Winelexicon

Categorie: Landbouw, voedsel en voedselverwerking > Wijnlexicon
Datum & Land: 18/04/2012, NL
Woorden: 3610

Etoffé (Fr.)
Franse degustatieterm = Stevig Met uitgesproken en intense smaak-kwaliteiten.

Etna (It.)
DOC in Sicilië (op de hellingen van de gelijknamige vulkaan). Vooral rode wijn van Nerello Mascalese. De witte wijn van Carricante en Catarrato is droog en uitstekend. Indien de witte wijn alleen van Carricante is gemaakt, mag de term Superiore op het etiket.

Etichetta (It.)
Italiaans voor etiket.

Ethylalcohol
Consumptiealcohol, ontstaan door vergisting van suikers. Ook ethanol genoemd.

Ethylacetaat
Scheikundige verbinding ontstaan door reactie van ethylalcohol met azijnzuur. Heeft een krachtig zurige geur als van Velpon en wijst meestal op een fout in de wijn (zie azijnsteek).

Etherisch
Sterk geurend en vluchtig, bv. aceton, nagellak, karnemelk, gist, zuurtjes. In de meeste gevallen wijst dit op een fout in de wijn, ten gevolge van een slecht gecontroleerde vinificatie. Sommige etherische aroma's echter geven typiciteit aan de wijn, bv. banaan en ?bonbon anglais? bij Beaujolais, en zijn afkomstig van het gistingsproces.

Ethanol
= Ethylalcohol.

Eutypiose
Schimmelinfectie voor het eerst aangetroffen in de Bourgogne in 1988, intussen over gans Frankrijk voorkomend. Tast het hout van de wijnstok aan via de snoeioppervlakken. In de lente uit dit zich door vertraagde groei en gecrispeerde bladeren, takken verliezen gaandeweg alle bladeren, in de winter sterven de takken volledig af. Bijkomend probleem is dat de ziekte pas duidelijk wordt 6 tot 8 jaar na de besmetting. Er bestaat nog geen succesvolle behandeling voor.

Evenwichtig
Gezegd van wijn waarvan alle componenten in balans zijn. Zie balans.

Evenwicht
Balans.

Evora (Port.)
IPR-gebied in Alentejo (Midden-Portugal) waar witte wijn wordt gemaakt van Arinto waaraan men Rabo de Ovelha en Síria toevoegt en rode wijn van Periquita waaraan men soms Trincadeira toevoegt.

EWG-wein (D.)
Laagste kwaliteitscategorie in de tafelwijnen, zijn samengesteld uit wijnen die afkomstig zijn uit meerdere landen van de EG.

Extra dry
Mousserende wijn met een restsuikergehalte van 12 tot 20 g-l. Ook trocken genoemd.

Extra brut (Fr.)
bij Champagne extra dry

Exoterme reactie
Chemische reactie waarbij warmte vrijkomt.

Extremadura (Sp.)
Ribera del Guadiana, DO sinds 1997, betreft de wijngaarden van het uitgestrekte, vlakke Extremadura aan de Spaans-Portugese grens. Zo'n grote streek kan geen geografische of klimatologische eenheid zijn, er zijn dus heel veel verschillende soorten wijnen. Heel veel verschillende druivensoorten, waaronder de inheemse Cayetana en Pardina verrassend mooie wijnen voortbrengen.

Extract
Het geheel van alle niet-vluchtige stoffen in wijn looi- en kleurstoffen, suikers, niet-vluchtige zuren, glycerol, fenolen?Niet ethylalcohol en de vluchtige zuren.

Extra sec (Fr.)
Vrij droog.

Ezerjó
Witte druivensoort van redelijke kwaliteit uit Hongarije die frisse fruitige witte en rijke volle wijnen voortbrengt.

Faurie-de-Souchard ( Château (Fr.))
Grand cru classé Saint-Emilion. Merlot 65%, Cabernet Franc 26%, Cabernet Sauvignon 9%. Flink wat gebrand hout en fijn fruit van onder andere aardbeien.

Faugères (Fr.)
AOC van krachtige kruidige warme rode wijnen en rosé uit de Languedoc, gemaakt van Syrah, Grenache, Mourvèdre, Carignan en Cinsault.

Fattoria (It.)
= Tenuta.

Fatigué (Fr.)
Franse degustatieterm = Vermoeid Ontbeert frisheid en pit.

Faß (D.)
= Vat.

Faro (It.)
DOC in Sicilië voor rode wijn van de Nerello Cappuccio, eventueel aangevuld met Sangiovese en Gaglioppo.

Farineux Noir
zie Pinot Meunier.

