeurd door: N. van Hasselt, arts

Monitoring
Engels:Monitoring bewaking

Monocomponent
Engels:Monocomponent geneesmiddel zonder nevenbestanddelen

Mondontsteking door keelontsteking
Een keelontsteking komt vaak voor. Een infectie van de mondholte is zeldzamer. Dit kan ontstaan bij een vermindering van de afweer of een defect van het beschermende slijmvlies in de mond. Meestal is een bacterie of een virus de verwekker. De klachten verdwijnen vaak spontaan na een week tot tien dagen. Bij verergering of regelmatig herhaling van de kwaal is het verstandig een arts te raadplegen. Goedgekeurd door: H. Vrij-Mazee, arts

Mongolenvlek
Op het sacrum(onderrug), soms ook op de rug, een niet scherp omschreven blauwe vlek (zoals bij een bloeduitstorting).

Mondontsteking
Een ontsteking in de mond kan verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld een schimmelinfectie (candida albicans) of een virale infectie (herpes simplex) kunnen ontstaan bij verminderde afweer of als begeleidend verschijnsel bij een andere aandoening. Vaak is het echter een onschuldige ontsteking en geneest van zelf (na hygiënische maatregelen). Bij langdurige, of in ernst toenemende klachten, is het raadzaam een arts te raadplegen. Goedgekeurd door: H. Vrij-Mazee, arts

Mondkanker
Bij mondkanker is een kwaadaardige tumor in de mondholte aanwezig. Het is een zeldzame aandoening. Het kan op vele plekken in de mond zijn, zoals het mond- en wangslijmvlies maar ook op de lippen. Roken van sigaretten en sigaren, en het kauwen van tabak veroorzaakt 80 tot 90 procent van de mondkanker gevallen. Maar ook alcohol vergroot de kans op mondkanker. Een andere mogelijke oorzaak kan zijn irritatie door scherpe gebitselementen of scherpe kanten van een kunstgebit.

Mondhoekkloofjes bij ouderen
Kloofjes (rhagaden, fissuren) in de mond zijn defecten in de huid of het slijmvlies, waardoor het onderliggende weefsel bloot komt te liggen. Meestal is een klein, gescheurd, pijnlijk plekje het resultaat. Gelukkig gaat de aandoening vanzelf snel weer over. Vaak verdwijnen de klachten snel na behandeling met vette zalf of roomboter. Wanneer kloofjes regelmatig terug komen of niet goed genezen, raadpleeg dan een arts. Mogelijk dat een onderliggende oorzaak, zoals slechte weerstand of vitaminegebrek, het ontstaan bevordert. Goedgekeurd door: H. Vrij-Mazee, arts

Mondhoekkloofjes bij kinderen
Kloofjes (rhagaden, fissuren) in de mond zijn defecten in de huid of het slijmvlies, waardoor het onderliggende weefsel bloot komt te liggen. Meestal is een klein, gescheurd, pijnlijk plekje het resultaat. Gelukkig gaat de aandoening vanzelf snel weer over. Vaak verdwijnen de klachten snel na behandeling met vette zalf. Wanneer kloofjes regelmatig terug komen of niet goed genezen, raadpleeg dan een arts. Het is mogelijk dat bijvoorbeeld een slechte weerstand of vitaminegebrek dan een rol speelt. Ook duimen of het gebruik van een speen kunnen een oorzaak zijn. Goedgekeurd door: H. Vrij-Mazee, arts

Mondgezwel
Gezwellen van het mondslijmvlies zijn betrekkelijk zeldzaam. Kwaadaardige gezwellen komen voor bij personen van middelbare leeftijd. Er treedt in het algemeen geen verbetering op, ook niet na wegnemen van de prikkelende factoren. Tot de mogelijke oorzaken worden gerekend: irritatie door scherpe gebitselementen, scherpe kanten aan een kunstgebit , roken of kauwtabak. Zoals voor alle kwaadaardige aandoeningen geldt is het zo vroeg mogelijk herkennen van de aandoening voor het succes van de behandeling van groot belang. De behandeling zal in het algemeen door een team van specialisten geschieden. Hoe kleiner het gezwel, hoe minder ingrijpend de operatie zal zijn en hoe groter de kans op succes. Voor zeer oppervlakkig gelegen gezwellen wordt bestraling toegepast. Om de kans op het ontstaan van nieuwe gezwellen zo klein mogelijk te houden, wordt geadviseerd niet (meer) te roken.

