DBNL - Encyclopaedie van Nederlandsch West-Indië

Categorie: Geschiedenis en volkskunde > Nederlands West-Indië, 1914
Datum & Land: 22/12/2007, NL
Woorden: 4409

Ponsoe
Let op: Spelling van 1914 n.e. Zie LEONOTIS.

Pontvoerders
Let op: Spelling van 1914 heetten eertijds de personen, [p. 578] die in ponten de plantage-producten naar Paramaribo of naar de in lading liggende schepen vervoerden. Zij werden geadmitteerd en beëedigd en hadden zich te houden aan een instructie bij Publ. van 1 Febr. 1746 vastgesteld (Zie Hartsinck, II 684 en Surinaamsche Staatkundige Almanach voor den jaare 1795 door Char…

Popehead
Let op: Spelling van 1914 bov. e. Zie MELOCACTUS.

Popokai
Let op: Spelling van 1914 n.e. Zie PSITTACIDAE.

Popokai-kraroen
Let op: Spelling van 1914 n.e. Zie CENTROPOGON.

Popokai-tongo
Let op: Spelling van 1914 n.e. Zie HELICONIA.

Popolipo
Let op: Spelling van 1914 n.e. (verouderd). Paddestoel. Tegenwoordig zegt men todoprasoro = padden-parasol.

Poppy
Let op: Spelling van 1914 bov. e. Zie COSMOS.

Poptella longipinnis
Let op: Spelling van 1914 (Popta) Eigenm. (Syn. TETRAGONOPTERUS LONGIPINNIS Popta) Sriba, kar. en n.e. Fam. Characidae. Zoetwatervisch. Verspreiding Suriname. Klein vischje, gekenmerkt door eene verlenging van eenige der voorste stralen van de rug- en aarsvin. Er is een vetvin, de aarsvin is lang, de staartvin gevorkt. Het lichaam is ruitvormig. De kleur is zilverachtig; ee…

Porana paniculata
Let op: Spelling van 1914 Roxb. Fam, Convolvulaceae. White coralita, bov. e. Heester met hartvormige bladeren met tot 7 hoofdnerven en kleine witte bloemen in saamgestelde pluimvormige bloeiwijzen. Gekweekt.

Porck-knockers
Let op: Spelling van 1914 Zie GOUD-INDUSTRIE, blz. 313.

Porifera
Let op: Spelling van 1914 SPONSEN. Deze klasse omvat de laagstbewerktuigde meer-cellige dieren, die vroeger begrijpelijkerwigze algemeen voor planten werden aangezien; want zij zijn niet alleen, evenals de laatstgenoemden, aan een vaste standplaats gebonden, maar bezitten ook, evenals de planten, voor de opneming van het voedsel, een stelsel van kanalen, die zich door het g…

Porki
Let op: Spelling van 1914 Op Bonaire de naam van gezouten en gedroogd geitenvleesch. Ook salon genoemd.

Porophyllum macrocephalum
Let op: Spelling van 1914 P.D.C. Fam. Compositae. Mampoerietoe, ben. e. Kruid met kleine eivormige bladeren, waarvan de bladsteel soms even lang is als de tot 2 cm. lange bladeren; de bloemhoofdjes zijn cylindervormig, tot 2 cm. lang en zeer lang gesteeld, in de oksels der bladeren staand; de vruchten hebben bruinachtig vruchtpluis.

Porphyriola martinica
Let op: Spelling van 1914 PURPERKOET, Amoetoetoe of Blauw-Kippanki, n.e. (Blauw kemphaantje). Tot de Rallidae of Waterhoenders behoorende vogels. Door hun lange teenen kunnen ze over drijvende waterplanten loopen. Gewoonlijk treft men ze bij paren aan. Ze zijn bekend om hun strijdlust.

Portugeesch oorlogschip
Let op: Spelling van 1914 Zie COELENTERATA.

Portugeezen
Let op: Spelling van 1914 Zie EUROP. KOLONISATIE en IMMIGRATIE.