Fargues( Château de (Fr.))
Cru bourgeois Sauternes. Sémillon 80%, Sauvignon Blanc 20%. De wijn van Château de Fargues gist en rijpt in vaten van d'Yquem. Hij kan worden beschouwd als een kleinere uitvoering van d'Yquem, met wat minder kracht en rijkdom, maar toch nog een uitzonderlijke wijn.

Fara (It.)
DOC van rode wijnen uit Piëmonte, gemaakt van de Nebbiolo.

Falscher Mehltau (D.)
= Valse meeldauw = Peronospora. Schimmelziekte.

Falkenstein (Oost.)
zie Weinviertel.

Falerio dei Colli Ascolani (It.)
DOC voor witte wijn van de Trebbiano helemaal in het zuiden van Marche.

Falerno del Massico (It.)
DOC in (Noord-)Campanië voor wiite wijn van de Falanghina en rode en rosé van de Aglianico en Piedirosso.

Falanghina
Witte Italiaanse druivensoort. Geeft goudgele verfijnde wijnen met het karakter van Falerno, aroma's van citrusfruit en pompelmoes, ook goede likoreuze wijn.

Faire pisser la vigne (Fr.)
Te weinig snoeien om de druivelaar veel te veel druiven te laten produceren. Een te hoge kwantiteit per druivelaar kan nooit tot een goede wijn leiden.

Faberrebe
Witte druivensoort van goede kwaliteit, een Duitse kruising van Pinot Blanc en Müller-Thurgau. Brengt frisse fruitige wijnen voort met een Rieslingkarakter.

Ferrière ( Château (Fr.))
Troisième grand cru classé Médoc, gemeente Margaux. Cabernet Sauvignon 75%, Merlot 20%, Petit Verdot 5%. Intens, fluweelzacht, aroma's van zwarte bessen, kersen, pruimen en mooie houttoets.

Fernão Pires
Witte druivensoort van goede kwaliteit, typisch Portugese druif die pittige, aromatische, peperachtige wijnen voortbrengt.

Fermeté (Fr.)
Franse degustatieterm = Stevigheid Impressie van droogheid op het tandvlees veroorzaakt door tannines.

Fermentazione naturale (It.)
Bereidingswijze voor koolzuurgashoudende en mousserende wijnen, waarbij het in de wijn aanwezige koolzuurgas afkomstig is van de wijn zelf.

Fermentazione (It.)
= Gisting.

Fermentation (Fr.)
Frans voor 'gisting'.

Fermentation (Fr., Eng.)
= Fermentatie = Gisting.

Fermé (Fr.)
Franse degustatieterm = Gesloten Verwijst naar een boeket dat nog onderdrukt is maar veelbelovend.

Ferme (Fr.)
Franse degustatieterm zie Acide; zie Tanin.

Fermage (Fr.)
Vorm van huur van een wijngaard waarbij de huurder een vast bedrag aan de eigenaar betaalt.

Fer (Servadou/Noir)
Blauwe druivensoort van goede kwaliteit uit het Zuidwesten van Frankrijk. De naam verwijst naar de 'ijzersterke' stam van de stok en betekent dus zeker niet dat de wijn ervan hard zou zijn. De wijn is wel sterk gekleurd, met in geur en smaak geconcentreerd kersenfruit en braambessen. In Madiran noemt men hem Pinenc en in Gaillac Braucol of Brocol.

Fendant
= Chasselas.

Feherburgundi (Hong.)
= Pinot Blanc.

Federweißer (D.)
Jonge, nog gistende most met nog weinig alcohol en lichtzoet van smaak, licht bruisend door het vrijkomende koolzuurgas en troebel door de nog actieve gist.

Federspiel (Oost.)
In Wachau ingevoerde categorie om elegante wijnen aan te duiden.

Feccioso (It.)
Troebel. De wijn is rijk aan depot en dus niet helder.

Feytit-Clinet ( Château (Fr.))
Pomerol. Merlot 75%, Cabernet Franc 25%. Evenwichtige maar niet echt krachtige Pomerol, aroma's van zwart fruit en viooltjes met ook wat hout.

Feuillette (Fr.)
Houten vat van 115 l (Bordeaux en Bourgogne) of 132 l (Chablis).

Fetiaska
zie Feteasca Alba.

Feteasca Regala
Witte Roemeense druivensoort van zeer goede kwaliteit. Meest aangeplante druif in Roemenië, ook in de omliggende landen aangeplant. Geeft prachtige complexe wijnen.

Feteasca Neagra
Blauwe druivensoort van redelijke kwaliteit uit Roemenië, die fruitige wijnen met verfijnde aroma's en een goede structuur voortbrengt. Ook wel Schwarze Mädchentraube genoemd.

Feteasca Alba
Witte druivensoort van redelijke kwaliteit, vooral aangeplant in Roemenië en Hongarije, brengt droge en zoete witte aromatische wijnen voort met een laag zuurgehalte, en aroma's van ananas, perzik en abrikoos. In Hongarije Leányka genoemd, in Bulgarije aangeplant als Fetiaska.

