Winelexicon

Categorie: Landbouw, voedsel en voedselverwerking > Wijnlexicon
Datum & Land: 18/04/2012, NL
Woorden: 3610

Muscadelle
Witte druivensoort van redelijke kwaliteit. Is veel in Frankrijk, vooral in Bordeaux en het zuidwesten aangeplant. De wijnen van de Muscadelle, vaak zeer zoet, hebben een discreet muskaataroma. Wijnen van alleen de Muscadelle zijn vrij vlak en te uitgesproken van karakter. Ze worden vaak gemengd met Sémillon en Sauvignon Blanc om die extra zacht fruit in geur en smaak te geven. De royale opbrengst van de Muscadelle is voor de wijnboeren een welkome aanvulling op het oogstvolume van hun wijngaarden. Ook in Australië is deze druif aangeplant en wordt daar vooral tot rijke en zoete dessertwijnen (Liqueur Tokays) verwerkt.

Murfatlar (Roem.)
Wijnbouwgebied in het zuidoosten van Roemenië waar door de invloed van de Zwarte Zee een gematigd klimaat heerst. Men maakt er alle typen wijn droog wit, halfzoet wit, volzoet wit, droog rood, zoet rood. Men treft er Chardonnay, Welschriesling, Muscat Ottonel, Cabernet Sauvignon, Pinot Noir, Merlot en Babeasca Neagra aan. De dessertwijnen uit deze streek staan bekend om hun rijkdom, de droge wijnen om hun zachte en volle kracht. De exportversies zijn meestal nogal wisselend van kwaliteit.

Murcia (Spanje)
Niet erg bekend wijngebied ten zuiden van Valencia waar vooral de Monastrell het goed doet.

Mûr (Fr.)
Franse degustatieterm = rijp zoete smaak van wijn gemaakt van overrijpe druiven.

Muid (Fr.)
Een oude inhoudsmaat voor vloeistoffen, graan, zout. (In Parijs 268 l. voor wijn en 1872 l. voor droge materialen) Eveneens de naam van een vat, een barrique.

Muffato (It.)
Wijn die met behulp van de schimmel Botrytis cinerea een enorme zoetheid en geconcentreerde smaak heeft verkregen.

Muffa (It.)
Schimmel.

Muffa nobile (It.)
Edelrot, veroorzaakt door de schimmel Botrytis cinerea.

Muf
Geur- en smaakindruk die associaties oproept met schimmel en slecht geventileerde, vochtige kelders. Een muffe geur of smaak in een wijn is altijd een fout. Deze fout kan worden veroorzaakt door een slechte staat van onderhoud van oude houten vaten in de kelder van de producent en door het geïnfecteerd zijn van de kurk met schimmels. In het laatste geval spreekt men van kurk of kurksmaak. Kurksmaak is een fout die in een enkele fles voorkomt en niet in de hele partij wijn. De eerste fout (slechte vaten) is wel in de gehele partij wijn aanwezig. Het openen van een aantal flessen geeft uitsluitsel of het om een (incidentele) flesfout gaat of om de gehele partij.

Muet (Fr.)
Franse degustatieterm = stom betekent nog gesloten maar veelbelovend.

Mudgee (Aust.)
Wijnbouwgebied in New South Wales. Men produceert hier donkere, volle en krachtige rode wijnen van de Cabernet Sauvignon en Merlot. Tevens rijke, krachtige witte wijnen van de Chardonnay.

Müllerrebe (D.)
Zie Pinot Meunier.

Mycoderma
Een bacterie die een grijsachtige sluier vormt op de wijn door de aanwezigheid van lucht. Deze bacterie ontwikkelt zich zeer vlug en vervormt de alcohol van de wijn in azijnzuur.

M.D.C. (Fr.)
Afkorting van mise du château. Zie mis en bouteilles au château.

Naturrein (D.)
Zegde men eertijds in Duitsland van een wijn die gemaakt werd met druivenmost of -sap waaraan geen suiker kunstmatig werd toegevoegd.

Naturwein (D.)
Ouderwetse categorieaanduiding die op het etiket mocht worden gevoerd als de betreffende wijn gemaakt was zonder suikertoevoeging (anreicheren). Volgens huidige maatstaven gerekend wijnen van QMP-kwaliteit, dus minimaal Kabinett.