Portulaca halimoides
Let op: Spelling van 1914 L. Fam. Portulacaceae. Jeerba kaneeuw, Jeerba konijntsji, Jeerba poesji, Piea palooma, ben. e. Silk cotton purslane, bov. e. Zeer laag blijvend kruid; de geheele plant ziet er wollig uit; blaadjes klein, lijnvormig; de bloemen zijn aan het eind van de takjes geplaatst; de vrucht springt met een deksel open.

Portulaca oleracea
Let op: Spelling van 1914 L. Fam. Portulacaceae. Postelein, Gronposrin of Posrin, n.e. Beembee, ben. e. Vleezig, kruidachtig plantje met spatelvormige blaadjes; bloemen in bundels aan het eind der takken.

Portulaca venezuelensis
Let op: Spelling van 1914 Urb. Fam. Portulacaceae. Beembee sjimaron, Jeerba kaneeuw maatsjoe, Piea palooma, ben. e. Deze onderscheidt zich van P. halimoides door het hooger worden van de plant en door den vorm der zaadjes; de bloem is groot.

Posrin
Let op: Spelling van 1914 n.e. Zie PORTULACA OLERACEA en TALINUM.

Possentri of postentri
Let op: Spelling van 1914 n.e. Zie HURA.

Post, telegraaf en telefoon
Let op: Spelling van 1914 A. Postdienst.: I. Binnenlandsche dienst.: a. Suriname.: De eerste eigenlijke regeling van de Surinaamsche posterijen dagteekent van 1828 (G.B. no. 15). Een vijftal jaren te voren vinden we melding gemaakt van de hernieuwing der verplichting van schippers tot afgifte van de met hunne schepen in Suriname aangebrachte brieven, pakketten enz. (het med…

Postelein
Let op: Spelling van 1914 sur. Zie PORTULACA en TALINUM.

Posten (militaire)
Let op: Spelling van 1914 Zie KRIJGSMACHT, blz. 422. Een kaart van de in 1819 nog bestaande posten is te vinden in den Surinaamschen Almanak voor 1820, een lijst met afstandswijzer en reisgids in dien voor 1831, blz. 229-235.

Posthouder
Let op: Spelling van 1914 De titel van den ambtenaar, die bij iederen stam der Boschnegers aangesteld was om toezicht over hen uit te oefenen; hij teekende hunne passen af en zorgde voor het nakomen van alle bepalingen in de verdragen. Veelal waren de posthouders oud-militairen, menschen van geringe beschaving, die weinig invloed op de Boschnegers uitoefenden. De assistent …

Postspaarbank
Let op: Spelling van 1914 Suriname.: De eerste poging om den spaarzin te bevorderen, waarvan melding gemaakt wordt, is de spaarbank door de Surinaamsche Maatschappij van Weldadigheid (zie aldaar) opgericht, maar die in 1872 ophield te bestaan. In 1879 (Gouv. res. van 13 Aug. La A. no. 29) werd de Koloniale Spaarbank opgericht, die zeer nuttig gewerkt heeft. Bij verordening …

Potamotrygon reticulatus
Let op: Spelling van 1914 Gthr. Staart- of Zweeprog, sur. Sipari, kar. en n.e. Spari, n.e. Fam. Dasyatidae. Verspreiding: Suriname, Santarem, in zoet water. Het lichaam is schijfvormig, van voren afgerond, van boven met kleine oneffenheden bedekt, doch niet op de randen. Borstvinnen van voren vereenigd, staart lang, dun uitloopend; heeft van boven en van onderen een huidplo…

Potta potta
Let op: Spelling van 1914 bov. e. Zie BOERHAAVEA HIRSUTA.

Pouteria guyanensis
Let op: Spelling van 1914 Aubl. Fam. Sapotaceae. Jan Snijder, sur. Een hooge boom met een rechten stam en plankwortels. Het hout wordt als bouwhout gebruikt.

Powies
Let op: Spelling van 1914 sur. Zie GALLI.

Powisi
Let op: Spelling van 1914 n.e. Zie GALLI.

