Winelexicon

Categorie: Landbouw, voedsel en voedselverwerking > Wijnlexicon
Datum & Land: 18/04/2012, NL
Woorden: 3610

Canastas (Sp.)
Kleine mandjes waarin men de druiven vervoert naar de pershuizen.

Canberra District (Austr.)
Wijnstreek in New South Wales, even buiten Australian Capital Territory en de hoofdstad Canberra. Vrijwel alle druivensoorten worden hier geteeld en de wijnstijlen zijn zeer verschillend.

Canarias (Sp.)
Wijn is op de Canarische eilanden nog steeds belangrijk, vooral op Tenerife, Lanzarote en La Palma. De komst van veel nieuwe DO's heeft hier geleid tot kwaliteitsverbetering.

Canaiolo Bianco
Witte Italiaanse druivensoort van goede kwaliteit. Geeft mooie groengele kwaliteitswijnen met aroma's van abrikoos, droog fruit en nootjes. Meestal geassembleerd met Trebbiano. Aan de basis van de Orvieto (Terni, Umbrië).

Canaiolo Nero
Blauwe druivensoort van redelijke kwaliteit uit Midden-Italië. Tegenwoordig wordt hij steeds zuidelijker aangeplant. De druif vraagt een lang en warm najaar om te rijpen en is niet bepaald scheutig met zijn opbrengst. De wijnen zijn intens gekleurd, vlot en ingetogen, en hebben aroma's van vooral aardbei, leder en zelfs zwarte inkt. In zuidelijk Italië maakt men er hoofdzakelijk zoete wijnen van.

Campo de Borja (Sp.)
DO voor witte wijn van de Macabeo, rosé en rode wijn van de Garnacha uit een klein gebied iets ten zuidoosten van de Rioja. Vrij gewone, grove wijnen.

Campidano di Terralba (It.)
DOC in Sardinië voor redelijk krachtige rode wijn gemaakt van de voor Sardinië zeer typische wijnstokken Bovale Sardo en Bovale Spagna, eventueel aangevuld met wat Pascale di Cagliari en Greco Nero.

Campanië (It.)
Wijnprovincie in Zuid-Italië, rond Napels. Hier worden o.a. de Taurasi gemaakt, van de mooiste rode wijnen, van de Aglianico.

Camensac ( Château (Fr.))
Cinquième grand cru classé Médoc, Saint-Laurent (Haut-Médoc). Cabernet Sauvignon 60%, Merlot 25%, Cabernet Franc 15%. Stevig gestructureerde wijn met soepele tannines, mooi fruit en discreet hout.

Cambon-la-Pelouse ( Château (Fr.))
Cru bourgeois Médoc, Haut-Médoc. Merlot 50%, Cabernet Sauvignon 30%, Cabernet Franc 20%. Lichtkruidige wijn die best voldoende flesrust krijgt.

Camaralet
Witte druivensoort voorkomend in Béarn en Jurançon. Geeft verfijnde wijnen met aroma's van abrikoos, citrus, gedroogd fruit, peper en kaneel.

Caluso (It.)
Zie Erbaluce di Caluso (It.)

Calon-Ségur ( Château (Fr.))
Troisième grand cru classé Médoc, gemeente Saint-Estèphe. Cabernet Sauvignon 65%, Merlot 20%, Cabernet Franc 15%. Klassiek, geconcentreerd, met kruidig fruit, bosgeuren, mooi versmolten tannines en aanzienlijk wat hout.

Callet
Blauwe Spaanse (Balearen) druivensoort. Geeft lichtgekleurde wijnen, arm aan alcohol en zuren, met aroma's van aardbei en kersen. Ook rosé.

Calitor
Blauwe druivensoort uit de Provence. Op hellingen aangeplant geeft hij lichtgekleurde fijne elegante wijnen.

Californië (V.S.)
Wijngebied in het Zuidwesten van de V.S. Technisch staat men hier aan de top van de vinificatie. Hier worden enkele van de mooiste wijnen ter wereld gemaakt, vooral uit de Napa Valley.