Firne (D.)
Term voor de kruidige geur- en smaakimpressie die ontstaat in belegen Riesling, die doet denken aan hars, honing en olie. Deze geur kan negatief evolueren naar kamfer en oxidatieve geuren wanneer de wijn te oud is geworden.

Fino
Een lichte sherry of Montilla-Moriles, droog, fris en subtiel van geur en smaak. Ontstaat tijdens het sherry-productieproces als zich in het niet geheel gevulde en afgesloten rijpingsvat, op het wijnoppervlak flor ontwikkelt. Deze laag van gistcellen sluit de wijn grotendeels van de buitenlucht (zuurstof) af en behoedt hem zodoende voor overmatige oxidatie en bederf door azijnzuurbacteriën. De resulterende fino sherry is daardoor licht en nog fris van smaak. De tegenpool van oloroso sherry.

Finish (Eng.)
Afdronk.

Fining (Eng.)
= Collage.

Finesse
Het geheel van eigenschappen die de kwaliteiten kenmerken van een klassewijn, elegante structuur, aangenaam boeket, zuiverheid van smaak en helderheid van kleur.

Finca (Sp.)
= Boerderij, bezitting, landgoed.

Fina (Sp.)
Licht type manzanilla sherry. In feite een manzanilla in een fino-versie.

Fin (Fr.)
Franse degustatieterm = Fijn Wijn van grote klasse.

Filtrato dolce (It.)
Gedeeltelijk vergiste most. De volledige alcoholische gisting is onderbroken door filtratie die de gistcellen verwijdert. Dergelijke zoete most van muskaatdruiven vormt de basis voor Asti spumante.

Filteren
Het proces waarbij de ongewenste elementen als steeltjes of dode gist van de wijn worden gescheiden. Omstreden bij kwalitatief hoogwaardige wijnen, omdat de kleur eronder lijdt en waardevolle stoffen aan de wijn kunnen worden onttrokken. Men onderscheidt membraanfiltratie door middel van een dunne folie en laagfiltratie met behulp van kiezelgoer of een ander poeder.

Filhot ( Château (Fr.))
Deuxième cru classé Sauternes. Sémillon 50%, Sauvignon Blanc 45%, Muscadelle 5%. Levendige evenwichtige wijn met aroma's van abrikozen, ananas en peer.

Filare (It.)
Systeem om de wijnstok te leiden. Komt veel voor in het centrale noorden van Italië.

Figeac ( Château (Fr.))
Premier grand cru classé 'B' Saint-Emilion. Cabernet Sauvignon 35%, Cabernet Franc 35%, Merlot 30%. Reeds jong zeer elegant, met toch veel rijpingspotentiëel. Vooral aroma's van cassisfruit met plantaardige tonen.

Fieuzal( Château de (Fr.))
Cru classé Graves Rood. Cabernet Sauvignon 60%, Merlot 30%, Petit Verdot 5%, Cabernet Franc 5%. Veel smaak met delicieus rijp fruit en nobele houttoets. Wit Sémillon 50%, Sauvignon Blanc 50%. Briljante, karaktervolle combinatie van appel, kruisbes, citroen, peer, perzik met mooie eiktoets.

Fiefs Vendéens (Fr.)
Verplicht gevolgd door Mareuil, Brem, Vix, Pisotte. VDQS uit de Loire (Pays Nantais) voor rode wijn en rosé van Gamay, Pinot Noir, Négrette of Cabernet, en witte wijn van Chenin Blanc, Sauvignon of Chardonnay.

Fiasco (It.)
Traditionele mandfles voor Chianti.

Fiano di Avellino (It.)
DOC in Campanië voor witte wijn van de Fiano, soms prachtige wijnen.

Fiano
Witte Italiaanse druivensoort. Geeft heel goede droge witte en dessertwijnen, met aroma's van honing, wilde bloemen en kruiden.

Fixin (Fr.)
Gemeentelijke appellatie AOC uit de Côte de Nuits, op de gemeenten Fixin en Brochon voor vooral rode wijn van Pinot Noir en een beetje witte van Chardonnay. Deze appellatie omvat ook climats geklasseerd als premier cru.

Fitou (Fr.)
AOC voor rode wijn uit 2 enclaves in het Zuidfranse Corbièresgebied. Het is één van de oudtse AOC's in de Languedoc (1948). De wijnen hebben warmte, kruiden, fruit en complexiteit gecombineerd met kracht. Vaak relatief kostbaar, maar ook interessant. Gebruikte druivensoorten zijn Carignan, Syrah, Mourvèdre, Grenache en in de verhouding van 10% Cinsault, Terret en Maccabeu die echter op verdwijnen staat.