Praag (Semuel van)
Let op: Spelling van 1914 geb. te Amst. 8 Juni 1823, overl. te 's Gravenh. 19 Oct. 1904, ging op [p. 590] jeugdigen leeftijd met zijne ouders naar Suriname. Na op een advocatenkantoor gewerkt, en het examen als procureur afgelegd te hebben, werd hij op 10 Maart 1850 als zoodanig bij het Geregtshof aldaar toegelaten. Wegens hevige oneenigheden met den President - uitvoerig u…

Prakè
Let op: Spelling van 1914 n.e. Zie ELECTROPHORUS.

Prakiki
Let op: Spelling van 1914 n.e. Zie PSITTACIDAE.

Pramaka
Let op: Spelling van 1914 n.e. Zie ASTROCARYUM PARAMACA.

Praprali
Let op: Spelling van 1914 n.e. Zie AGENEIOSUS.

Prari-prari
Let op: Spelling van 1914 n.e. Zie AGENEIOSUS.

Prasara
Let op: Spelling van 1914 n.e. Zie EUTERPE.

Prassi
Let op: Spelling van 1914 n.e. Zie MUGIL CEPHALUS.

Priacanthus cruentatus
Let op: Spelling van 1914 (Lac.) Morr. Corra, pap. Fam. Priacanthidae. Zeevisch. Verspreiding: West-Indië tot St. Helena en de Canarische eilanden. Lichaam en kop bedekt met kleine, stevige, ruwe schubjes. De schuine mondspleet is groot, de onderkaak vooruitstekend. Oogen groot, rugvin en aarsvinstekels aan den voorkant fijn gezaagd. Het voorkieuwdeksel heeft een sterken, p…

Prickly balsam
Let op: Spelling van 1914 bov. e. Zie JUSTICIA SESSILIS.

Pride of barbados
Let op: Spelling van 1914 bov. e. Zie CAESALPINIA PULCHERRIMA.

Prienta
Let op: Spelling van 1914 n.e. De bladnerf van enkele palmsoorten, zooals de kokos- en de maripapalm, die het materiaal leveren voor volgelkooien en bij de Boschnegers voor fakkels, die zij des nachts in het bosch gebruiken.

Prikietsji
Let op: Spelling van 1914 ben. e. Zie PEDILANTHUS.

Prince plum
Let op: Spelling van 1914 bov. e. Zie AMARANTUS PANICULATUS.

Priodontes
Let op: Spelling van 1914 Geslacht van Gordeldieren (zie XENARTHRA); onder deze is P. giganteus de grootste en schijnt meer in het bijzonder Armadil (kar. Manoeraima) genoemd te worden. Van snuit tot staartpunt ruim 90 cM., kop klein, verlengd. Tusschen voor- en achterpantser 12-13 beweg…

Priseurs der effecten
Let op: Spelling van 1914 waren in de 18de eeuw, vooral ten tijde der negotiatiën (zie aldaar) de personen aangesteld en beëedigd om de effecten (plantages) en andere vaste goederen te schatten ‘met oogmerk om daar op te bepaalen de zomme gelds die met gerustheid door de Eigenaren dier effecten zouden kunnen worden opgenoomen en door de Geldschieters verstrekt.’ De burgerof…

Pristis pectinatus
Let op: Spelling van 1914 Lath., Zaagvisch. Krali, n.e. Fam. Pristidae. Zeevisch. Verspreiding: tropische zeeën. De kop is in een zeer lange plaat uitgegroeid, die aan beide randen gewapend is met eene rij tandachtige uitgroeisels. Deze zaag, die ongeveer â…“ van de geheele lichaamslengte bereikt, heeft 24 tot 32 paar tanden, de achtersten verder van elkaar verwijderd dan d…

Pritijari
Let op: Spelling van 1914 n.e. Vermoedelijk Duguetia guianensis DC f. Fam. Anonaceae. Bij Pulle niet genoemd. Een boom, waarvan het hout fijn, sterk en veerkrachtig is, maar dat niet gebruikt wordt, waarschijnlijk omdat het slechts in kleine afmetingen voorkomt. Een aftreksel der bladeren (?) wordt gezegd een aphrodisiacum te zijn. Een of ander deel der plant schijnt ook ge…

Priva lappulacea
Let op: Spelling van 1914 Pers. Fam. Verbenaceae. Toriman of Foekoe-foekoe-toriman, n.e. Een kruidachtige plant welks vruchten door de fijn-stekelige kelk zijn ingesloten en zich aan de kleederen hecht; van daar de inlandsche naam die verklikker beteekent.