Caldaro, Lago di (It.)
Kalterersee. DOC uit Trentino-Alto Adige voor stevige rode wijnen van de Schiava. Ook kortweg Caldaro genoemd. De term ?classico? mag gebruikt worden voor wijnen uit een preciezer omschreven en beperkter gebied. Soms wordt een latere-oogst-wijn gemaakt, een soort Auslese, hetgeen men hier als ?scelto? omschrijft.

Calciumcarbonaat (CaCO3)
Chemische stof die soms aan de gistende wijn wordt toegevoegd om niet-stabiele zuren te doen neerslaan onder de vorm van kristalletjes.

Calatayud (Sp.)
DO in de provincie Zaragoza. Vooral rode wijn van Garnacha en Tempranillo met soms een beetje Mazuelo.

Caladoc
Blauwe druivensoort, kruising van Grenache en Cot, vooral voorkomend in de Rhône en Languedoc. Geeft gecorseerde intens gekleurde tanninerijke rode wijnen en fijne evenwichtige rosé's.

Calabrië (It.)
Wijnprovincie in Zuid-Italië met een droog warm klimaat, waar gestoofde, alcoholische en kruidige wijnen zoals Cirò gemaakt worden. Ligt in de 'teen' van Italië, eigenlijk twee zeer lange kustlijnen waartussen de Apenijnen als een soort ruggengraat van boven naar beneden loopt.

Calabrese
Syn. voor Sangiovese en voor Canaiolo Nero.

Cairanne (Fr.)
AOC binnen Côtes du Rhône Villages voor wijnen uit de gemeente Cairanne. Stevige, warme rode wijnen met verfijning.

Caillou ( Château (Fr.))
Deuxième cru classé Sauternes, Barsac. Sémillon 90%, Sauvignon Blanc 10%. Karaktervol, zelden zeer complex maar goed gemaakt met aroma's van vooral honing, abrikoos, appelsien en peer.

Cahors (Fr.)
AOC-wijngebied in het Zuidwesten. Hier worden elegante wijnen gemaakt van hoofdzakelijk de Malbec eventueel aangevuld met Merlot, Tannat, Jurançon en Syrah.

Cagnina di Romagna (It.)
DOC in Emilia-Romagna voor rode wijn van de Cagnina (variante van Refosco).

Cadillac (Fr.)
AOC voor rijke, zoete witte wijn binnen Entre-Deux-Mers in de Bordeaux. De beste worden gemaakt van door pourriture noble aangetaste druiven.

Cadet-Piola ( Château (Fr.))
Grand cru classé Saint-Emilion. Merlot 51%, Cabernet Sauvignon 28%, Cabernet Franc 18%, Malbec 3%. Karaktervolle wijn met solide tannines, aroma's van hout, peper, truffel en drop.

Cacc'emmitte di Lucera (It.)
DOC in Apulië waarvan de naam een vervorming is van een omschrijving van een techniekje in het plaatselijke dialect het betekent dat men tijdens de gisting gedroogde druiven aan de gistende most toevoegt. Het zijn vrij eenvoudige rode en roséwijntjes gemaakt van Uva di Troia, Montepulciano, Sangiovese en Malvasia Nera.

Cabugueiro
Witte Portugese druivensoort. Geeft topaasgele, lichte, heel aangename wijnen.

Cabeza, en (Sp.)
Snoeivorm, zie gobelet.

Cabernet Sauvignon
Blauwe druivensoort van heel hoge kwaliteit. Het is dé blauwe druif van de Bordeaux, vooral de Médoc. Levert samen met Merlot, Cabernet Franc, Malbec en Petit Verdot topwijnen. Jonge wijn van deze druif is krachtig met een sterk zwartebessenaroma, een hoog tanninegehalte en mooi zuurgehalte. De wijn moet rijpen om zachter te worden, waarbij het zwartebessenaroma overgaat naar aroma's van ceder en kruiden. De wijn is zeer geschikt om te rijpen op eik en kan heel oud worden. De Cabernet Sauvignon is de meest wijdverbreide kwaliteitsdruif in de wereld. In Frankrijk ook Bouchet of Vidure genoemd.