Naturé (Fr.)
Synoniem voor Savagnin.

Naßverbesserung (D.)
Toevoegen van in water opgeloste suiker aan most met een te laag suikergehalte, sinds 1984 verboden. Tegenwoordig mag men alleen onder strenge voorwaarden anreicheren, verbesseren of chaptaliseren droge suiker toevoegen.

Nasco di Cagliari (It.)
DOC in Sardinië voor ambergekleurde zoete wijn gemaakt van de witte druivensoort Nasco. Vergelijkbaar met zoete witte port. Liquoroso dolce naturale bekomt men met vooraf ingedroogde druiven, er wordt ook een secco en een dolce naturale gemaakt.

Nardò (It.)
DOC in Apulië, in de binnenkant van de hiel (Salento). Hier wordt vrij typische rode en roséwijn gemaakt met de Negro Amaro, soms aangevuld met wat Montepulciano en Malvasia Nera.

Napa County (V.S.)
Beroemd wijnbouwgebied in Californië, iets ten noorden van San Francisco. Hier maakt men de mooiste wijnen van Californië. Af en toe absolute topwijnen die in kwaliteit, maar ook in prijs niet onderdoen voor hun Europese tegenstrevers. Voor de Wappo indianen, die vroeger in de Napavallei woonden, betekende Napa 'land van overvloed'. Vroege ontdekkingsreizigers zoals George Yount plantten rond 1840 druiven in de vallei. Charles Krug wordt gezien als de eerste die een commercieel wijnhuis begon, dat was in 1861. In 1889 waren er al 140 huizen actief. De meeste verdwenen tijdens de drooglegging, maar na de afschaffing van de drooglegging in 1933 begon de renaissance in Napa. Van 1960 tot 2000 groeide het aantal wijnhuizen van maar 25 tot meer dan 240. Honderd jaar na de eerste periode van groei in Napa Valley, geniet het gebied wederom een wereldwijde reputatie als kwaliteitswijngebied. Napa Valley ligt op zo'n anderhalf uur rijden van San Francisco. De vallei, 45 kilometer lang en gelegen in een noordwestrichting, heeft 16.300 hectare wijngaarden. Aan beide kanten wordt de vallei begrensd door bergen en de Naparivier loopt er dwars doorheen. Op het breedste punt bij het stadje Napa in het zuiden is de vallei 8 kilometer breed, in het noorden bij het dorpje Calistoga is dit slechts 1,5 kilometer. De volgende twaalf wijnbouwgebieden liggen binnen de Napa Valley-appellation (van noord naar zuid) Howell Mountain, Chiles Valley, Spring Mountain District, St. Helena, Rutherford, Oakville, Atlas Peak, Stags Leap District, Mount Veeder, Yountville, Wild Horse Valley en Los Carneros.

Naoussa (Gr.)
Volle krachtige, rode wijnen. Droog, kruidig en intens. Afkomstig uit Macedonië.

Nairac ( Château (Fr.))
Deuxieme cru classé Sauternes, Barsac. Sémillon 88%, Sauvignon Blanc 9%, Muscadelle 3%. Zuivere, levendige, gracieuze wijn met aroma's van banaan, abrikoos, peer, ananas en mooie houttoets.

Nahe (D.)
Wijnbouwgebied aan de gelijknamige zijrivier van de Rijn. De Nahe mondt er bij Bingen tegenover de Rheingau in uit. Vooral de bovenloop van de rivier biedt de wijngaarden een uniek en gunstig microklimaat. Hierdoor bezitten de wijnen uit dat deel een zeer fraai karakter waarin frisheid maar ook rijkdom en geurigheid aanwezig zijn. Ze hebben ook iets van de frisheid van een Moezel. Vooral de wijnen van de Riesling kunnen veel karakter en kwaliteit hebben. Sommige behoren zelfs tot de mooiste van Duitsland. Voor velen een onbekend wijnbouwgebied, waar de gemiddelde kwaliteit heel behoorlijk is.

Nágyburgundi (Hong. )
Volgens sommigen een inheemse druif, volgens anderen een kloon van de Pinot Noir. Levert in Hongarije meestal een vrij grove, zware wijn op die dikwijls zoet van smaak is.