Procyon
Let op: Spelling van 1914 Evenals Nasua behoort ook het geslacht Procyon tot de Fam. der Procyonidae (zie CARNIVORA). In Amerika komen twee zeer bekende soorten voor; in Suriname leeft veelvuldig P. cancrivorus (n.e. Kraboe Dagoe) die in uiterlijk veel gelijkt op de N. Amerikaansche P. l…

Productieve werken
Let op: Spelling van 1914 Zie FINANCIËN blz. 299. Voorts: Bijlage Tweede Kamer 1894-95 (197, 1-8) en 1895-96 (24, 1-4), Handelingen, verg. van 21 Jan. 1896, blz. 844-852 en wet van 20 Maart 1896 (Stbl. no. 46 en G.B. 1896, nos. 10 en 11). Een overzicht van de leeningen voor Productieve W…

Prokoen dokoen
Let op: Spelling van 1914 n.e. (verouderd). In de zon gedroogd ossenvleesch.

Promicrops guttatus
Let op: Spelling van 1914 (L.) J. & Eig. (Syn. EPINEPHELUS ITAIARA. Jord.). Gatoe, pap. Fam. Serranidae. Zeevisch. Verspreiding: aan beide kusten van tropisch Amerika, niet ongemeen bij rotsen. Jonge exemplaren zijn bleek olijfgroen, een weinig geol op de borst en de onderkaak, vijf donker olijfgroene dwarsbanden over het lichaam, ook over de rugvin en de aarsvin gaande. Ee…

Prosopis juliflora
Let op: Spelling van 1914 D.C. Fam. Leguminosae. Indjoe, Koeieda, Koeiegi, ben. e. Boom met dubbelsaamgestelde bladeren; de bloemen zijn geplaatst in dichte, gele aarvormige bloeiwijzen; peulen vleezig, eenigszins afgeplat. Het hout wordt als brandhout gebruikt. De afgevallen peulen schijnen bij vochtig weer spoedig giftige eigenschappen te krijgen, veroorzaken althans bij …

Prospecteeren, prospecteur
Let op: Spelling van 1914 Zie GOUDINDUSTRIE, blz. 315.

Prostitutie
Let op: Spelling van 1914 Cijfers omtrent de prostitutie in Nederl. West-Indie, die een vergelijking met andere landen mogelijk zouden maken, bestaan niet. Tot prostitutie gaf in den slaventijd vooral aanleiding de omstandigheid, dat vele stads-slavinnen een zekere vrijheid genoten, niet in het huis harer meesters of meesteressen behoefden te werken, maar aan dezen wekelijk…

Protestantsche Gemeente
Let op: Spelling van 1914 Zie HERVORMDE GEMEENTE.

Protium heptaphyllum
Let op: Spelling van 1914 March. Fam. Burseraceae (Syn. ICICA HEPTAPHYLLA Aubl.). Awaja, Hawaja, Lakasiri of Tiengi-moni, n.e. Een kleine boom, die een eigenaardig riekend, wit hars uit den stam afscheidt, dat brandbaar is en als wierook gebruikt wordt. Ook wel genaamd wierook van Cayenne of Olibanum Americanum. Een waterig aftreksel van de hars is een volksgeneesmiddel bij…

Protozoa
Let op: Spelling van 1914 OERDIEREN. Deze groep omvat de laagste dierlijke wezens, wier lichaam of uit één enkele cel bestaat, of uit eene vereeniging van eenige volkomen gelijksoortige cellen, waarvan ieder voor zich in staat is alle levensverrichtingen (voeding, voortplanting, enz.) tot stand te brengen. Zij zijn opgebouwd uit een klompje protoplasma, met één of meer kern…