Cabernet Gros
zie Bastardo.

Cabernet Franc
Blauwe druivensoort van goede kwaliteit, vooral voorkomend in Bordeaux, in de Loire waar hij de meest aangeplante druif is voor rode wijnen (Chinon, Bourgueil) en in Bergerac. Verwant aan Cabernet Sauvignon. De wijn van Cabernet Franc lijkt op die van Cabernet Sauvignon, maar is minder krachtig. Hij is fruitiger, kruidiger en bevat minder zuren en tannine. Is vroeger rijp dan Cabernet Sauvignon. De Cabernet Franc geeft prachtige wijnen in de Loire, in St. Emilion en Pomerol in Bordeaux, en in Noordoost-Italië.

Cabernet de Saumur (Fr.)
AOC in de Loire voor droge roséwijn van de Cabernets.

Cabernet d'Anjou (Fr.)
AOC in de Loire voor de betere rosé van de Cabernets. Kan halfzoet zijn.

Cabardès (Fr.)
AOC (sinds 1998) voor rode wijn (90%) en rosé (10%), gelegen in de Midi ten noorden van Carcassonne. Vrij stevige wijnen met een fris zuurgehalte die goed kunnen rijpen, gemaakt van Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Merlot, Malbec, Fer Servadou, Syrah, Grenache, Cinsault en Carignan.

Cayetana Blanca
Witte druivensoort uit Extremadura (Spanje). Geeft zeer droge, weinig alcoholische wijn. Vooral in assemblages of om te distilleren.

Cave (Fr.)
Lett. kelder. Gebouw waarin men wijn maakt.

Cave coopérative (Fr.)
Wijnbouwcoöperatie. Hier produceert en verdeelt men de wijn.

Cava (Sp.)
Kelder. Ook een definitie voor Spaanse méthode traditionnelle, en een Griekse term voor grote kwaliteitswijn. Cava DO onderscheidt zich van de andere Spaanse DO's doordat het niet aan één gebied gebonden is, bijna alle cava komt wel uit Catalonië. De meeste Catalaanse mousserende wijnen worden gemaakt van Macabeo, Parellada en Xarel-lo. Spaanse mousserende Chardonnay kan heerlijk fruitig smaken en heeft een veel zachter karakter dan Champagne, na rijping kan hij verbeteren.

Catelanes, Vin de Pays des Côtes (Fr.)
Herkomstbenaming voor warme zondoorstoofde wijnen, vergelijkbaar met Roussillon.

Catelan, Vin de Pays (Fr.)
Herkomstbenaming voor warme zondoorstoofde wijnen, vergelijkbaar met Roussillon.

Catawba
Blauwe druivensoort uit het oosten van de V.S. Is een hybride van de Vitis Labrusca en andere lokale druivensoorten. De roze gekleurde druif geeft wit, droog en zeer geparfumeerd sap. De wijn doet denken aan Rijn- en Moezelwijn, is gekenmerkt door een geprononceerde geur en smaak.

Catavinos (Sp.)
Het typische sherryglas hoog, slank en taps toelopend.

Catarratto Bianco Lucido
Witte druivensoort uit Sicilië. Geeft licht- tot ambergele wijn met veel alcohol en weinig zuren, vaak gebruikt om vermouth te maken.

Catarratto Bianco Comune
Witte druivensoort uit Sicilië. Geeft alcoholrijke kwaliteitswijnen met aroma's van abrikozen, pompelmoes en citrusfruit.