Nackenheim (D.)
Dorpje in Rheinhessen, ten noorden van Nierstein, bekend om de Rothenbergwijngaard waar enkele van de beste Rieslings van het Rijndal worden gemaakt. De rode kleur van de leibodem van Rothenberg is al van kilometers afstand zichtbaar.

Navarra (Sp.)
1. Wijnbouwgebied in Noord-Spanje dat sterk in opkomst is. Grenst aan de Rioja en produceert soms wijnen die sterk op Rioja lijken, maar die meestal een geheel eigen stijl hebben. De witte en rosé zijn meestal pittig fris, kruidig, iets ruig en gemaakt van respectievelijk Viura en Garnacha. De rode wordt hoofdzakelijk gemaakt van de Garnacha, vaak aangevuld met Cabernet Sauvignon en Tempranillo. Onder de D.O. Navarra vallen ook wijnen die voor 100% van de niet inheemse Cabernet Sauvignon zijn gemaakt. Om de karakteristieke kwaliteiten van de streek te waarborgen heeft men sinds kort de binnen de D.O. vallende oppervlakte wijngaarden, beplant met Cabernet Sauvignon beperkt. Het potentieel van deze streek is vergelijkbaar met dat van de Rioja. Men is hard bezig de achterstand met Rioja te verkleinen. Men experimenteert er zelfs met druiven als Pinot Noir, Chardonnay, Barbera en nog vele andere. 2. Synoniem voor Garnacha.

New York State (VS)
Staat in de VS met 6 AVA's (Lake Erie, Cayuga Lake, Finger Lakes, Hudson River Region, North Fork of Long Island, The Hamptons) over 4 regio's verspreid, met bijna 100 wijnbedrijven op een totale oppervlakte van 12140 ha. Chardonnay, Riesling, Gewürztraminer en Pinot Blanc gedijen goed in de meeste AVA's, vooral de Sauvignon Blanc doet het goed op Long Island. De vroegrijpe Merlot brengt in de Finger Lakes en op Long Island goede wijnen voort, Cabernet Sauvignon en Franc komen ook tot goede rijping op Long Island.

New South Wales (Australië)
Grote wijnregio en staat in zuidoost-Australië.

Nevers (Fr.)
Soort eikenhout gebruikt voor het vervaardigen van vaten om wijn in te laten rijpen. Heeft middelfijne poriën en geeft relatief langzaam de geur en smaakstoffen af. Wordt veel gebruikt in Frankrijk en geeft een milde vanille-indruk en vrij veel tannine aan de wijn. Is beter geschikt voor de rijping van wijnen met een meer uitgesproken en krachtig karakter, zoals de rode wijnen van o.a. de Cabernet Sauvignon, Carignan, Syrah, Grenache en witte van de Sauvignon Blanc.

Neuzüchtung (D.)
Nieuwe druivensoort.

Neusiedlersee (Oost.)
Enorm meer in Burgenland, op de grens met Hongarije. Beïnvloedt het klimaat door een verhoging van de luchtvochtigheid in de omgeving. Daardoor is het optreden van edele rotting (pourriture noble) in de wijngaarden aan het eind van de zomer en in de herfst een veel voorkomend verschijnsel. Ten oosten van het meer ligt het gelijknamige deelgebied van Burgenland. Men maakt er typische Burgenlandwijnen rijk, vol en zoet.

Neusiedlersee-Hügelland (Oost.)
Deelgebied van Burgenland met typerende, zoete en rijke wijnen. Vroeger, tot 1985, RustNeusiedlersee geheten, maar na het wijnschandaal met diethyleenglycol ('antivries') onder een geheel vernieuwde en verscherpte wijnwet omgedoopt tot de huidige naam.

Neus
Andere benaming voor de geur of het bouquet van een wijn. Een wijn met een bescheiden neus heeft weinig geur.

Neuchatel (Zw.)
Het is het meest noordelijk kanton van Romaans Zwitserland. Een smalle strook van 50 km op 1 km omvat de wijnstreek, die zeer homogeen is. Ze produceert drie maal meer witte dan rode wijnen, maar deze laatste behoren tot de beste uit Zwitserland. Ze hebben een mooie lichtrode kleur, veel persoonlijkheid en distinctie, zijn licht en fruitig. De witte wijnen zijn gemaakt op basis van de Chasselas. Ze zijn licht bruisend.