Pseudis paradoxa
Let op: Spelling van 1914 Todo-djaki, n.e. Een tot de familie der Cystignathidae behoorende kikvorsch; de vingers, van welke de binnenste tegenover de anderen kan worden geplaatst, zijn niet door zwemvliezen verbonden; daarentegen strekken de zwemvliezen tusschen de zeer lange teenen zich uit over de geheele lengte. Dit dier leeft uitsluitend in het water en is gedurende he…

Pseudoplatystoma fasciatum
Let op: Spelling van 1914 (L.) Eig. & Eig. Tijgervisch, sur. Spikrikatti, n.e. Fam. Siluridae. Zoetwatervisch. Verspreiding: Suriname, Amazone tot Rio Magdalena. Bek lang, spatelvormig; zes voeldraden. Eerste rugvin kort met een scherpen stekel. Vetvin middelmatig lang. Aarsvin tamelijk kort. Staartvin gevorkt. De buikvinnen zijn voorbij de rugvin ingevoegd. Kleur van boven…

Psidium guajava
Let op: Spelling van 1914 L. Fam. Myrtaceae. Maliaba, arow. Guave, sur. Goejaba, n.e. Goeajaba, ben. e. Guava tree, bov. e. Vrij kleine boom, die in Suriname inheemsch is, met langwerpige, kortgesteelde tegenoverstaande bladeren; de bloemen, met een vrij groot aantal meeldraden, zijn tot 2 cm. lang gesteeld, alleenstaand in de bladoksels. De vruchten hebben een rood, soms w…

Psidium polycarpon
Let op: Spelling van 1914 Lamb. Fam. Myrtaceae. [p. 593] Waterguave of Wilde guave, sur. Aransa, n.e. Een kleine boom of heester die aan de rivieroevers en op eilanden in de stroomversnellingen veel voorkomt. De vruchten gelijken veel op die van de echte Guave.

Psittacidae
Let op: Spelling van 1914 PAPEGAAIEN. De pagegaaien (n.e. Popokai) zijn in Suriname vertegenwoordigd door twee subfamilies, nl. die der Conurinae, gekenmerkt door het bezit van een langen, puntigen staart en die der Pioninae, wier staart korter en steeds recht afgesneden of afgerond is. Tot de Conurinae behooren de Ara's (zie aldaar), de groote maïs-parkiet, Conurus leucoph…

Psophia crepitans
Let op: Spelling van 1914 (Trompettervogel, sur. Kami-kami, n.e. Warakaba, arow. Akami, kar.) reeds in 1768 door A. Vosmaer beschreven. Een vogel ter grootte van een hoen, doch hooger op de pooten; zijn kop, hals en buik zijn zwart met groen en blauwen metaalglans, de lange vleugelvederen grijsachtig. De vogel maakt een eigenaardig brommend geluid. Het zijn in gevangenschap…

Psychotria
Let op: Spelling van 1914 Fam. Rubiaceae. Boschvlier, sur. Bakroe-wiwiri, n.e. Heesters die in talrijke soorten in Suriname voorkomen. Gebruik onbekend. De naam zou doen vermoeden dat de plant gebruikt wordt bij de uitdrijving van bakroe (zie aldaar). Het is bekend dat sommige Rubiaceae, waaronder een Psychotria-soort, zelfs in kleine dosis toegediend, het menschelijk organ…

Psychotria undata
Let op: Spelling van 1914 Jacq. Fam. Rubiaceae. Basterd canckerberry, bov. e. Boom met naar basis en top zeer toegespitste bladeren, die tot 15 cm. lang en tegenovergesteld zijn; zeer duidelijke vliezige steunblaadjes zijn aanwezig; de bloemen zijn klein en staan in schermachtige trossen.

Pterocarpus draco
Let op: Spelling van 1914 L. Fam. Leguminosae. Bébé hoedoe, n.e. Een groote boom met gele vlinderbloemen, waarvan het hout een soort kino levert. Het hout wordt ook veel als drijver aan vischnetten gebruikt. Uit de breede, paltte plankwortels, die aan den stam zitten, snijden de Boschnegers groote platen, die zij voor allerlei doeleinden in hunne korjalen meevoeren.