Floraison (Fr.)
Frans voor 'bloemvorming'.

Flor (Sp.)
Een speciaal soort gist, die tot ontwikkeling komt aan de oppervlakte van fino sherry en de sherry behoedt voor oxidatie en hem tevens een zeer eigen smaak geeft.

Floc de Gascogne (Fr.)
AOC in het Zuidwesten (Armagnacstreek), eigenlijk een soort mistelle. In dit geval druivenmost + Armagnac. Bestaat in wit en rosé. Belangrijkste wijnstoksoorten zijn de Colombard, de Ugni Blanc en de Gros Manseng.

Floc (Fr.)
Lokale benaming voor een wijntype dat bekomen wordt door Armagnac te mengen met druivensap van druiven uit de Armagnacstreek.

Fleurie (Fr.)
Gemeentelijke AOC, één van de 10 cru's uit de Beaujolais. Uitsluitend rode wijn van Gamay.

Fleur-de-Gay, Château la (Fr.)
Pomerol. Onder dit etiket wordt alleen in goede jaren een superieure selectie uitgebracht door Château La Croix-de-Gay. Zie aldaar.

Fleur-Pétrus, Château la (Fr.)
Pomerol. Merlot 90%, Cabernet Franc 10%. Voorname Pomerol, complexer en geraffineerder dan de meeste, veel ingetogen fruit en discrete houttoets.

Flesrijping
De rijping van de wijn in de fles door reacties van diverse stoffen in de wijn, begint wanneer de wijn voldoende vatrijping heeft ondergaan.

Flaschengärung (D.)
Méthode Champenoise.

Flurbereinigung (D.)
Herverkaveling van wijngaarden met de bedoeling de wijnbouw efficiënter te maken.

Fortificeren
Het toevoegen van wijnalcohol aan de most waardoor het gistingsproces stopt en er restsuikers in de wijn achterblijven.

Fortana
Blauwe Italiaanse druivensoort. Geeft sterk gekleurde tanninerijke licht alcoholische middelmatige wijnen.

Forst (D.)
Dorp in Rheinpfalz (Mittelhaardt) waar volle kruidige wijnen worden gemaakt, vorral mooie wijnen van Riesling.

Fonroque ( Château (Fr.))
Grand cru classé Saint-Emilion. Merlot 90%, Cabernet Franc 10%. Donkerkleurig, karaktervol, zijn strenge tannines vragen een jarenlange ontwikkeling.

Fonréaud ( Château (Fr.))
Cru bourgeois Médoc, Listrac. Cabernet Sauvignon 63%, Merlot 35%, Petit Verdot 2%. Klassiek, tanninerijk, aroma's van zwarte bessen en kruidig hout.

Fonplégade ( Château (Fr.))
Grand cru classé Saint-Emilion. Merlot 60%, Cabernet Franc 35%, Cabernet Sauvignon 5%. Verfijnde wijn met veel fruit, vooral bosbessen en zwarte bessen, verder nog cacao, kaneel, rokerig hout. Mooie tannines.

Fondillón (Sp.)
Sherryachtige wijn (uit Alicante-Valencia) op basis van de 100% zeer suikerrijke Monastrelldruiven, met een alcoholgehalte van 16% en die gedurende minimum 6 jaar verouderd werd vooraleer te commercialiseren. De veroudering kan eventueel ook in een solera plaatsgevonden hebben. Hij kan zowel droog zijn als zoet.

Fonbadet ( Château (Fr.))
Cru bourgeois Médoc, Pauillac. Cabernet Sauvignon 60%, Merlot 20%, Cabernet Franc 15%, Malbec, Petit Verdot 5%. Donkerkleurige, doortimmerde, klassieke, aanvankelijk stugge wijn die doorgaans jaren geduld eist. Achter de tannines zitten aroma's verscholen van zwarte bessen, bramen, gedroogde pruimen, vijgen, bosgeuren en tabak.

Folle Blanche
Witte druivensoort van goede kwaliteit met redelijke opbrengst die wijnen voortbrengt met veel zuren, als basis gebruikt voor de productie van gedistilleerd. Aroma's van citrus en groene appel. Ook in de Loire aangeplant waar het Gros Plant genoemd wordt, en in het Zuidwesten waar men het ras Picpoule noemt.

Fogarina
Blauwe Italiaanse druivensoort. Geeft intens robijnrode wijn met veel zuren en tannine, uitsluitend als coupagewijn gebruikt.

Foxy
Wijnen met wilde geuren, vooral deze die in de VS gemaakt worden van inheemse soorten.

Foxé (Fr.)
= Foxy.

Fourrure mouillée (Fr.)
Franse degustatieterm = natte pels geur die men aantreft in Chardonnays en Sémillons die geen vatveroudering hebben gehad.