Neuburger
Witte druivensoort van redelijke kwaliteit. Zou een natuurlijke kruising zijn van de Sylvaner en de Weissburgunder (Chardonnay), ontstaan in Wachau (Oostenrijk). De wijnen van deze druif zijn meestal vol en rijk van smaak. De opbrengsten per hectare zijn vrij royaal en het mostgewicht is hoger dan gemiddeld. In Roemenië worden er goede stille en mousserende wijnen van gemaakt.

Netto (It.)
=Schoon. Een schone geur of smaak; eerlijk en zonder fouten.

Netteté (Fr.)
Over het algemeen is dit een term die wordt gebruikt om bij het proeven de eerste indruk van een wijn weer te geven. De eerste duidelijke impressies vormen een zeer globale karakterschets van de wijn. Het is dus geen diepgaande en analyserende, maar meer een oppervlakkige en grove karakterisering van een wijn.

Nero (It.)
Zwart, in feite bij wijn zeer donkerrood.

Nero d'Avola
= Calabrese Nero.

Nerveux (Fr.)
Franse degustatieterm = zenuwachtig duidelijke maar aangename aciditeit.

Nerello Cappuccio
Blauwe druivensoort van redelijke kwaliteit. Komt hoofdzakelijk voor in Zuid-ltalië, vooral op Sicilië. De wijnen van deze druif zijn intens robijnrood, rijk aan alcohol met voldoende zuren, krachtig, warm en karaktervol.

Nerello Mascalese
Blauwe druivensoort van redelijke kwaliteit. Komt hoofdzakelijk voor in Zuid-ltalië, in assemblage met andere druivensoorten om tafelwijn te maken. Hij maakt ook voor maximum 80% deel uit van de DOC Etna (rood en rosé). In monocepage brengt hij twee wijnstijlen voort met egrappage de fameuze ?pesta imbotta?, met de risten een evenwichtige rode kwaliteitswijn met een dominerend viooltjesaroma.

Nerbo (It.)
=Ruggengraat. Gezegd van wijn met goede zuurgraad, alcohol en structuur.

Nenin ( Château (Fr.))
Pomerol. Merlot 70%, Cabernet Franc 20%, Cabernet Sauvignon 10%. Intense wijn, veel kracht, stevige tannines en mooi fruit.

Nemea (Gr.)
Gebied op de oostelijke Peloponnesos waar men stevige rode wijnen produceert.

Nelson (Nieuw-Zeeland)
Klein wijnbouwgebied op de noordwestpunt van South Island, staat in de schaduw van het grotere en bekendere Marlborough. Chardonnay komt hier het meest voor en is het belangrijkst. Ook Sauvignon Blanc, Riesling en Pinot Noir.

Negro amaro
Blauwe druivensoort van middelmatige kwaliteit, veel aangeplant in het Zuid-ltaliaanse Apulië (Puglia). Letterlijk de zwarte bittere. Geeft intens granaatrode vrij zware, maar krachtige, warme en kruidige wijnen die een lange levensduur hebben. Wordt vaak geassembleerd met Malvasia Nera.

Négrette
Blauwe druivensoort van goede kwaliteit, hoofdzakelijk voorkomend in het zuidwesten van Frankrijk, Fronton en Lavilledieu. Vaak bestaat de melange uit Gamay, Syrah, Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc en Malbec. De wijn van de Négrette is sterk gekleurd, heeft een mooie structuur en kenmerkt zich door een soepele smaak met daarin veel, ietwat somber bessen- en kersenfruit.

Negra mole
Blauwe druivensoort van goede kwaliteit gecultiveerd op het Iberisch Schiereiland. Letterlijk de zwarte zachte. Is vaak het belangrijkste ingrediënt van de basiswijn voor madera. De rijpe druiven bevatten veel suiker en brengen wijnen voort met veel tannine en zuren. Wordt veelal gemengd met de bekende maderadruivensoorten Malvasia, Bual, Verdelho en Sercial.

