Wijn Encyclopedie On-Line

Categorie: Landbouw, voedsel en voedselverwerking > Wijn
Datum & Land: 15/02/2007, NL offline
Woorden: 1886

Lirica
3-snarige, Kroatische vedel met een kleine, peervormige romp en een brede hals. Zie ook lyerica

Lira
1#) 3-snarige Griekse vedel met een kleine, peervormige romp en een brede hals. Vooral op het eiland Kreta is deze vedel populair
2#) Marokkaanse fluit van de Atlas-Berbers

Lingbu
Tibetaanse dwarsfluit, geliefd bij de nomaden, maar ook gebruikt in de zgn. Nangma-ensembles

Linga
houten spleettrom uit de Centraal Afrikaanse Republiek

Lin-gwin
Birmaanse cymbalen

Limbo
dwarsfluit uit Ladakh (Noord-India)

Limbe
Mongoolse dwarsfluit met 6 vingergaten. Ook in Siberië bij de Boeryat-Mongols komt dit instrument voor

Likombo
citer uit Tanzania

Likouba
gestemde, met stokken geslagen trommel uit Malawi. De likouba wordt meestal in groepen bespeeld, met iedere trommel in een andere stemming

Likembe
duimpiano uit Congo-Zaire en Oeganda

Ligurië
Italië - Ligurië Met minder dan 5.000 ha (productie gemiddeld 200.000 hl- jaar) wijnbouw areaal is dit het op één na kleinste wijnbouwgebied van Italië. Valle d`Aosta is de kleinste. Ligurië is gelegen aan de westelijke Rivièra aan de Golf van Genua. Een 4-tal regio`s is te onderscheiden. Rossese di Dolceacqua Riviera Ligure di Ponente Cinqueterre - Cinqueterre Sciacchetrà Colli di Luni

Libbit
20 tot 30 cm. hoge, enkelzijdige houten trommel van de Ifugao-stam uit de Filippijnen. De libbit is bespannen met een geitenvel en wordt met de handen bespeeld

Liu-qin
kleine Chinese luit die zijn naam ontleent aan de wilgenblad-vorm van de klankkast en waarvan de klank aan de mandoline doet denken. Oorspronkelijk had de liu-qin twee of drie snaren en zeven frets, maar tegenwoordig heeft het instrument vier snaren en 24 frets. De toonkwaliteit is solide in het lage register, teder in het middenregister en luid en doordringend in het hoge register. De liu-qin wordt van oudsher bespeeld met een klein bamboe buisje over de vinger dat dienst doet als een plectrum. Het instrument wordt vooral gebruikt om hoge melodieën op te spelen en wordt alom geprezen als de parel van het traditionele Chinese orkest

Lituus
lange metalen militaire trompet met een gebogen uiteinde uit het oude Rome

Loureira
witte druiven variëteit Druivensoort voor witte wijn uit Rias Baixas en Vinho Verde

Lotar
peervormige luit uit Marokko

Lontar
Balinese klepper, bestaande uit tien heel dunne bamboe stokjes, die in het midden via een touwtje verbonden zijn.

Lombardije
Italië - Lombardije In dit gebied ligt metropool Milaan. Er worden veel wijn geproduceerd maar hij wordt veel minder verzorgd. Regio`s: Valtellina Valcalepio Franciacorta - Terre di Franciacorta Cellatica Capriano del Colle Botticino Riviera del Garda Bresciano Tocai di San Martino della Bataglia Lugana Colli Merenici Mantonvani del Garda Lambrusco Montovano Oltrepò Pavese

Loma
grote Liberiaanse boogharp met een klankkast van kalebas waarin een stok is gestoken, die als hals van de harp fungeert. De 4 a 6 snaren lopen naar de hals vanaf een andere stok, die aan de basis van de hals is vastgebonden. Een derde stok voltooit de lijst, versterkt het instrument en geeft het een grotere stabiliteit

Lokole
slaginstrument van de Nogoendo uit Congo-Zaire

Lokanga bara
3-snarige vedel uit Madagaskar

Loirevallei
Frankrijk - Loirevallei Langs de oever van de Loire en aan de zijrivieren ervan liggen tientallen wijndistricten. Alle denkbare wijntypen worden er verbouwd. Het aantal druivenrassen is eveneens zeer groot en enkele daarvan zijn karakteristiek voor deze streek, zoals de chenin blanc, sauvignon blanc en grolleau. Dit wijst er al op dat witte wijnen er het belangrijkste zijn, maar daarnaast nemen rosé, rode en mousserende wijnen eveneens een belangrijke plaats in.