Mondbodemontsteking
De meeste aandoeningen van de mondholte zijn niet ernstig. Zij kunnen op een eenvoudige manier worden behandeld. Wanneer een aandoening van de mond langer dan tien dagen bestaat of de klachten al snel verergeren, is het verstandig een arts te raadplegen.

Moeilijke stoelgang zwangerschap
Tijdens de zwangerschap komt vaak een trage stoelgang voor. Dit kun je verhelpen door extra vezels te eten. Volkorenbrood, roggebrood, rauwe groenten, peulvruchten en fruit zitten boordevol vezels en zijn heel gezond. Bij een vezelrijke voeding is het belangrijk om veel te drinken. Je hebt minimaal twee liter vocht per dag nodig. Als je zemelen gebruikt, moet je nog meer drinken. Alleen dan geven vezels het gewenste laxerende effect.

Moleculair
Engels:Molucular bestaande uit moleculen (kleinste deeltje van stof, dat nog alle eigenschappen van die stof vertoont)

Mollusca contagiosa
Mollusca contagiosa is een huidaandoening die veroorzaakt wordt door een virus uit de groep van de pokken-virussen. Besmetting vindt plaats door middel van direct menselijk contact (ook seksueel contact), of via het aanraken van besmette voorwerpen. De kenmerken van deze aandoening zijn glanzende, parelwitte plekjes, waar een bepaald soort wittige substantie in lijkt te zitten. De aandoening komt vooral voor op jonge leeftijd. Meestal verdwijnen de plekjes vanzelf binnen enkele maanden. Gebeurt dit niet dan bestaat de therapie uit het uitdrukken van de plekjes door een arts, soms aangevuld met geneesmiddelen.

Moedervlek
Een moedervlek wordt ook wel naevus genoemd (meervoud = naevi). Een moedervlek is een goedaardig huidgezwel. Het bestaat uit pigmentbevattende of -vormende cellen en-of vaatveranderingen (haemangioma, angioom of wijnvlek). De wijnvlekken verdwijnen bij kinderen meestal spontaan. Bijna iedere volwassene heeft wel een paar moedervlekken. Ze kunnen vlak zijn, dus niet verheven boven de huid, of het zijn bultjes. Een moedervlekje in het gezicht wordt, als het op de goede plek zit, een schoonheidsvlekje of 'tache de beaute' genoemd. Een diervelnaevus is een grote behaarde moedervlek.

Modulator
Engels:Modulator plaatselijke stop in de weefsels

Mobilisatie
Engels:Mobilization beweeglijk maken

Mobiliteit
Engels:Mobility beweeglijkheid

Modificeren
Engels:Modify wijzigen

Motiliteit
Engels:Motility vermogen om spontaan te bewegen

Musculatuur
Engels:Musculature spierstelsel

Musculair Relaxans
Engels:Muscle Relaxant middel dat de spieren ontspant

Musculair
Engels:Muscular met betrekking tot de spieren

Multiple sclerose (ms)
Multiple Sclerose (kortweg MS) is een chronische of recidiverende aandoening van het centrale zenuwstelsel. Het is een ernstige ziekte die zich vooral openbaart bij volwassenen tussen het 20e en 40e levensjaar.

Multipel
Engels:Multiple veelvoudig

Multipara
Engels:Multiparous vrouw die meer dan eens heeft gebaard

Mucus
Engels:Mucus slijm

Multidosis
Engels:Multidose grote hoeveelheid geneesmiddelen

Mucosa
Engels:Mucosa slijmvlies

Mucopurulent
Engels:Mucopurulent slijmig en etterig

Mucolyticum
Engels:Mucolytic slijmoplossend middel

Mucocutaan
Engels:Mucocutaneous met bestrekking tot huid en slijmvliezen

Mucociliair
Engels:Mucociliary met betrekking tot slijmvlies en trilharen