Négociant-manipulant (Fr.)
Een négociant-éleveur in het Champagnegebied. Dit is een wijnhandelaar die naast zijn handelsactiviteiten niet mousserende wijnen uit Champagne opkoopt en deze in eigen beheer met de méthode champenoise mousserend maakt. Op het etiket van een fles Champagne, gemaakt door een négociant-manipulant behoort dit vermeld te zijn, hetzij voluit of middels de aflkorting NM.

Négociant-éleveur (Fr.)
Letterlijk handelaar-opvoeder. Een wijnhandelaar die niet alleen wijn inkoopt en weer verkoopt, maar ook jonge wijn inkoopt en die vervolgens in eigen beheer laat rijpen en vervolgens bottelt en verkoopt. Komt veel voor in Bourgogne.

Négociant (Fr.)
Letterlijk onderhandelaar. Vaak gebruikt in de betekenis van (wijn)handelaar.

Négoce (Fr.)
Frans voor 'handel'. Meer algemeen betekent dit ook het geheel van de wijnhandel in een bepaalde regio of land.

Nebuchadnezar
Inhoudsmaat van een wijnfles 15 liter. Bevat twintig maal de inhoud van een standaardfles. In een grote fles ondergaat een wijn een langzamer rijping en kan hij ook ouder worden dan dezelfde wijn onder dezelfde omstandigheden in een kleinere fles.

Nebbiolo d'Alba (It.)
DOC in Piëmonte voor rode Nebbiolowijn die veel gelijkenis vertoont met zijn illustere buren Barolo en Barbaresco.

Nebbiolo
Blauwe druivensoort van zeer hoge kwaliteit, aflkomstig uit het noorden van Italië waarvan de beroemde Barolo en Barbaresco worden gemaakt. Hij levert een lage opbrengst per hectare en wijnen met veel zuren en tannines (die dus lang bewaren) en meestal intense en krachtige smaak. De meeste jonge wijnen zijn daarom gesloten, hard en stroef. Na rijping worden ze minder hard, veel geuriger (truffel, teer en viooltjes) en complexer. Tegenwoordig maakt men ook veel zachtere en soepele fruitige wijnen van de Nebbiolo, maar met nog steeds het stevige, aardse karakter van de druif. Deze wijnen hebben niet zo'n geweldig lange levensduur. Ook wordt de Nebbiolo veel gebruikt in melanges met andere druiven. Voorbeelden van zulke wijnen zijn Sizzano, Gattinara en Fara. Buiten het noorden van Italië ziet men de Nebbiolo uiterst zelden.

Néac (Fr.)
Tussen Lalande-de-Pomerol en Montagne-Saint-Emilion bevindt zich deze wijngaard.

Nieuwe wijnlanden
Tegenhanger van de klassieke wijnlanden. Landen die een relatief korte wijnproductiegeschiedenis hebben en meestal nog niet zo lang wijnen produceren voor de internationale wijnmarkt. O.a. Australië, Nieuw-Zeeland, VS. (o.a. Californië), Chili, Argentinië, Mexico, Zuid-Afrika.

Nierstein (D.)
Groot wijnbouwgebied (Bereich) in het oosten van Rheinhessen, vooral bekend om zijn Niersteiner Gutes Domtal. De wijnen die onder deze naam hun weg naar de consument vinden vormen de matige basiskwaliteit die men in het Bereich maakt. De betere wijnen uit de streek zijn totaal anders van kwaliteit en hebben naast zachtheid veel elegantie en geur. Net als in de Moezel met Bernkastel doet deze devaluatie van de vroeger hoog aangeschreven namen de internationale reputatie van Duitse wijn in het algemeen geen goed.

Nielluccio
= Sangiovese.

Niederösterreich (Oost.)
Het grootste wijnbouwgebied van Oostenrijk, gelegen rond Wenen. Deelgebieden zijn Kamptal-Donauland, Donauland-Carnuntum, Wachau, Weinviertel en Thermenregion. De wijnen die men hier maakt zijn in hoofdzaak droog en wit, waarbij de Grüner Veltliner de meest karakteristieke wijnen levert. Ook zijn druivensoorten als Riesling, Pinot blanc, Zierfandler, Rotgipfler en Neuburger aangeplant. De rode wijnen maakt men o.a. van de (Blaue) Portugieser, Saint-Laurent, Zweigelt, Blaue Burgunder (Spätburgunder) en Blaufränkisch.