Lusangu
rammelaar uit Angola

Lur
lange, gebogen Scandinavische hoorn uit het Bronzen Tijdperk, welke gewoonlijk in paren, waarvan beide instrumenten dezelfde toon hadden, werd gevonden. Deze eigenaardige instrumenten hebben een conische boring die uitloopt in een platte schijf, en een mondstuk, dat lijkt op dat van een moderne trombone

Lureng
dubbelfluit uit Flores (Indonesië), met pijpen van circa 30 cm. lengte

Luma
kleine fluit van riet of bamboe, populair bij de Nande en de M’Buti uit Congo-Zaire

Lu-sheng
cilindrisch bamboe mondorgel uit Zuid-China

Lusuba
mondboog van de Luba uit Congo-Zaire. De lusuba, ook wel mutefu genoemd, wordt vervaardigd uit een gekromde boomtak waarlangs een snaar van palmvezel is gespannen. De snaar wordt tussen de lippen gehouden en met een stokje aangeslagen. De mondholte van de bespeler dient als klankkast en met zijn lippen kan hij het timbre nuanceren

Lyra
lichtgewicht, draagbaar klokkenspel dat bij muziekkorpsen wordt aangetroffen. Het instrument bevat meestal zo’n twee octaven en wordt met een klein hamertje bespeeld

Lyerica
kleine, 3-snarige vedel uit Kroatië, met een peervormige romp en een brede hals. Deze vedel wordt ook wel lirica genoemd

Mataro
Blauwe druif. Wordt verbouwd in Australië en Californië. In Europa wordt hij ook verbouwd. Daar wordt hij echter Mourvèdre genoemd. zie ook: Blauwe druiven variëteit

Masingo
1-snarige, gestreken boogluit uit Ethiopië. Hoewel dit instrument moeilijker te bespelen is dan de baganna of de krar staat het minder hoog in aanzien

Mashaq
doedelzak uit Madhya Pradesh (Centraal-India)

Masenqo
1-snarige spikevedel uit Ethiopië

Marwas
kleine, dubbelvellige Sumatraanse handtrommel, oorspronkelijk afkomstig uit het Midden-Oosten

Marsanne
Witte druif. Komt hoofdzakelijk voor in het noordelijke Rhône-gebied. Wordt af en toe samen met de roussanne tot goede witte wijn verwerkt. Levert een royale opbrengst van forse, rijke en volle wijnen. Deze wijnen verouderen snel. Zie ook overzicht witte druiven

Marqués de Cacéres
Spanje - Rioja - Marqués de Cacéres 8.400.000 flessen - jaar wijnen: Blanco seco, Antea, Satinela, Rosado; Crianza Reserva - Gran Reserva Gaudium Nadat Enrique Forner in zijn Franse ballingschap de Médoc-Châteaux en Larose-Trintaudon weer tot leven had gewekt, keerde hij eind jaren `60 terug naar Spanje. Sinds 1970, aanvankelijk met vinoloog Emile Peynaud, tegenwoordig met Michel Rolland als adviseur, creëerede hij een modern, maar toch klassiek type Rioja, dat - zeker ook danzij de gedrevenheid van zijn dochter Christine - wereldwijd een begrip is geworden. De druiven zijn afkomstig van technisch begeleide contractwijnbouwers.