Publicatie-blad
Let op: Spelling van 1914 Bij Notificatie van 26 Maart 1846 (Herdrukte Bundel, no 266) werd de uitgave van een publicatie-blad voor de kolonie Curaçao en onderhoorigheden gelast, dat met 1 April 1846 zou heginnen te verschijnen en waarin zouden worden geplaatst ‘al de publicatiën, proclamatiën, notificatiën, ordonnantiën en tarieven en voorts de beschikkingen van den Gezagh…

Pudding withe
Let op: Spelling van 1914 bov. e. Zie CISSUS SICYOIDES.

Pumpkin
Let op: Spelling van 1914 bov. e. Zie CUCUMIS ANGURIA.

Punchbowl
Let op: Spelling van 1914 Zie ST. EUSTATIUS.

Punda
Let op: Spelling van 1914 Zie WILLEMSTAD.

Punica granatum
Let op: Spelling van 1914 L. Fam. Punicaceae. Granaatappel, sur. en ben. e. Pomegranate tree, bov. e. Kleine boom met kortgesteelde lancetvormige, tegenoverstaande bladeren. Groote, vuurroode bloemen met leerachtige kelk en een groot aantal meeldraden; de eerst groene, daarna roode vruchten bevatten tal van zaden. De schors van den wortel wordt als middel tegen den lintworm…

Punt (de)
Let op: Spelling van 1914 Zie NICKERIE.

Pupillaire raad
Let op: Spelling van 1914 Dit college werd bij K.B. van 8 Oct. 1835 (G.B. 1836 no 1) ingesteld en had het oppertoezicht over alle onmondigen in de kolonie Suriname. President was de Gouverneur, leden waren de Proc. Gen. en de Adm. v. Fin., secretaris de Adj. Gouv. Secretaris. In 1843 (G.B. no. 9) en in 1855 (G.B. no. 16) werd de samenstelling van den Raad gewijzigd; na den …

Purgeernoot
Let op: Spelling van 1914 sur. Zie JATROPHA CURCAS.

Purperhart
Let op: Spelling van 1914 sur. Zie MARTIUSIA en PELTOGYNE.

Purperkoet
Let op: Spelling van 1914 Zie PORPHYRIOLA.

Purple popbush
Let op: Spelling van 1914 bov. e. Zie CROTALARIA VERRUCOSA.

Purple wormbush
Let op: Spelling van 1914 bov. e. Zie STACHYTARPHETA.

Putorius
Let op: Spelling van 1914 Roofdieren-geslacht behoorende tot de Fam. der Mustelidae (zie CARNIVORA). Van de vele soorten komt er slechts één voor in Suriname, en dan nog zelden, P. lutreolus (zwamp-otter, sur). Ofschoon het dier leeft van visch, houdt het zich voornamelijk op het land op…

Putte (Isaac Dignus Fransen van de)
Let op: Spelling van 1914 Zie MINISTERIE VAN KOLONIËN.

Pygocentrus piraya
Let op: Spelling van 1914 (Cuv.) Eig. (Syn. SERRASALMO PIRAYA Cuv.). Zoetwaterhaai, sur. Pirin, n.e. Fam. Characinidae. Zoetwatervisch. Verspreiding: Suriname, Guiana, Amazone tot Rio das Velhas en Paraguay. Het lichaam is hoog en zijdelings gedrukt, de buikzijde is kielvormig en gezaagd. Bek kort en stomp. De kieuwopeningen wijd; schubben zeer klein. De rugvin zit meer naa…

Pyrrhulina filamentosa
Let op: Spelling van 1914 C. & V. Matoeri, n.e. Fam. Characinidae. Zoetwatervisch. Verspreiding: Suriname. Van de rugvin en van de staartvin zijn stralen in draden uitgegroeid. De rugvin is achter het midden van de lichaamslengte geplaatst. Vetvin ontbreekt; aarsvin kort. De buikvinnen staan meer naar voren dan de rugvin. Deze visch is rood met eene zwarte vlek op de rugvin…

Quaker blossom
Let op: Spelling van 1914 bov. e. zie PLUMBAGO CAPENSIS.