Niederhausen (D.)
Wijndorp in de Nahe, in de buurt van Schloss Böckelheim met overeenkomstige wijnen van hoge kwaliteit.

Niagara Peninsula (Canada)
Gelegen op de 43ste breedtegraad bestaat dit wijngebied uit een smalle strook land tussen de hellingen van de Niagara en het Ontariomeer. Het is het belangrijkste wijngebied van Zuid-Ontario. Gelijkt qua klimaat op Bourgondië. Ook de invloed van de meren is positief voor de wijnbouw. Vooral Riesling, Chardonnay en Pinot Noir.

Niagara Escarpment (VS)
AVA in New York State. Deze ligt aan de zuidkant van Lake Ontario, telt 4 producenten en slechts 20 hectare met vinifera-druiven.

NM (Fr.)
Afkorting voor négociant-manipulant.

Notig
Een eigenschap van vooral oudere rijpe wijnen. Bij de productie van sherry en madera wordt doelbewust een nootachtig karakter nagestreefd door middel van langdurige oxidatieve rijping. Wanneer de notigheid domineert, is de wijn te oud geworden.

Nostrano
Zie Ticino.

Nosiola
Witte Italiaanse druivensoort, vooral aangeplant in Verona en Trento. Geeft harmonieuze verfijnde wijnen met weinig zuren.

Noiseté (Fr.)
Franse degustatieterm = nootachtig een geur en smaak die vaak worden aangetroffen in rijpe witte Bourgogne, droge marsala en amontillado van goede kwaliteit. Zie notig.

Nocera
Blauwe Italiaanse druivensoort, geeft intensrode, alcohol-, tannine- en zuurrijke wijn.

Nocera Bianca
= Carricante.

Nobling
Witte druivensoort in Duitsland verkregen door kruising van Sylvaner en Chasselas. Geeft wijnen van een betere kwaliteit dan Sylvaner.

Nobele schimmel
Als de omstandigheden gunstig zijn in een droge, zonnige herfst, ontwikkelen druiven een heilzame vorm van rotting door het tot ontwikkeling komen van de botrytis cinerea, die de schil van de druif doet rimpelen en waardoor de druiven een zeer geconcentreerd sap voortbrengen.

Novo, vinho (Port.)
Letterlijk nieuwe wijn. Primeurwijn.

Novi Pazar (Bulg.)
Wijnbouwgebied in het noordoosten van Bulgarije, in de buurt van de Zwarte Zee. Men maakt er Controliranwijnen van de Chardonnay die in goede jaren niet veel onderdoen voor een witte Bourgogne. De laatste jaren is de kwaliteit wisselend, wellicht vanwege de grote vraag veroorzaakt door de grote populariteit van de Chardonnay. Kracht, frisheid, boterige rijkdom en een vleugje vanille typeren de betere Novi Pazar Controliran Chardonnays. Ze behoren tot de beste droge witte wijnen van Bulgarije.

Novello (It.)
Italiaans voor 'nieuw'. Vino novello is jonge wijn die in dezelfde campagne (van oogst tot oogst) op de markt komt. In het Frans spreekt men van 'vin nouveau'.

Nouveau (Fr.)
Wijn van de jongste oogst. 31 augustus van het jaar volgend op de oogst mag wijn deze appellatie niet meer dragen.

Nouaison (Fr.)
= Frans voor vruchtzetting = De periode na de bloei van de druivelaar waarbij de kleine bolletjes gevormd worden die later de druiven aan de tros zullen worden.

Nuragus di Cagliari (It.)
DOC voor witte wijn op Sardinië gemaakt van de Nuragus-druif.

Nuits(-St.-Georges) (Fr.)
Gemeentelijke AOC in de Côte de Nuits voor bijna uitsluitend rode wijn van Pinot Noir en een beetje wit van Chardonnay op de gemeenten Nuits-Saint-Georges en Premeaux. De appellatie omvat ook climats geklasseerd als premier cru.

Nycteri (Gr.)
Droge witte wijn van indrukwekkende kwaliteit gemaakt in Santorin (Griekenland) van de Assyrtiko.