Marovany
kastciter uit Madagaskar, bespannen met 15 tot 30 snaren

Markgräflerland
Duitsland - Baden - Markgräflerland Afgeleid van Markgraf (Duitse adellijke titel die werd gebruikt voor bestuurders van een Mark, een grensgebied). De beste wijnen uit dit gebied zijn: Sylvaner Ruländer Traminer

Marimba
zeer grote houten xylofoon uit Guatemala, met onder elke toets een resonator van houtsnijwerk. Het instrument wordt staande, door meerdere musici tegelijk, bespeeld

Marcillac
Frankrijk - Sud Ouest - Marcillac AC gebied in de zuid westelijke wijnstreek. Deze herkomstbenaming werd pas in 1990 ingesteld. Marcillac is de bekendste wijn uit Aveyron, voor het eerst geperst in de 10e eeuw in de abdij van Conques. Omvang van het gebied is 135 ha. Het bestaat uit een klimatologisch bijzonder beschermd dal. Verbouwd wordt de authentieke fer servadou, in dit gebied mansoi genoemd. De druif brengt wijnen voort die geuren naar frambozen en andere vruchten. Ze kennen een aromatisch tanninegehalte en moeten meestal jong worden gedronken.

Maraka
ratel van de Caraib-Indianen uit Suriname, die een belangrijke rol speelt in de Piaai-dans

Maraca
met kleine steentjes of rijst gevulde kalebas op een houten steel. Dit Latijns-Amerikaans schudinstrument wordt meestal in paren bespeeld

Manza
xylofoon met slechts 5 toetsen uit Congo-Zaire

Mansa
balafoon van de Bagandu uit de Centraal Afrikaanse Republiek

Manjira
kleine, metalen handcimbaaltjes die met een koord aan elkaar zijn verbonden. De manjira is kleiner dan de talam en is vooral populair in Uttar Pradesh (India) en Bangladesh. In het zuiden van India is de manjira bekend onder de naam jalra

Mandoura
citer uit de Oekraïne

Mandora
grote maat mandoline, aangetroffen in een mandolineorkest

Mandolone
een basversie van de Napolitaanse mandoline met 6 tot 8 paar metalen snaren

Mandolinetto
een verbasterd instrument uit het begin van de 20ste eeuw. Het is in feite een ukelele met snaren van een mandoline

Mandoline
luitachtig snaarinstrument dat in de 18de eeuw ontstond in Italië uit de mandola. De Napolitaanse mandoline heeft een diepgewelfde achterkant, een hals met frets en 4 paar snaren. De Genuese mandoline heeft 6 paar snaren en een bredere hals dan de Napolitaanse versie.

Mandobas
grote uitvoering van de mandoline, en deel uitmakend van een mandolineorkest

Mandocello
middelgrote uitvoering van de mandoline, en ook deel uitmakend van een mandolineorkest

Mandola
kleine luit met een lange sikkelvormige schroefhouder uit de middeleeuwen. Het aantal snaren was verschillend evenals de wijze van stemmen. Dit Italiaanse instrument was een voorloper van de mandoline

Mandar Bahar
dit Bengaals strijkinstrument is eigenlijk een grote esraj, zo`n 1.22 meter lang. De vier dikke darmsnaren geven het instrument een diepe, rijke toon, enigszins te vergelijken met de westerse cello.  De bespeler zit op een stoel, net als een cellist, om het instrument te kunnen bespelen. De mandar bahar is tamelijk zeldzaam, maar heeft wel een plaats in het moderne Indiase orkest weten te veroveren, waar het zich over de lage baspartijen ontfermt

Mandaliong
4-snarige citer van de Bugis op Sulawesi, identiek aan de Pakistaanse benju en aan de Japanse taishokoto

Mandalini
kleine, 4-snarige gitaar uit Madagaskar, enigszins te vergelijken met de Hawaiiaanse ukelele en de Latijns-Amerikaanse quatro

Malvoisie
Synoniem voor Malvasia, gebruikt in Frankrijk Zie ook overzicht witte druiven

Malvasia del Lazio
Synoniem voor Malvasia, gebruikt in Italië Zie ook overzicht witte druiven

Malvasia Bianca
Zie ook overzicht witte druiven Synoniem voor Malvasia, gebruikt in Californië

Malvasia
Witte druif Zie ook overzicht witte druiven Deze aromatische witte druif komt al sinds de vroegste wijncultuur in de geschiedenisboekjes voor. We vinden de Malvasia niet alleen in volle, kruidige, witte wijnen. Ook de zoetste, rijkste madera bestaat in het beste geval voor een groot deel uit de Malvasia. De zeer verschillende varianten van deze soort variëren van wit tot lichtroze. Door zijn overgevoeligheid voor kou en vocht, wordt deze uitstekende mengsoort jammerlijk ondergewaardeerd en lijkt hij een wisse dood te sterven.