Catalonië (Sp.)
Deze autonome regio, vooral gekend voor mousserende wijn (cava), heeft meer DO's dan alle andere, nl. Ampurdan-Costa Brava, Alella, Pla de Bages, Penedès, Conca de Barbera, Costers del Segre, Tarragona, Priorato, Terra Alta. Hier worden over 't algemeen uitstekende wijnen gemaakt. 90% van alle Catalaanse wijn wordt onder een DO verkocht.

Catalan
syn. voor Carignan.

Catador (Sp.)
Wijnproever.

Certan-Guiraud ( Château (Fr.))
Pomerol-wijn van uistekende kwaliteit. Merlot 79%, Cabernet Franc 21%. Krachtig, uitzonderlijke finesse, zachte tannines, superlange afdronk.

Certan-de-May ( Château (Fr.))
Pomerol-wijn van uitstekende kwaliteit. Merlot 70%, Cabernet Franc 25%, Cabernet Sauvignon 5%. Topwijn stapels zacht fruit, fluweelzachte tannines, ingetogen kracht, prachtige houttoets en eindeloze afdronk.

Cérons (Fr.)
AOC voor zoete wijnen uit de Bordeaux, gelegen naast de wijngaarden van Barsac.

Cerceal Branco
Witte Portugese druivensoort, geeft geparfumeerde middelmatig alcoholische wijnen.

Cerasuolo di Vittoria (It.)
DOC in Sicilië voor licht rood gekleurde wijnen gemaakt van de Frappato, Calabresa, Nerello en Mascalese.

Cerasuolo (It.)
Kersrood. Staat voor een lichte roséwijn. Deze term wordt maar zelden gebruikt.

Cépage-wijn
= monocépagewijn = wijn uit één en dezelfde druivensoort gemaakt.

Cépages (Fr.)
Wijnstoksoorten.

Cepa (Sp.Port.)
Wijnstok. Druivensoort.

Cep de vigne (Fr.)
Wijnstok.

Central Victoria High Country (Austr.)
Gebied in Victoria dat vroeger Strathbogie Ranges heette, vrij groot en heuvelachtig. De meeste wijngaarden liggen op een hoogte van 300 tot 500 m.

Central Valley (V.S.)
Wijnbouwgebied in Californië. De centrale vallei is gelegen tussen de heuvels aan de kust en de westelijke kant van het Sierra Nevadagebergte. Het is het landbouwhart van Californië. De twee belangrijkste snelwegen, Interstate 5 en Highway 99, verbinden de historische steden met het vruchtbare platteland. Wijndruiven worden verbouwd in Lodi en de San Joaquinvallei, de twee belangrijkste wijnstreken ten zuiden van Sacramento, de hoofdstad van Californië. Dit wijngebied is vooral bekend om de productie van tafelwijnen.

Central Otago (Nieuw-Zeeland)
Wijnregio op South Island, snelst groeiende regio in Nieuw-Zeeland. Heeft een echt landklimaat. Pinot Noir is de meest aangeplante druif die hier heel mooie wijnen voortbrengt, ook prachtige Chardonnay. Op kleine schaal wordt van beiden ook mousserende wijn gemaakt. Verder nog heel goede wijnen van Riesling, Pinot Gris, Sauvignon Blanc en Gewürztraminer.

Cencibel
Tempranillo In Valdepeñas.

Cementerio (Sp.)
Lett. kerkhof. Men bedoelt hiermee de plaats waar de oudste, meest kostbare wijnen worden bewaard.

Cellatica (It.)
DOC in Lombardije voor lichte rode wijnen van Schiava, Barbera en Marzemino.

Cèdre (Fr.)
Franse degustatieterm = Cederachtig cedergeur in wijnen die gerijpt zijn in fusten van nieuwe Franse eik. Zie ceder.

Cederhout
Aroma vooral voorkomend in belegen wijnen. Doet denken aan de geur van sigarenkistjes.

César
Blauwe druivensoort van hoge kwaliteit, (weinig) voorkomend in de Chablisstreek. Levert heel donkere aardse krachtige wijnen met veel tannine die heel goed rijpen. Oudere wijnen krijgen aroma's van karamel en rokerigheid.