Obidos (Port.)
IPR-gebied in Extremadure (Midden-Portugal) waar rode wijn wordt gemaakt van Periquita, Bastardo, Camarate en Tinta Miùda, en witte wijn van Vital, Arinto, Fernão Pires en Rabo de Olvelha.

Ockfen (D.)
Dorpje in Moezel-Saar-Ruwer waar op enkele topdomeinen zeer stijlvolle wijnen worden gemaakt van vooral Riesling.

Ochakan
Dessertwijn uit Armenië, gemaakt van de Kahardji, een maderatype met aroma's van gekonfijte appelsien en noten.

Oc, Vin de Pays d' (Fr.)
Vin de Pays uit de Midi. Deze regionale herkomstbenaming mag worden gebruikt voor alle rode, rosé en witte Vins de Pays uit de gehele Languedoc-Roussillon. De kwaliteit en stijl van de wijnen is zeer verschillend er zijn matige en slechte wijnen, maar ook in toenemende mate goede en zeer goede. Opvallend is de sterke opkomst van monocépagewijnen, wijnen gemaakt van slechts één druivensoort. Vooral Cabernet Sauvignon, Merlot en Syrah worden gebruikt voor de rode cépagewijnen; van de witte druiven maken de Sauvignon Blanc, Chardonnay, Muscat (à petits grains) en sinds kort ook de Viognier furore. Een zeer heterogene, maar ook een van de meest dynamische herkomstbenamingen van Frankrijk.

Oestrich (D.)
Wijndorp in de Rheingau waar zowel zeer goede als minder goede wijnen worden gemaakt.

Oesjaar (Z.Afr.)
Wijnjaar, jaargang.

Oenologue, oenoloog (Fr., Ned.)
Wijnbouwkundig ingenieur. Houdt zich bezig met de wijnbereiding. De meeste keldermeesters hebben oenologie aan de universiteit gestudeerd en zijn dus oenoloog.

Oenologie (Fr.)
Wetenschap van de wijnbereiding. Zowel de vinificatie als de opvoeding of rijping van de wijnen vallen hier onder. De enorme toename van de kennis in de laatste decennia door het oenologisch onderzoek over de gehele wereld, heeft in de wijnwereld een ware revolutie veroorzaakt. Door de oenologie leerde men de processen van de wijnbereiding doorgronden en kreeg zo greep op de diverse processen tijdens de vinificatie en rijping van wijn. Door technische hulpmiddelen te ontwikkelen verfijnde men de keldertechniek zodanig dat de meeste fouten tijdens de gisting en rijping vroegtijdig kunnen worden opgespoord en bijgestuurd. Men werd hierdoor veel minder afhankelijk van geluk om een goede wijn te kunnen maken dan voorheen. Vooral in Frankrijk (prof Ribéreau-Gayon en prof. Peynaud, beiden uit Bordeaux) ontwikkelde men nieuwe technieken, andere landen volgden spoedig. De huidige relatief hoge gemiddelde kwaliteit van de wijnen (ook de eenvoudige) is voor een groot deel te danken aan de oenologie.

Oeil de Perdrix
Zie Chablais.

Oechsle (D.)
Maateenheid in Duitsland en Zwitserland om het suikergehalte van een wijn aan te geven. Genoemd naar de fysicus Ferdinand Oechsle. Zuiver water heeft een soortelijk gewicht van 1,000 kilogram per liter. Volgens de schaal van Oechsle heeft het water een dichtheid van 0 graden. Een vloeistof met een soortelijk gewicht van bijvoorbeeld 1,090 kilogram per liter heeft een dichtheid van 90 graden Oechsle. In water opgeloste stoffen als suikers en zuren verhogen het soortelijk gewicht. Alcohol in water verlaagt de dichtheid van water. Het soortelijk gewicht van druivenmost is gerelateerd aan vooral het suikergehalte. Door het soortelijk gewicht uit te drukken in graden Oechsle, is het aantal graden Oechsle dus een maat voor het suikergehalte van de most (en ook voor de rijpheid van de druiven). In de Duitse wijnwetgeving staat het begrip graden Oechsle centraal. Andere, vooral in de Verenigde Staten gebruikte maten voor dichtheid zijn graden Brix, Balling en heel soms Plato. De schaal van Oechsle komt niet overeen met die van Brix, Balling en Plato. In Frankrijk hanteert men het begrip densité, uitgedrukt in een metrische schaal, dat overeenkomt met graden Oechsle. Een densité van 100 is gelijk aan 100 graden Oechsle. Ook hanteert men in Frankrijk nog wel de schaal van Baumé, een niet metrische schaal (1 graad Baumé is ca. 19,5 gram suiker per liter = ca. 7 graden Oechsle).