Malmsey
Witte druif. Zie ook overzicht witte druiven

Malbec
Blauwe druiven variëteit Wordt hoofdzakelijk verbouwd in Bordeaux en het zuidwesten van Frankrijk. Kenmerkend voor de wijnen van deze druif is het intense en aardse fruit in de geur, gecombineerd met een zachte, eveneens aardse en kruidige smaak.

Malandzane
sopraanxylofoon uit Mozambique, ook chilandzane genoemd

Málaga
Spanje - Andalusië - Málaga omvang DO gebied: 750 ha Ligt in het zuiden van de provincie Córdoba. Overheersende druivenvariëteit: pedro-ximénez (wordt in dit gebied pedro-ximén genoemd).

Makembe
metalen bel van de M’baka uit de Centraal Afrikaanse Republiek

Magudi
Indiase slangenbezweerdersfluit, gelijkend op de pungi en de tubri. De magudi heeft een kalebas als luchtreservoir, waarin aan één kant twee rieten pijpen zijn geplaatst. De opening waar de pijpjes insteken is luchtdicht afgesloten met was. In de rechterpijp zijn 4 à 5 vingergaten geboord waar de melodie op wordt gespeeld. Het ene vingergat in de andere pijp is bedoeld voor de drone. Aan de andere kant van de kalebas is een riet gestoken waardoor voortdurend lucht wordt binnen geblazen. Ook bij dit instrument wordt zg. `circular breathing` toegepast

Magruna
dubbelklarinet uit Tunesië

Magogodo
xylofoon uit Malawi, meestal door twee mensen bespeeld

Magnum
1,5 liter = 2 flessen (bijbelsche naam) zie ook: Jeroboam 3 liter = 4 flessen (bijbelsche naam) Rehoboam 4,5 liter = 6 flessen (bijbelsche naam) Methuselab 6 liter = 8 flessen (bijbelsche naam) Salmanazar 9 liter = 12 flessen (bijbelsche naam) Balthazar 12 liter = 16 flessen (bijbelsche naam) Nebuchadnezzar 15 liter = 20 flessen (bijbelsche naam)

Madiran, Pacherenc du Vic-Bilh
Frankrijk /> Sud Ouest /> Madiran, Pacherenc du Vic-Bilh

Madimba
type balafoon van de Luba uit Angola en Congo-Zaire. Ook in de Centraal Afrikaanse Republiek komt een soort xylofoon voor met dezelfde naam

Madinda
grote xylofoon met 12 tot 17 toetsen van de Baganda uit Oeganda. De madinda wordt vaak door drie mensen bespeeld

Madal
dubbelvellige handtrommel uit Nepal, zie ook kwota

Madaq
doedelzak uit Uttar Pradesh, identiek aan de bin

Maddalam
Zuid-Indiase trommel, gelijkend op de Noord-Indiase pakhawaj, maar dan groter. De maddalam wordt samen met de chenda gebruikt in de befaamde Kathekali dans van Kerala

Mâconnais
Frankrijk - Bourgogne - Mâconnais Mâconnais is wat betreft oppervlakte een der grootste districten van de Bourgogne. Het district (genoemd naar zijn hoofdstad Mâcon) kent de volgende appellations:

Machete
4-snarige, Portugese volksgitaar met een visvormige romp

Maccabéo
witte druiven variëteit In Spanje is de Maccabéo - Macabeo een belangrijke druivensoort voor witte wijn.De druif is afkomstig uit het Midden Oosten of uit Aragon in Spanje. In de Rioja noemt men hem Viura. De wijnen zijn hoog in zuurgehalte en hebben een geur van bloemen. Zij verliezen hun smaak en fruitige karakter relatief gemakkelijk en zijn op hun best wanneer zij jong gedronken worden. In de Penedés streek (Spanje, gebied rond Barcelona) wordt deze druif gebruikt als de dominante druif in Cava (Spaanse champagne). In noord Spanje omvat het bebouwd areaal ongeveer 50.000 ha. In zuid Frankrijk, Algerije en Marokko komen kleinere hoeveelheden voor.