Cesanese di Olevano Romano (It.)
DOC in Lazio voor rode wijnen van de Cesanese, bijna uitsluitend gemaakt door een coöperatie.

Cesanese di Affile (It.)
Ook Affile genoemd. DOC in Lazio voor rode wijn van de Cesanese.

Cesanese del Piglio (It.)
Of kortweg Piglio, ook de naam van het belangrijkste dorpje. DOC in Lazio.

Cesanese d'Affile
Blauwe Italiaanse druivensoort. Geeft robijnrode karakteristieke zachte wijnen met mooie tannines. Ook mooie zoete dessertwijnen.

Cerveteri (It.)
DOC uit een kustgebied ten westen van Rome. Hier maakt men vooral witte wijn van verschillende klonen van de Trebbiano en van de Malvasia. Ook rode wijn van Sangiovese en Montepulciano, waaraan Cesanese, Carignano, Canaiolo en Barbera mag toegevoegd worden.

Chromatografie
Analysemethode om de samenstelling van een vloeistof te bepalen (met behulp van vloeistof of gas).

Chorey(-lès-Beaune) (Fr.)
Gemeentelijke AOC in de Côte de Beaune voor bijna uitsluitend rode wijn van Pinot Noir en een beetje wit van Chardonnay op de gemeente Chorey-lès-Beaune. De appellatie omvat ook climats geklasseerd als premier cru.

Chocolat (Fr.)
Franse degustatieterm Chocolade of cacao wijst meestal op ouderdom. Kan ook veroorzaakt worden door gisting, rijping of opslag onder te hoge temperaturen.

Chlorose
Uiting van ijzergebrek bij de druivenplant dat zich uit in vergeling van de bladeren en vertraagde groei.

Chiroubles (Fr.)
Gemeentelijke AOC, één van de 10 cru's uit de Beaujolais. Uitsluitend rode wijn van Gamay. De lichtste en verfijndst geurende van de cru's.

Chinon (Fr.)
AOC voor intens fruitige frisse rode wijn uit het Tourainegebied in de Loire, gemaakt van Cabernet Franc.

Chinchillano (Sp.)
Synoniem voor Tempranllo (in Badajoz).

Chiaretto (It.)
Rosé, zeer lichtrood. (Fr. Clairet)

Chianti (It.)
DOCG voor rode wijn uit Toscane, licht, fruitig en fris, met soms iets zwoels in geur en smaak. De Sangiovese vormt de basis, aangevuld met Canaiolo, Trebbiano en heel soms Cabernet Sauvignon en Malvasia. Vroeger werd Chianti vooral met de governo-methode gemaakt, wat lichte soepele wijnen als resultaat gaf, tegenwoordig wordt meer op een moderne manier gevinifiëerd. De betere Chianti's komen uit de betere wijngaarden Chianti Classico, Chianti Rufina, Chianti Colli Fiorentini, Chianti Colli Senesi, Chianti Montalbano, Chianti Colli Aretini, Chianti Colli Pisane.

Cheverny (Fr.)
AOC in Touraine (tussen Blois en Orléans) voor rode wijn en rosé van vooral Gamay (min. 40% en max. 60%), Pinot Noir, de Cabernets en Cot, en witte wijn van Sauvignon, Chenin en Chardonnay.

Chevalier, Domaine de (Fr.)
Cru classé Graves rood en wit.

Chevalier-Montrachet (Fr.)
AOC Grand Cru voor witte wijn van de Chardonnay op de gemeente Puligny-Montrachet (Bourgogne-Côte de Beaune).

Cheval-Blanc ( Château (Fr.))
Premier grand cru classé 'A' Saint-Emilion. Cabernet Franc 57%, Merlot 39%, Malbec 3%, Cabernet Sauvignon 1%. Bijna decadent weelderig aroma's van rijp zwart fruit, cacao, koffie, tabak, drop en specerijen.