Ogen
Knoppen van bijvoorbeeld een druivenplant. Uit een oog groeit in het voorjaar een scheut. Uit een vruchtoog groeit een scheut met bloemknoppen (waaruit zich druiven kunnen ontwikkelen). Na een warm jaar zijn de meeste ogen op het eenjarige hout vruchtogen. Na een koud en nat jaar of een zeer overdadige druivenoogst is het aandeel vruchtogen kleiner.

Oïdium
Schimmelziekte die ook wel meeldauw (Eng. powdery mildew, D. echter Mehltau) wordt genoemd. De veel gebruikte wetenschappelijke naam Oïdium tuckeri is onderhand vervangen door de officiële naam Uncinula necator. Het is een zeer schadelijke schimmel die alle groene delen van de druivenplant aantast. Er is over de aangetaste delen een meelachtig poederig laagje waar te nemen. Zowel bladeren, druiven als stengels kunnen zwaar door de schimmel worden aangetast. Niet zelden gaat een groot deel van de druiven verloren. Door Oïdium aangetaste druiven geven een schimmelige geur en smaak aan wijn en zijn daarom niet geschikt voor vinifcatie. In tegenstelling tot de meeste andere schimmels kan deze schimmel zich ook goed ontwikkelen zonder regenachtig weer. Alleen al een hoge luchtvochtigheid en een hoge temperatuur veroorzaken een snelle ontwikkeling. Ook zijn grote wisselingen in temperatuur tussen dag en nacht bevorderlijk voor deze schimmel. Oïdium werd ongewild in 1845 vanuit de Verenigde Staten in Engeland geïntroduceerd en verspreidde zich vervolgens met grote snelheid over bijna alle Europese wijngaarden en richtte daar een ware ravage aan. Samen met de eveneens omstreeks die tijd geïmporteerde plagen Peronospora (schimmel) en Phylloxera (insect) veroorzaakte Oïdium de diepste crisis die de Europese wijnbouw ooit heeft gekend. De bestrijding van Oïdium bleek effectief te kunnen worden uitgevoerd met tot zeer fijn poeder vermalen vaste zwavel. Deze zwavel wordt in de wijngaard over de planten verstoven en brengt grote schade aan de schimmel toe. Er zijn ook modernere fungiciden (schimmeldoders) voor de bestrijding van Oïdium.

Oinotria
Toen de Grieken de wijnbouw rond de Middellandse Zee introduceerden, werd Italië zo genoemd; letterlijk het land van de wijnstokken die aan palen groeien.

Okshoofd
Zie hogshead.

Okatac Crni
Blauwe druivensoort uit Dalmatië. Geeft robijn- tot granaatrode, gecorseerde, aromatische kwaliteitswijnen.

Okanagan Valley (Canada)
De meeste van de 132 wijngaarden van British Columbia bevinden zich in Okanagan Valley. Dit gebied strekt zich uit over een lengte van 120 km langs de oevers van het Okanaganmeer. Stille en mousserende wijnen van Chardonnay, Pinot Blanc, Pinot Gris, Gewürztraminer, Pinot Noir, Merlot, Gamay en Cabernet Sauvignon.

Oltrepò Pavese (It.)
DOC voor stille en schuimende rode, rosé en zowel droge als zoete witte wijn uit Lombardije. Afhankelijk van de (meestal op het etiket vermelde) druivensoort zijn de wijnen krachtig en intens (Barbera, Bonardo, Pinot Noir) of fris en elegant (witte druiven Cortese, Moscato, Pinot Blanco en Riesling).

Oloroso (Sp.)
Sherrysoort die nooit flor ontwikkelt, het is de soort met de donkerste kleur, de meeste geur en kracht en de zachtste smaak van alle sherry's. Is de tegenpool van fino sherry.