Mayuri
prachtig verfraaide ‘pauw’-sitar uit Zuid-India. Dit instrument met 4 melodiesnaren en 12 resonantiesnaren kan zowel worden getokkeld als gestreken

Maury
Frankrijk - Midi - Roussillon - Maury

Mbulumbumba
andere benaming voor de hungu, een 1-snarige boogharp uit Angola en Congo-Zaire

Mbuat
Vietnamees mondorgel

Mbira dza n’dau
grote duimpiano met drie i.p.v. twee rijen toetsen. Het instrument wordt bespeeld door de N’Dau in het zuiden van Zimbabwe en dient als begeleidingsinstrument voor verhalenvertellers of gewoon voor verpozing. Het instrument wordt zeker niet gebruikt om te communiceren met de overleden voorouders, zoals de m’bira bij de Shona.

Mbintintoa
met de hand bespeelde Ghanese trommel

Mbira
houten plankje met daarop 8 tot 52 metalen lamellen. De klank wordt versterkt door de holte van een kalebas. De mbira is een van de oudste instrumenten van Afrika en wordt een hypnotische rol toegeschreven, waardoor contact kan ontstaan met de geesten van de voorouders. Bij de Shona in Zimbabwe is de mbira immens populair.

Mbingwe
tenorxylofoon uit Mozambique, ook dhole genoemd

Mbila
Mozambikaanse xylofoon van ongeveer 180 meter lang en met onder iedere klankstaaf een tinnen blikje of kalebas als resonator. Over de kalebas wordt een membraan van een koe gespannen wat voor het typische geluid van dit instrument zorgt. Mbila’s komen in verschillende maten en toonhoogtes voor, doch zijn allemaal in een heptatonisch octaaf gestemd. Mbila’s  worden meestal in groepen bespeeld in zgn. Timbila-ensembles

Mbela
muziekboog van de M’baka en de Aka uit de Centraal Afrikaanse Republiek

Mbeke
fluit, gemaakt van een uitgeholde plantenstengel en slechts één toon producerend. De mbeke is populair bij de Aka uit de Centraal Afrikaanse Republiek en wordt in groepen volgens de hoketus-methode bespeeld

Mbala
zie mbela

Merseguera
Witte druif. Zie ook: witte druiven variëteiten. Wordt onder andere verbouwd in: Valencia Een mooi gevinificeerde, aansprekende aan limoen en appel herinnerde vrucht. Wijnen van deze druif moeten snel gedronken worden.

Merlot
Blauwe druif. Zeer veel voorkomend in het Bordeaux-gebied. Vormt de basis voor de wereldberoemde wijnen van Château Pétrus die bijna voor 100% van de merlot worden gemaakt. De merlot is overheersend aanwezig in de meeste Saint-Emilions en Pomerols. zie ook: Blauwe druiven variëteit

Melam
kleine aardewerken keteldrum uit India. Twee touwtjes met een verhard uiteinde die vastzitten aan de drum, kletteren, door rond te draaien, tegen het geitenvel en veroorzaken een scherp, roffelend geluid

Meidan saz
grote versie van de Turkse en Koerdische saz, maar met een sonoor geluid

Megorana
kleine Panamese gitaar met 5 nylonsnaren

Meersburg
Duitsland - Baden - Bodensee - Meersburg Belangrijkste wijn plaats in het subdistrict Bodensee. Een middeleeuws juweeltje in een zetting van wijngaarden met een kasteel uit de 13e eeuw. Meersburg bezit 24 ha wijngaarden.

Medinga
grote trom van de Gumusj uit Soedan

Mediana
5-snarige luit uit Bolivia

Mey
30 tot 35 cm, lange hobo uit Turkije, met een heel groot dubbelriet en dus een zacht timbre