Qualea coerulea
Let op: Spelling van 1914 Aubl. Fam. Vochysiaceae. Granfowroe, n.e. Kwarì, kar. en n.e. Itaballi, arow. Groote boom met blauwe bloemen; het hout gebruikt men als bouwhout, doch het wordt voor minderwaardig gehouden. Ook andere soorten heeten granfowroe en kwarì.

Quamoclit vulgaris
Let op: Spelling van 1914 Ch. Fam. Convolvulaceae. Duivelsnaaigaren. Een veel gekweekte in Oost-Indië inheemsche, klimmende sierplant met roode bloemen en fijn-ingesneden bladeren. -->

Quandt (Christlieb)
Let op: Spelling van 1914 geb. 29 Jan. 1740 te Urbs (Lijfland), overl. 4 Febr. 1824 te Herrnhut, werd in 1751 op de kostschool der Broedergemeente Niesky in Silezie opgenomen en in 1759 op het theol. Seminarium te Barly. In 1763 werd hij onderwijzer aan het Paedagogium in Niesky en bleef bij het onderwijs werkzaam tot hij in 1771 beroepen werd als zendeling naar Suriname. D…

Quarantaine
Let op: Spelling van 1914 De kinderpokken, meermalen door slavenschepen aangebracht (zie EPIDEMIEËN) gaven in Suriname reeds spoedig aanleiding tot het nemen van quarantaine-maatregelen. Hartsinck (1770, II, 914) zegt van de pokken-epidemieën sprekende: ‘Echter zijn daaromtrent goede Ord…

Quararibea turbinata
Let op: Spelling van 1914 Poir. Fam. Bombacaceae. Millerwood, bov. e. Een boom met langwerpige bladeren, die tot 14 cM. lang worden, aan top en basis gelijk van vorm; dikwijls staan de zijtakken in kranzen van 3 op gelijke hoogte van de takken. Komt in de bosschen voor. -->

Quarles van Ufford (jhr. Jacobus Karel Willem)
Let op: Spelling van 1914 geb. te Rijswijk (Z.-H.) 22 Mei 1818, overl. te 's Gravenh. 9 Maart 1902, studeerde te Leiden in de rechten en promoveerde aldaar op 9 Dec. 1844. Na als advocaat bij den Hoogen Raad gepractiseerd te hebben, werd hij in Jan. 1850 benoemd tot adj.-commies bij het Dept. van Binnenl. Zaken, in Febr. 1857 tot hoofdcommies en in Maart 1865 tot referendar…

Quartanten
Let op: Spelling van 1914 Zie MUNTWEZEN, blz. 492.

Quassia amara
Let op: Spelling van 1914 L. Fam. Simarubaceae. Kwassi-bita, n.e. Een kleine boom met gevinde bladeren, gevleugelden bladsteel en zeer opvallende, mooie roode bloemen; als sierplant niet zeldzaam. Het hout, in de apotheek Surinaamsch bitterhout (Vignum Quassiae surinamense), wordt gebruikt als koortswerend middel. Het werkzaam bestanddeel is quassiine. Reeds C.M. Blom schre…

Queen of cribflower
Let op: Spelling van 1914 bov. e. zie LAGERSTROEMIA.

Queens-creeper
Let op: Spelling van 1914 sur. Zie ANTIGONON.

Quill
Let op: Spelling van 1914 Zie KWIL.

Quisqualis indica
Let op: Spelling van 1914 L. Fam. Combretaceae. Different coloured jessamine, bov. e. Heester met kortgesteelde, tegenoverstaande, eivormige bladeren en bloemen die in trossen staan; de bloemen zijn zeer kort gesteeld, maar hebben een tot meer dan 3,5 cM. lange kelkbuis, die op een steel lijkt. Gekweekt.