Chenin Noir
zie Pineau d'Aunis.

Chêne truffier (Fr.)
Truffeleik een specifieke soort eikenboom waar truffels onder groeien.

Chénas (Fr.)
Gemeentelijke AOC, één van de 10 cru's uit de Beaujolais. Uitsluitend rode wijn van Gamay. Is de kleinste van de Beaujolais-cru's, jonge meestal harde wijnen die na twee jaar rijping drinkbaar worden, ze hebben dan een diep zachte Bourgognesmaak, minder perziken en rode bessen, meer chocolade en aardbeien.

Chenanson
Blauwe druivensoort, kruising van Grenache Noir en Jurançon Noir, vooral voorkomend in Languedoc-Roussillon. Geeft sterk gekleurde typische wijn van vergelijkbare kwaliteit als Grenache.

Chef de culture (Fr.)
Leider van een wijngaard.

Chaves (Port.)
IPR-gebied in Noord-Portugal waar rode en witte wijn wordt gemaakt. De rode van Bastardo, eventueel aangevuld met Tinta Carvalha en Tinta Amarelha, met minimum 8 maanden vatlagering. De witte van Boal, Siria en Malvasia.

Chauvin ( Château (Fr.))
Grand cru classé Saint-Emilion. Merlot 77%, Cabernet Franc 17%, Cabernet Sauvignon 6%. Uitgesproken donkere aroma's van leer, inkt, laurier, herfstbos en ook fruit. Soms te droge tannines.

Chaud (Fr.)
Franse degustatieterm = Warm. zie aldaar en Alcool.

Chatillon-en-Diois (Fr.)
AOC in de Rhône in een gebied rondom Châtillon-en-Diois voor witte wijnen van de Aligoté waaraan men wat Chardonnay toevoegt, en rode en roséwijn van vooral Gamay à jus blanc.

Châteauneuf-du-Pape (Fr.)
AOC uit de Rhône voor rode wijn van hoofdzakelijk Grenache Noir, Syrah, Cinsaut, Mourvèdre, Vaccarèse (in totaal 14 druivensoorten) en witte wijn van Clairette, Roussanne, Bourboulenc en Grenache Blanc. De meeste wijnbouwers gebruiken er een stuk of zes. Het minimum alcoholgehalte is het hoogste in Frankrijk 12,5%. Rode Châteauneuf-du-Pape kent twee stijlen een licht Beaujolais-type met een heerlijke, stoffige warmte, sappige kruiden en frambozentonen, en een traditionelere stijl die minstens vijf jaar moet rijpen maar wel twintig jaar houdbaar is. Het is een vette zware wijn met veel fruit, frambozen, zwarte bessen, pruimen, met rijke chocolade, kaneel- en vanilletonen en een toets van exotische kruiden. De zeldzame witte wijnen kunnen briljant zijn als ze met moderne, koude gistingsmethoden zijn gemaakt. Ze hebben aroma's van drop en perzik, bergkruiden en limoen.

Château la Gaffelière (Fr.)
Premier grand cru classé ?B? Saint-Emilion. Merlot 65%, Cabernet Franc 30%, Cabernet Sauvignon 5%. Stijlvolle elegante wijn met aroma's van rijp besfruit, zwarte kersen, specerijen, vanille en toastachtig hout.

Château l'Evangile (Fr.)
Pomerol. Merlot 78%, Cabernet Franc 22%. De wijngaard van l'Evangile bestaat uit verschillende bodemsoorten kiezel, klei en zand. Aroma's van rood en zwart klein fruit, voorjaarsbloemen, mineralen, drop, laurier, en discreet hout. Schitterende, geconcentreerde en verfijnde wijn!

Château Grillet (Fr.)
Unieke AOC uit de Rhône, witte topwijn van de Viognier, men zou deze AOC als een ?premier cru? van Condrieu kunnen beschouwen.